Hans Rosling on HIV: New facts and stunning data visuals

250,389 views ・ 2009-05-13

TED


Dubbelklik op de Engelse ondertitels hieronder om de video af te spelen.

Vertaald door: Eric Kafoe Nagekeken door: Paul van der Boor
00:12
(Applause)
0
12160
5000
(Applaus)
00:18
AIDS was discovered 1981; the virus, 1983.
1
18160
5000
AIDS is in 1981 ontdekt, het virus --1983.
00:23
These Gapminder bubbles show you
2
23160
2000
Deze Gapminder bubbels laten zien
00:25
how the spread of the virus was in 1983 in the world,
3
25160
4000
hoe de verspreiding van het virus in de wereld was in 1983,
00:29
or how we estimate that it was.
4
29160
2000
of hoe we inschatten dat het was.
00:31
What we are showing here is --
5
31160
2000
Wat we hier laten zien is --
00:33
on this axis here, I'm showing percent of infected adults.
6
33160
7000
op deze as hier laat ik het percentage geïnfecteerde volwassenen zien.
00:40
And on this axis, I'm showing dollars per person in income.
7
40160
5000
En op deze as laat ik inkomen per persoon in dollars zien.
00:45
And the size of these bubbles, the size of the bubbles here,
8
45160
4000
En de grootte van deze bubbels, de grootte van deze bubbels hier,
00:49
that shows how many are infected in each country,
9
49160
3000
laat zien hoeveel geïnfecteerden er zijn per land,
00:52
and the color is the continent.
10
52160
2000
en de kleur is het continent.
00:54
Now, you can see United States, in 1983,
11
54160
2000
Dus, hier zie je dat de Verenigde Staten, in 1983,
00:56
had a very low percentage infected,
12
56160
3000
een erg laag percentage geïnfecteerden had,
00:59
but due to the big population, still a sizable bubble.
13
59160
4000
maar dankzij haar grote aantal inwoners, nog steeds een behoorlijke bubbel.
01:03
There were quite many people infected in the United States.
14
63160
3000
Er waren vrij veel mensen geïnfecteerd in de Verenigde Staten.
01:06
And, up there, you see Uganda.
15
66160
2000
En, hierboven, zie je Uganda.
01:08
They had almost five percent infected,
16
68160
3000
Zij hadden bijna vijf procent geïnfecteerden.
01:11
and quite a big bubble in spite of being a small country, then.
17
71160
3000
en een vrij grote bubbel ondanks dat ze een klein landje waren, toen.
01:14
And they were probably the most infected country in the world.
18
74160
5000
En ze waren waarschijnlijk het meest geïnfecteerde land ter wereld.
01:19
Now, what has happened?
19
79160
2000
Dus, wat is er gebeurd?
01:21
Now you have understood the graph
20
81160
2000
Nu heeft u de grafiek begrepen,
01:23
and now, in the next 60 seconds,
21
83160
3000
en nu, in de volgende 60 seconden,
01:26
we will play the HIV epidemic in the world.
22
86160
3000
zullen we de HIV epidemie in de wereld afspelen.
01:29
But first, I have a new invention here.
23
89160
3000
Maar eerst, ik heb een nieuwe uitvinding hier.
01:34
(Laughter)
24
94160
3000
(Gelach)
01:39
I have solidified the beam of the laser pointer.
25
99160
4000
Ik heb de lichtbundel van de laser-aanwijzer solide gemaakt.
01:43
(Laughter)
26
103160
3000
(Gelach)
01:46
(Applause)
27
106160
3000
(Applaus)
01:52
So, ready, steady, go!
28
112160
4000
Dus, klaar voor de start, af!
01:56
First, we have the fast rise in Uganda and Zimbabwe.
29
116160
4000
Als eerste hebben de snelle stijging in Uganda en Zimbabwe.
02:00
They went upwards like this.
30
120160
2000
Die gingen op deze manier omhoog.
02:02
In Asia, the first country to be heavily infected was Thailand --
31
122160
4000
In Azië was Thailand het eerste land met veel infecties.
02:06
they reached one to two percent.
32
126160
2000
Zij haalden een a twee procent.
02:08
Then, Uganda started to turn back,
33
128160
2000
Toen begon Uganda terug te keren,
02:10
whereas Zimbabwe skyrocketed,
34
130160
2000
terwijl Zimbabwe explodeerde,
02:12
and some years later South Africa had a terrible rise of HIV frequency.
35
132160
4000
en een paar jaar later had Zuid Afrika een verschrikkelijke stijging in HIV gevallen.
02:16
Look, India got many infected,
36
136160
2000
Kijk, India had veel geïnfecteerden,
02:18
but had a low level.
37
138160
2000
maar had een laag niveau.
02:20
And almost the same happens here.
38
140160
2000
En min of meer hetzelfde gebeurd hier.
02:22
See, Uganda coming down, Zimbabwe coming down,
39
142160
3000
Kijk, Uganda komt omlaag, Zimbabwe komt omlaag,
02:25
Russia went to one percent.
40
145160
2000
Rusland ging naar een procent.
02:27
In the last two to three years,
41
147160
3000
In de afgelopen twee tot drie jaar,
02:30
we have reached a steady state of HIV epidemic in the world.
42
150160
4000
hebben we een stabiele status van de HIV epidemie in de wereld bereikt.
02:34
25 years it took.
43
154160
3000
dat heeft 25 jaar geduurd.
02:37
But, steady state doesn't mean that things are getting better,
44
157160
3000
Maar, een stabiele status betekend niet dat het beter gaat,
02:40
it's just that they have stopped getting worse.
45
160160
3000
het betekend slechts dat het is gestopt met slechter gaan.
02:43
And it has -- the steady state is, more or less,
46
163160
4000
En dat heeft het -- de stabiele status is, min of meer,
02:47
one percent of the adult world population is HIV-infected.
47
167160
4000
dat een procent van de volwassen wereld bevolking is geïnfecteerd met HIV.
02:51
It means 30 to 40 million people,
48
171160
3000
Dat betekend 30 tot 40 miljoen mensen,
02:54
the whole of California -- every person,
49
174160
2000
heel Californië, iedereen,
02:56
that's more or less what we have today in the world.
50
176160
2000
dat is min of meer wat we vandaag de dag in de wereld hebben.
02:58
Now, let me make a fast replay of Botswana.
51
178160
5000
Welnu, laat me Botswana snel een keer afspelen
03:03
Botswana -- upper middle-income country in southern Africa,
52
183160
4000
Botswana -- een hoger midden-inkomen land in zuidelijk Afrika,
03:07
democratic government, good economy,
53
187160
3000
democratische regering, goede economie,
03:10
and this is what happened there.
54
190160
2000
en dit is wat daar gebeurde.
03:12
They started low, they skyrocketed,
55
192160
2000
Ze begonnen laag, ze explodeerde,
03:14
they peaked up there in 2003,
56
194160
3000
ze piekte hierboven in 2003,
03:17
and now they are down.
57
197160
2000
en nu zijn ze lager.
03:19
But they are falling only slowly,
58
199160
2000
Maar ze dalen slechts langzaam,
03:21
because in Botswana, with good economy and governance,
59
201160
2000
omdat in Botswana, met een goede economie en overheid,
03:23
they can manage to treat people.
60
203160
3000
kunnen ze regelen dat ze mensen behandelen.
03:26
And if people who are infected are treated, they don't die of AIDS.
61
206160
3000
En als mensen die geïnfecteerd zijn worden behandeld, dan gaan ze niet dood aan AIDS.
03:29
These percentages won't come down
62
209160
3000
Deze percentages zullen niet omlaag komen
03:32
because people can survive 10 to 20 years.
63
212160
2000
omdat mensen 10 tot 20 jaar kunnen overleven.
03:34
So there's some problem with these metrics now.
64
214160
3000
Dus er is nu een beetje een probleem met deze cijfers.
03:37
But the poorer countries in Africa, the low-income countries down here,
65
217160
4000
Maar de armere landen in Afrika, de lagere-inkomens landen hier onder,
03:41
there the rates fall faster, of the percentage infected,
66
221160
6000
daar valt het percentage geïnfecteerden sneller
03:47
because people still die.
67
227160
2000
omdat mensen nog steeds dood gaan.
03:49
In spite of PEPFAR, the generous PEPFAR,
68
229160
3000
Ondanks PEPFAR, het genereuze PEPFAR,
03:52
all people are not reached by treatment,
69
232160
3000
niet alle mensen worden bereikt door behandeling,
03:55
and of those who are reached by treatment in the poor countries,
70
235160
2000
en van diegene die wel worden bereikt door behandeling in de armere landen,
03:57
only 60 percent are left on treatment after two years.
71
237160
3000
zijn na twee jaar slechts 60 procent nog steeds onder behandeling.
04:00
It's not realistic with lifelong treatment
72
240160
4000
Het is niet realistisch, levenslange behandeling
04:04
for everyone in the poorest countries.
73
244160
2000
voor iedereen in de armste landen.
04:06
But it's very good that what is done is being done.
74
246160
3000
Maar het is erg goed dat er wat gedaan wordt.
04:09
But focus now is back on prevention.
75
249160
4000
Maar de aandacht gaat nu terug naar preventie.
04:13
It is only by stopping the transmission
76
253160
3000
Alleen door de transmissie te stoppen
04:16
that the world will be able to deal with it.
77
256160
3000
kan de wereld dit aan.
04:19
Drugs is too costly -- had we had the vaccine,
78
259160
2000
Medicijnen zijn te duur -- als we een vaccine hadden,
04:21
or when we will get the vaccine, that's something more effective --
79
261160
3000
of wanneer we een vaccine hebben, dat is meer effectief --
04:24
but the drugs are very costly for the poor.
80
264160
2000
maar de medicijnen zijn erg duur voor de armen.
04:26
Not the drug in itself, but the treatment
81
266160
2000
Niet zozeer het medicijn zelf, maar de behandeling
04:28
and the care which is needed around it.
82
268160
2000
en de zorg die er mee gepaard moet gaan.
04:32
So, when we look at the pattern,
83
272160
3000
Dus, als we naar het patroon kijken,
04:35
one thing comes out very clearly:
84
275160
2000
komt een ding duidelijk naar voren:
04:37
you see the blue bubbles
85
277160
2000
u ziet de blauwe bubbels
04:39
and people say HIV is very high in Africa.
86
279160
2000
en mensen zeggen dat HIV erg hoog is in Afrika.
04:41
I would say, HIV is very different in Africa.
87
281160
3000
Ik zou zeggen, dat HIV erg anders is in Afrika.
04:44
You'll find the highest HIV rate in the world
88
284160
4000
We vinden de hoogste HIV ratio in de wereld
04:48
in African countries,
89
288160
2000
in Afrikaanse landen,
04:50
and yet you'll find Senegal, down here --
90
290160
2000
en toch vindt je in Senegal, hier onder,
04:52
the same rate as United States.
91
292160
2000
dezelfde ratio als in de Verenigde Staten.
04:54
And you'll find Madagascar,
92
294160
2000
En je vindt Madagascar,
04:56
and you'll find a lot of African countries
93
296160
2000
en je vindt veel Afrikaanse landen
04:58
about as low as the rest of the world.
94
298160
3000
ongeveer net zo laag als de rest van de wereld.
05:01
It's this terrible simplification that there's one Africa
95
301160
4000
Dat komt door deze vreselijke simplificatie dat er een Afrika is
05:05
and things go on in one way in Africa.
96
305160
2000
en dat dingen op een manier gaan in Afrika.
05:07
We have to stop that.
97
307160
2000
We moeten daarmee stoppen.
05:09
It's not respectful, and it's not very clever
98
309160
3000
Het is respectloos, en het is niet erg verstandig
05:12
to think that way.
99
312160
2000
om op die manier te denken.
05:14
(Applause)
100
314160
4000
(Applaus)
05:18
I had the fortune to live and work for a time in the United States.
101
318160
3000
Ik heb het geluk gehad om een tijd in de Verenigde Staten te wonen en te werken.
05:21
I found out that Salt Lake City and San Francisco were different.
102
321160
4000
Ik kwam erachter dat Salt Lake City en San Francisco erg verschillend waren.
05:25
(Laughter)
103
325160
2000
(Gelach)
05:27
And so it is in Africa -- it's a lot of difference.
104
327160
3000
En zo is het ook in Afrika -- er zijn veel verschillen.
05:30
So, why is it so high? Is it war?
105
330160
2000
Maar, waarom is het zo hoog? Is er oorlog?
05:32
No, it's not. Look here.
106
332160
2000
Nee, dat is het niet. Kijk hier.
05:34
War-torn Congo is down there -- two, three, four percent.
107
334160
3000
Oorlog verscheurd Congo is hieronder -- twee, drie, vier procent.
05:37
And this is peaceful Zambia, neighboring country -- 15 percent.
108
337160
4000
En dit is het vreedzame Zambia, een buurland -- 15 procent.
05:41
And there's good studies of the refugees coming out of Congo --
109
341160
3000
En er zijn goede studies over vluchtelingen uit Congo --
05:44
they have two, three percent infected,
110
344160
2000
zij hebben twee, drie procent geïnfecteerden,
05:46
and peaceful Zambia -- much higher.
111
346160
2000
en vreedzaam Zambia -- veel hoger.
05:48
There are now studies clearly showing
112
348160
2000
Er zijn nu studies die duidelijk laten zien
05:50
that the wars are terrible, that rapes are terrible,
113
350160
3000
dat de oorlogen vreselijk zijn, dat verkrachtingen vreselijk zijn.
05:53
but this is not the driving force for the high levels in Africa.
114
353160
3000
Maar dit is niet de stuwende kracht voor de hoge niveaus in Afrika.
05:56
So, is it poverty?
115
356160
2000
Dus, is het armoede?
05:58
Well if you look at the macro level,
116
358160
2000
Als je naar het macro niveau kijkt,
06:00
it seems more money, more HIV.
117
360160
2000
lijkt het hoe meer geld, hoe meer HIV.
06:02
But that's very simplistic,
118
362160
3000
Maar dat is erg simplistisch.
06:05
so let's go down and look at Tanzania.
119
365160
2000
dus laten we omlaag gaan en naar Tanzania kijken.
06:07
I will split Tanzania in five income groups,
120
367160
4000
Ik zal Tanzania in vijf inkomens groepen verdelen,
06:11
from the highest income to the lowest income,
121
371160
2000
van het hoogste inkomen naar het laagste inkomen,
06:13
and here we go.
122
373160
2000
en daar gaan we.
06:15
The ones with the highest income, the better off -- I wouldn't say rich --
123
375160
3000
Diegenen met het hoogste inkomen, de beter gestelden, ik wil niet zeggen de rijken,
06:18
they have higher HIV.
124
378160
2000
die hebben meer HIV.
06:20
The difference goes from 11 percent down to four percent,
125
380160
3000
Het verschil gaat van 11 procent terug naar vier procent,
06:23
and it is even bigger among women.
126
383160
2000
en het verschil is zelfs nog groter onder vrouwen.
06:25
There's a lot of things that we thought, that now, good research,
127
385160
4000
Er zijn veel dingen die we veronderstelden, die nu, door goed onderzoek,
06:29
done by African institutions and researchers
128
389160
3000
gedaan door Afrikaanse instituten en onderzoekers
06:32
together with the international researchers, show that that's not the case.
129
392160
3000
samen met internationale onderzoekers, niet zo blijken te zijn.
06:35
So, this is the difference within Tanzania.
130
395160
2000
Dus, dit is het verschil binnen Tanzania.
06:37
And, I can't avoid showing Kenya.
131
397160
2000
En, ik kan er niet omheen om Kenia te laten zien.
06:39
Look here at Kenya.
132
399160
2000
Kijk hier naar Kenia.
06:41
I've split Kenya in its provinces.
133
401160
2000
Ik heb Kenia in zijn provincies verdeelt.
06:43
Here it goes.
134
403160
2000
Hier gaan we.
06:45
See the difference within one African country --
135
405160
3000
Zie het verschil binnen een Afrikaans land --
06:48
it goes from very low level to very high level,
136
408160
3000
het gaat van een heel laag niveau naar een heel hoog niveau,
06:51
and most of the provinces in Kenya is quite modest.
137
411160
3000
en de meeste provincies in Kenia zijn vrij bescheiden.
06:54
So, what is it then?
138
414160
2000
Dus, wat is het dan?
06:56
Why do we see this extremely high levels in some countries?
139
416160
4000
Waarom zien we deze extreem hoge niveaus in sommige landen?
07:00
Well, it is more common with multiple partners,
140
420160
3000
Wel, het komt meer voor met meerdere partners,
07:03
there is less condom use,
141
423160
3000
er is minder condoom gebruik,
07:06
and there is age-disparate sex --
142
426160
3000
en er is leeftijds-discrepantie bij sex --
07:09
that is, older men tend to have sex with younger women.
143
429160
3000
dat betekend, oudere mannen neigen sex te hebben met jongere vrouwen.
07:12
We see higher rates in younger women than younger men
144
432160
3000
We zien hogere percentages bij jongere vrouwen dan bij jongere mannen
07:15
in many of these highly affected countries.
145
435160
2000
in veel van deze hard getroffen landen.
07:17
But where are they situated?
146
437160
2000
Maar waar liggen ze?
07:19
I will swap the bubbles to a map.
147
439160
2000
Ik zal de bubbels verruilen voor een kaart.
07:21
Look, the highly infected are four percent of all population
148
441160
4000
Kijk, de hoog geïnfecteerden zijn vier procent van de hele bevolking.
07:25
and they hold 50 percent of the HIV-infected.
149
445160
3000
en ze hebben 50 procent van de HIV-geïnfecteerden.
07:28
HIV exists all over the world.
150
448160
3000
HIV bestaat overal ter wereld.
07:31
Look, you have bubbles all over the world here.
151
451160
2000
Kijk, je hebt de bubbels over heel de wereld.
07:33
Brazil has many HIV-infected.
152
453160
3000
Brazilië heeft veel HIV-geïnfecteerden.
07:36
Arab countries not so much, but Iran is quite high.
153
456160
3000
Arabische landen niet zo veel, maar Iran is vrij hoog.
07:39
They have heroin addiction and also prostitution in Iran.
154
459160
4000
Er is heroïne verslaving en ook prostitutie in Iran.
07:43
India has many because they are many.
155
463160
2000
India heeft er veel omdat ze met velen zijn.
07:45
Southeast Asia, and so on.
156
465160
2000
Zuid-Oost Azië, en zo voort.
07:47
But, there is one part of Africa --
157
467160
2000
Maar, er is een deel van Afrika --
07:49
and the difficult thing is, at the same time,
158
469160
2000
en het moeilijke is, tegelijkertijd,
07:51
not to make a uniform statement about Africa,
159
471160
4000
om niet een generaliserende opmerking over Afrika te maken,
07:55
not to come to simple ideas of why it is like this, on one hand.
160
475160
4000
om niet tot simpele ideeën te komen over waarom het zo is, aan de ene kant.
07:59
On the other hand, try to say that this is not the case,
161
479160
3000
Aan de andere kant, toegeven dat dit een ernstig geval is,
08:02
because there is a scientific consensus about this pattern now.
162
482160
4000
omdat er nu wetenschappelijke overeenstemming is over dit patroon.
08:06
UNAIDS have done good data available, finally,
163
486160
3000
UNAIDS heeft eindelijk goede data beschikbaar gesteld,
08:09
about the spread of HIV.
164
489160
3000
over de verspreiding van HIV
08:12
It could be concurrency.
165
492160
3000
Het zou overlapping in sex-partners kunnen zijn.
08:15
It could be some virus types.
166
495160
3000
Het zou een bepaald type virus kunnen zijn.
08:18
It could be that there is other things
167
498160
4000
Er zouden andere dingen kunnen zijn
08:22
which makes transmission occur in a higher frequency.
168
502160
3000
die transmissie in een hogere frequentie veroorzaken.
08:25
After all, if you are completely healthy and you have heterosexual sex,
169
505160
3000
Tenslotte, als je volkomen gezond bent en heteroseksuele sex bedrijft,
08:28
the risk of infection in one intercourse is one in 1,000.
170
508160
5000
is het besmettingsrisico per geslachtsgemeenschap 1 op 1000.
08:33
Don't jump to conclusions now on how to
171
513160
2000
Trek nu niet te snel conclusies;
08:35
behave tonight and so on.
172
515160
2000
gedraag u vanavond, en zo.
08:37
(Laughter)
173
517160
2000
(Gelach)
08:39
But -- and if you are in an unfavorable situation,
174
519160
3000
Maar -- en als je je in een ongunstige situatie bevindt,
08:42
more sexually transmitted diseases, it can be one in 100.
175
522160
3000
meer seksueel overdraagbare ziekten, dan kan het 1 op 100 zijn.
08:45
But what we think is that it could be concurrency.
176
525160
3000
Maar wat wij denken is dat het overlappende sex-partners zou kunnen zijn.
08:48
And what is concurrency?
177
528160
2000
Maar wat is overlapping in sex-partners?
08:50
In Sweden, we have no concurrency.
178
530160
2000
In Zweden hebben we geen overlapping in sex-partners.
08:52
We have serial monogamy.
179
532160
2000
Wij hebben seriële monogamie.
08:54
Vodka, New Year's Eve -- new partner for the spring.
180
534160
2000
Wodka, Oudejaarsavond -- nieuwe partner voor de lente.
08:56
Vodka, Midsummer's Eve -- new partner for the fall.
181
536160
2000
Wodka, Midzomernacht -- nieuwe partner voor de herfst.
08:58
Vodka -- and it goes on like this, you know?
182
538160
2000
Wodka -- en zo gaat het door, snapt u?
09:00
And you collect a big number of exes.
183
540160
3000
En je verzamelt een groot aantal exen.
09:03
And we have a terrible chlamydia epidemic --
184
543160
2000
En we hebben een vreselijke clamidia epidemie --
09:05
terrible chlamydia epidemic which sticks around for many years.
185
545160
4000
vreselijke clamidia epidemie die jaren lang blijft rond waren.
09:09
HIV has a peak three to six weeks after infection
186
549160
3000
HIV heeft een piek drie tot zes weken na infectie
09:12
and therefore, having more than one partner in the same month
187
552160
3000
and daarom, het hebben van meer dan een partner in dezelfde maand
09:15
is much more dangerous for HIV than others.
188
555160
3000
is veel gevaarlijker bij HIV transmissie dan bij andere infecties.
09:18
Probably, it's a combination of this.
189
558160
2000
Waarschijnlijk is het een combinatie hiervan.
09:20
And what makes me so happy is that we are moving now
190
560160
3000
En wat me zo gelukkig maakt is dat er nu een beweging is
09:23
towards fact when we look at this.
191
563160
2000
naar de feiten waneer we hier naar kijken.
09:25
You can get this chart, free.
192
565160
2000
U kunt deze grafiek krijgen, gratis.
09:27
We have uploaded UNAIDS data on the Gapminder site.
193
567160
3000
We hebben de UNAIDS data op de Gapminder.com site gezet.
09:30
And we hope that when we act on global problems in the future
194
570160
4000
En we hopen dat wanneer we in de toekomst op wereldwijde problemen actie ondernemen
09:34
we will not only have the heart,
195
574160
3000
we niet alleen het hart hebben,
09:37
we will not only have the money,
196
577160
2000
we niet alleen het geld hebben,
09:39
but we will also use the brain.
197
579160
3000
maar dat we ook onze hersenen zullen gebruiken.
09:42
Thank you very much.
198
582160
2000
Dank u hartelijk.
09:44
(Applause)
199
584160
6000
(Applaus)
Over deze website

Deze site laat u kennismaken met YouTube-video's die nuttig zijn om Engels te leren. U ziet Engelse lessen gegeven door topdocenten uit de hele wereld. Dubbelklik op de Engelse ondertitels op elke videopagina om de video af te spelen. De ondertitels scrollen synchroon met het afspelen van de video. Heeft u opmerkingen of verzoeken, neem dan contact met ons op via dit contactformulier.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7