Homeopathy, quackery and fraud | James Randi | TED

James Randi quyết liệt lật tẩy những mánh lừa tâm linh

Translator: Thach Thao Nguyen Phuc Reviewer: Duc Nguyen

Good morning.

Chào buổi sáng.

Happy to see so many fine folks out here

Hân hạnh được gặp thật nhiều người tuyệt vời ở đây

and so many smiling faces.

và thật nhiều nụ cười.

I have a very peculiar

Tôi có một thái độ và cách tiếp cận

background, attitude and approach

thế giới thực

to the real world

rất đặc biệt

because I am a conjurer.

vì tôi là một phù thủy.

Now, I prefer that term over magician,

Tôi thích tên gọi đó hơn là nhà ảo thuật,

because if I were a magician, that would mean

bởi vì, nếu tôi là một nhà ảo thuật, điều đó có nghĩa là

that I use spells and incantations

tôi sử dụng thần chú

and weird gestures

và các cử chỉ kỳ cục

in order to accomplish real magic.

để tạo ra phép màu.

No, I don't do that; I'm a conjurer,

Không, tôi không làm thế. Tôi là một phù thủy,

who is someone who pretends to be

một người tỏ ra

a real magician. (Laughter)

là một ảo thuật gia thực thụ.

Now, how do we go about that sort of thing?

Chúng tôi hiểu điều này như thế nào?

We depend on the fact

Chúng tôi dựa vào thực tế

that audiences, such as yourselves,

rằng khán giả như các bạn

will make assumptions.

sẽ đưa ra các giả định.

For example, when I walked up here

Chẳng hạn, khi tôi lên trên này,

and I took the microphone from the stand

và tôi lấy micro từ bục

and switched it on,

rồi bật lên,

you assumed this was a microphone, which it is not.

bạn giả định đây là một cái micro, không phải.

(Laughter)

(Tiếng cười)

As a matter of fact, this is something

Thực ra, đây là một thứ

that about half of you, more than half of you will not be familiar with.

mà một nửa trong số các bạn, hơn một nửa sẽ không quen.

It's a beard trimmer, you see?

Đây là một máy xén râu, bạn thấy đấy.

And it makes a very bad microphone;

Và nó sẽ là một cái mic rất tệ.

I've tried it many times. (Laughter)

Tôi thử nhiều lần rồi.

The other assumption that you made --

Một giả định khác mà bạn đưa ra --

and this little lesson is to show you

và bài nói chuyện này sẽ chỉ cho bạn thấy

that you will make assumptions.

rằng bạn sẽ đưa ra các giả định --

Not only that you can, but that you will

không chỉ có thể, mà bạn sẽ làm thế --

when they are properly suggested to you.

khi bạn được gợi ý đúng cách.

You believe I'm looking at you.

Các bạn nghĩ rằng tôi đang nhìn các bạn.

Wrong. I'm not looking at you. I can't see you.

Sai rồi. Tôi không nhìn vào bạn. Tôi không thấy các bạn.

I know you're out there, they told me backstage, it's a full house and such.

Tôi biết các bạn đang ở đó, ở sau sân khấu họ bảo tôi thế, rằng đây là một phòng kín người.

I know you're there because I can hear you,

Tôi biết bạn ở đó vì tôi có thể nghe thấy các bạn,

but I can't see you because I normally wear glasses.

nhưng tôi không thấy bạn bởi thường thì tôi đeo kính.

These are not glasses, these are empty frames. (Laughter)

Đây không phải là kính, đây là gọng kính,

Quite empty frames.

không có tròng.

Now why would a grown man appear before you

Giờ thì tại sao một người trưởng thành xuất hiện trước các bạn

wearing empty frames on his face?

đeo kính không tròng trên mặt?

To fool you, ladies and gentlemen,

Để đánh lừa các bạn, thưa quý ông quý bà,

to deceive you, to show that you, too,

để gạt các bạn, để cho thấy các bạn cũng

can make assumptions.

có thể đưa ra các giả định.

Don't you ever forget that.

Đừng bao giờ quên điều đó.

Now, I have to do something -- first of all, switch to real glasses

Giờ thì, tôi phải làm một số việc, đầu tiên là thay sang kính thật,

so I can actually see you,

để tôi có thể thực sự thấy các bạn,

which would probably be a convenience. I don't know.

như thế có lẽ sẽ thoải mái hơn. Tôi không biết.

I haven't had a good look. Well, it's not that great a convenience.

Tôi chưa nhìn rõ. Chà, không hẳn là thoải mái hơn.

(Laughter)

(Tiếng cười)

I have to do something now, which seems

Tôi phải làm một việc, việc này dường như

a little bit strange for a magician.

hơi lạ đối với một ảo thuật gia.

But I'm going to take some medication.

Nhưng tôi sẽ uống thuốc.

This is a full bottle of

Đây là nguyên một lọ

Calms Forte.

Calms Forte.

I'll explain that in just a moment.

Lát nữa tôi sẽ giải thích về nó.

Ignore the instructions,

Bỏ qua hướng dẫn đi.

that's what the government has to put in there

Đó là cái mà chính phủ đưa vào chỉ để

to confuse you, I'm sure.

làm rối trí các bạn, chắc chắn đấy.

I will take enough of these. Mm.

Tôi sẽ uống đủ chỗ này. Mmmm.

Indeed, the whole container.

Thật ra là cả lọ.

Thirty-two tablets of Calms Forte.

32 viên Calm's Forte.

Now that I've done that -- I'll explain it in a moment --

Tôi đã làm xong -- Tôi sẽ giải thích nó sau --

I must tell you that

Tôi phải nói với các bạn

I am an actor.

rằng tôi là một diễn viên.

I'm an actor who plays a specific part.

Tôi là một diễn viên có một vai đặc biệt.

I play the part of a magician,

Tôi gánh vai một ảo thuật gia,

a wizard, if you will, a real wizard.

một phù thủy, một phù thủy thực sự.

If someone were to appear on this stage in front of me

Nếu ai đó xuất hiện trên sân khấu này ngay trước tôi

and actually claim to be

và tự nhận là

an ancient prince of Denmark named Hamlet,

một hoàng tử cổ đại ở Đan Mạch tên là Hamlet,

you would be insulted

các bạn sẽ thấy bị xúc phạm

and rightly so.

và điều đấy là chính đáng.

Why would a man assume that you would believe

Tại sao một người lại cho rằng bạn sẽ tin vào

something bizarre like this?

một chuyện lạ lùng như thế?

But there exists out there

Nhưng ngoài kia có

a very large population

rất nhiều người

of people who will tell you

sẽ nói với bạn

that they have psychic, magical powers

rằng họ có năng lực ma thuật huyền bí,

that they can predict the future,

rằng họ có thể dự đoán tương lai,

that they can make contact with the deceased.

rằng họ có thể giao tiếp với người đã khuất.

Oh, they also say

Ồ, họ cũng nói rằng,

they will sell you astrology

họ sẽ bán cho bạn tử vi

or other fortunetelling methods.

hay những cách xem bói khác.

Oh, they gladly sell you that, yes.

Họ rất hân hạnh được bán cho bạn. Vâng.

And they also say

Và họ cũng nói

that they can give you perpetual motion machines

rằng họ có thể cho bạn động cơ vĩnh cửu

and free energy systems.

và các hệ thống năng lượng tự do.

They claim to be psychics,

Họ tự nhận là những nhà tâm linh,

or sensitives, whatever they can.

hay các ông đồng bà đồng, họ muốn gọi thế nào cũng được.

But the one thing that has made a big comeback

Nhưng một điều mới rộ lên

just recently

gần đây,

is this business of

đó là trò kinh doanh

speaking with the dead.

bằng cách nói chuyện với người đã chết.

Now, to my innocent mind,

Đối với trí óc non nớt của tôi,

dead implies

cái chết nghĩa là

incapable of communicating. (Laughter)

không thể giao tiếp.

You might agree with me on that.

Có lẽ bạn sẽ đồng ý với tôi về điểm này.

But these people, they tend to tell you that

Nhưng những người này, họ sẽ nói với bạn rằng,

not only can they communicate with the dead --

họ không những có khả năng kết nối với cõi âm --

"Hi, there" --

Xin chào --

but they can hear the dead as well,

mà họ còn có thể nghe người đã mất nói,

and they can relay this information back to the living.

và chuyển thông tin này lại cho người còn sống.

I wonder if that's true.

Tôi tự hỏi liệu điều đó có đúng không.

I don't think so, because

Tôi không nghĩ vậy bởi

this subculture of people

những người này

use exactly the same gimmicks that we magicians do,

sử dụng những mánh khóe hoàn toàn tương tự như ảo thuật gia chúng tôi,

exactly the same --

hoàn toàn tương tự,

the same physical methods, the same psychological methods --

những phương pháp về đồ vật giống nhau, những phương pháp về tâm lý giống nhau.

and they effectively and profoundly

Vô cùng hiệu quả

deceive millions of people around the earth,

những người này đã đánh lừa hàng triệu người khắp thế giới

to their detriment.

khiến họ phải chịu hậu quả.

They deceive these people,

Họ lừa gạt những người đó.

costs them a lot of money,

Khiến họ tốn rất nhiều tiền.

cost them a lot of emotional anguish.

Khiến họ chịu đựng nhiều nỗi đau tinh thần.

Billions of dollars are spent

Hàng tỉ đô bị chi

every year, all over the globe,

mỗi năm, khắp thế giới,

on these charlatans.

cho những tên bịp bợm này.

Now, I have two questions

Giờ thì, tôi có hai câu hỏi

I would like to ask these people

muốn hỏi những người đó

if I had the opportunity to do so.

nếu tôi có cơ hội.

First question: If I want to ask them to call up --

Câu hỏi đầu tiên: Nếu tôi muốn họ gọi hồn --

because they do hear them through the ear.

bởi họ thực sự nghe được bằng tai.

They listen to the spirits like this --

Họ lắng nghe những linh hồn như thế này này.

I'm going to ask you to call up the ghost of my grandmother

Tôi sẽ yêu họ gọi hồn bà tôi

because, when she died, she had the family will,

vì khi bà mất, bà giữ di chúc gia đình

and she secreted it someplace. We don't know where it is,

và đã giấu nó ở đâu đó. Chúng tôi không biết nó ở đâu.

so we ask Granny, "Where is the will, Granny?"

Thế nên chúng tôi hỏi bà "Bà ơi di chúc ở đâu?"

What does Granny say? She says, "I'm in heaven and it's wonderful.

Bà tôi nói gì? Bà nói "Bà đang ở thiên đàng và nơi này thật tuyệt vời.

I'm here with all my old friends, my deceased friends,

Bà đang ở đây với những người bạn cũ, những người bạn đã qua đời,

and my family

và gia đình,

and all the puppy dogs and the kittens that I used to have when I was a little girl.

và lũ chó con và mèo con của bà khi bà còn nhỏ.

And I love you, and I'll always be with you.

Bà yêu các cháu, và sẽ luôn ở bên các cháu.

Good bye."

Tam biệt."

And she didn't answer the damn question!

Và bà ấy không trả lời câu hỏi đó.

Where is the will?

Di chúc ở đâu?

Now, she could easily have said,

Bà ấy có thể đơn giản chỉ nói

"Oh, it's in the library on the second shelf, behind the encyclopedia,"

"Ồ, nó ở trong phòng đọc trên giá thứ hai, đằng sau cuốn bách khoa toàn thư."

but she doesn't say that. No, she doesn't.

Nhưng bà ấy không nói thế. Không hề.

She doesn't bring any useful information to us.

Bà ấy tôi không cho chúng tôi bất cứ thông tin hữu ích nào cả.

We paid a lot of money for that information,

Chúng tôi đã trả rất nhiều tiền cho thông tin đó,

be we didn't get it.

nhưng không có được nó.

The second question that I'd like to ask, rather simple:

Câu hỏi thứ hai tôi muốn đặt ra, khá đơn giản.

Suppose I ask them to contact

Giả sử tôi yêu cầu họ liên lạc với

the spirit of my deceased father-in-law, as an example.

linh hồn người cha dượng đã mất của tôi, chẳng hạn.

Why do they insist on saying --

Tại sao họ khăng khăng nói --

remember, they speak into this ear --

nhớ rằng, họ nói vào tai cha tôi --

why do they say, "My name starts with J or M?"

tại sao họ hỏi "Tên tôi bắt đầu với chữ J hay M?"

Is this a hunting game?

Đây có phải một trò săn tìm không?

Hunting and fishing? What is it?

Đi săn và đi câu? Đây là gì?

Is it 20 questions? No, it's more like 120 questions.

Có 20 câu hỏi? Không, như là có 120 câu vậy.

But it is a cruel, vicious,

Đó là sự vô lương tâm

absolutely conscienceless --

xấu xa, tàn bạo --

I'll be all right, keep your seats (Laughter) --

tôi sẽ ổn thôi, cứ ngồi yên --

game that these people play.

những trò chơi của họ.

And they take advantage of the innocent, the naive,

Họ lợi dụng những người cả tin,

the grieving, the needy people out there.

những người trống trải, đau khổ ngoài kia.

Now, this is a process

Đây là một phương pháp

that is called cold reading.

gọi là 'đọc nguội'.

There's one fellow out there,

Có một người

Van Praagh is his name, James Van Praagh.

tên là Van Praagh, James Van Praagh.

He's one of the big practitioners of this sort of thing.

Ông ấy là một người rất giỏi việc này.

John Edward, Sylvia Browne

John Edward, Sylvia Browne

and Rosemary Altea, they are other operators.

và Rosemary Altea, họ là cũng những người thực hành điều này.

There are hundreds of them all over the earth, but in this country,

Có hàng trăm người trên khắp thế giới, nhưng ở đất nước này,

James Van Praagh is very big.

James Van Praagh là một cái tên rất lớn.

And what does he do? He likes to tell you

Và hắn ta làm gì? Hắn ta sẽ kể cho bạn

how the deceased got deceased,

người chết đã chết như thế nào,

the people he's talking to through his ear, you see?

những người mà hắn đang nói chuyện qua tai ấy, thấy không.

So what he says is, very often, is like this: he says,

Và hắn thường nói thế này,

"He tells me, he tells me, before he passed,

"Ông ấy kể với tôi, ông ấy kể với tôi, trước khi qua đời,

that he had trouble breathing."

ông ấy thấy khó thở."

Folks, that's what dying is all about!

Mọi người ạ, chết là thế chứ còn gì nữa.

(Laughter)

(Tiếng cười)

You stop breathing, and then you're dead.

Anh ngừng thở, thế là chết.

It's that simple.

Đơn giản thế thôi.

And that's the kind of information they're going to bring back to you?

Và đó là loại thông tin mà họ sẽ mang lại cho bạn?

I don't think so.

Tôi không nghĩ thế.

Now, these people will make guesses, they'll say things like,

Giờ thì, những người này sẽ phỏng đoán, họ sẽ nói những thứ như là,

"Why am I getting electricity?

"Tại sao tôi cảm thấy điện?

He's saying to me, 'Electricity.'

Ông ấy đang nói với tôi 'Điện'

Was he an electrician?" "No."

Ông ấy từng làm thợ điện à?" Không.

"Did he ever have an electric razor?" "No."

"Ông ấy đã từng dùng dao cạo điện?" Không.

It was a game of hunting questions like this.

Đó là một trò chơi với những câu hỏi săn tìm như thế.

This is what they go through.

Đấy là những gì họ sẽ diễn qua.

Now, folks often ask us

Mọi người thường hỏi chúng tôi

at the James Randi Educational Foundation,

tại Quỹ Giáo dục James Randi,

they call me, they say, "Why are you so concerned about this, Mr. Randi?

họ gọi cho tôi, nói rằng "Tại sao ông quá quan tâm về vấn đề này vậy, ngài Randi?"

Isn't it just a lot of fun?"

Chẳng phải nó chỉ đơn thuần là cho vui thôi sao?

No, it is not fun. It is a cruel farce.

Không, không vui chút nào. Đó là một trò hề tàn bạo.

Now, it may bring a certain amount of comfort,

Nó có thể đem lại đôi chút cảm giác an ủi,

but that comfort lasts

nhưng sự an ủi đó chỉ kéo dài

only about 20 minutes or so.

trong 20 phút.

And then the people look in the mirror, and they say,

Và khi người ta nhìn vào gương, và họ nói,

I just paid a lot of money for that reading.

tôi đã trả rất nhiều tiền cho chuyện này.

And what did she say to me? 'I love you!'"

Và bà ta nói gì với tôi? 'Tôi yêu cô!"

They always say that.

Họ luôn nói như thế.

They don't get any information,

Họ không lấy được thông tin gì,

they don't get any value for what they spend.

họ không có được gì cho những gì họ đã trả.

Now, Sylvia Browne is the big operator.

Sylvia Browne là một là một tên tuổi lớn.

We call her "The Talons."

Chúng tôi gọi bà ấy là Talons.

Sylvia Browne -- thank you --

Sylvia Browne -- cảm ơn --

Sylvia Browne is the big operator

Sylvia Browne là một người nổi tiếng

in this field at this very moment.

trong lĩnh vực này tại thời điểm hiện tại.

Now, Sylvia Browne -- just to show you --

Sylvia Browe -- để các bạn thấy --

she actually gets 700 dollars

có được 700 đô

for a 20 minute reading over the telephone,

cho 20 phút phán qua điện thoại.

she doesn't even go there in person,

Bà ấy thậm chí không cần trực tiếp đến đó.

and you have to wait up to two years because

Và bạn phải đợi có khi tới hai năm vì

she's booked ahead that amount of time.

bà ta đã được đăng ký từ trước ngần đấy thời gian.

You pay by credit card or whatever,

Bạn trả bằng thẻ tín dụng, hay gì cũng được,

and then she will call you

và rồi bà ấy sẽ gọi cho bạn

sometime in the next two years.

một thời điểm nào đấy trong vòng hai năm tới.

You can tell it's her. "Hello, this is Sylvia Browne."

Bạn biết đấy là bà ta. "Xin chào, đây là Sylvia Browne."

That's her, you can tell right away.

Đấy là bà ta. Bạn biết ngay lập tức.

Now, Montel Williams is an intelligent man.

Montel Williams là một người thông minh.

We all know who he is on television.

Chúng ta đều biết anh ấy là ai trên TV.

He's well educated, he's smart,

Anh ấy được giáo dục tốt. Thông minh.

he knows what Sylvia Browne is doing

Anh ta biết Sylvia Browne đang làm gì,

but he doesn't give a damn.

nhưng không thèm quan tâm.

He just doesn't care.

Đơn giản là anh ta không quan tâm.

Because, the bottom line is, the sponsors love it,

Bởi vì, điểm mấu chốt là, những nhà tài trợ rất thích việc này,

and he will expose her

anh ta sẽ luôn luôn cho bà ta

to television publicity all the time.

xuất hiện trên truyền hình.

Now, what does Sylvia Browne give you for that 700 dollars?

Với 700 đô Sylvia Browne sẽ cho bạn cái gì?

She gives you the names of your guardian angels, that's first.

Bà ta đưa cho bạn tên của thiên thần hộ mệnh, đấy là điều đầu tiên.

Now, without that, how could we possibly function? (Laughter)

Không có điều đó chúng ta làm sao mà sống bình thường được?

She gives you the names of previous lives,

Bà ấy cho bạn tên trong kiếp trước,

who you were in previous lives.

bạn là ai trong kiếp trước.

Duh.

Vâng thế sao.

It turns out that the women

Hóa ra những người phụ nữ

that she gives readings for

bà ấy phán cho

were all Babylonian princesses, or something like that.

đều là các công nương Babylon hay tương tự.

And the men were all Grecian warriors

Những người đàn ông đều là các chiến binh Hy Lạp

fighting with Agamemnon.

chiến đấu với các Agamemnon.

Nothing is ever said about

Không bao giờ nói gì về

a 14 year-old bootblack in the streets of London

một thằng bé đánh giầy 14 tuổi trên đường phố London,

who died of consumption.

chết vì lao phổi.

He isn't worth bringing back, obviously.

Nó không đáng kể lại, hiển nhiên là thế rồi.

And the strange thing -- folks, you may have noticed this too.

Và điều kỳ lạ là -- bạn có thể đã nhận ra điều này --

You see these folks on television --

bạn thấy những người đó trên TV --

they never call anybody back from hell. (Laughter)

họ không bao giờ gọi ai lên từ địa ngục.

Everyone comes back from heaven, but never from hell.

Tất cả quay về từ thiên đường, nhưng không bao giờ từ địa ngục.

If they call back any of my friends,

Nếu họ gọi về người bạn nào đó của tôi,

they're not going to... Well, you see the story.

họ sẽ không...Bạn biết rồi đấy.

(Laughter)

(Tiếng cười)

Now, Sylvia Browne is an exception,

Giờ thì, Sylvia Browne là một ngoại lệ,

an exception in one way,

ngoại lệ về một điều,

because the James Randi Educational Foundation, my foundation,

Quỹ Giáo dục James Randi, tổ chức của tôi,

offers a one million dollar prize in negotiable bonds.

trao giải một triệu đô có thể quy đổi được.

Very simply won.

Rất dễ để đoạt giải.

All you have to do is prove any paranormal, occult

Bạn chỉ cần chứng minh bất cứ một hiện tượng siêu nhiên,

or supernatural event or power of any kind

siêu linh nào

under proper observing conditions.

dưới sự chứng kiến hợp thức.

It's very easy, win the million dollars.

Vô cùng dễ dàng để đoạt một triệu đô.

Sylvia Browne is an exception in that

Sylvia Browne là một ngoại lệ bởi

she's the only professional psychic

bà ấy là nhà tâm linh chuyên nghiệp duy nhất

in the whole world

trên toàn thế giới

that has accepted our challenge.

đã chấp nhận thử thách của chúng tôi.

She did this on the "Larry King Live" show on CNN

Bà ấy chấp nhận nó trên show trực tiếp của Larry King trên CNN

six and a half years ago.

sáu năm rưỡi trước.

And we haven't heard from her since. Strange.

Và từ đó chúng tôi chưa nhận được phản hồi nào từ bà ta. Thật lạ thay.

She said that, first of all, that she didn't know how to contact me.

Bà ấy nói rằng, đầu tiên, bà ta không biết liên lạc với tôi thế nào.

Duh.

Thế sao.

A professional psychic who speaks to dead people,

Một nhà ngoại cảm chuyên nghiệp người nói chuyện với người đã mất

she can't reach me?

mà không thể liên lạc với tôi?

(Laughter)

(Tiếng cười)

I'm alive, you may have noticed.

Tôi còn sống đây, cô chắc đã nhận ra.

Well, pretty well anyway.

Dù sao cũng tốt thôi.

She couldn't reach me. Now she says she doesn't want to reach me

Bà ấy không thể liên lạc với tôi. Giờ bà ấy nói không muốn liên lạc với tôi

because I'm a godless person.

bởi tôi là người vô thần.

All the more reason to take the million dollars,

Còn nhiều lý do để lấy một triệu đô mà,

wouldn't you think, Sylvia?

bà không nghĩ lại sao, Sylvia.

Now these people need to be stopped, seriously now.

Những người này cần phải bị ngăn chặn, ngay bây giờ.

They need to be stopped because this is a cruel farce.

Họ cần phải bị ngăn chặn lại bởi đây là một trò hề tai hại.

We get people coming to the foundation all the time.

Chúng tôi thường xuyên gặp những người tìm đến quỹ.

They're ruined financially and emotionally

Họ bị đổ vỡ cả về tài chính và tâm lý

because they've given their money and their faith

bởi họ đã đưa tiền và niềm tin

to these people.

tới những người này.

Now, I popped some pills earlier.

Tôi đã uống vài viên thuốc lúc nãy,

I have to explain that to you.

giờ tôi phải giải thích cho các bạn.

Homeopathy, let's find out what that's all about.

Homeopathy (liệu pháp vi lượng đồng phân), hãy tìm hiểu xem đó là gì.

Hmm. You've heard of it.

Hmm. Bạn đã nghe về nó rồi.

It's an alternative form of healing, right?

Đó là một dạng phục hồi khác, phải không.

Homeopathy actually consists -- and that's what this is.

Homeopathy thực ra bao gồm -- và đây là nó.

This is Calms Forte,

Đây là Calm's Forte,

32 caplets of sleeping pills! I forgot to tell you that.

32 viên thuốc ngủ -- tôi quên chưa nói với các bạn.

I just ingested

Tôi mới nuốt

six and a half days worth of sleeping pills.

lượng thuốc đủ để ngủ 6 ngày rưỡi.

(Laughter)

(Tiếng cười)

Six and a half days, that certainly is a fatal dose.

Sáu ngày rưỡi, đó chắc chắn là một lượng có thể gây tử vong.

It says right on the back here,

Nó viết ngay trên mặt sau đây,

"In case of overdose,

"Trong trường hợp dùng quá liều,

contact your poison control center immediately,"

lập tức liên lạc với trung tâm kiểm soát độc tố của bạn,"

and it gives an 800 number.

và có một số điện thoại 800.

Keep your seats -- it's going to be okay.

Các bạn cứ ngồi yên ở ghế. Sẽ ổn thôi.

I don't really need it

Tôi không thực sự cần nó đâu

because I've been doing this stunt

bởi tôi đã diễn trò này

for audiences all over the world

cho khán giả khắp thế giới

for the last eight or 10 years,

suốt 8 hay 10 năm vừa rồi,

taking fatal doses of homeopathic sleeping pills.

uống những lượng thuốc ngủ homeopathy đủ để gây tử vong.

Why don't they affect me?

Tại sao chúng không ảnh hưởng tới tôi?

(Laughter)

(Tiếng cười)

(Applause)

(Tiếng vỗ tay)

The answer may surprise you.

Câu trả lời có thể làm bạn ngạc nhiên.

What is homeopathy?

Homeopathy là gì?

It's taking a medicine that really works

Đó là lấy một loại thuốc thực sự có tác dụng

and diluting it down

và pha loãng nó

well beyond Avogadro's limit.

vượt quá giới hạn của Avogadro nhiều lần.

Diluting it down to the point

Pha loãng tới khi

where there's none of it left. (Laughter)

không còn tí thuốc nào nữa.

Now folks, this is not

Đây không phải

just a metaphor I'm going to give you now, it's true.

là một ẩn dụ, nó đúng là như thế.

It's exactly equivalent to taking

Nó chính xác giống như là

one 325 milligram aspirin tablet,

lấy 325g aspirin,

throwing it into the middle of Lake Tahoe,

ném vào hồ Tahoe,

and then stirring it up, obviously with a very big stick,

và khuấy lên, dĩ nhiên là dùng một cái que khổng lồ,

and waiting two years or so

và đợi hai năm

until the solution is homogeneous.

cho tới khi dung dịch tan đều.

Then, when you get a headache,

Khi đó, mỗi lần bạn bị đau đầu,

you take a sip of this water, and -- voila! -- it is gone.

bạn uống một chút nước ở đó và nó biến mất.

(Laughter)

(Tiếng cười)

Now that is true. That is what homeopathy is all about.

Đúng như vậy. Đó là homeopathy.

And another claim that they make -- you'll love this one --

Một điều họ nữa tự nhận là -- bạn sẽ thích cái này --

the more dilute the medicine is, they say,

họ nói thuốc càng loãng

the more powerful it is.

càng có tác dụng.

Now wait a minute, we heard about a guy in Florida.

Đợi đã, chúng ta đã nghe về một anh chàng ở Florida.

The poor man, he was on homeopathic medicine.

Chàng trai tôi nghiệp, anh ta đang dùng thuốc homeopathy.

He died of an overdose.

Anh ta chết vì quá liều.

He forgot to take his pill.

Anh ta quên uống thuốc.

(Laughter)

(Tiếng cười)

Work on it. Work on it.

Suy nghĩ đi. Suy nghĩ đi.

It's a ridiculous thing. It is absolutely ridiculous.

Thật đáng cười. Một điều hoàn toàn nực cười.

I don't know what we're doing,

Tôi không biết chúng ta đang làm gì,

believing in all this nonsense over all these years.

tin vào tất cả những thứ vớ vẩn này suốt những năm qua.

Now, let me tell you,

Để tôi kể cho các bạn,

The James Randi Educational Foundation

Quỹ Giáo dục James Randi

is waving this very big carrot,

đang treo một giải rất lớn,

but I must say, the fact that nobody

nhưng tôi phải nói rằng, thực tế rằng chưa ai

has taken us up on this offer

nhận thử thách này

doesn't mean that the powers don't exist.

không có nghĩa những năng lực đó không tồn tại.

They might, some place out there.

Chúng có thể, ở đâu đó ngoài kia.

Maybe these people are just independently wealthy.

Có thể những người đó đã giàu sẵn rồi.

Well, with Sylvia Browne I would think so.

Với Sylvia Browne tôi sẽ nghĩ như thế.

You know, 700 dollars for a 20 minute reading

Bạn biết đấy, 700 đô cho 20 phút

over the telephone --

qua điện thoại,

that's more than lawyers make!

nhiều hơn cả luật sư.

I mean that's a fabulous amount of money.

Đó là một khoản tiền quá lớn.

These people don't need the million dollars perhaps,

Những người này có thể không cần một triệu đô

but wouldn't you think they'd like to take it

nhưng bạn không nghĩ rằng họ sẽ chấp nhận nó

just to make me look silly?

chỉ để khiến tôi xấu hổ,

Just to get rid of this godless person out there

chỉ để loại bỏ con người vô thần

that Sylvia Browne talks about all the time?

mà Sylvia Browne lúc nào cũng nói đến sao?

I think that something needs to be done about this.

Tôi nghĩ cần làm việc gì đó về chuyện này.

We really would love to have suggestions from you folks

Chúng tôi thực sự cần gợi ý từ các bạn

on how to contact federal, state

về cách làm thế nào để liên lạc với chính quyền bang

and local authorities

và địa phương

to get them to do something.

để bắt họ làm gì đó.

If you find out -- now I understand.

Nếu bạn tìm ra -- giờ tôi đã hiểu --

We've seen people, even today, speaking to us

chúng ta đã có những người, ngay cả hôm nay, nói về

about AIDS epidemics

đại dịch AIDS

and starving kids around the world

và những đứa trẻ đang chết đói khắp thế giới

and impure water supplies that people have to suffer with.

và nguồn nước ô nhiễm mà con người phải chịu đựng.

Those are very important,

Những vấn đề đó là vô cùng quan trọng,

critically important to us.

quan trọng sống còn đối với chúng ta.

And we must do something about those problems.

Và ta phải làm việc gì đó về những vấn đề này.

But at the same time,

Nhưng trong lúc đó...

as Arthur C. Clarke said,

Như Arthur C. Clarke đã nói

The rotting of the human mind,

"Sự mục nát của trí óc con người."

the business of believing in the paranormal and the occult

Chuyện tin vào siêu linh và những điều huyền bí

and the supernatural --

và siêu nhiên,

all of this total nonsense,

tất cả những thứ vớ vẩn này,

this medieval thinking --

những suy nghĩ từ thời trung cổ này,

I think something should be done about that,

tôi nghĩ cần phải làm gì đó với chúng,

and it all lies in education.

và tất cả đều phụ thuộc vào giáo dục.

Largely, it's the media

Nói chung, truyền thông

who are to blame for this sort of thing.

đáng bị đỗ lỗi cho chuyện này.

They shamelessly promote

Họ không hề xấu hổ khi quảng cáo

all kinds of nonsense of this sort

những thứ vớ vẩn này

because it pleases the sponsors.

bởi chúng làm hài lòng những nhà tài trợ.

It's the bottom line, the dollar line.

Đó là thứ quan trọng nhất, đồng tiền.

That's what they're looking at.

Đó là thứ họ quan tâm.

We really must do something about this.

Chúng ta phải làm gì đó về chuyện này.

I'm willing to take your suggestions,

Tôi sẵn sàng nhận gợi ý từ các bạn,

and I'm willing to have you

và tôi sẵn sàng đưa bạn

tune in to our webpage.

lên trang web của chúng tôi.

It's www.randi.org.

Đó là www.randi.org.

Go in there and look at the archives,

Lên đó là xem các lưu trữ,

and you will begin to understand much more

và bạn sẽ bắt đầu hiểu thêm nhiều hơn

of what I've been talking about today.

về những điều tôi đã nói hôm nay.

You will see the records that we have.

Bạn sẽ thấy những lưu trữ của chúng tôi.

There's nothing like sitting in that library

Không có gì giống như khi ngồi trong thư viện đó

and having a family appear there

và có gia đình cùng xuất hiện ở đó

and say that Mum gave away all the family fortune.

và nói rằng người mẹ đã cho đi toàn bộ gia sản.

She cashed in the CDs,

Cô ta đã bán các đĩa CD,

she gave away the stocks and the certificates.

bán hết cổ phần và các giấy tờ của họ.

That's really sad to hear,

Thật đau lòng khi biết

and it hasn't helped them one bit,

việc đó đã không giúp họ chút nào,

hasn't solved any of their problems.

đã không giải quyết vấn đề nào của họ.

Yes, there could be a rotting of the American mind,

Đúng vậy, suy nghĩ của người Mỹ

and of the minds all the way around the earth,

và của những người trên khắp thế giới sẽ có thể mục nát

if we don't start to think sensibly about these things.

nếu chúng ta không bắt đầu suy nghĩ nghiêm túc về những chuyện này.

Now, we've offered this carrot,

Chúng tôi đã treo giải thưởng này,

as I say, we've dangled the carrot.

như tôi có nói, chúng tôi đã treo củ cà rốt lên.

We're waiting for the psychics to come forth and snap at it.

Chúng tôi đang đợi những nhà tâm linh tiến lên và giật lấy nó.

Oh, we get lots of them,

Ồ, chúng tôi gặp rất nhiều người,

hundreds of them every year come by.

hàng trăm người mỗi năm tìm đến.

These are dowsers and people

Đó là những nhà ngoại cảm và những người

who think that they can talk to the dead as well,

nghĩ rằng họ cũng có thể nói chuyện với cõi âm,

but they're amateurs; they don't know how to evaluate

nhưng họ là nghiệp dư, họ khoongg biết làm sao để đánh giá

their own so-called powers.

năng lực mà họ tự cho là mình có.

The professionals never come near us,

Những người chuyên nghiệp không bao giờ tới gần chúng tôi,

except in that case of Sylvia Browne

trừ trường hợp của Sylvia Browne

that I told you about a moment ago.

mà tôi đã nói lúc nãy.

She did accept and then backed away.

Bà ta đã chấp nhận và rồi rút lui.

Ladies and gentlemen,

Các quý ông quý bà,

I'm James Randi,

tôi là James Randi,

and I'm waiting.

và tôi đang chờ đợi.

Thank you.

Cảm ơn.

(Applause)

(Tiếng vỗ tay)