Hans Rosling on HIV: New facts and stunning data visuals

Vertaald door: Eric Kafoe Nagekeken door: Paul van der Boor

(Applause)

(Applaus)

AIDS was discovered 1981; the virus, 1983.

AIDS is in 1981 ontdekt, het virus --1983.

These Gapminder bubbles show you

Deze Gapminder bubbels laten zien

how the spread of the virus was in 1983 in the world,

hoe de verspreiding van het virus in de wereld was in 1983,

or how we estimate that it was.

of hoe we inschatten dat het was.

What we are showing here is --

Wat we hier laten zien is --

on this axis here, I'm showing percent of infected adults.

op deze as hier laat ik het percentage geïnfecteerde volwassenen zien.

And on this axis, I'm showing dollars per person in income.

En op deze as laat ik inkomen per persoon in dollars zien.

And the size of these bubbles, the size of the bubbles here,

En de grootte van deze bubbels, de grootte van deze bubbels hier,

that shows how many are infected in each country,

laat zien hoeveel geïnfecteerden er zijn per land,

and the color is the continent.

en de kleur is het continent.

Now, you can see United States, in 1983,

Dus, hier zie je dat de Verenigde Staten, in 1983,

had a very low percentage infected,

een erg laag percentage geïnfecteerden had,

but due to the big population, still a sizable bubble.

maar dankzij haar grote aantal inwoners, nog steeds een behoorlijke bubbel.

There were quite many people infected in the United States.

Er waren vrij veel mensen geïnfecteerd in de Verenigde Staten.

And, up there, you see Uganda.

En, hierboven, zie je Uganda.

They had almost five percent infected,

Zij hadden bijna vijf procent geïnfecteerden.

and quite a big bubble in spite of being a small country, then.

en een vrij grote bubbel ondanks dat ze een klein landje waren, toen.

And they were probably the most infected country in the world.

En ze waren waarschijnlijk het meest geïnfecteerde land ter wereld.

Now, what has happened?

Dus, wat is er gebeurd?

Now you have understood the graph

Nu heeft u de grafiek begrepen,

and now, in the next 60 seconds,

en nu, in de volgende 60 seconden,

we will play the HIV epidemic in the world.

zullen we de HIV epidemie in de wereld afspelen.

But first, I have a new invention here.

Maar eerst, ik heb een nieuwe uitvinding hier.

(Laughter)

(Gelach)

I have solidified the beam of the laser pointer.

Ik heb de lichtbundel van de laser-aanwijzer solide gemaakt.

(Laughter)

(Gelach)

(Applause)

(Applaus)

So, ready, steady, go!

Dus, klaar voor de start, af!

First, we have the fast rise in Uganda and Zimbabwe.

Als eerste hebben de snelle stijging in Uganda en Zimbabwe.

They went upwards like this.

Die gingen op deze manier omhoog.

In Asia, the first country to be heavily infected was Thailand --

In Azië was Thailand het eerste land met veel infecties.

they reached one to two percent.

Zij haalden een a twee procent.

Then, Uganda started to turn back,

Toen begon Uganda terug te keren,

whereas Zimbabwe skyrocketed,

terwijl Zimbabwe explodeerde,

and some years later South Africa had a terrible rise of HIV frequency.

en een paar jaar later had Zuid Afrika een verschrikkelijke stijging in HIV gevallen.

Look, India got many infected,

Kijk, India had veel geïnfecteerden,

but had a low level.

maar had een laag niveau.

And almost the same happens here.

En min of meer hetzelfde gebeurd hier.

See, Uganda coming down, Zimbabwe coming down,

Kijk, Uganda komt omlaag, Zimbabwe komt omlaag,

Russia went to one percent.

Rusland ging naar een procent.

In the last two to three years,

In de afgelopen twee tot drie jaar,

we have reached a steady state of HIV epidemic in the world.

hebben we een stabiele status van de HIV epidemie in de wereld bereikt.

25 years it took.

dat heeft 25 jaar geduurd.

But, steady state doesn't mean that things are getting better,

Maar, een stabiele status betekend niet dat het beter gaat,

it's just that they have stopped getting worse.

het betekend slechts dat het is gestopt met slechter gaan.

And it has -- the steady state is, more or less,

En dat heeft het -- de stabiele status is, min of meer,

one percent of the adult world population is HIV-infected.

dat een procent van de volwassen wereld bevolking is geïnfecteerd met HIV.

It means 30 to 40 million people,

Dat betekend 30 tot 40 miljoen mensen,

the whole of California -- every person,

heel Californië, iedereen,

that's more or less what we have today in the world.

dat is min of meer wat we vandaag de dag in de wereld hebben.

Now, let me make a fast replay of Botswana.

Welnu, laat me Botswana snel een keer afspelen

Botswana -- upper middle-income country in southern Africa,

Botswana -- een hoger midden-inkomen land in zuidelijk Afrika,

democratic government, good economy,

democratische regering, goede economie,

and this is what happened there.

en dit is wat daar gebeurde.

They started low, they skyrocketed,

Ze begonnen laag, ze explodeerde,

they peaked up there in 2003,

ze piekte hierboven in 2003,

and now they are down.

en nu zijn ze lager.

But they are falling only slowly,

Maar ze dalen slechts langzaam,

because in Botswana, with good economy and governance,

omdat in Botswana, met een goede economie en overheid,

they can manage to treat people.

kunnen ze regelen dat ze mensen behandelen.

And if people who are infected are treated, they don't die of AIDS.

En als mensen die geïnfecteerd zijn worden behandeld, dan gaan ze niet dood aan AIDS.

These percentages won't come down

Deze percentages zullen niet omlaag komen

because people can survive 10 to 20 years.

omdat mensen 10 tot 20 jaar kunnen overleven.

So there's some problem with these metrics now.

Dus er is nu een beetje een probleem met deze cijfers.

But the poorer countries in Africa, the low-income countries down here,

Maar de armere landen in Afrika, de lagere-inkomens landen hier onder,

there the rates fall faster, of the percentage infected,

daar valt het percentage geïnfecteerden sneller

because people still die.

omdat mensen nog steeds dood gaan.

In spite of PEPFAR, the generous PEPFAR,

Ondanks PEPFAR, het genereuze PEPFAR,

all people are not reached by treatment,

niet alle mensen worden bereikt door behandeling,

and of those who are reached by treatment in the poor countries,

en van diegene die wel worden bereikt door behandeling in de armere landen,

only 60 percent are left on treatment after two years.

zijn na twee jaar slechts 60 procent nog steeds onder behandeling.

It's not realistic with lifelong treatment

Het is niet realistisch, levenslange behandeling

for everyone in the poorest countries.

voor iedereen in de armste landen.

But it's very good that what is done is being done.

Maar het is erg goed dat er wat gedaan wordt.

But focus now is back on prevention.

Maar de aandacht gaat nu terug naar preventie.

It is only by stopping the transmission

Alleen door de transmissie te stoppen

that the world will be able to deal with it.

kan de wereld dit aan.

Drugs is too costly -- had we had the vaccine,

Medicijnen zijn te duur -- als we een vaccine hadden,

or when we will get the vaccine, that's something more effective --

of wanneer we een vaccine hebben, dat is meer effectief --

but the drugs are very costly for the poor.

maar de medicijnen zijn erg duur voor de armen.

Not the drug in itself, but the treatment

Niet zozeer het medicijn zelf, maar de behandeling

and the care which is needed around it.

en de zorg die er mee gepaard moet gaan.

So, when we look at the pattern,

Dus, als we naar het patroon kijken,

one thing comes out very clearly:

komt een ding duidelijk naar voren:

you see the blue bubbles

u ziet de blauwe bubbels

and people say HIV is very high in Africa.

en mensen zeggen dat HIV erg hoog is in Afrika.

I would say, HIV is very different in Africa.

Ik zou zeggen, dat HIV erg anders is in Afrika.

You'll find the highest HIV rate in the world

We vinden de hoogste HIV ratio in de wereld

in African countries,

in Afrikaanse landen,

and yet you'll find Senegal, down here --

en toch vindt je in Senegal, hier onder,

the same rate as United States.

dezelfde ratio als in de Verenigde Staten.

And you'll find Madagascar,

En je vindt Madagascar,

and you'll find a lot of African countries

en je vindt veel Afrikaanse landen

about as low as the rest of the world.

ongeveer net zo laag als de rest van de wereld.

It's this terrible simplification that there's one Africa

Dat komt door deze vreselijke simplificatie dat er een Afrika is

and things go on in one way in Africa.

en dat dingen op een manier gaan in Afrika.

We have to stop that.

We moeten daarmee stoppen.

It's not respectful, and it's not very clever

Het is respectloos, en het is niet erg verstandig

to think that way.

om op die manier te denken.

(Applause)

(Applaus)

I had the fortune to live and work for a time in the United States.

Ik heb het geluk gehad om een tijd in de Verenigde Staten te wonen en te werken.

I found out that Salt Lake City and San Francisco were different.

Ik kwam erachter dat Salt Lake City en San Francisco erg verschillend waren.

(Laughter)

(Gelach)

And so it is in Africa -- it's a lot of difference.

En zo is het ook in Afrika -- er zijn veel verschillen.

So, why is it so high? Is it war?

Maar, waarom is het zo hoog? Is er oorlog?

No, it's not. Look here.

Nee, dat is het niet. Kijk hier.

War-torn Congo is down there -- two, three, four percent.

Oorlog verscheurd Congo is hieronder -- twee, drie, vier procent.

And this is peaceful Zambia, neighboring country -- 15 percent.

En dit is het vreedzame Zambia, een buurland -- 15 procent.

And there's good studies of the refugees coming out of Congo --

En er zijn goede studies over vluchtelingen uit Congo --

they have two, three percent infected,

zij hebben twee, drie procent geïnfecteerden,

and peaceful Zambia -- much higher.

en vreedzaam Zambia -- veel hoger.

There are now studies clearly showing

Er zijn nu studies die duidelijk laten zien

that the wars are terrible, that rapes are terrible,

dat de oorlogen vreselijk zijn, dat verkrachtingen vreselijk zijn.

but this is not the driving force for the high levels in Africa.

Maar dit is niet de stuwende kracht voor de hoge niveaus in Afrika.

So, is it poverty?

Dus, is het armoede?

Well if you look at the macro level,

Als je naar het macro niveau kijkt,

it seems more money, more HIV.

lijkt het hoe meer geld, hoe meer HIV.

But that's very simplistic,

Maar dat is erg simplistisch.

so let's go down and look at Tanzania.

dus laten we omlaag gaan en naar Tanzania kijken.

I will split Tanzania in five income groups,

Ik zal Tanzania in vijf inkomens groepen verdelen,

from the highest income to the lowest income,

van het hoogste inkomen naar het laagste inkomen,

and here we go.

en daar gaan we.

The ones with the highest income, the better off -- I wouldn't say rich --

Diegenen met het hoogste inkomen, de beter gestelden, ik wil niet zeggen de rijken,

they have higher HIV.

die hebben meer HIV.

The difference goes from 11 percent down to four percent,

Het verschil gaat van 11 procent terug naar vier procent,

and it is even bigger among women.

en het verschil is zelfs nog groter onder vrouwen.

There's a lot of things that we thought, that now, good research,

Er zijn veel dingen die we veronderstelden, die nu, door goed onderzoek,

done by African institutions and researchers

gedaan door Afrikaanse instituten en onderzoekers

together with the international researchers, show that that's not the case.

samen met internationale onderzoekers, niet zo blijken te zijn.

So, this is the difference within Tanzania.

Dus, dit is het verschil binnen Tanzania.

And, I can't avoid showing Kenya.

En, ik kan er niet omheen om Kenia te laten zien.

Look here at Kenya.

Kijk hier naar Kenia.

I've split Kenya in its provinces.

Ik heb Kenia in zijn provincies verdeelt.

Here it goes.

Hier gaan we.

See the difference within one African country --

Zie het verschil binnen een Afrikaans land --

it goes from very low level to very high level,

het gaat van een heel laag niveau naar een heel hoog niveau,

and most of the provinces in Kenya is quite modest.

en de meeste provincies in Kenia zijn vrij bescheiden.

So, what is it then?

Dus, wat is het dan?

Why do we see this extremely high levels in some countries?

Waarom zien we deze extreem hoge niveaus in sommige landen?

Well, it is more common with multiple partners,

Wel, het komt meer voor met meerdere partners,

there is less condom use,

er is minder condoom gebruik,

and there is age-disparate sex --

en er is leeftijds-discrepantie bij sex --

that is, older men tend to have sex with younger women.

dat betekend, oudere mannen neigen sex te hebben met jongere vrouwen.

We see higher rates in younger women than younger men

We zien hogere percentages bij jongere vrouwen dan bij jongere mannen

in many of these highly affected countries.

in veel van deze hard getroffen landen.

But where are they situated?

Maar waar liggen ze?

I will swap the bubbles to a map.

Ik zal de bubbels verruilen voor een kaart.

Look, the highly infected are four percent of all population

Kijk, de hoog geïnfecteerden zijn vier procent van de hele bevolking.

and they hold 50 percent of the HIV-infected.

en ze hebben 50 procent van de HIV-geïnfecteerden.

HIV exists all over the world.

HIV bestaat overal ter wereld.

Look, you have bubbles all over the world here.

Kijk, je hebt de bubbels over heel de wereld.

Brazil has many HIV-infected.

Brazilië heeft veel HIV-geïnfecteerden.

Arab countries not so much, but Iran is quite high.

Arabische landen niet zo veel, maar Iran is vrij hoog.

They have heroin addiction and also prostitution in Iran.

Er is heroïne verslaving en ook prostitutie in Iran.

India has many because they are many.

India heeft er veel omdat ze met velen zijn.

Southeast Asia, and so on.

Zuid-Oost Azië, en zo voort.

But, there is one part of Africa --

Maar, er is een deel van Afrika --

and the difficult thing is, at the same time,

en het moeilijke is, tegelijkertijd,

not to make a uniform statement about Africa,

om niet een generaliserende opmerking over Afrika te maken,

not to come to simple ideas of why it is like this, on one hand.

om niet tot simpele ideeën te komen over waarom het zo is, aan de ene kant.

On the other hand, try to say that this is not the case,

Aan de andere kant, toegeven dat dit een ernstig geval is,

because there is a scientific consensus about this pattern now.

omdat er nu wetenschappelijke overeenstemming is over dit patroon.

UNAIDS have done good data available, finally,

UNAIDS heeft eindelijk goede data beschikbaar gesteld,

about the spread of HIV.

over de verspreiding van HIV

It could be concurrency.

Het zou overlapping in sex-partners kunnen zijn.

It could be some virus types.

Het zou een bepaald type virus kunnen zijn.

It could be that there is other things

Er zouden andere dingen kunnen zijn

which makes transmission occur in a higher frequency.

die transmissie in een hogere frequentie veroorzaken.

After all, if you are completely healthy and you have heterosexual sex,

Tenslotte, als je volkomen gezond bent en heteroseksuele sex bedrijft,

the risk of infection in one intercourse is one in 1,000.

is het besmettingsrisico per geslachtsgemeenschap 1 op 1000.

Don't jump to conclusions now on how to

Trek nu niet te snel conclusies;

behave tonight and so on.

gedraag u vanavond, en zo.

(Laughter)

(Gelach)

But -- and if you are in an unfavorable situation,

Maar -- en als je je in een ongunstige situatie bevindt,

more sexually transmitted diseases, it can be one in 100.

meer seksueel overdraagbare ziekten, dan kan het 1 op 100 zijn.

But what we think is that it could be concurrency.

Maar wat wij denken is dat het overlappende sex-partners zou kunnen zijn.

And what is concurrency?

Maar wat is overlapping in sex-partners?

In Sweden, we have no concurrency.

In Zweden hebben we geen overlapping in sex-partners.

We have serial monogamy.

Wij hebben seriële monogamie.

Vodka, New Year's Eve -- new partner for the spring.

Wodka, Oudejaarsavond -- nieuwe partner voor de lente.

Vodka, Midsummer's Eve -- new partner for the fall.

Wodka, Midzomernacht -- nieuwe partner voor de herfst.

Vodka -- and it goes on like this, you know?

Wodka -- en zo gaat het door, snapt u?

And you collect a big number of exes.

En je verzamelt een groot aantal exen.

And we have a terrible chlamydia epidemic --

En we hebben een vreselijke clamidia epidemie --

terrible chlamydia epidemic which sticks around for many years.

vreselijke clamidia epidemie die jaren lang blijft rond waren.

HIV has a peak three to six weeks after infection

HIV heeft een piek drie tot zes weken na infectie

and therefore, having more than one partner in the same month

and daarom, het hebben van meer dan een partner in dezelfde maand

is much more dangerous for HIV than others.

is veel gevaarlijker bij HIV transmissie dan bij andere infecties.

Probably, it's a combination of this.

Waarschijnlijk is het een combinatie hiervan.

And what makes me so happy is that we are moving now

En wat me zo gelukkig maakt is dat er nu een beweging is

towards fact when we look at this.

naar de feiten waneer we hier naar kijken.

You can get this chart, free.

U kunt deze grafiek krijgen, gratis.

We have uploaded UNAIDS data on the Gapminder site.

We hebben de UNAIDS data op de Gapminder.com site gezet.

And we hope that when we act on global problems in the future

En we hopen dat wanneer we in de toekomst op wereldwijde problemen actie ondernemen

we will not only have the heart,

we niet alleen het hart hebben,

we will not only have the money,

we niet alleen het geld hebben,

but we will also use the brain.

maar dat we ook onze hersenen zullen gebruiken.

Thank you very much.

Dank u hartelijk.

(Applause)

(Applaus)