Faith Jegede: What I've learned from my autistic brothers | TED

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Tłumaczenie: Joanna Zając Korekta: Daniel Wróblewski

Today I have just one request.

Mam dziś do was prośbę:

Please don't tell me I'm normal.

nie mówcie, że jestem normalna.

Now I'd like to introduce you to my brothers.

Opowiem wam o moich braciach.

Remi is 22,

Remi ma 22 lata,

tall and very handsome.

jest wysoki i bardzo przystojny.

He's speechless, but he communicates joy

Nie mówi, ale przekazuje radość

in a way that some of the best orators cannot.

w sposób dla wielu nieosiągalny.

Remi knows what love is.

Remi wie, czym jest miłość,

He shares it unconditionally and he shares it regardless.

kocha bezinteresownie i mimo wszystko.

He's not greedy. He doesn't see skin color.

Nie jest chciwy, nie zważa na kolor skóry,

He doesn't care about religious differences, and get this:

ani na poglądy religijne, co więcej

He has never told a lie.

nigdy nie skłamał.

When he sings songs from our childhood,

Kiedy śpiewa piosenki z naszego dzieciństwa,

attempting words that not even I could remember,

powtarzając słowa, których ja już nie pamiętam,

he reminds me of one thing:

przypomina mi o tym,

how little we know about the mind, and how wonderful

jak niewiele wiemy o naszym umyśle

the unknown must be.

i jak wspaniałe rzeczy musi skrywać.

Samuel is 16. He's tall. He's very handsome.

Samuel ma 16 lat. Jest wysoki i bardzo przystojny.

He has the most impeccable memory.

Posiada bezbłędną pamięć.

He has a selective one, though.

Jest jednak wybiórcza.

He doesn't remember if he stole my chocolate bar,

Nie pamięta, czy podwędził mi batonika,

but he remembers the year of release for every song on my iPod,

ale pamięta rok wydania każdej piosenki na moim iPodzie,

conversations we had when he was four,

rozmowy jakie prowadziliśmy, gdy miał 4 lata,

weeing on my arm on the first ever episode of Teletubbies,

oglądanie ze mną pierwszego odcinka Teletubisiów

and Lady Gaga's birthday.

i datę urodzin Lady Gagi.

Don't they sound incredible?

Czy to nie brzmi wspaniale?

But most people don't agree.

Większość jest innego zdania.

And in fact, because their minds don't fit

Ponieważ ich umysły nie przypominają tego,

into society's version of normal,

co uznawane jest za normę,

they're often bypassed and misunderstood.

są często pomijani i niezrozumieni.

But what lifted my heart and strengthened my soul

Ale podniósł mnie na duchu fakt,

was that even though this was the case,

że chociaż nie uważa się ich za normalnych,

although they were not seen as ordinary,

że chociaż nie uważa się ich za normalnych,

this could only mean one thing:

oznacza to jedno:

that they were extraordinary --

Są wyjątkowi.

autistic and extraordinary.

Autystyczni i wyjątkowi.

Now, for you who may be less familiar with the term "autism,"

Dla wyjaśnienia, termin autyzm

it's a complex brain disorder that affects social communication,

oznacza złożone zaburzenie mózgu,

learning and sometimes physical skills.

które wpływa na zdolność komunikacji, nauki, a czasem ruchu.

It manifests in each individual differently,

U każdego przejawia się inaczej,

hence why Remi is so different from Sam.

przez co Remi jest tak inny niż Sama.

And across the world, every 20 minutes, one new person

Na świecie co 20 sekund stwierdza się u kogoś autyzm.

is diagnosed with autism, and although it's one of

Na świecie co 20 sekund stwierdza się u kogoś autyzm,

the fastest-growing developmental disorders in the world,

jedno z najpowszechniejszych zaburzeń rozwoju,

there is no known cause or cure.

którego przyczyn nie znamy i jest nieuleczalne.

And I cannot remember the first moment I encountered autism,

Nie pamiętam kiedy po raz pierwszy spotkałam się z autyzmem,

but I cannot recall a day without it.

ale nie pamiętam dnia bez niego.

I was just three years old when my brother came along,

Miałam zaledwie 3 lata kiedy na świat przyszedł mój brat.

and I was so excited that

Byłam bardzo podekscytowana,

I had a new being in my life.

że pojawił się ktoś nowy w moim życiu.

And after a few months went by,

Po paru miesiącach zdałam sobie sprawę,

I realized that he was different.

że różnił się od innych.

He screamed a lot.

Dużo krzyczał.

He didn't want to play like the other babies did,

Nie chciał się bawić jak inne dzieci

and in fact, he didn't seem

i nie wydawał się mną zainteresowany.

very interested in me whatsoever.

i nie wydawał się mną zainteresowany.

Remi lived and reigned in his own world, with his own rules,

Mieszkał we własnym świecie, ze swoimi zasadami

and he found pleasure in the smallest things,

i znajdował przyjemność w małych rzeczach,

like lining up cars around the room

jak układanie samochodów w rządek,

and staring at the washing machine

wpatrywanie się w pralkę,

and eating anything that came in between.

czy jedzenie tego, co mu się nawinęło.

And as he grew older, he grew more different,

Wraz z wiekiem pojawiło się więcej różnic,

and the differences became more obvious.

które były bardziej oczywiste.

Yet beyond the tantrums and the frustration

Nie licząc napadów złości i frustracji,

and the never-ending hyperactivity

oraz wiecznej nadpobudliwości,

was something really unique:

był kimś naprawdę wyjątkowym:

a pure and innocent nature, a boy who saw the world

mając czysty i niewinny charakter,

without prejudice, a human who had never lied.

jest chłopcem bez uprzedzeń do świata, który nigdy nie skłamał.

Extraordinary.

Nadzwyczajny.

Now, I cannot deny that there have been

Przyznam, że bywały trudne chwile w mojej rodzinie,

some challenging moments in my family,

Przyznam, że bywały trudne chwile w mojej rodzinie,

moments where I've wished that they were just like me.

kiedy pragnęłam, by moi bracia byli tacy jak ja.

But I cast my mind back to the things that they've taught me

Ale patrząc wstecz na to, czego mnie nauczyli

about individuality and communication and love,

o indywidualności, komunikacji i miłości,

and I realize that these are things that

jestem pewna, że są to rzeczy,

I wouldn't want to change with normality.

których nigdy nie zamieniłabym na normalność.

Normality overlooks the beauty that differences give us,

Normalność tłumi piękno wynikające z różnic.

and the fact that we are different doesn't mean that one of us is wrong.

To, że jesteśmy różni nie oznacza, że jeden z nas się myli.

It just means that there's a different kind of right.

Po prostu oznacza, że istnieje inny rodzaj racji.

And if I could communicate just one thing to Remi

Gdybym miała przekazać jedną rzecz

and to Sam

Remiemu i Samowi,

and to you,

oraz wam,

it would be that you don't have to be normal.

byłaby to wiadomość, że nie musicie być normalni.

You can be extraordinary.

Możecie być wyjątkowi.

Because autistic or not,

Z autyzmem, czy bez,

the differences that we have --

nasze różnice

We've got a gift! Everyone's got a gift inside of us,

to dar, który ma w sobie każdy z nas.

and in all honesty, the pursuit of normality

Szczerze mówiąc, dążenie do normalności

is the ultimate sacrifice of potential.

jest ostatecznym wyzbyciem się potencjału.

The chance for greatness, for progress and for change

Szansa na wielkość, postęp i zmiany

dies the moment we try to be like someone else.

umiera w chwili, gdy staramy się być jak ktoś inny.

Please -- don't tell me I'm normal.

Proszę, nie mówcie mi, że jestem normalna.

Thank you. (Applause)

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)