Homeopathy, quackery and fraud | James Randi | TED

Επιμέλεια: Michael Belivanakis

Καλημέρα.

Χαίρομαι που βλέπω τόσο ωραίο κόσμο εδώ

Good morning.

και τόσα πολλά χαμογελαστά πρόσωπα.

Happy to see so many fine folks out here

Έχω ένα πολύ ασυνήθιστο

and so many smiling faces.

παρελθόν, στάση και προσέγγιση

I have a very peculiar

σχετικά με τον πραγματικό κόσμο

background, attitude and approach

επειδή είμαι ταχυδακτυλουργός.

to the real world

Λοιπόν, προτιμώ αυτόν τον όρο αντί για το θαυματοποιός,

because I am a conjurer.

επειδή, αν ήμουν θαυματοποιός, αυτό θα σήμαινε

Now, I prefer that term over magician,

ότι χρησιμοποιώ μάγια και ξόρκια

because if I were a magician, that would mean

και αλλόκοτες χειρονομίες

that I use spells and incantations

για να επιτύχω αληθινή μαγεία.

and weird gestures

Όχι, δεν κάνω τέτοια· είμαι ένας ταχυδακτυλουργός,

in order to accomplish real magic.

που είναι κάποιος που προσποιείται

No, I don't do that; I'm a conjurer,

ότι είναι αληθινός θαυματουργός.

who is someone who pretends to be

Λοιπόν, πώς τα καταφέρνουμε αυτά τα πράγματα;

a real magician. (Laughter)

Βασιζόμαστε στο γεγονός

Now, how do we go about that sort of thing?

ότι ακροατήρια όπως εσείς

We depend on the fact

κάνουν υποθέσεις.

that audiences, such as yourselves,

Για παράδειγμα, όταν ανέβηκα εδώ,

will make assumptions.

και πήρα το μικρόφωνο από το βάθρο

For example, when I walked up here

και το άνοιξα,

and I took the microphone from the stand

υποθέσατε ότι αυτό είναι μικρόφωνο, που δεν είναι.

and switched it on,

(Γέλια)

you assumed this was a microphone, which it is not.

Για την ακρίβεια, αυτό είναι κάτι

(Laughter)

που περίπου οι μισοί από σας, περισσότεροι από τους μισούς δε θα ξέρετε.

As a matter of fact, this is something

Είναι ένα εργαλείο για την περιποίηση της γενειάδας, βλέπετε.

that about half of you, more than half of you will not be familiar with.

Και είναι πολύ κακό μικρόφωνο.

It's a beard trimmer, you see?

Το έχω δοκιμάσει πολλές φορές.

And it makes a very bad microphone;

Η άλλη υπόθεση που κάνατε --

I've tried it many times. (Laughter)

και αυτό το μικρό μάθημα είναι για να σας δείξω

The other assumption that you made --

ότι θα κάνετε υποθέσεις --

and this little lesson is to show you

όχι μόνο ότι μπορείτε να τις κάνετε, αλλά ότι θα τις κάνετε --

that you will make assumptions.

αν σας υποδειχθούν καταλλήλως.

Not only that you can, but that you will

Πιστεύετε ότι σας κοιτάζω.

when they are properly suggested to you.

Λάθος. Δεν σας κοιτάζω. Δεν μπορώ να σας δω.

You believe I'm looking at you.

Ξέρω ότι είστε εκεί, μου το είπαν στα παρασκήνια, είναι γεμάτο το μαγαζί και τέτοια.

Wrong. I'm not looking at you. I can't see you.

Ξέρω ότι είστε εκεί επειδή σας ακούω,

I know you're out there, they told me backstage, it's a full house and such.

αλλά δεν μπορώ να σας δω γιατί κανονικά φοράω γυαλιά.

I know you're there because I can hear you,

Αυτά δεν είναι γυαλιά, αυτά είναι άδειοι σκελετοί,

but I can't see you because I normally wear glasses.

εντελώς άδειοι σκελετοί.

These are not glasses, these are empty frames. (Laughter)

Τώρα γιατί θα εμφανιζόταν μπροστά σας ένας ώριμος άνθρωπος

Quite empty frames.

φορώντας άδειους σκελετούς στο πρόσωπό του;

Now why would a grown man appear before you

Για να σας ξεγελάσει, κυρίες και κύριοι,

wearing empty frames on his face?

για να σας εξαπατήσει, να δείξει ότι κι εσείς

To fool you, ladies and gentlemen,

μπορεί να κάνετε υποθέσεις.

to deceive you, to show that you, too,

Ποτέ μην το ξεχάσετε αυτό.

can make assumptions.

Λοιπόν, πρέπει να κάνω κάτι, πρώτα απ' όλα, να τ' αλλάξω με αληθινά γυαλιά,

Don't you ever forget that.

ώστε να μπορώ όντως να σας βλέπω,

Now, I have to do something -- first of all, switch to real glasses

που μάλλον θα ήταν βολικό. Δεν ξέρω.

so I can actually see you,

Δεν έχω ρίξει μια καλή ματιά. Λοιπόν, δεν είναι και τόσο βολικό.

which would probably be a convenience. I don't know.

(Γέλια)

I haven't had a good look. Well, it's not that great a convenience.

Πρέπει να κάνω κάτι τώρα, που φαίνεται

(Laughter)

κάπως παράξενο για ένα θαυματοποιό.

I have to do something now, which seems

Αλλά πρόκειται να πάρω ένα φάρμακο.

a little bit strange for a magician.

Αυτό είναι ένα γεμάτο μπουκάλι

But I'm going to take some medication.

Calms Forte.

This is a full bottle of

Θα το εξηγήσω σε μόλις ένα λεπτό.

Calms Forte.

Αγνοήστε τις οδηγίες.

I'll explain that in just a moment.

Είναι πράγματα που η κυβέρνηση πρέπει να βάλει εκεί

Ignore the instructions,

για να σας μπερδέψει, είμαι σίγουρος.

that's what the government has to put in there

Θα πάρω αρκετά από αυτά. Μμμμ.

to confuse you, I'm sure.

Για την ακρίβεια, όλο το δοχείο.

I will take enough of these. Mm.

Indeed, the whole container.

32 ταμπλέτες Calms Forte.

Τώρα που το έκανα --θα το εξηγήσω σε λίγο --

Thirty-two tablets of Calms Forte.

πρέπει να σας πω ότι

Now that I've done that -- I'll explain it in a moment --

είμαι ηθοποιός.

I must tell you that

Είμαι ένας ηθοποιός που παίζει ένα συγκεκριμένο ρόλο.

I am an actor.

Παίζω τον ρόλο ενός θαυματοποιού,

I'm an actor who plays a specific part.

ενός μάγου, αν θέλετε, ενός αληθινού μάγου.

I play the part of a magician,

Αν κάποιος ήταν να εμφανιστεί σε αυτή τη σκηνή μπροστά μου

a wizard, if you will, a real wizard.

και να ισχυριστεί ότι είναι

If someone were to appear on this stage in front of me

ένας αρχαίος πρίγκηπας της Δανίας ονόματι Άμλετ,

and actually claim to be

θα προσβαλλόσασταν

an ancient prince of Denmark named Hamlet,

και δικαίως.

you would be insulted

Γιατί να θεωρήσει κάποιος ότι θα πιστεύατε

and rightly so.

κάτι τόσο αλλόκοτο;

Why would a man assume that you would believe

Αλλά υπάρχει εκεί έξω

something bizarre like this?

ένας πολύ μεγάλος αριθμός

But there exists out there

ανθρώπων που θα σας πουν

a very large population

ότι έχουν πνευματιστικές, μαγικές δυνάμεις,

of people who will tell you

ότι μπορούν να προβλέψουν το μέλλον,

that they have psychic, magical powers

ότι μπορούν να έρθουν σε επαφή με τους εκλιπόντες.

that they can predict the future,

Ω, επίσης λένε,

that they can make contact with the deceased.

θα σας πουλήσουν αστρολογία

Oh, they also say

ή άλλες μαντικές μεθόδους.

they will sell you astrology

Ω, ευχαρίστως θα σας τα πουλήσουν αυτά. Ναι.

or other fortunetelling methods.

Και επίσης λένε

Oh, they gladly sell you that, yes.

ότι μπορούν να σας δώσουν αεικίνητα

And they also say

και συστήματα δωρεάν ενέργειας.

that they can give you perpetual motion machines

Ισχυρίζονται ότι είναι πνευματιστές,

and free energy systems.

ή δέκτες, ό,τι μπορούν.

They claim to be psychics,

Αλλά αυτό που έχει κάνει μεγάλη επιστροφή

or sensitives, whatever they can.

μόλις πρόσφατα,

But the one thing that has made a big comeback

είναι αυτή η ιστορία που

just recently

μιλάνε με τους νεκρούς.

is this business of

Λοιπόν, για το αθώο μου μυαλό,

speaking with the dead.

το να είσαι νεκρός συνεπάγεται

Now, to my innocent mind,

ανικανότητα να επικοινωνήσεις.

dead implies

Μπορεί να συμφωνείτε μαζί μου σε αυτό.

incapable of communicating. (Laughter)

Αλλά αυτοί οι άνθρωποι, τείνουν να σας λένε ότι,

You might agree with me on that.

όχι μόνο μπορούν να επικοινωνούν με τους νεκρούς --

But these people, they tend to tell you that

Γεια χαρά --

not only can they communicate with the dead --

αλλά μπορούν επίσης να ακούν τους νεκρούς,

"Hi, there" --

και μπορούν να μεταδώσουν αυτές τις πληροφορίες στους ζωντανούς.

but they can hear the dead as well,

Αναρωτιέμαι αν αυτό είναι αλήθεια.

and they can relay this information back to the living.

Δεν το νομίζω επειδή

I wonder if that's true.

αυτή η υποκουλτούρα ανθρώπων

I don't think so, because

χρησιμοποιεί ακριβώς τα ίδια κόλπα με εμάς τους θαυματοποιούς,

this subculture of people

ακριβώς τα ίδια,

use exactly the same gimmicks that we magicians do,

τις ίδιες φυσικές μεθόδους, τις ίδιες ψυχολογικές μεθόδους.

exactly the same --

Και έχουν αποτελεσματικά και διεξοδικά

the same physical methods, the same psychological methods --

εξαπατήσει εκατομμύρια ανθρώπους σε όλη τη γη

and they effectively and profoundly

προκαλώντας μεγάλη βλάβη.

deceive millions of people around the earth,

Τους εξαπατούν αυτούς τους ανθρώπους.

to their detriment.

Τους κοστίζουν πολλά λεφτά.

They deceive these people,

Τους κοστίζουν πολλή συναισθηματική οδύνη.

costs them a lot of money,

Δισεκατομμύρια δολάρια ξοδεύονται

cost them a lot of emotional anguish.

κάθε χρόνο, σε όλο τον κόσμο,

Billions of dollars are spent

σε αυτούς τους τσαρλατάνους.

every year, all over the globe,

Λοιπόν, έχω δυο ερωτήσεις

on these charlatans.

που θα ήθελα να κάνω σε αυτούς τους ανθρώπους

Now, I have two questions

αν είχα την ευκαιρία.

I would like to ask these people

Πρώτη ερώτηση: Αν θέλω να τους ζητήσω να καλέσουν --

if I had the opportunity to do so.

επειδή πράγματι τους ακούνε με τα αυτιά τους.

First question: If I want to ask them to call up --

Ακούν τα πνεύματα έτσι.

because they do hear them through the ear.

θα σας ζητήσω να καλέσετε το φάντασμα της γιαγιάς μου

They listen to the spirits like this --

επειδή, όταν πέθανε, είχε την οικογενειακή διαθήκη,

I'm going to ask you to call up the ghost of my grandmother

και την έκρυψε κάπου. Δεν γνωρίζουμε που είναι.

because, when she died, she had the family will,

Έτσι ρωτάμε τη γιαγιά: «Πού είναι η διαθήκη, γιαγιά;»

and she secreted it someplace. We don't know where it is,

Τι λέει η γιαγιά; Λέει, «Είμαι στον παράδεισο και είναι υπέροχα.

so we ask Granny, "Where is the will, Granny?"

Είμαι εδώ με όλους τους παλιούς μου φίλους τους πεθαμένους φίλους μου,

What does Granny say? She says, "I'm in heaven and it's wonderful.

και την οικογένειά μου,

I'm here with all my old friends, my deceased friends,

και όλα τα κουτάβια και τα γατάκια που είχα όταν ήμουν μικρή.

and my family

Και σας αγαπώ και θα είμαι πάντα μαζί σας.

and all the puppy dogs and the kittens that I used to have when I was a little girl.

Αντίο.»

And I love you, and I'll always be with you.

Και δεν απάντησε την καταραμένη ερώτηση.

Good bye."

Πού είναι η διαθήκη;

And she didn't answer the damn question!

Λοιπόν, θα μπορούσε εύκολα να είχε πει,

Where is the will?

«Ω, είναι στη βιβλιοθήκη στο δεύτερο ράφι, πίσω από την εγκυκλοπαίδεια.»

Now, she could easily have said,

Αλλά δε λέει αυτό. Όχι, δεν το λέει.

"Oh, it's in the library on the second shelf, behind the encyclopedia,"

Δε δίνει καμιά πληροφορία χρήσιμη σε εμάς.

but she doesn't say that. No, she doesn't.

Πληρώσαμε πολλά λεφτά γι αυτή την πληροφορία,

She doesn't bring any useful information to us.

μα δεν την πήραμε.

We paid a lot of money for that information,

Η δεύτερη ερώτηση που θα ήθελα να κάνω, αρκετά απλή.

be we didn't get it.

Ας υποθέσουμε ότι τους ζητώ να έρθουν σε επαφή

The second question that I'd like to ask, rather simple:

με το πνεύμα του εκλιπόντος πεθερού μου, για παράδειγμα.

Suppose I ask them to contact

Γιατί επιμένουν να λένε --

the spirit of my deceased father-in-law, as an example.

θυμηθείτε, μιλούν στο αυτί του --

Why do they insist on saying --

γιατί λένε, «Το όνομά μου αρχίζει από J ή από Μ;»

remember, they speak into this ear --

why do they say, "My name starts with J or M?"

Ψάρεμα είναι αυτό;

Ρίχνουμε άδεια για να πιάσουμε γεμάτα;

Is this a hunting game?

Είναι οι 20 ερωτήσεις; Όχι, μοιάζει περισσότερο με τις 120 ερωτήσεις.

Hunting and fishing? What is it?

Αλλά είναι ένα σκληρό, κακόβουλο,

Is it 20 questions? No, it's more like 120 questions.

But it is a cruel, vicious,

τελείως αφιλότιμο --

θα το ξεπεράσω, μείνετε στις θέσεις σας --

absolutely conscienceless --

παιχνίδι που παίζουν αυτοί οι άνθρωποι.

I'll be all right, keep your seats (Laughter) --

Και εκμεταλλεύονται τους αθώους, τους αφελείς,

game that these people play.

τους πενθούντες, τους συντετριμμένους ανθρώπους εκεί έξω.

And they take advantage of the innocent, the naive,

Λοιπόν, αυτή είναι μια διαδικασία

the grieving, the needy people out there.

που ονομάζεται ψυχρό διάβασμα.

Now, this is a process

that is called cold reading.

Υπάρχει ένας τύπος εκεί έξω,

Βαν Πραγκ είναι το όνομά του, Τζέιμς Βαν Πραγκ.

There's one fellow out there,

Είναι ένα από τα μεγάλα ονόματα αυτού του χώρου.

Van Praagh is his name, James Van Praagh.

Ο Τζον Έντουαρντ, η Σύλβια Μπράουν

He's one of the big practitioners of this sort of thing.

και η Ρόζμαρι Αλτέα, είναι άλλοι χειριστές.

John Edward, Sylvia Browne

Υπάρχουν εκατοντάδες από αυτούς σε όλη τη γη, αλλά σε αυτή τη χώρα

and Rosemary Altea, they are other operators.

ο Τζέιμς Βαν Πραγκ είναι πολύ σπουδαίος.

There are hundreds of them all over the earth, but in this country,

Και τι κάνει; Του αρέσει να σας λέει

James Van Praagh is very big.

πώς πέθαναν οι πεθαμένοι,

And what does he do? He likes to tell you

οι άνθρωποι στους οποίους μιλά μέσω του αυτιού του, καταλαβαίνετε.

how the deceased got deceased,

Έτσι αυτό που λέει είναι, πολύ συχνά, είναι σαν κι αυτό, λέει,

the people he's talking to through his ear, you see?

«Μου λέει, μου λέει, πριν πεθάνει,

So what he says is, very often, is like this: he says,

"He tells me, he tells me, before he passed,

δυσκολευόταν να αναπνεύσει».

Παιδιά, αυτό ακριβώς σημαίνει να πεθαίνεις.

that he had trouble breathing."

(Γέλια)

Folks, that's what dying is all about!

Σταματάς να αναπνέεις, και μετά είσαι πεθαμένος.

(Laughter)

Είναι τόσο απλό.

You stop breathing, and then you're dead.

Και αυτό είναι το είδος της πληροφορίας που θα σας μεταφέρουν;

It's that simple.

Δεν νομίζω.

And that's the kind of information they're going to bring back to you?

Λοιπόν, αυτοί οι άνθρωποι θα μαντέψουν, θα πουν πράγματα όπως,

I don't think so.

«Γιατί λαμβάνω ηλεκτρισμό;»

Now, these people will make guesses, they'll say things like,

Μου λέει, «Ηλεκτρισμός.

"Why am I getting electricity?

Ήταν ηλεκτρολόγος;» Όχι.

He's saying to me, 'Electricity.'

«Είχε ποτέ ξυριστική μηχανή;» Όχι.

Was he an electrician?" "No."

Ήταν ένα παιχνίδι εκμαίευσης απαντήσεων.

"Did he ever have an electric razor?" "No."

Τέτοια πράγματα κάνουν.

It was a game of hunting questions like this.

Λοιπόν, άνθρωποι συχνά μας ρωτούν

This is what they go through.

στο Μορφωτικό Ίδρυμα Τζέιμς Ράντι,

Now, folks often ask us

μου τηλεφωνούν, λένε, «Γιατί σας νοιάζει τόσο αυτό, κύριε Ράντι;

at the James Randi Educational Foundation,

Δεν είναι απλά πολύ διασκεδαστικό;»

they call me, they say, "Why are you so concerned about this, Mr. Randi?

Όχι, δεν είναι αστείο. Είναι μια σκληρή φάρσα.

Isn't it just a lot of fun?"

Λοιπόν, μπορεί να φέρει κάποια παρηγοριά

No, it is not fun. It is a cruel farce.

αλλά αυτή η παρηγοριά διαρκεί

Now, it may bring a certain amount of comfort,

μόνο περίπου 20 λεπτά ή κάπου εκεί.

but that comfort lasts

Και τότε οι άνθρωποι κοιτάζονται στον καθρέφτη, και λένε,

only about 20 minutes or so.

Μόλις πλήρωσα πολλά λεφτά για αυτό το διάβασμα.

And then the people look in the mirror, and they say,

Και τι μου είπε; «Σ' αγαπώ!»

I just paid a lot of money for that reading.

Πάντα αυτό λένε.

And what did she say to me? 'I love you!'"

Δεν παίρνουν καμιά πληροφορία,

They always say that.

δεν παίρνουν τίποτε αξίας γι αυτά που ξόδεψαν.

They don't get any information,

Λοιπόν, η Σύλβια Μπράουν είναι η μεγάλη χειρίστρια.

they don't get any value for what they spend.

Την αποκαλούμε «Οι Αρπάγες.»

Now, Sylvia Browne is the big operator.

Η Σύλβια Μπράουν --σας ευχαριστώ --

We call her "The Talons."

η Σύλβια Μπράουν είναι η μεγάλη χειρίστρια

Sylvia Browne -- thank you --

σε αυτό τον τομέα, αυτή τη στιγμή.

Sylvia Browne is the big operator

Λοιπόν, η Σύλβια Μπράουν -- απλά για να σας δείξω --

in this field at this very moment.

παίρνει 700 δολάρια

Now, Sylvia Browne -- just to show you --

για 20 λεπτά διαβάσματος από το τηλέφωνο.

she actually gets 700 dollars

Δε χρειάζεται καν να πάει εκεί αυτοπροσώπως.

for a 20 minute reading over the telephone,

Και πρέπει να περιμένετε μέχρι και δυο χρόνια επειδή

she doesn't even go there in person,

είναι κλεισμένη για τόσο μακρύ διάστημα.

and you have to wait up to two years because

Πληρώνετε με πιστωτική κάρτα, ή κάτι άλλο,

she's booked ahead that amount of time.

και μετά θα σας καλέσει

You pay by credit card or whatever,

κάποια στιγμή μέσα στα επόμενα δυο χρόνια.

and then she will call you

Μπορείτε να καταλάβετε ότι είναι αυτή. «Γειά σας, είμαι η Σύλβια Μπράουν».

sometime in the next two years.

Είναι αυτή. Μπορείτε να το καταλάβετε αμέσως.

You can tell it's her. "Hello, this is Sylvia Browne."

That's her, you can tell right away.

Λοιπόν, ο Μόντελ Γουίλιαμς είναι ένας έξυπνος άνθρωπος.

Όλοι ξέρουμε ποιος είναι στην τηλεόραση.

Now, Montel Williams is an intelligent man.

Είναι μορφωμένος. Είναι έξυπνος.

We all know who he is on television.

Ξέρει τι κάνει η Σύλβια Μπράουν

He's well educated, he's smart,

αλλά δε δίνει δεκάρα.

he knows what Sylvia Browne is doing

Απλά δεν τον νοιάζει.

but he doesn't give a damn.

He just doesn't care.

Επειδή, σε τελική ανάλυση, οι σπόνσορες το λατρεύουν

και θα την εκθέτει

Because, the bottom line is, the sponsors love it,

στην τηλεοπτική δημοσιότητα όλη την ώρα.

and he will expose her

Λοιπόν, τι σας δίνει η Σύλβια Μπράουν για αυτά τα 700 δολάρια.

to television publicity all the time.

Σας δίνει τα ονόματα των φυλάκων αγγέλων σας, αυτό πρώτα.

Now, what does Sylvia Browne give you for that 700 dollars?

Λοιπόν, χωρίς αυτά, πώς θα μπορούσαμε να λειτουργήσουμε;

She gives you the names of your guardian angels, that's first.

Σας δίνει τα ονόματα των προηγούμενων ζωών,

Now, without that, how could we possibly function? (Laughter)

ποιοι ήσασταν σε προηγούμενες ζωές.

She gives you the names of previous lives,

who you were in previous lives.

Φαίνεται ότι οι γυναίκες

Duh.

για τις οποίες κάνει αυτά τα διαβάσματα

It turns out that the women

ήταν όλες Βαβυλώνιες πριγκίπισσες, ή κάτι τέτοιο.

that she gives readings for

Και οι άνδρες ήταν όλοι Έλληνες πολεμιστές

were all Babylonian princesses, or something like that.

που πολεμούσαν με τον Αγαμέμνονα.

And the men were all Grecian warriors

Τίποτα δεν έχει ειπωθεί ποτέ για

fighting with Agamemnon.

ένα δεκατετράχρονο λούστρο στους δρόμους του Λονδίνου,

Nothing is ever said about

που πέθανε από φυματίωση.

a 14 year-old bootblack in the streets of London

Δεν αξίζει να επανέλθει, προφανώς.

who died of consumption.

Και το παράξενο παιδιά -- μπορεί να το έχετε παρατηρήσει κι εσείς --

He isn't worth bringing back, obviously.

βλέπετε αυτούς τους τύπους στην τηλεόραση --

And the strange thing -- folks, you may have noticed this too.

ποτέ δεν καλούν κάποιον πίσω από την κόλαση.

You see these folks on television --

they never call anybody back from hell. (Laughter)

Όλοι έρχονται πίσω από τον παράδεισο, αλλά ποτέ από την κόλαση.

Αν ξανακαλέσουν κάποιον από τους φίλους μου,

Everyone comes back from heaven, but never from hell.

δεν πρόκειται να... Λοιπόν καταλαβαίνετε.

If they call back any of my friends,

(Γέλια)

they're not going to... Well, you see the story.

Τώρα, η Σύλβια Μπράουν είναι μια εξαίρεση,

(Laughter)

μια εξαίρεση κατά κάποιον τρόπο,

Now, Sylvia Browne is an exception,

διότι το Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Τζέιμς Ράντι, το ίδρυμά μου,

an exception in one way,

προσφέρει ένα βραβείο ενός εκατομμυρίου δολαρίων σε διαπραγματεύσιμα ομόλογα.

because the James Randi Educational Foundation, my foundation,

Κερδίζεται πολύ απλά.

offers a one million dollar prize in negotiable bonds.

Το μόνο που έχεις να κάνεις είναι να αποδείξεις οποιοδήποτε μεταφυσικό,

Very simply won.

απόκρυφο ή υπερφυσικό γεγονός οποιουδήποτε είδους

All you have to do is prove any paranormal, occult

κάτω από σωστές συνθήκες παρατήρησης.

or supernatural event or power of any kind

Είναι πολύ εύκολο, κερδίστε το εκατομμύριο.

under proper observing conditions.

Η Σύλβια Μπράουν είναι μια εξαίρεση στο ότι

It's very easy, win the million dollars.

είναι η μόνη επαγγελματίας πνευματίστρια

Sylvia Browne is an exception in that

σε ολόκληρο τον κόσμο

she's the only professional psychic

που δέχτηκε την πρόκλησή μας.

in the whole world

Το έκανε στο ζωντανό σόου του Λάρρυ Κινγκ στο CNN

that has accepted our challenge.

πριν εξήμισι χρόνια.

She did this on the "Larry King Live" show on CNN

Και δεν είχαμε νέα της από τότε. Παράξενο.

six and a half years ago.

Είπε ότι, πρώτα απ' όλα, δεν ήξερε πώς να επικοινωνήσει μαζί μου.

And we haven't heard from her since. Strange.

She said that, first of all, that she didn't know how to contact me.

Μια επαγγελματίας πνευματίστρια που μιλά σε νεκρούς,

Duh.

δε μπορεί να με βρει;

A professional psychic who speaks to dead people,

(Γέλια)

she can't reach me?

Είμαι ζωντανός, μπορεί να το έχετε παρατηρήσει.

(Laughter)

Ε, είμαι αρκετά καλά, εν πάση περιπτώσει.

I'm alive, you may have noticed.

Δεν μπορούσε να με βρει. Τώρα λέει δε θέλει να με βρει.

Well, pretty well anyway.

επειδή είμαι άθεος άνθρωπος.

She couldn't reach me. Now she says she doesn't want to reach me

Αυτό είναι επιπλέον λόγος να πάρεις το ένα εκατομμύριο δολάρια,

because I'm a godless person.

δε νομίζεις, Σύλβια.

All the more reason to take the million dollars,

Λοιπόν αυτούς τους ανθρώπους πρέπει κάποιος να τους σταματήσει, σοβαρά τώρα.

wouldn't you think, Sylvia?

Πρέπει κάποιος να τους σταματήσει γιατί πρόκειται για μια σκληρή φάρσα.

Now these people need to be stopped, seriously now.

Έχουμε ανθρώπους που έρχονται στο ίδρυμα όλη την ώρα.

They need to be stopped because this is a cruel farce.

Έχουν καταστραφεί οικονομικά και συναισθηματικά

We get people coming to the foundation all the time.

επειδή έχουν δώσει τα λεφτά τους και την πίστη τους

They're ruined financially and emotionally

σε αυτούς τους ανθρώπους.

because they've given their money and their faith

Λοιπόν, πήρα μερικά χάπια νωρίτερα,

to these people.

πρέπει να σας το εξηγήσω.

Now, I popped some pills earlier.

Ομοιοπαθητική, ας δούμε περί τίνος πρόκειται.

I have to explain that to you.

Χμμ. Έχετε ακούσει γι' αυτήν.

Homeopathy, let's find out what that's all about.

Είναι μια εναλλακτική μορφή θεραπείας, σωστά.

Hmm. You've heard of it.

Η ομοιοπαθητική πραγματικά αποτελείται -- και να τι είναι.

It's an alternative form of healing, right?

Αυτό είναι Calms Forte,

Homeopathy actually consists -- and that's what this is.

32 υπνωτικά χάπια -- ξέχασα να σας το πω.

This is Calms Forte,

Μόλις πήρα

32 caplets of sleeping pills! I forgot to tell you that.

υπνωτικά χάπια για εξήμισι μέρες.

I just ingested

(Γέλια)

six and a half days worth of sleeping pills.

Εξήμισι μέρες, αυτό σίγουρα είναι θανατηφόρος δόση.

(Laughter)

Λέει ακριβώς εδώ στην πίσω μεριά,

Six and a half days, that certainly is a fatal dose.

«Σε περίπτωση υπερβολικής δόσης,

It says right on the back here,

επικοινωνήστε με το κοντινότερο κέντρο δηλητηριάσεων αμέσως»,

"In case of overdose,

και δίνει έναν αριθμό από 800.

contact your poison control center immediately,"

Μείνετε στις θέσεις σας. Θα είναι εντάξει.

and it gives an 800 number.

Δεν το χρειάζομαι πραγματικά

Keep your seats -- it's going to be okay.

διότι κάνω αυτό το κόλπο

I don't really need it

για ακροατήρια σε όλο τον κόσμο

because I've been doing this stunt

τα τελευταία οκτώ ή δέκα χρόνια,

for audiences all over the world

παίρνοντας θανατηφόρες δόσεις από ομοιοπαθητικά υπνωτικά χάπια.

for the last eight or 10 years,

Γιατί δεν με επηρεάζουν;

taking fatal doses of homeopathic sleeping pills.

(Γέλια)

Why don't they affect me?

(Χειροκρότημα)

(Laughter)

Η απάντηση μπορεί να σας εκπλήξει.

(Applause)

Τι είναι η ομοιοπαθητική;

The answer may surprise you.

Παίρνουμε ένα φάρμακο που πραγματικά δουλεύει

What is homeopathy?

και το αραιώνουμε

It's taking a medicine that really works

αρκετά πέρα από το όριο του Αβογκάντρο.

and diluting it down

Το αραιώνουμε μέχρι το σημείο

well beyond Avogadro's limit.

που δεν μένει τίποτα από αυτό.

Diluting it down to the point

Λοιπόν παιδιά, αυτό δεν είναι

where there's none of it left. (Laughter)

απλά μια μεταφορά που θα σας πω τώρα, είναι αλήθεια.

Now folks, this is not

Είναι ακριβώς ισοδύναμο με το να πάρουμε

just a metaphor I'm going to give you now, it's true.

μια ασπιρίνη των 325 χιλιοστόγραμμων,

It's exactly equivalent to taking

one 325 milligram aspirin tablet,

να τη ρίξουμε μέσα στη λίμνη Τάχο,

και μετά να την ανακατέψουμε, προφανώς με ένα πολύ μεγάλο ραβδί,

throwing it into the middle of Lake Tahoe,

και να περιμένουμε δυο χρόνια ή κάπου τόσο

and then stirring it up, obviously with a very big stick,

μέχρι να γίνει ομογενές το διάλυμα.

and waiting two years or so

Τότε, όταν έχεις πονοκέφαλο,

until the solution is homogeneous.

παίρνεις μια γουλιά από αυτό το νερό, και βουαλά! έφυγε.

Then, when you get a headache,

(Γέλια)

you take a sip of this water, and -- voila! -- it is gone.

Λοιπόν αυτό είναι αλήθεια. Σε αυτό συνίσταται η ομοιοπαθητική.

(Laughter)

Και ένας άλλος ισχυρισμός που προβάλλουν -- θα σας αρέσει αυτό --

Now that is true. That is what homeopathy is all about.

όσο περισσότερο αραιωμένο είναι το φάρμακο, λένε,

And another claim that they make -- you'll love this one --

τόσο πιο ισχυρό είναι.

the more dilute the medicine is, they say,

Τώρα περιμένετε ένα λεπτό, ακούσαμε για έναν τύπο στη Φλόριντα.

the more powerful it is.

Ο καημένος, έπαιρνε ομοιοπαθητικά φάρμακα.

Now wait a minute, we heard about a guy in Florida.

Πέθανε από υπερβολική δόση.

The poor man, he was on homeopathic medicine.

Ξέχασε να πάρει το χάπι του.

He died of an overdose.

(Γέλια)

He forgot to take his pill.

Σκεφτείτε το. Σκεφτείτε το.

(Laughter)

Work on it. Work on it.

Είναι γελοίο. Είναι εντελώς γελοίο.

Δεν ξέρω τι κάνουμε,

It's a ridiculous thing. It is absolutely ridiculous.

που πιστεύουμε όλες αυτές τις ανοησίες όλα αυτά τα χρόνια.

I don't know what we're doing,

Λοιπόν, επιτρέψτε μου να σας πω,

believing in all this nonsense over all these years.

το Μορφωτικό Ίδρυμα Τζέιμς Ράντι

Now, let me tell you,

κρατάει αυτό το μεγάλο καρότο,

The James Randi Educational Foundation

αλλά πρέπει να πω, το γεγονός ότι κανένας

is waving this very big carrot,

δεν έχει δεχτεί αυτή την προσφορά

but I must say, the fact that nobody

δε σημαίνει ότι οι δυνάμεις δεν υπάρχουν.

has taken us up on this offer

Θα μπορούσαν, κάπου εκεί έξω.

doesn't mean that the powers don't exist.

Μπορεί αυτοί οι άνθρωποι να είναι απλά ανεξάρτητα πλούσιοι.

They might, some place out there.

Λοιπόν, με τη Σύλβια Μπράουν, θα το περίμενα.

Maybe these people are just independently wealthy.

Ξέρετε, 700 δολάρια για διάβασμα 20 λεπτών

Well, with Sylvia Browne I would think so.

από το τηλέφωνο,

You know, 700 dollars for a 20 minute reading

είναι περισσότερα από όσα βγάζουν οι δικηγόροι.

over the telephone --

Δηλαδή αυτό είναι ένα εκπληκτικό χρηματικό ποσό.

that's more than lawyers make!

Αυτοί οι άνθρωποι ίσως να μη χρειάζονται το ένα εκατομμύριο δολάρια,

I mean that's a fabulous amount of money.

αλλά δεν θα νομίζατε ότι θα τους άρεσε να το πάρουν

These people don't need the million dollars perhaps,

απλά για να με κάνουν να φανώ ανόητος,

but wouldn't you think they'd like to take it

απλά για να ξεφορτωθούν αυτόν τον άθεο άνθρωπο εκεί έξω

just to make me look silly?

για τον οποίο η Σύλβια Μπράουν μιλά όλη την ώρα;

Just to get rid of this godless person out there

Νομίζω ότι κάτι πρέπει να γίνει γι΄αυτό.

that Sylvia Browne talks about all the time?

Πραγματικά θα μας άρεσε να έχουμε προτάσεις από εσάς παιδιά

I think that something needs to be done about this.

για το πώς να έρθουμε σε επαφή με ομοσπονδιακές, πολιτειακές

We really would love to have suggestions from you folks

και τοπικές αρχές

on how to contact federal, state

να τους κάνουμε να κάνουν κάτι.

and local authorities

Αν μάθετε -- τώρα καταλαβαίνω --

to get them to do something.

βλέπουμε ανθρώπους, ακόμα και σήμερα, που μας μιλούν

If you find out -- now I understand.

για την επιδημία του AIDS

We've seen people, even today, speaking to us

και για παιδιά που λιμοκτονούν σε όλο τον κόσμο

about AIDS epidemics

και ακάθαρτα αποθέματα νερού με τα οποία οι άνθρωποι υποφέρουν.

and starving kids around the world

Αυτά είναι πολύ σημαντικά,

and impure water supplies that people have to suffer with.

εξαιρετικά σημαντικά για εμάς.

Those are very important,

Και πρέπει να κάνουμε κάτι για αυτά τα προβλήματα.

critically important to us.

Αλλά την ίδια στιγμή...

And we must do something about those problems.

Όπως είπε ο Άρθουρ Τ. Κλαρκ, ξέρετε,

But at the same time,

«Η σήψη του ανθρώπινου νου.»

as Arthur C. Clarke said,

Η τάση της πίστης στο μεταφυσικό και το απόκρυφο

The rotting of the human mind,

και το υπερφυσικό,

the business of believing in the paranormal and the occult

όλη αυτή η καθαρή ανοησία,

and the supernatural --

η μεσαιωνική σκέψη,

all of this total nonsense,

νομίζω κάτι πρέπει να γίνει γι' αυτό,

this medieval thinking --

και όλα βασίζονται στην εκπαίδευση.

I think something should be done about that,

Σε μεγάλο βαθμό, είναι τα μέσα ενημέρωσης

and it all lies in education.

που ευθύνονται γι αυτό το πράγμα.

Largely, it's the media

Προωθούν αδιάντροπα

who are to blame for this sort of thing.

κάθε είδος ανοησίας αυτού του είδους

They shamelessly promote

επειδή ευχαριστεί τους χορηγούς.

all kinds of nonsense of this sort

because it pleases the sponsors.

Είναι το κατώτερο επίπεδο, το επίπεδο του χρήματος.

Αυτό είναι που τους ενδιαφέρει.

It's the bottom line, the dollar line.

Πραγματικά πρέπει να κάνουμε κάτι γι΄αυτό.

That's what they're looking at.

Είμαι πρόθυμος να ακούσω τις προτάσεις σας,

We really must do something about this.

και είμαι πρόθυμος να σας

I'm willing to take your suggestions,

δεχθώ στην ιστοσελίδα μας.

and I'm willing to have you

Είναι www.randi.org.

tune in to our webpage.

Πηγαίνετε εκεί και κοιτάξτε τα αρχεία,

It's www.randi.org.

και θα αρχίσετε να καταλαβαίνετε πολλά ακόμα

Go in there and look at the archives,

από αυτά για τα οποία σας μίλησα σήμερα.

and you will begin to understand much more

Θα δείτε τις μαρτυρίες που έχουμε.

of what I've been talking about today.

Δεν περιγράφεται το να κάθεσαι σε εκείνη τη βιβλιοθήκη

You will see the records that we have.

και να εμφανίζεται μια οικογένεια

There's nothing like sitting in that library

και να λέει ότι η μαμά ξόδεψε όλη την οικογενειακή περιουσία.

and having a family appear there

Εξαργύρωσε τα πιστοποιητικά καταθέσεων,

and say that Mum gave away all the family fortune.

έδωσε τις μετοχές και τα αποδεικτικά κυριότητάς τους.

She cashed in the CDs,

Είναι πραγματικά λυπηρό να το ακούς,

she gave away the stocks and the certificates.

και δεν τους βοήθησε ούτε στο ελάχιστο,

That's really sad to hear,

δεν έλυσε κανένα από τα προβλήματά τους.

and it hasn't helped them one bit,

Ναι, μπορεί να υπάρξει μια σήψη του αμερικανικού νου

hasn't solved any of their problems.

και του νου σε όλο τον κόσμο

Yes, there could be a rotting of the American mind,

αν δεν αρχίσουμε να σκεφτόμαστε συνετά γι' αυτά τα πράγματα.

and of the minds all the way around the earth,

if we don't start to think sensibly about these things.

Τώρα, έχουμε προσφέρει αυτό το καρότο,

όπως λέω, έχουμε κουνήσει το καρότο.

Now, we've offered this carrot,

Περιμένουμε τους πνευματιστές να εμφανιστούν και να το γραπώσουν.

as I say, we've dangled the carrot.

Ω, έχουμε πολλούς από αυτούς,

We're waiting for the psychics to come forth and snap at it.

εκατοντάδες από αυτούς κάθε χρόνο μας επισκέπτονται.

Oh, we get lots of them,

Αυτοί είναι οι διάφοροι ραβδοσκόποι και άνθρωποι

hundreds of them every year come by.

που νομίζουν ότι μπορούν να μιλούν στους νεκρούς επίσης,

These are dowsers and people

αλλά είναι ερασιτέχνες, δεν ξέρουν πώς να αξιολογήσουν

who think that they can talk to the dead as well,

τις ίδιες τους τις υποτιθέμενες δυνάμεις.

but they're amateurs; they don't know how to evaluate

Οι επαγγελματίες ποτέ δεν μας πλησιάζουν,

their own so-called powers.

εκτός από εκείνη την περίπτωση της Σύλβια Μπράουν

The professionals never come near us,

για την οποία σας μίλησα πριν λίγο.

except in that case of Sylvia Browne

Πράγματι δέχτηκε και μετά έκανε πίσω.

that I told you about a moment ago.

Κυρίες και κύριοι,

She did accept and then backed away.

είμαι ο Τζέιμς Ράντι,

Ladies and gentlemen,

και περιμένω.

I'm James Randi,

Σας ευχαριστώ.

and I'm waiting.

(Χειροκρότημα)

Thank you.

(Applause)