Homeopathy, quackery and fraud | James Randi | TED

Vertaald door: Aryan de Jong Nagekeken door: Rik Delaet

Good morning.

Goede morgen.

Happy to see so many fine folks out here

Blij om zo veel goed volk te zien

and so many smiling faces.

en zo veel lachende gezichten.

I have a very peculiar

Ik heb een erg aparte

background, attitude and approach

achtergrond, houding en benadering

to the real world

van de wereld

because I am a conjurer.

omdat ik een goochelaar ben.

Now, I prefer that term over magician,

Ik prefereer die term boven tovenaar,

because if I were a magician, that would mean

want, zou ik een tovenaar zijn, dan zou dat betekenen

that I use spells and incantations

dat ik bezweringen en toverij

and weird gestures

en rare bewegingen zou gebruiken

in order to accomplish real magic.

om echte magie te kunnen bedrijven.

No, I don't do that; I'm a conjurer,

Nee, dat doe ik niet; ik ben een goochelaar,

who is someone who pretends to be

iemand die doet alsof hij een

a real magician. (Laughter)

echte tovenaar is.

Now, how do we go about that sort of thing?

Welnu, hoe moeten we hier nu mee omgaan?

We depend on the fact

We gebruiken het feit

that audiences, such as yourselves,

dat een publiek zoals het uwe

will make assumptions.

dingen aanneemt.

For example, when I walked up here

Bijvoorbeeld, toen ik het podium op liep,

and I took the microphone from the stand

en de microfoon van de standaard nam

and switched it on,

en hem aanzette,

you assumed this was a microphone, which it is not.

nam u aan dat dit een microfoon is, en dat is het dus niet.

(Laughter)

(Gelach)

As a matter of fact, this is something

In werkelijkheid is dit iets

that about half of you, more than half of you will not be familiar with.

waar ongeveer de helft van u, meer dan de helft onbekend mee is.

It's a beard trimmer, you see?

Het is een baardtrimmer.

And it makes a very bad microphone;

En het is een heel slechte microfoon.

I've tried it many times. (Laughter)

Ik heb het meermaals geprobeerd.

The other assumption that you made --

De andere aanname die u maakte --

and this little lesson is to show you

en deze kleine les is om te laten zien

that you will make assumptions.

dat u aannames maakt --

Not only that you can, but that you will

niet alleen dat u het kan, maar dat u het zal doen --

when they are properly suggested to you.

als ze suggestief genoeg zijn.

You believe I'm looking at you.

U gelooft dat ik naar u kijk.

Wrong. I'm not looking at you. I can't see you.

Fout. Ik kijk niet naar u. Ik kan u niet zien.

I know you're out there, they told me backstage, it's a full house and such.

Ik weet dat u daar ergens bent, dat hebben ze me hierachter verteld, er zit een volle zaal en zo.

I know you're there because I can hear you,

Ik weet dat u er bent, omdat ik u kan horen,

but I can't see you because I normally wear glasses.

maar ik kan u niet zien, omdat ik normaal gesproken altijd een bril draag.

These are not glasses, these are empty frames. (Laughter)

Dit is geen bril, het is een leeg montuur,

Quite empty frames.

een helemaal leeg montuur.

Now why would a grown man appear before you

Welnu, waarom zou een volwassen man voor u verschijnen

wearing empty frames on his face?

met een leeg montuur op zijn gezicht?

To fool you, ladies and gentlemen,

Om u in de maling te nemen, dames en heren,

to deceive you, to show that you, too,

om u te bedriegen, om u te laten zien dat u ook

can make assumptions.

aannames maakt.

Don't you ever forget that.

Vergeet het niet.

Now, I have to do something -- first of all, switch to real glasses

Ik moet nu een aantal dingen doen, ten eerste, een echte bril opzetten,

so I can actually see you,

zodat ik u echt kan zien,

which would probably be a convenience. I don't know.

iets dat waarschijnlijk nuttig is. Ik weet het niet.

I haven't had a good look. Well, it's not that great a convenience.

Ik heb niet zo goed gekeken. Wel, het is niet zo heel erg nuttig.

(Laughter)

(Gelach)

I have to do something now, which seems

Ik moet nu iets doen dat

a little bit strange for a magician.

een beetje raar lijkt voor een goochelaar.

But I'm going to take some medication.

Ik ga wat medicatie innemen.

This is a full bottle of

Dit is een volle pot

Calms Forte.

Calm's Forte.

I'll explain that in just a moment.

Dat zal ik zo dadelijk uitleggen.

Ignore the instructions,

Vergeet het voorschrift.

that's what the government has to put in there

Dat is wat de regering hier in moet doen

to confuse you, I'm sure.

om u in verwarring te brengen, ik ben er zeker van.

I will take enough of these. Mm.

Ik zal er genoeg van nemen.

Indeed, the whole container.

Mmmm. Jazeker, de hele pot.

Thirty-two tablets of Calms Forte.

32 tabletten Calm's Forte.

Now that I've done that -- I'll explain it in a moment --

Nu ik dat gedaan heb -- Ik zal het zo uitleggen --

I must tell you that

moet ik u vertellen dat

I am an actor.

ik een acteur ben.

I'm an actor who plays a specific part.

Ik ben een acteur met een specifieke rol.

I play the part of a magician,

Ik speel de goochelaar,

a wizard, if you will, a real wizard.

een tovenaar zo u wil, een echte tovenaar.

If someone were to appear on this stage in front of me

Als er iemand voor mij op dit podium zou verschijnen

and actually claim to be

en zou claimen

an ancient prince of Denmark named Hamlet,

een oude prins uit Denemarken, Hamlet genaamd, te zijn

you would be insulted

dan zou u beledigd zijn.

and rightly so.

En terecht.

Why would a man assume that you would believe

Waarom zou iemand aannemen dat u gelooft

something bizarre like this?

in iets bizars als dat?

But there exists out there

Maar er bestaan mensen

a very large population

een grote groep mensen

of people who will tell you

die u zullen vertellen

that they have psychic, magical powers

dat ze paranormale, magische krachten hebben,

that they can predict the future,

dat ze de toekomst kunnen voorspellen,

that they can make contact with the deceased.

dat ze contact kunnen maken met overledenen.

Oh, they also say

Oh, ze zeggen ook,

they will sell you astrology

dat ze astrologie aan u kunnen verkopen

or other fortunetelling methods.

of andere waarzeggingsmethoden.

Oh, they gladly sell you that, yes.

Oh, dat zeggen ze met plezier. Jazeker.

And they also say

En ze zeggen ook

that they can give you perpetual motion machines

dat ze u een perpetuum mobile kunnen geven

and free energy systems.

en systemen voor gratis energie.

They claim to be psychics,

Ze claimen paranormaal begaafd,

or sensitives, whatever they can.

of 'gevoelig' te zijn, wat ze maar kunnen.

But the one thing that has made a big comeback

Maar het ene ding dat sterk teruggekomen is

just recently

recent pas,

is this business of

is de bezigheid van het

speaking with the dead.

spreken met de doden.

Now, to my innocent mind,

Wel, naar mijn mening,

dead implies

betekent dood,

incapable of communicating. (Laughter)

niet in staat om te communiceren.

You might agree with me on that.

U bent het daar waarschijnlijk mee eens.

But these people, they tend to tell you that

Maar deze mensen vertellen je dat

not only can they communicate with the dead --

ze niet alleen kunnen communiceren met de doden --

"Hi, there" --

Hallo daar --

but they can hear the dead as well,

maar ook dat ze de doden kunnen horen,

and they can relay this information back to the living.

en dat ze deze informatie kunnen doorgeven aan de levenden.

I wonder if that's true.

Ik vraag me af of dat waar is.

I don't think so, because

Ik denk het niet, want

this subculture of people

deze subcultuur

use exactly the same gimmicks that we magicians do,

gebruikt exact de zelfde trucjes als wij goochelaars doen,

exactly the same --

exact dezelfde,

the same physical methods, the same psychological methods --

dezelfde fysische methoden, dezelfde psychologische methoden.

and they effectively and profoundly

En ze hebben effectief en grondig

deceive millions of people around the earth,

miljoenen mensen over de hele wereld bedrogen

to their detriment.

in hun nadeel.

They deceive these people,

Ze bedriegen deze mensen.

costs them a lot of money,

En dat kost ze een hoop geld.

cost them a lot of emotional anguish.

Het kost ze een hoop emotionele pijn.

Billions of dollars are spent

Miljarden dollars worden uitgegeven

every year, all over the globe,

elk jaar, over de hele wereld,

on these charlatans.

aan deze charlatans.

Now, I have two questions

Nu heb ik twee vragen

I would like to ask these people

die ik graag wil stellen aan deze mensen

if I had the opportunity to do so.

mocht ik in de gelegenheid zijn.

First question: If I want to ask them to call up --

Eerste vraag: Als ik ze wil vragen contact te maken met --

because they do hear them through the ear.

omdat ze ze horen met hun oor.

They listen to the spirits like this --

Zo luisteren ze naar geesten.

I'm going to ask you to call up the ghost of my grandmother

Ik ga ze vragen om de geest van mijn grootmoeder op te roepen

because, when she died, she had the family will,

omdat ze, toen ze dood ging, het testament van de familie had,

and she secreted it someplace. We don't know where it is,

en ze heeft het ergens verstopt. Wij weten niet waar het is.

so we ask Granny, "Where is the will, Granny?"

Dus vragen we oma, "Waar is het testament, oma?"

What does Granny say? She says, "I'm in heaven and it's wonderful.

Wat zegt oma nu? Ze zegt, "Ik ben in de hemel en het is geweldig.

I'm here with all my old friends, my deceased friends,

Ik ben hier met al mijn vrienden, mijn overleden vrienden,

and my family

en mijn familie,

and all the puppy dogs and the kittens that I used to have when I was a little girl.

en alle puppies en kittens die ik gehad heb toen ik een klein meisje was.

And I love you, and I'll always be with you.

En ik houd van jullie, en ik zal altijd bij jullie zijn.

Good bye."

Tot ziens."

And she didn't answer the damn question!

En ze heeft de verdomde vraag niet beantwoord.

Where is the will?

Waar is het testament?

Now, she could easily have said,

Ze had makkelijke kunnen zeggen,

"Oh, it's in the library on the second shelf, behind the encyclopedia,"

"Oh, die ligt in de bibliotheek op de tweede plank, achter de encyclopedie."

but she doesn't say that. No, she doesn't.

Maar dat zegt ze niet. Nee, dat doet ze niet.

She doesn't bring any useful information to us.

Ze geeft ons geen nuttige informatie.

We paid a lot of money for that information,

We hebben een hoop geld voor die informatie betaald,

be we didn't get it.

en we kregen niets.

The second question that I'd like to ask, rather simple:

De tweede vraag die ik graag wil stellen is best simpel.

Suppose I ask them to contact

Stel ik vraag ze om contact te leggen

the spirit of my deceased father-in-law, as an example.

met de geest van mijn overleden schoonvader, als voorbeeld.

Why do they insist on saying --

Waarom moeten ze dan zeggen --

remember, they speak into this ear --

ter herinnering, ze spreken in zijn oor --

why do they say, "My name starts with J or M?"

waarom zeggen ze, "Mijn naam start met een J of een M?"

Is this a hunting game?

Is dit een spelletje?

Hunting and fishing? What is it?

Vissen naar het goede antwoord? Wat is het?

Is it 20 questions? No, it's more like 120 questions.

Is het wie van de drie? Nee het is eerder wie van de 300.

But it is a cruel, vicious,

Maar het is een wreed,

absolutely conscienceless --

absoluut gewetenloos --

I'll be all right, keep your seats (Laughter) --

Het gaat nog steeds goed, blijf rustig zitten --

game that these people play.

spel dat deze mensen spelen.

And they take advantage of the innocent, the naive,

En ze maken misbruik van de onschuldige, de naïeve,

the grieving, the needy people out there.

de rouwende, de behoeftige mensen die er zijn.

Now, this is a process

Wel, dit is een proces

that is called cold reading.

genaamd "cold reading".

There's one fellow out there,

Er is een gozer,

Van Praagh is his name, James Van Praagh.

Van Praagh heet hij, James Van Praagh.

He's one of the big practitioners of this sort of thing.

Hij is één van de grote beoefenaars van dit soort dingen.

John Edward, Sylvia Browne

John Edward, Sylvia Browne

and Rosemary Altea, they are other operators.

en Rosemary Altea, zijn enkele anderen.

There are hundreds of them all over the earth, but in this country,

Er zijn er honderden over de hele wereld, maar in dit land,

James Van Praagh is very big.

is James Van Praagh het meest bekend.

And what does he do? He likes to tell you

En wat vertelt hij je? Hij vertelt je

how the deceased got deceased,

hoe de doden overleden zijn,

the people he's talking to through his ear, you see?

de mensen waarmee hij praat via zijn oor, begrijpt u wel.

So what he says is, very often, is like this: he says,

En wat hij erg vaak vertelt is het volgende,

"He tells me, he tells me, before he passed,

"Hij vertelt me, dat hij, voor hij doodging,

that he had trouble breathing."

moeite had met ademen."

Folks, that's what dying is all about!

Mensen, dat is waar doodgaan nou net om draait.

(Laughter)

(Gelach)

You stop breathing, and then you're dead.

Je stopt met ademhalen, en dan ben je dood.

It's that simple.

Zo simpel is het.

And that's the kind of information they're going to bring back to you?

En dat is de informatie die ze je geven?

I don't think so.

Ik denk het niet.

Now, these people will make guesses, they'll say things like,

Deze mensen gissen, en ze zullen dingen zeggen als,

"Why am I getting electricity?

"Waarom voel ik hier spanning?

He's saying to me, 'Electricity.'

Hij zegt tegen me, 'Spanning.'

Was he an electrician?" "No."

Was hij een elektricien?" Nee.

"Did he ever have an electric razor?" "No."

"Had hij ooit een elektrisch scheerapparaat?" Nee.

It was a game of hunting questions like this.

Het was vissen naar het goede antwoord.

This is what they go through.

Dat is wat ze doen.

Now, folks often ask us

Welnu, mensen vragen ons

at the James Randi Educational Foundation,

van de James Randi Educational Foundation vaak,

they call me, they say, "Why are you so concerned about this, Mr. Randi?

ze bellen me, en zeggen, "Waarom bent u hier zo bezorgd over meneer Randi?

Isn't it just a lot of fun?"

Is het niet gewoon erg leuk?"

No, it is not fun. It is a cruel farce.

Nee, het is niet leuk. Het is een gemene onzinnige vertoning.

Now, it may bring a certain amount of comfort,

Het kan misschien een beetje geruststelling bieden,

but that comfort lasts

maar dat duurt

only about 20 minutes or so.

maar 20 minuten of zo.

And then the people look in the mirror, and they say,

En dan kijken de mensen in de spiegel en zeggen,

I just paid a lot of money for that reading.

ik heb net een hele hoop geld uit gegeven aan die lezing.

And what did she say to me? 'I love you!'"

En wat heeft ze me gezegd? "Ik hou van je!'"

They always say that.

Dat zeggen ze altijd.

They don't get any information,

Ze krijgen helemaal geen informatie,

they don't get any value for what they spend.

ze krijgen helemaal geen waar voor hun geld.

Now, Sylvia Browne is the big operator.

Sylvia Browne is de grote speler.

We call her "The Talons."

We noemen haar "De Klauw."

Sylvia Browne -- thank you --

Sylvia Browne -- dank u --

Sylvia Browne is the big operator

Sylvia Browne is de grote speler

in this field at this very moment.

in dit veld, op dit moment.

Now, Sylvia Browne -- just to show you --

Welnu, Sylvia Browne -- om het even duidelijk te maken --

she actually gets 700 dollars

zij krijgt 700 dollar

for a 20 minute reading over the telephone,

voor een lezing van 20 minuten, via de telefoon.

she doesn't even go there in person,

Ze hoeft er niet eens in persoon naar toe te gaan.

and you have to wait up to two years because

En je moet tot twee jaar wachten, omdat

she's booked ahead that amount of time.

ze zo ver van tevoren al volgeboekt is.

You pay by credit card or whatever,

Je betaalt per credit card, of zoiets,

and then she will call you

en dan belt ze je

sometime in the next two years.

ergens in de komende twee jaar.

You can tell it's her. "Hello, this is Sylvia Browne."

Je weet wanneer zij het is. "Hallo, Sylvia Browne hier."

That's her, you can tell right away.

Kan niet missen, je weet meteen dat zij het is.

Now, Montel Williams is an intelligent man.

Welnu, Montel Williams in een intelligente man.

We all know who he is on television.

We kennen hem van televisie.

He's well educated, he's smart,

Hij is goed opgeleid. Hij is slim.

he knows what Sylvia Browne is doing

Hij weet wat Sylvia Browne doet,

but he doesn't give a damn.

maar het boeit hem niet.

He just doesn't care.

Het maakt hem niets uit.

Because, the bottom line is, the sponsors love it,

Omdat, dat is waar het om draait, de sponsors het geweldig vinden,

and he will expose her

en hij geeft haar daarom constant

to television publicity all the time.

publiciteit via de televisie.

Now, what does Sylvia Browne give you for that 700 dollars?

En wat geeft Sylvia Browne je voor die 700 dollar.

She gives you the names of your guardian angels, that's first.

Ze geeft je de namen van je beschermengelen, dat als eerste.

Now, without that, how could we possibly function? (Laughter)

Zouden we kunnen functioneren zonder?

She gives you the names of previous lives,

Ze geeft je namen uit vorige levens,

who you were in previous lives.

wie je was in vorige levens.

Duh.

Duh.

It turns out that the women

Het blijkt dat de vrouwen

that she gives readings for

voor wie ze de lezing doet

were all Babylonian princesses, or something like that.

allemaal Babylonische prinsessen waren, of iets in die trend.

And the men were all Grecian warriors

En alle mannen waren Griekse krijgers

fighting with Agamemnon.

die vochten met Agamemnon.

Nothing is ever said about

Er wordt nooit iets gezegd over

a 14 year-old bootblack in the streets of London

een 14-jarige schoenpoetser in de straten van Londen,

who died of consumption.

die gestorven is aan de tering.

He isn't worth bringing back, obviously.

Hij is het niet waard om te noemen, dat is logisch.

And the strange thing -- folks, you may have noticed this too.

En er is nog iets raars -- dit is u misschien ook opgevallen --

You see these folks on television --

je ziet deze mensen op televisie --

they never call anybody back from hell. (Laughter)

ze maken nooit contact met iemand uit de hel.

Everyone comes back from heaven, but never from hell.

Iedereen komt terug uit de hemel, maar nooit uit de hel.

If they call back any of my friends,

Als ze één van mijn vrienden terugroepen,

they're not going to... Well, you see the story.

die komen niet uit... Nou ja, u begrijpt het verhaal.

(Laughter)

(Gelach)

Now, Sylvia Browne is an exception,

Wel, Sylvia Browne is een uitzondering,

an exception in one way,

een uitzondering op één vlak,

because the James Randi Educational Foundation, my foundation,

omdat de James Randi Educational Foundation, mijn stichting,

offers a one million dollar prize in negotiable bonds.

één miljoen dollar aan verhandelbare obligaties aanbiedt.

Very simply won.

Makkelijk te winnen.

All you have to do is prove any paranormal, occult

Alles wat je moet doen is het bewijzen van één paranormale, occulte

or supernatural event or power of any kind

of bovennatuurlijke gebeurtenis, van welke aard dan ook

under proper observing conditions.

onder goed waarneembare condities.

It's very easy, win the million dollars.

Het is heel makkelijk, win die miljoen dollar.

Sylvia Browne is an exception in that

Sylvia Browne is een uitzondering omdat

she's the only professional psychic

ze het enige professionele medium is

in the whole world

in de hele wereld

that has accepted our challenge.

die onze uitdaging geaccepteerd heeft.

She did this on the "Larry King Live" show on CNN

Ze heeft dit gedaan tijdens de Larry King Live show op CNN

six and a half years ago.

zes en een half jaar geleden.

And we haven't heard from her since. Strange.

En sindsdien hebben we niets meer van haar gehoord. Raar.

She said that, first of all, that she didn't know how to contact me.

Ten eerste zei ze dat ze niet wist hoe ze me moest contacteren.

Duh.

Duh.

A professional psychic who speaks to dead people,

Een professioneel medium dat met de doden spreekt,

she can't reach me?

zij kan mij niet bereiken?

(Laughter)

(Gelach)

I'm alive, you may have noticed.

Ik leef, zoals u kunt zien.

Well, pretty well anyway.

In ieder geval redelijk goed.

She couldn't reach me. Now she says she doesn't want to reach me

Zij kon me niet bereiken. Nu zegt ze dat ze me niet wil bereiken,

because I'm a godless person.

omdat ik goddeloos ben.

All the more reason to take the million dollars,

Alleen maar meer reden om de miljoen dollar aan te nemen,

wouldn't you think, Sylvia?

denk je niet, Sylvia?

Now these people need to be stopped, seriously now.

Deze mensen moeten nu gestopt worden. Serieus, nu.

They need to be stopped because this is a cruel farce.

Ze moeten gestopt worden omdat het een wrede vertoning is.

We get people coming to the foundation all the time.

Er komen constant personen naar de stichting.

They're ruined financially and emotionally

Ze zijn geruïneerd, financieel en emotioneel,

because they've given their money and their faith

omdat ze hun geld en hoop gevestigd hebben op

to these people.

deze mensen.

Now, I popped some pills earlier.

Welnu, ik heb wat pillen ingenomen zonet,

I have to explain that to you.

ik ben u daarover wat uitleg verschuldigd.

Homeopathy, let's find out what that's all about.

Homeopathie, laten we eens uitzoeken waar dat over gaat.

Hmm. You've heard of it.

Hmm. U heeft er over gehoord.

It's an alternative form of healing, right?

Het is een alternatieve geneeswijze, toch?

Homeopathy actually consists -- and that's what this is.

Homeopathie is opgebouwd -- en dat is wat dit is.

This is Calms Forte,

Dit is Calm's Forte,

32 caplets of sleeping pills! I forgot to tell you that.

32 slaaptabletten -- Ik was vergeten dat te vertellen.

I just ingested

Ik heb net slaappillen ingenomen,

six and a half days worth of sleeping pills.

goed voor zes en een halve dag.

(Laughter)

(Gelach)

Six and a half days, that certainly is a fatal dose.

Zes en een halve dag, dat is zeker een fatale dosis.

It says right on the back here,

Op de achterkant staat,

"In case of overdose,

"In geval van overdosering,

contact your poison control center immediately,"

direct uw arts raadplegen,"

and it gives an 800 number.

en er moet een nummer doorgegeven worden.

Keep your seats -- it's going to be okay.

Blijf rustig zitten. Alles komt goed.

I don't really need it

Ik heb het niet echt nodig

because I've been doing this stunt

omdat ik deze stunt

for audiences all over the world

voor publiek over de hele wereld

for the last eight or 10 years,

al acht tot tien jaar doe,

taking fatal doses of homeopathic sleeping pills.

Fatale dosissen homeopathische slaappillen innemen.

Why don't they affect me?

Waarom hebben ze geen effect op me?

(Laughter)

(Gelach)

(Applause)

(Applaus)

The answer may surprise you.

Het antwoord zou u kunnen verbazen.

What is homeopathy?

Wat is homeopathie?

It's taking a medicine that really works

Men neemt een medicijn dat echt werkt

and diluting it down

en verdunt het

well beyond Avogadro's limit.

ver voorbij Avogadro's limiet.

Diluting it down to the point

Verdunnen tot het punt

where there's none of it left. (Laughter)

dat er niets meer over is.

Now folks, this is not

Wel mensen, dit is geen

just a metaphor I'm going to give you now, it's true.

metafoor die ik jullie geef, het is waar.

It's exactly equivalent to taking

Het is precies gelijk aan

one 325 milligram aspirin tablet,

een 325 milligram aspirine tablet,

throwing it into the middle of Lake Tahoe,

in het midden van het IJsselmeer gooien,

and then stirring it up, obviously with a very big stick,

alles roeren, natuurlijk wel met een hele grote stok,

and waiting two years or so

en dan ongeveer twee jaar wachten

until the solution is homogeneous.

tot de oplossing homogeen is.

Then, when you get a headache,

Dan, als je hoofdpijn krijgt,

you take a sip of this water, and -- voila! -- it is gone.

neem je een slok van het water, en voilà! Het is verdwenen.

(Laughter)

(Gelach)

Now that is true. That is what homeopathy is all about.

Welnu, dat is waar. Dat is precies waar homeopathie over gaat.

And another claim that they make -- you'll love this one --

En een andere claim van ze -- dit gaat u geweldig vinden --

the more dilute the medicine is, they say,

hoe meer het medicijn verdund wordt, zeggen ze,

the more powerful it is.

hoe sterker het is.

Now wait a minute, we heard about a guy in Florida.

Wacht eens even, we hebben gehoord van een man in Florida.

The poor man, he was on homeopathic medicine.

De arme man, hij gebruikte een homeopathisch medicijn.

He died of an overdose.

En hij overleed aan een overdosis.

He forgot to take his pill.

Hij was vergeten zijn pil in te nemen.

(Laughter)

(Gelach)

Work on it. Work on it.

Denk er even over na.

It's a ridiculous thing. It is absolutely ridiculous.

Het is belachelijk, ronduit belachelijk.

I don't know what we're doing,

Ik weet niet waar we mee bezig zijn,

believing in all this nonsense over all these years.

we geloven al deze onzin al jaren.

Now, let me tell you,

Nu, laat me u vertellen,

The James Randi Educational Foundation

de James Randi Educational Foundation

is waving this very big carrot,

heeft een enorme aanbieding staan,

but I must say, the fact that nobody

maar ik moet zeggen, het feit dat niemand

has taken us up on this offer

ons aanbod heeft aangenomen

doesn't mean that the powers don't exist.

betekent niet dat de krachten niet bestaan.

They might, some place out there.

Ze kunnen er zijn, ergens daarbuiten.

Maybe these people are just independently wealthy.

Misschien zijn die mensen al rijk.

Well, with Sylvia Browne I would think so.

In het geval Sylvia Browne denk ik het wel.

You know, 700 dollars for a 20 minute reading

Je weet wel, 700 dollar voor een lezing van 20 minuten

over the telephone --

via de telefoon,

that's more than lawyers make!

dat is meer dan advocaten verdienen.

I mean that's a fabulous amount of money.

Ik bedoel, dat is een geweldige hoeveelheid geld.

These people don't need the million dollars perhaps,

Deze mensen hoeven die miljoen dollar misschien niet,

but wouldn't you think they'd like to take it

maar zou je niet denken dat ze het graag willen hebben

just to make me look silly?

alleen maar om mij een hak te zetten,

Just to get rid of this godless person out there

om van die ene goddeloze persoon af te zijn

that Sylvia Browne talks about all the time?

waar Sylvia Browne constant over praat?

I think that something needs to be done about this.

Ik denk dat hier iets aan gedaan moet worden.

We really would love to have suggestions from you folks

We zouden het geweldig vinden als u suggesties heeft

on how to contact federal, state

om de regering, provincie

and local authorities

en locale autoriteiten

to get them to do something.

aan te zetten om iets te doen.

If you find out -- now I understand.

Als u iets weet -- nu begrijp ik het --

We've seen people, even today, speaking to us

we hebben mensen gezien, zelfs vandaag, die spraken

about AIDS epidemics

over AIDS epidemieën

and starving kids around the world

en stervende kinderen op deze wereld

and impure water supplies that people have to suffer with.

en onzuivere watervoorzieningen waar mensen mee moeten leven.

Those are very important,

Dat is erg belangrijk,

critically important to us.

van vitaal belang voor ons.

And we must do something about those problems.

En we moeten iets doen aan die problemen.

But at the same time,

Maar op het zelfde moment...

as Arthur C. Clarke said,

Zoals Arthur C. Clarke gezegd heeft, zoals u weet,

The rotting of the human mind,

"Het rotten van de menselijke geest."

the business of believing in the paranormal and the occult

De handel van het geloof in het paranormale en het occulte

and the supernatural --

en het bovennatuurlijke,

all of this total nonsense,

al deze totale nonsens,

this medieval thinking --

deze middeleeuwse manier van denken,

I think something should be done about that,

ik denk dat daar iets aan gedaan moet worden,

and it all lies in education.

en de oplossing is educatie.

Largely, it's the media

Grotendeels zijn het de media

who are to blame for this sort of thing.

die hier schuld aan zijn.

They shamelessly promote

Ze promoten schaamteloos

all kinds of nonsense of this sort

heel veel van dit soort onzin

because it pleases the sponsors.

omdat het de sponsors tevreden stelt.

It's the bottom line, the dollar line.

Dat is waar het om gaat, het gaat om geld.

That's what they're looking at.

Dat is waarnaar gekeken wordt.

We really must do something about this.

We moeten daar echt iets aan doen.

I'm willing to take your suggestions,

Ik hoor graag uw suggesties,

and I'm willing to have you

en zou graag willen dat u

tune in to our webpage.

een kijkje neemt op onze website.

It's www.randi.org.

Het is www.randi.org.

Go in there and look at the archives,

Daar kunt u kijken in de archieven,

and you will begin to understand much more

en dan zult u veel meer beginnen te begrijpen

of what I've been talking about today.

van dat waar ik over aan het praten ben geweest vandaag.

You will see the records that we have.

U zult de dossiers zien die we hebben.

There's nothing like sitting in that library

Er is niets zo erg als in die bibliotheek zitten

and having a family appear there

waar een familie verschijnt

and say that Mum gave away all the family fortune.

die zegt dat moeder het hele familiefortuin weggegeven heeft.

She cashed in the CDs,

Ze heeft de CD's verkocht,

she gave away the stocks and the certificates.

ze heeft de aandelen en hun certificaten weggegeven.

That's really sad to hear,

Dat is heel erg om te horen,

and it hasn't helped them one bit,

en het heeft ze niets geholpen,

hasn't solved any of their problems.

het heeft geen enkel van hun problemen opgelost.

Yes, there could be a rotting of the American mind,

Jazeker, er zou een rotten van de Amerikaanse geest kunnen zijn

and of the minds all the way around the earth,

en van de gedachten over de hele wereld

if we don't start to think sensibly about these things.

als we niet logisch na gaan denken over dit soort dingen.

Now, we've offered this carrot,

Welnu, wij hebben deze aanbieding staan,

as I say, we've dangled the carrot.

zoals gezegd, we hebben het aas geworpen.

We're waiting for the psychics to come forth and snap at it.

We zijn aan het wachten op de mediums om het aas te grijpen.

Oh, we get lots of them,

Oh, we krijgen er genoeg,

hundreds of them every year come by.

ieder jaar komen er honderden langs.

These are dowsers and people

Het zijn wichelroedelopers en mensen

who think that they can talk to the dead as well,

die denken dat ze ook met de doden kunnen praten,

but they're amateurs; they don't know how to evaluate

maar deze amateurs weten niet hoe ze

their own so-called powers.

hun eigen zogenoemde gaven moeten evalueren.

The professionals never come near us,

De professionals laten zich niet zien,

except in that case of Sylvia Browne

behalve die ene keer Sylvia Browne

that I told you about a moment ago.

waar ik u zonet over vertelde.

She did accept and then backed away.

Zij accepteerde en trok zich daarna weer terug.

Ladies and gentlemen,

Dames en heren,

I'm James Randi,

ik ben James Randi,

and I'm waiting.

en ik ben wachtende.

Thank you.

Dank u wel.

(Applause)

(Applaus)