Maya Penn: Meet a young entrepreneur, cartoonist, designer, activist ... | TED

Translator: Helena Bedalli Reviewer: Aida Musai

Server: May I help you, sir?

Kamarjerja: Si mund t'ju shërbej, zotëri?

Customer: Uh, let's see.

Klienti : Ja të shoh.

Server: We have pan seared registry error

Kamarjerja: Kemi registry error të tiganisur

sprinkled with the finest corrupted data,

të spërkatur me të dhënat e korruptuara data më të mira,

binary brioche, RAM sandwiches,

briosh binary, sanduice RAM,

Conficker fitters,

petulla Conficker,

and a scripting salad with or without polymorphic dressing,

dhe nje sallatë skriptesh me ose pa salcë polimorfike,

and a grilled coding kabob.

dhe qebab kodesh të grilluar,

Customer: I'd like a RAM sandwich

Klienti : Do marr një sanduic RAM

and a glass of your finest Code 39.

dhe një gotë nga Code 39 më i mirë.

Server: Would you like any desserts, sir?

Kamarjerja: A do të merrni ëmbëlsirë?

Our special is tracking cookie.

Specialiteti ynë është tracking cookie.

Customer: I'd like a batch of some zombie tracking cookies, thank you.

Klienti : Do marr disa tracking cookies zombie, faleminderit.

Server: Coming right up, sir.

Kamarjerja: Menjëherë zotëri.

Your food will be served shortly.

Do t'ju servirim shumë shpejt.

(Applause)

(Duartrokitje)

Maya Penn: I've been drawing ever since I could hold a crayon,

Maya Penn: Kam vizatuar që kur mund të mbaja lapsin.

and I've been making animated flip books

dhe kam bërë filma vizatimorë në blloqe shënimesh

since I was three years old.

që kur isha tre vjec.

At that age, I also learned about what an animator was.

Në atë moshë mësova se cfare ishte animatori.

There was a program on TV about jobs

Ishte një program në TV për punët

most kids don't know about.

që fëmijët nuk i dinë.

When I understood that an animator

Unë kuptova që animatori

makes the cartoons I saw on TV,

bën filmat vizatimorë që shoh në TV,

I immediately said, "That's what I want to be."

dhe thashë menjëherë, "Ja cfarë dua të bëhem."

I don't know if I said it mentally or out loud,

Nuk e di a e mendova apo e thashë me zë të lartë,

but that was a greatly defining moment in my life.

por ishte një moment përcaktues në jetën time.

Animation and art has always been my first love.

Animimi dhe arti kanë qenë pasionet e mia të para.

It was my love for technology that sparked the idea

Ishte dashuria për teknologjinë që ngjalli idenë

for "Malicious Dishes."

për ffilmin vizatimor " Pjatat Keqdashëse".

There was a virus on my computer,

Ishte një virus në kompjuterin tim,

and I was trying to get rid of it,

dhe po përpiqesha ta pastroja,

and all of a sudden, I just thought,

kur papritur, mendova,

what if viruses have their own little world inside the computer?

po sikur viruset të kenë botën e tyre të vogël brenda kompjuterit?

Maybe a restaurant where they meet up

Ndoshta një restorant që takohen

and do virusy things?

dhe bëjnë gjëra virusesh?

And thus, "Malicious Dishes" was born.

Kështu lindi " Pjatat Keqdashëse".

At four years old, my dad showed me

Kur isha 4 vjec, babai më tregoi

how to take apart a computer and put it back together again.

si ta cmontoj e ta montoj prape nje kompjuter.

That started my love for technology.

Kjo filloi pasionin tim për teknologjinë.

I built my first website myself in HTML,

Krijova websitin e parë vetë në HTML,

and I'm learning JavaScript and Python.

dhe po mësoj JavaScript dhe Python.

I'm also working on an animated series

Po punoj po ashtu në një seri viatimore

called "The Pollinators."

që quhet "Polinuesit".

It's about bees and other pollinators in our environment

Eshtë për bletët dhe polinatorët e tjerë në mjedis

and why they're so important.

dhe pse janë kaq të rëndësishëm.

If plants aren't pollinated by the pollinators,

Nëse bimët nuk polinohen nga polinatorët,

then all creatures, including ourselves,

atëherë gjithë krijesat, edhe ne,

that depend on these plants, would starve.

që varemi nga bimët, do të vdisnim urie.

So I decided to take these cool creatures

Vendosa t'i marr këto krijesa

and make a superhero team.

dhe të bëj një grup superheronjsh.

(Applause)

(Duartrokitje)

(Foot stomp)

(Përplasje këmbësh)

(Music)

(Muzikë)

(Roar)

(Ulërimë)

Pollinator: Deforestsaurus! I should have known!

Polinuesi: Shpyllëuesa! Duhet ta kisha ditur!

I need to call on the rest of the Pollinators!

Duhet të thërras Polinuesit e tjere!

(Music)

(Muzikë)

Thank you. (Applause)

Falemnderit. (Duartrokitje)

All of my animations start with ideas,

Animimet e mia fillojnë me ide,

but what are ideas?

por cfarë janë idetë?

Ideas can spark a movement.

Idetë mund të ngjallin një lëvizje.

Ideas are opportunities and innovation.

Idetë janë oportunitet dhe novacion.

Ideas truly are what make the world go round.

Idetë janë ato që e bëjnë botën të vërtitet.

If it wasn't for ideas, we wouldn't be

Nëse s'do të ishin idetë, ne s'do të ishim

where we are now with technology, medicine,

atje ku jemi tani në teknologji, mjekësi,

art, culture, and how we even live our lives.

art, kulturë, dhe si e jetojmë jetën.

At eight years old, I took my ideas

Në tetë vjec, mblodha idetë e mia

and started my own business called Maya's Ideas,

dhe krijova biznesin tim që quhet Idetë e Majës,

and my nonprofit, Maya's Ideas for the Planet.

dhe atë jofitimprurëse, Idetë e Majës për Planetin.

(Laughter)

(Të qeshura)

And I make eco-friendly clothing and accessories.

Unë bëj veshje dhe aksesorë ekologjike.

I'm 13 now, and although I started my business

Jam 13 tani, dhe edhe pse e fillova biznesin

in 2008,

në 2008,

my artistic journey started way before then.

udhëtimi artistik filloi shumë kohë më parë.

I was greatly influenced by art, and I wanted to

Jam influencuar shumë nga arti, dhe doja ta

incorporate it in everything I did, even my business.

inkorporoja atë në cdo gjë që bëja, edhe në biznes.

I would find different fabrics around the house,

Gjeja pëlhura të ndryshme rreth e rrotull në shtëpi,

and say, "This could be a scarf or a hat,"

dhe thoja, "Kjo mund te jetë nje shall apo kapele,"

and I had all these ideas for designs.

dhe kisha gjithë këto ide për dizajne.

I noticed when I wore my creations,

Vija re kur i vishja krijimet e mia,

people would stop me and say,

që njerëzit më ndalonin dhe pyesnin,

"Wow, that's really cute. Where can I get one?"

"Wow, shumë e bukur. Ku mund të gjej një?"

And I thought, I can start my own business.

Mendova se mund të nis binesin tim.

Now I didn't have any business plans

Nuk kisha ndonjë plan biznesi

at only eight years old.

në 8 vjec.

I only knew I wanted to make pretty creations

Vetëm se dija që doja të bëja krijime të bukura

that were safe for the environment

që ishin të padëmshme për mjedisin

and I wanted to give back.

dhe doja jepja mbrapsht.

My mom taught me how to sew,

Nëna ime më mësoi të qepja,

and on my back porch, I would sit and make

dhe unë ulesha në verandën prapa shtëpisë

little headbands out of ribbon,

e bëja rripa flokësh me fjongo,

and I would write down the names and the price of each item.

dhe shkruaja emrat dhe cmimet për cdo copë.

I started making more items like hats,

Fillova të bëja gjëra të tjera si kapele,

scarves and bags.

shalle dhe canta.

Soon, my items began selling all over the world,

Shpejt, prodhimet e mia filluan të shiten në gjithë botën,

and I had customers in Denmark, Italy, Australia,

kisha klientë në Danimarkë, Itali, Australi,

Canada and more.

Kanada etj.

Now, I had a lot to learn about my business,

Kisha akoma për të mësuar shumë rreth biznesit,

like branding and marketing,

si marketimi,

staying engaged with my customers,

lidhja me klientët,

and seeing what sold the most and the least.

dhe shqyrtimi i shitjeve.

Soon, my business really started to take off.

Shpejt, biznesi im u rrit.

Then one day, Forbes magazine contacted me when I was 10 years old.

Një ditë, kur isha 10 vjec, më kontaktoi revista Forbes.

(Laughter)

(Të qeshura)

They wanted to feature me and my company

Ata donin t'më paraqisnin mua dhe biznesin tim

in their article.

në një artikull.

Now a lot of people ask me,

Shumë njerëz më pyesin,

why is your business eco-friendly?

pse është binesi yt ekologjik?

I've had a passion for protecting the environment

Kam pasur pasion për të mbrojtur ambjentin

and its creatures since I was little.

dhe krijesat e tij që kur isha e vogël.

My parents taught me at an early age

Prindërit më mësuan në moshë të vogël

about giving back and being a good steward to the environment.

që të shpërblej dhe t'i shërbej mjedisit.

I heard about how the dyes in some clothing

Dëgjova sesi bojërat në veshjet

or the process of even making the items

ose procesi i bërjes së tyre

was harmful to the people and the planet,

ishte i dëmshëm për njerëzit dhe planetin,

so I started doing my own research,

kështu fillova të kërkoj vetë,

and I discovered that even after dyeing has being completed,

dhe zbulova që edhe pasi kishte mbaruar ngjyrosja,

there is a waste issue that gives a negative impact

është cështja e mbeturinave që ka impakt negativ

on the environment.

mbi mjedisin.

For example, the grinding of materials,

Për shembull, bluarja e materialeve,

or the dumping of dried powder materials.

ose hedhja e pluhurit të tharë të materialeve.

These actions can pollute the air,

Këto veprime ndotin ajrin,

making it toxic to anyone or anything that inhales it.

e bëjnë toksik për cdokush dhe cdogjë që e thith.

So when I started my business,

Kur fillova biznesin,

I knew two things:

dija dy gjëra:

All of my items had to be eco-friendly,

Të gjitha prodhimet e mija duhet të ishin ekologjike,

and 10 to 20 percent of the profits I made

dhe 10-20 përqind e fitimit

went to local and global charities

do shkonte për bamirësi lokale dhe globale

and environmental organizations.

dhe organizata amblentaliste.

(Applause)

(Duartrokitje)

I feel I'm part of the new wave of entrepreneurs

Ndihem pjesë e një rryme të re ndërmarrësish

that not only seeks to have a successful business,

që nuk kërkon vetëm një biznes të sukseshëm,

but also a sustainable future.

por një të ardhme të qëndrueshme.

I feel that I can meet the needs of my customers

Ndjej që mund të plotësoj kërkesat e klientëve

without compromising the ability of future generations

pa rrezikuar aftësinë e gjeneratave të ardhshme

to live in a greener tomorrow.

për të jetuar në një të ardhme më të gjelbër.

We live in a big, diverse and beautiful world,

Ne jetojmë në një botë të madhe të ndryshme e të bukur,

and that makes me even more passionate to save it.

që më bën të ndihem më e pasionuar ta shpëtoj.

But it's never enough to just to get it through your heads

Por nuk mjafton vetëm të mendosh

about the things that are happening in our world.

rreth gjërave që po ndodhin në botë.

It takes to get it through your hearts,

Duhet të kalojnë nga zemra,

because when you get it through your heart,

sepse kur i kalon nga zemra,

that is when movements are sparked.

ngjall lëvizje.

That is when opportunities

Kështu krijohen mundësitë

and innovation are created,

dhe inovacionet

and that is why ideas come to life.

dhe idetë bëhen realitet.

Thank you, and peace and blessings.

Falemnderit dhe paqe

(Applause)

(Duartrokitje)

Thank you. (Applause)

Falemnderit. (Duartrokitje)

Pat Mitchell: So, you heard Maya talk about

Pat Mitchell: E dëgjuat Majën të flasë

the amazing parents who are behind

për prindërit e mrekullueshëm pas

this incredible woman. Where are they?

kësaj gruaje të pabesueshme. Ku janë ata?

Please, Mr. and Mrs. Penn. Would you just -- Ah!

Ju lutem,Z. dhe Zj. Penn. Mund të..--Ah!

(Applause)

(Duartrokitje)