Archeology from space | Sarah Parcak

Translator: Jenny Zurawell

Vertaald door: Rik Delaet Nagekeken door: Christel Foncke

Toen ik opgroeide in Maine,

When I was a child growing up in Maine,

one of my favorite things to do

was een van mijn favoriete hobby’s

was to look for sand dollars on the seashores of Maine,

zanddollars zoeken op de kuststroken van Maine.

because my parents told me it would bring me luck.

Mijn ouders vertelden me dat het me geluk zou brengen.

Maar deze schelpen zijn moeilijk te vinden.

But you know, these shells, they're hard to find.

They're covered in sand, they're difficult to see.

Ze liggen onder het zand. Ze zijn moeilijk te zien.

However, over time, I got used to looking for them.

Maar al doende, leerde ik ze vinden.

I started seeing shapes

Ik begon te letten op vormen

and patterns that helped me to collect them.

en patronen die me hielpen om ze te verzamelen.

Dit groeide uit tot een passie voor het vinden van dingen,

This grew into a passion for finding things,

a love for the past and archaeology.

een liefde voor het verleden en de archeologie.

And eventually, when I started studying Egyptology,

Toen ik egyptologie begon te studeren,

I realized that seeing with my naked eyes alone wasn't enough.

realiseerde ik me dat kijken met het blote oog niet genoeg was.

Because all of the sudden, in Egypt,

Opeens was mijn kleine strand in Maine

my beach had grown from a tiny beach in Maine

in Egypte uitgegroeid tot een strand

to one eight hundred miles long,

van twaalfhonderd kilometer lang

next to the Nile.

langs de Nijl

And my sand dollars had grown to the size of cities.

en mijn zanddollar had de omvang

van hele steden gekregen.

This is really what brought me to using satellite imagery.

Dat bracht me ertoe satellietbeelden te gaan gebruiken.

For trying to map the past, I knew that I had to see differently.

Om het verleden in kaart te brengen, moest ik anders gaan kijken.

Ik toon een voorbeeld van hoe we anders kijken

So I want to show you an example of how we see differently

using the infrared.

met behulp van infrarood.

This is a site located in the eastern Egyptian delta

Dit is een site gelegen in de Oost-Egyptische delta,

called Mendes.

Bendix genaamd.

And the site visibly appears brown,

In zichtbaar licht ziet ze er bruin uit,

but when we use the infrared

maar met infrarood

and we process it, all of the sudden,

en gebruik makend van valse kleuren

using false color,

the site appears as bright pink.

wordt de site als helderroze weergegeven.

What you are seeing

Wat je waarneemt,

are the actual chemical changes to the landscape

zijn de chemische veranderingen van het landschap

caused by the building materials and activities

veroorzaakt door de bouwmaterialen en activiteiten

van de oude Egyptenaren.

of the ancient Egyptians.

What I want to share with you today

Ik ga jullie vandaag vertellen

is how we've used satellite data

hoe we satellietgegevens hebben gebruikt

to find an ancient Egyptian city,

om een oude Egyptische stad,

called Itjtawy,

Itjtawy, te vinden

missing for thousands of years.

die duizenden jaren lang onvindbaar was.

Itjtawy was ancient Egypt's capital

Itjtawy was de hoofdstad van het oude Egypte

voor meer dan vierhonderd jaar,

for over four hundred years,

at a period of time called the Middle Kingdom,

in een periode die het Middenrijk werd genoemd

about four thousand years ago.

ongeveer vierduizend jaar geleden.

The site is located in the Faiyum of Egypt,

De site is gelegen in de Faiyum van Egypte

and the site is really important,

en ze is echt belangrijk omdat er in het Middenrijk

because in the Middle Kingdom there was this great renaissance

een grote renaissance was van oude Egyptische kunst,

for ancient Egyptian art, architecture and religion.

architectuur en religie.

Egyptologen hebben altijd geweten dat de site van Itjtawy

Egyptologists have always known the site of Itjtawy

was located somewhere near the pyramids of the two kings who built it,

zich ergens bevond in de buurt van de piramides

van de twee koningen die ze bouwden, aangegeven binnen de rode cirkels hier,

indicated within the red circles here,

but somewhere within this massive flood plain.

maar ergens binnen dit enorme overstromingsgebied.

Dit gebied is enorm.

This area is huge --

it's four miles by three miles in size.

6 op 4,5 kilometer groot.

The Nile used to flow right next to the city of Itjtawy,

De Nijl liep toen vlakbij de stad van Itjtawy,

and as it shifted and changed and moved over time to the east,

maar verschoof mettertijd naar het oosten

it covered over the city.

en overstroomde de stad.

So, how do you find a buried city

Hoe vind je een begraven stad

in a vast landscape?

in een uitgestrekt landschap?

Finding it randomly would be the equivalent

Het is als een naald zoeken

in een hooiberg, terwijl je geblinddoekt bent

of locating a needle in a haystack,

blindfolded, wearing baseball mitts.

en dan nog eens honkbalwanten aan hebt.

(Laughter)

Daarom gebruikten we topografiegegevens van NASA

So what we did is we used NASA topography data

to map out the landscape, very subtle changes.

om het landschap in kaart te brengen en zeer subtiele veranderingen op te sporen.

We started to be able to see where the Nile used to flow.

We konden zien waar de Nijl vroeger stroomde.

Maar meer in detail en zelfs nog interessanter

But you can see in more detail, and even more interesting,

vonden we dit zeer licht verhoogde gebied

this very slight raised area

seen within the circle up here

binnen de cirkel hier, waarvan wij dachten dat het

which we thought could possibly be the location of the city of Itjtawy.

de locatie van de stad van Itjtawy kon zijn.

So we collaborated with Egyptian scientists

Samen met de Egyptische wetenschappers

deden we grondkernonderzoek, zoals je hier ziet.

to do coring work, which you see here.

When I say coring, it's like ice coring,

Als ik zeg grondkernen, is het net als ijskernen, maar in plaats van

but instead of layers of climate change,

lagen van klimaatverandering zoek je hier naar lagen van menselijke bewoning.

you're looking for layers of human occupation.

Vijf meter naar beneden,

And, five meters down,

underneath a thick layer of mud,

onder een dikke laag modder,

vonden we een dichte laag met aardewerk.

we found a dense layer of pottery.

What this shows is that at this possible location of Itjtawy,

Het blijkt dat op deze mogelijke locatie

van Itjtawy, vijf meter naar beneden,

five meters down,

we have a layer of occupation for several hundred years,

we een bewoningslaag hebben van enkele honderden jaren,

dating to the Middle Kingdom,

daterend uit het Middenrijk en uit de exacte periode

dating to the exact period of time we think Itjtawy is.

waarvan wij denken dat het Itjtawy is.

We also found work stone --

We vonden ook bewerkte stenen,

carnelian, quartz and agate

carneool, kwarts en agaat, waaruit blijkt

that shows that there was a jeweler's workshop here.

dat er een juwelierswerkplaats was.

These might not look like much,

Het ziet er misschien nog niets bijzonders uit,

maar dit waren de meest

but when you think about the most common stones

used in jewelry from the Middle Kingdom,

voorkomende stenen voor sieraden

uit het Middenrijk.

these are the stones that were used.

We hebben dus een dichte laag van bewoning

So, we have a dense layer of occupation

dating to the Middle Kingdom at this site.

daterend uit het Middenrijk op deze site.

Wij hebben ook bewijs van een elite juwelierswerkplaats,

We also have evidence of an elite jeweler's workshop,

waaruit blijkt dat het een zeer belangrijke stad was.

showing that whatever was there was a very important city.

No Itjtawy was here yet,

Nog geen Itjtawy,

but we're going to be returning to the site

maar we gaan terug naar de site

in the near future to map it out.

om ze in de nabije toekomst in kaart te brengen.

And even more importantly,

En nog belangrijker,

we have funding to train young Egyptians in the use of satellite technology

we hebben de financiële middelen voor de opleiding van jonge Egyptenaren

in het gebruik van satelliettechnologie

so they can be the ones making great discoveries as well.

zodat zij ook grote ontdekkingen kunnen doen.

So I wanted to end with my favorite quote from the Middle Kingdom --

Ik wil eindigen met mijn favoriete citaat

uit het Midden-Koninkrijk.

it was probably written at the city of Itjtawy

Het werd waarschijnlijk vierduizend jaar geleden geschreven in de stad Itjtawy:

four thousand years ago.

"Kennis delen is de grootste van alle roepingen.

"Sharing knowledge is the greatest of all callings.

There's nothing like it in the land."

Er is niets vergelijkbaars in dit het land."

So as it turns out, TED was not founded in 1984 AD.

Zo blijkt dat TED niet werd opgericht in 1984 AD.

(Laughter)

(Gelach)

Making ideas actually started in 1984 BC

Ideeën waarmaken is eigenlijk al begonnen in 1984 BC

in een niet te lang verloren stad, van bovenaf teruggevonden.

at a not-lost-for-long city, found from above.

It certainly puts finding seashells by the seashore in perspective.

Het zet zeker het vinden van schelpen aan het strand in perspectief.

Thank you very much.

Hartelijk dank.

(Applause)

(Applaus)

Thank you.

Bedankt.

(Applause)

(Applaus)