Kevin Surace invents eco-friendly drywall

Translator: sann tint Reviewer: Myo Aung

What's happening to the climate?

ရာသီဥတုက ဘယ်လိုတွေ ဖြစ်နေတာလဲ။

It is unbelievably bad.

မယုံနိုင်အောင် ဆိုး​နေတယ်

This is, obviously, that famous view now of the Arctic,

ဆိုလိုတာက သိသိသာသာပဲ အာတိတ် ရဲ့ နာမည်ကျော် မြင်ကွင်းပါ။

which is likely to be gone at this point

နောက် သုံး၊ လေး၊ ငါးနှစ်အတွင်းမှာ

in the next three or four or five years. Very, very, very scary.

ဒီအမှတ်လေး ပျောက်သွားလောက် တယ်၊ တကယ့် လန့်စရာပါ။

So we all look at what we can do.

ဒီတော့ အားလုံး တတ်နိုင်တာကို ကြည့်ပါတယ်။

And when you look at the worldwide sources of CO2,

ကမ္ဘာတစ်လွှားက CO2 အရင်းအမြစ်ကို ကြည့်တော့

52 percent are tied to buildings.

၅၂ % က အဆောက်အအုံတွေနဲ့ ဆက်နွယ်နေတယ်။

Only nine percent is passenger cars, interestingly enough.

စိတ်ဝင်စားစရာတာက ခရီသည်တင်ကားတွေ ကိုးရာခိုင်နှုန်းပဲ ရှိတယ်လေ။

So we ran off to a sushi bar.

ဒီတော့ ဆူရှီဘားတစ်ခုဆီ သုတ်ခြေတင်ခဲ့တယ်။

And at that sushi bar we came up with a great idea.

အဲဒီ ဆူရှီဘားနဲ့ စိတ်ကူးကြီးတစ်ခု ရခဲ့တယ်။

And it was something called EcoRock.

EcoRock လို့ခေါ်တဲ့ အရာပါ။

And we said we could redesign the 115-year-old

ဆိုလိုတာက တစ်နှစ် ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ် ပေါင် ဘီလီယံ ၂၀ ထုတ်တဲ့

gypsum drywall process that generates

သက်တမ်း ၁၁၅ နှစ်ရှိတဲ့ ဂျစ်ပဆမ် နံရံခြောက်

20 billion pounds of CO2 a year.

ဖြစ်စဉ်ကို ဒီဇိုင်းပြန် ထုတ်နိုင်ခဲ့တာပါ။

So it was a big idea. We wanted to reduce that by 80 percent,

ဒါဟာ ဧရာမစိတ်ကူးတစ်ခုပါ။ ၈၀% ထိ လျှော့ချချင်ပါတယ်။

which is exactly what we've done.

ဒါက ကျွန်တော်တို့လုပ်ထားတာ အတိအကျပါ။

We started R&D in 2006.

သုတေသနနဲ့ ဖွံ့ဖြိုးမှုကို ၂၀၀၆ မှာစခဲ့တယ်။

Decided to use recycled content from cement

ဘိလပ်မြေနဲ့ သံမဏိ ထုတ်လုပ်တာက ပြန်သုံးတဲ့

and steel manufacturing.

ပါဝင်မှုကို သုံးဖို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့တယ်။

There is the inside of our lab. We haven't shown this before.

လက်တွေ့ခန်း အတွင်းဘက်ပါ။ အရင်က မပြပါဘူး။

But our people had to do some 5,000

ဒါပေမဲ့ မှန်ကန်တာရဖို့၊ ရည်မှန်းချက်ရောက်ဖို့

different mixes to get this right, to hit our targets.

လူတွေဟာ မတူတဲ့ အရော ၅၀၀၀ လုပ်ရတယ်။

And they worked absolutely very, very, very hard.

သူတို့ အင်မတန် ကြိုးစားလုပ်ကိုင်ခဲ့ပါတယ်။

So then we went forward and built our production line in China.

ဒါနဲ့ ရှေ့ဆက်ခဲ့ပြီး ထုတ်လုပ်မှုအစဉ်ကို တရုတ်မှာ တည်ဆောက်တယ်။

We don't build this production equipment any longer in the U.S., unfortunately.

ကံဆိုးချင်တော့ U.S မှာ ထုတ်လုပ်ရေး ကိရိယာတွေ မဆောက်တော့ပါဘူး။

We did the line install over the summer.

နွေရာသီမှာ အတန်းကို တပ်ဆင်ခဲ့တယ်။

We started right there, with absolutely nothing.

အဲဒီမှာပဲ စခဲ့တာပါ၊ ဘာမှမရှိသလောက်ပါ။

You're seeing for the first time, a brand new drywall production line,

ဂျစ်ပဆင် လုံးဝမသုံးတော့တဲ့ အသစ် စက်စက် နံရံခြောက် ထုတ်လုပ်ရေး

not made using gypsum at all.

အစဉ်တစ်ခုကို သင်တို့ ပထမဆုံး မြင်နေတာပါ။

That's the finished production line there.

ဒါက ပြီးသွားတဲ့ ထုတ်လုပ်ရေး အတန်းတစ်ခုပါ။

We got our first panel out on December third.

ဒီဇင်ဘာ သုံးရက်မှာ ပထမ မှန်ကွက် ထုတ်ခဲ့တယ်။

That is the slurry being poured onto paper, basically. That's the line running.

ဒါက အဓိကက စက်ပေါ် လောင်းချတဲ့ အရည်ပျစ်ပါ၊ ဒါက တန်းပြေးနေတာပါ။

The exciting thing is, look at the faces of the people.

စိတ်လှုပ်ရှားစရာက ဒီလူတွေရဲ့ မျက်နှာတွေကို ကြည့်ပါ။

These are people who worked this project for two to three years.

ဒီပရောဂျက်မှာ ၂ နှစ်၊ ၃ နှစ် လုပ်ခဲ့သူတွေ။

And they are so excited. That's the first board off the line.

သူတို့ အရမ်း စိတ်လှုပ်ရှားနတယ်။ ဒါက လိုင်းထဲက ပထမ အချပ်ပါ။

Our Vice President of Operation kissing the board. Obviously very, very excited.

လုပ်ငန်း ဥက္ကဌ ပျဉ်ချပ်ကို နမ်းနေတာပါ။ သိပ်စိတ်လှုပ်ရှားနေတာ သိသာပါတယ်။

But this has a huge, huge impact on the environment.

ဒါပေမဲ့ ဒါက ပတ်ဝန်းကျင်ကို တကယ့် ဧရာမ သက်ရောက်မှုပါ။

We signed the first panel just a few weeks after that, had a great signing ceremony,

သီတင်းပတ် အနည်ငယ်အကြာမှာ ပထမဆုံး မှန်ကွက်မှာ လက်မှတ်ထိုးပွဲကြီးလုပ်ခဲ့တယ်။

leading to people hopefully using these products across the world.

တစ်ကမ္ဘာလုံးက လူတွေ ဒီထုတ်ကုန်တွေကို မျှော်လင့်တကြီးသုံးမယ်လို့ ဦးတည်ရင်းပေါ့။

And we've got Cradle-to-Cradle Gold on this thing.

ဒီအပါ်မှာ Cradle to Cradle Gold ဆုရခဲ့တယ်။

We happened to win, just recently, the Green Product of the Year

Popular Science က "နံရံခြောက် ဆန်းသစ်မှု"

for "The Re-Invention of Drywall," from Popular Science.

အတွက် မကြာသေးခင်က Green Product of the Year ဆုရခဲ့တယ်။

Thank you. Thank you.

ကျေးဇူး၊ ကျေးဇူးပါဗျာ။

So here is what we learned: 8,000 gallons of gas

ဟောဒီမှာ သိလိုက်ရတာက အိမ် တစ်လုံး ဆောက်လုပ်ဖို့နဲ့ ညီမျှတဲ့

equivalent to build one house.

ဓာတ်ငွေ့ ဂါလံ ၈၀၀၀ ခင်ဗျားတို့ မသိလောက်ဘူး။

You probably had no idea. It's like driving around the world six times.

တစ်ကမ္ဘာလုံးကို ခြောက်ဆ မောင်းသလိုပါ။

We must change everything.

အရာတိုင်းကို ပြောင်းလဲရပါမယ်။

Look around the room: chairs, wood,

အခန်းတစ်ဝိုက်ကို ကြည့်လိုက်ပါ၊ ထိုင်ခုံတွေ၊ သစ်သားတွေ အနီးက

everything around us has to change or we're not going to lick this problem.

အရာတိုင်း ပြောင်းလဲဖို့လိုပြီး မဟုတ်ရင် ဒီပြဿနာ မရှင်းတော့ဘူး။

Don't listen to the people who say you can't do this, because anyone can.

လုပ်မရဘူးလို့ ပြောသူတွေကို နားမထောင်နဲ့၊ လူတိုင်းလုပ်နိုင်တယ်။

And these job losses, we can fix them with green-collar jobs.

အလုပ်ဆုံးရှုံးမှုတွေကို စိမ်းလန်းတဲ့ အလုပ်တွေနဲ့ ပြင်နိုင်တယ်။

We've got four plants. We're building this stuff around the country.

တစ်နိုင်ငံလုံးက စက်ရုံ ၄ ခုမှာ လုပ်နေတယ်။

We're going as fast as we can.

တတ်နိုင်သမျှ မြန်မြန်ဆောက်တော့မှာပါ။

Two and a half million cars worth of gypsum,

ကားပေါင်း နှစ်သန်းခွဲတန်တဲ့ ဂျစ်ပဆန်

you know, CO2 generated. Right?

ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ် ထုတ်တာနော်။

So what will you do? I'll tell you what I did and why I did it. And I know my time's up.

ကဲ ဘာလုပ်မလဲ၊ ဘာလုပ်တာ၊ ဘာလို့ လုပ်တာပြောမယ်။ အချိန်ကုန်ပြီ။

Those are my kids, Natalie and David.

ဒါကျွန်တော့ ကလေးတွေပါ၊ Natalie နဲ့ David.

When they have their kids, 2050,

၂၀၅၀မှာ သူတို့ ကလေးတွေရတဲ့အခါ

they'd better look back at Grandpa and say,

အဖိုးကို ပြန်ကြည့်ပြီး ပြောသင့်တာက

"Hey, you gave it a good shot. You did the best you could

ဟေး အဖိုး ကြိုးစားခဲ့တယ်၊ ရှိတဲ့အဖွဲ့နဲ့

with the team that you had."

တတ်နိုင်သမျှ အကောင်းဆုံးလုပ်ခဲ့တယ်။

So my hope is that when you leave TED,

ဒီတော့ ကျွန်တော့ မျှော်လင့်ချက်က TED ကပြန်သွားတဲ့အခါ

you will look at reducing your carbon footprint

ကာဗွန်ခြေရာ လျှော့ချဖို့ ဘယ်နည်းနဲ့

in however you can do it.

သင်လုပ်နိုင်လဲဆိုတာ ကြည့်မိလိမ့်မယ်။

And if you don't know how, please find me -- I will help you.

လုပ်နည်းမသိဘူးဆိုရင် ကျွန်တော့ကို လာတွေ့ပါ၊ ကူညီပေးပါ့မယ်။

Last but not least, Bill Gates, I know you invented Windows.

နောက်ဆုံး Bill Gates ခင်ဗျားက Windows ကိုထွင်ခဲ့တာ သိပါတယ်။

Wait till you see, maybe next year, what kind of windows we've invented.

နောက်နှစ်လောက်မှာ ကျုပ်တို့ ထွင်ထားတဲ့ ပြတင်းတွေ စောင့်ကြည့်ပါ။

Thank you so much.

ကျေးဇူး အများကြီးတင်ပါတယ်။

(Applause)

(လက်ခုပ်သံများ)