Are you a giver or a taker? | Adam Grant

Translator: Leslie Gauthier Reviewer: Camille Martínez

Аудармашы: Asqat Yerkimbay Редактор: Maqpal Kozhakanova

I want you to look around the room for a minute

Бірер минут айналаңызға көз салыңыз

and try to find the most paranoid person here --

осы бөлмедегі ең күйгелек адамды табыңыз.

(Laughter)

(Күлкі)

And then I want you to point at that person for me.

Сосын маған сол адамды көрсетіңіз.

(Laughter)

(Күлкі)

OK, don't actually do it.

Жарайды. Қалжың ғой.

(Laughter)

(Күлкі)

Ұжым психологы ретінде

But, as an organizational psychologist,

I spend a lot of time in workplaces,

көп уақытымды жұмыс орнында өткіземін.

and I find paranoia everywhere.

Күйгелек адамды барлық жерде кездестіремін.

Paranoia is caused by people that I call "takers."

Бұл әдетте "алушы" адамдарда жиі кездеседі.

Takers are self-serving in their interactions.

Алушылар қарым-қатынаста өз пайдасын ойлайды.

Оларға сен қалай көмектесетінің маңызды.

It's all about what can you do for me.

The opposite is a giver.

Алушылар керісінше

It's somebody who approaches most interactions by asking,

өзгелерге көмектесу ниетімен

қарым-қатынас түзеді.

"What can I do for you?"

Сіз осының қайсысына жататыныңызды ойлап көріңіз.

I wanted to give you a chance to think about your own style.

Бәріміз кейде алушы, ал кейде берушіміз.

We all have moments of giving and taking.

Қай топқа жататыныңыз көпшілікпен

Your style is how you treat most of the people most of the time,

қатынасыңызға байланысты.

your default.

Дәл қазір шағын тест жасап,

I have a short test you can take

to figure out if you're more of a giver or a taker,

өзіңіздің алушы немесе беруші

екеніңізді анықтап көріңіз.

and you can take it right now.

[Нарциссизмді анықтайтын тест]

[The Narcissist Test]

[Step 1: Take a moment to think about yourself.]

[1-қадам: Өзіңіз туралы ойлаңыз]

(Laughter)

(Күлкі)

[Step 2: If you made it to Step 2, you are not a narcissist.]

[2-қадам: Екінші қадамға жетсеңіз, сізде нарциссизм жоқ]

(Laughter)

(Күлкі)

Бұл бәлкім, бүгінгі жалғыз жалаң тұжырым болар

This is the only thing I will say today that has no data behind it,

but I am convinced the longer it takes for you to laugh at this cartoon,

бірақ неғұрлым суретке күлмей көбірек үңілсеңіз

the more worried we should be that you're a taker.

алушы болу мүмкіндігіңіз жоғарылай түседі.

(Laughter)

(Күлкі)

Of course, not all takers are narcissists.

Әрине, алушылардың бәрі өзімшіл емес.

Some are just givers who got burned one too many times.

Кейбірі – беруден әбден мезі болған.

Then there's another kind of taker that we won't be addressing today,

Алушылардың тағы бір түрі бар. Олар туралы айтпаймыз.

and that's called a psychopath.

Олар – психопаттар.

(Күлкі)

(Laughter)

I was curious, though, about how common these extremes are,

Мұндай қарама-қайшылықтың қаншалықты жиі кездесетінін білу үшін

and so I surveyed over 30,000 people across industries

әртүрлі салада істейтін

30 мың адаммен сөйлестім.

around the world's cultures.

And I found that most people are right in the middle

Сөйтсек, адамдардың көбінде

алушы да, беруші де сипат бар.

between giving and taking.

They choose this third style called "matching."

Олар "айырбастушы" дейтін әдісті таңдаған.

Айырбастаушы болсаңыз, алу мен беруді тең ұстауға тырысасыз:

If you're a matcher, you try to keep an even balance of give and take:

quid pro quo -- I'll do something for you if you do something for me.

quid pro quo – мен саған, сен маған.

And that seems like a safe way to live your life.

Осылай өмір сүрген тиімді тәрізді.

Бірақ бұл жақсы ма?

But is it the most effective and productive way to live your life?

The answer to that question is a very definitive ...

Бұл сұрақтың нақты жауабы бар:

maybe.

бәлкім.

(Күлкі)

(Laughter)

I studied dozens of organizations,

Ондаған ұйымның,

thousands of people.

мыңдаған адамның,

I had engineers measuring their productivity.

инженерлердің жұмыс өнімділігін зерттедім,

(Laughter)

(Күлкі)

I looked at medical students' grades --

дәрігер-студенттердің оқу үлгерімін,

even salespeople's revenue.

тіпті сатушылардың табысын да есептедім.

(Laughter)

(Күлкі)

Нәтижесінде

And, unexpectedly,

the worst performers in each of these jobs were the givers.

әрбір топтағы ең нашар көрсеткіш берушілерде болып шықты.

The engineers who got the least work done

Алудан гөрі көбірек берген инженерлердің

were the ones who did more favors than they got back.

жұмысы өнімсіздеу болып шықты.

They were so busy doing other people's jobs,

Өзгелерге көмектесеміз деп жүріп

they literally ran out of time and energy to get their own work completed.

өз ісін аяқтауға уақыты мен күші жетпейді.

Мединституттағы үлгерімі ең төмендер

In medical school, the lowest grades belong to the students

who agree most strongly with statements like,

"Өзгелерге көмектескенді ұнатамын"

дейтіндер болып шықты.

"I love helping others,"

Яғни бұл ешкімге көмектесуге ұмтылмайтын

which suggests the doctor you ought to trust

is the one who came to med school with no desire to help anybody.

дәрігерді іздеу керек дегенді меңзейді.

(Laughter)

(Күлкі)

And then in sales, too, the lowest revenue accrued

Сатушыларда да тура солай.

in the most generous salespeople.

Ең ақкөңілдері аз айлық табады.

I actually reached out to one of those salespeople

Беруші тобына жататын

сатушылардың бірімен сөйлестім.

who had a very high giver score.

And I asked him, "Why do you suck at your job --"

"Неге жолың болмай жүр?" деп сұрадым.

I didn't ask it that way, but --

Әрине сәл жұмсартып сұрадым.

(Laughter)

(Күлкі)

"What's the cost of generosity in sales?"

"Жомарттығыңның құны қанша?"

And he said, "Well, I just care so deeply about my customers

"Маған клиенттерімнің көңілі маңызды

that I would never sell them one of our crappy products."

сондықтан оларға ешқашан нашар өнімді сатпаймын" деді.

(Laughter)

(Күлкі)

So just out of curiosity,

Қызық үшін көрейік.

Өзін айырбастаушы не берушіден гөрі алушы деп санайтын адам бар ма?

how many of you self-identify more as givers than takers or matchers?

Raise your hands.

Қолыңызды көтерсеңіз.

OK, it would have been more before we talked about these data.

Дерегімді хабарламай тұрып сұрасам, қол саны көп болар еді.

But actually, it turns out there's a twist here,

Бұл жерде де ойланатын жайт бар.

Берушілер өздерін "құрбан етсе де"

because givers are often sacrificing themselves,

but they make their organizations better.

өз компаниясының жұмысын жақсартады.

We have a huge body of evidence --

Бұған көп дәлеліміз бар.

Берушілердің мінезіне арналған зерттеулердің көбінде

many, many studies looking at the frequency of giving behavior

that exists in a team or an organization --

мекеме немесе ұжымдағы

адамдар өзара бір-біріне көмектессе,

and the more often people are helping and sharing their knowledge

білгенімен бөліссе,

and providing mentoring,

the better organizations do on every metric we can measure:

компания жұмысы жақсы жүреді.

Табыс та жақсарып, клиенттер де қанағаттанады.

higher profits, customer satisfaction, employee retention --

even lower operating expenses.

Кадр тұрақтылығы сақталып, шығын азаяды

So givers spend a lot of time trying to help other people

Берушілер көп уақытын өзгеге көмектесіп,

and improve the team,

топты шығаруға талпынады.

and then, unfortunately, they suffer along the way.

Бірақ түбінде өздері ұтылады.

Берушілер ұтатындай

I want to talk about what it takes

to build cultures where givers actually get to succeed.

ортаны қалай қалыптастыру керектігін айтқым келеді.

So I wondered, then, if givers are the worst performers,

Егер берушілер нашар орындаушы болса,

who are the best performers?

үздігі кім?

Let me start with the good news: it's not the takers.

Жақсы хабардан бастайын: алушылар емес.

Барлық салада алушылар жылдам табысқа жетіп, одан жылдам айырылады

Takers tend to rise quickly but also fall quickly in most jobs.

And they fall at the hands of matchers.

Себебі айырбастаушыларға жолығады.

If you're a matcher, you believe in "An eye for an eye" -- a just world.

Айырбастаушылар үшін "әлемде өзара көмек ережесі" бар.

And so when you meet a taker,

Алушыны кездестірсеңіз

you feel like it's your mission in life

одан бірнәрсе қарпып қалуды

to just punish the hell out of that person.

парыз санайсыз.

(Laughter)

(Күлкі)

And that way justice gets served.

Әділеттілік осылай орнайды.

Адамдардың көпшілігі айырбастаушы.

Well, most people are matchers.

Егер сіз алушы болсаңыз,

And that means if you're a taker,

it tends to catch up with you eventually;

бұл сіздің басыңыздан өтеді.

what goes around will come around.

Мың асқанға – бір тосқан.

And so the logical conclusion is:

Қисынға салсақ,

ең үздіктер айырбастаушылар болуы керек.

it must be the matchers who are the best performers.

But they're not.

Бірақ олай емес.

In every job, in every organization I've ever studied,

Мен зерттеген әрбір компания, фирма, салада

the best results belong to the givers again.

ең үздік нәтиже - берушілерге тиесілі.

Take a look at some data I gathered from hundreds of salespeople,

Жүздеген сатушының жұмыс өнімділігі туралы

tracking their revenue.

деректеріме назар аударыңыз.

Берушілер екі жақта да бағанның шетінде.

What you can see is that the givers go to both extremes.

Ең аз, ең көп табыс табатындардың

They make up the majority of people who bring in the lowest revenue,

but also the highest revenue.

басым бөлігі солар.

Инженерлердің еңбек өнімділігі, студенттердің үлгерімінде де

The same patterns were true for engineers' productivity

осыны байқауға болады.

and medical students' grades.

Сәттілік өлшемінің басында да, соңында да

Givers are overrepresented at the bottom and at the top

берушілер тұр.

of every success metric that I can track.

Which raises the question:

Осыдан мынадай сауал туындайды:

How do we create a world where more of these givers get to excel?

Берушілердің көпшілігі үздіктерге айналу үшін не істеу керек?

I want to talk about how to do that, not just in businesses,

Мәселе тек бизнес қана емес,

but also in nonprofits, schools --

үкіметтік емес ұйымдар, мектептер,

even governments.

тіпті үкіметке де қатысты.

Are you ready?

Дайынсыз ба?

(Cheers)

(Қолдаушылар дауысы)

I was going to do it anyway, but I appreciate the enthusiasm.

Бұны бәрібір де айтқалы тұрғанмын, қолдауларыңызға рақмет.

(Күлкі)

(Laughter)

The first thing that's really critical

Ең басты түсінетін нәрсе

is to recognize that givers are your most valuable people,

берушілер ең маңызды адамдар.

Бірақ олар ұқыпты болмаса, өздерін құртады.

but if they're not careful, they burn out.

So you have to protect the givers in your midst.

Іштей берушілерді қорғап жүру керексіз.

Fortune зерттеуі маған бұдан қызықты нәрсені көрсетті.

And I learned a great lesson about this from Fortune's best networker.

It's the guy, not the cat.

Мысық емес, еркекке қараңыз.

(Laughter)

(Күлкі)

His name is Adam Rifkin.

Есімі - Адам Рифкин.

He's a very successful serial entrepreneur

Өте сәтті кәсіпкер.

who spends a huge amount of his time helping other people.

Көп уақытын басқаларға көмектесуге жұмсайды.

And his secret weapon is the five-minute favor.

Басты қаруы – бес минуттық жәрдем.

Adam said, "You don't have to be Mother Teresa or Gandhi

"Беруші болу үшін Тереза ана немесе Ганди

to be a giver.

болудың қажеті жоқ" дейді

Өзгелердің өміріне үлкен әсер ететін

You just have to find small ways to add large value

to other people's lives."

кішкентай іс жасау керек.

Бұл бар болғаны екі адамды таныстыру болу мүмкін

That could be as simple as making an introduction

between two people who could benefit from knowing each other.

бір-бірімен сәйкес келетін.

Бұл жай ғана кеңес беру, біліміңмен бөлісу болуы мүмкін.

It could be sharing your knowledge or giving a little bit of feedback.

Немесе жай ғана

Or It might be even something as basic as saying,

"Білесің бе,

"You know,

I'm going to try and figure out

еңбегі ескерілмей қалған адамға

if I can recognize somebody whose work has gone unnoticed."

уақыт бөлу болуы мүмкін".

And those five-minute favors are really critical

Сол бес минуттың өзі берушілерге жақсы көмек.

to helping givers set boundaries and protect themselves.

Олар өз күшін бағамдап, өздерін қорғайды.

The second thing that matters

Екінші маңызды жайт

if you want to build a culture where givers succeed,

берушілер мәдениетін қалыптастырамын десең

is you actually need a culture where help-seeking is the norm;

көмек сұрау қалыпты болатындай орта жасау керек.

where people ask a lot.

адамдар қысылмай көмек сұрайтын.

This may hit a little too close to home for some of you.

Кейбіріңіз өзіңізді танып отырған боларсыз.

[So in all your relationships, you always have to be the giver?]

[Сонымен барлық жерде беруші болуың керек пе?]

(Күлкі)

(Laughter)

Жолы болғыш берушілер

What you see with successful givers

қабылдауда тұрған ештеңе жоқ деп біледі.

is they recognize that it's OK to be a receiver, too.

If you run an organization, we can actually make this easier.

Егер ұйымды басқарып отырсаңыз бұны қалыптастыру оңай.

We can make it easier for people to ask for help.

Қысылмай көмек сұрайтындай жағдай жасай аламыз.

A couple colleagues and I studied hospitals.

Әріптестеріммен бірге емханаларды зерттедік

Кейбір қабатта медбикелер көп көмек көрсетсе,

We found that on certain floors, nurses did a lot of help-seeking,

and on other floors, they did very little of it.

кейбірінде адамдар азырақ көмек сұраған.

The factor that stood out on the floors where help-seeking was common,

Сөйтсек көмек көбірек көрсетілетін,

where it was the norm,

жәрдем сұрау қалыпқа айналған қабатта

бір медбике тікелей сонымен айналысқан.

was there was just one nurse whose sole job it was

to help other nurses on the unit.

When that role was available,

Мұндай жағдайда

nurses said, "It's not embarrassing, it's not vulnerable to ask for help --

медбикелер: "Көмек сұрағанның

айыбы жоқ. Осылай болу керек те" деді.

it's actually encouraged."

Көмек көрсетуге ұмтылу берушілердің

Help-seeking isn't important just for protecting the success

сәттілігі мен жағдайын жақсарту үшін

ғана маңызды емес.

and the well-being of givers.

It's also critical to getting more people to act like givers,

Бұл сондай ақ ұйымда берушілер санын көбейту үшін керек,

because the data say

Себебі дерекке сәйкес,

that somewhere between 75 and 90 percent of all giving in organizations

ұйымдағы берушілердің 75 - 90 пайызы

өтініштен бастайды.

starts with a request.

But a lot of people don't ask.

Бірақ көп адам сұрамайды.

They don't want to look incompetent,

Олар ыңғайсыз жағдайда қалғысы келмейді

they don't know where to turn, they don't want to burden others.

Олар қайда әрекет ету керектігін білмейді, біреуді әурелегісі келмейді.

Yet if nobody ever asks for help,

Ешкім көмек сұрамаса,

уайымға түсетін көптеген берушілеріңіз болуы мүмкін.

you have a lot of frustrated givers in your organization

who would love to step up and contribute,

Қадам жасап, үлес қосуға әне-міне дайын

if they only knew who could benefit and how.

тек көмектесу жолын білсе, болды.

But I think the most important thing,

Бірақ ең маңыздысы,

if you want to build a culture of successful givers,

берушілер мәдениетін жасаймын десең,

is to be thoughtful about who you let onto your team.

ұжымға кімді қабылдағаныңа мән бер.

I figured, you want a culture of productive generosity,

Еңбек өнімділігі тасыған ұйым керек десең,

you should hire a bunch of givers.

бір топ берушілерді жина.

But I was surprised to discover, actually, that that was not right --

Бір қызығы, бұным толықтай бұрыс болып шықты.

that the negative impact of a taker on a culture

Алушының бір теріс ықпалы сол,

is usually double to triple the positive impact of a giver.

ол әдетте, берушінің жасағандарын еселеп азайтады екен.

Think about it this way:

Мысалы былай,

one bad apple can spoil a barrel,

бір құмалақ бір қарын майды шірітеді.

but one good egg just does not make a dozen.

Бірақ бір жақсы жұмыртқа он еселенбейді.

I don't know what that means --

Мұның не білдіретінін білмеймін.

(Laughter)

(Күлкі)

But I hope you do.

Түсіндіңіз деп ойлаймын.

Бір алушыны жұмысқа алып көріңіз.

No -- let even one taker into a team,

and you will see that the givers will stop helping.

Сонда берушілер көмектескенді қояды.

They'll say, "I'm surrounded by a bunch of snakes and sharks.

"Айналам жатыпішерлерге толы

Why should I contribute?"

несіне көмектесемін?" дейді.

Whereas if you let one giver into a team,

Алайда бір берушіні топқа алсаңыз,

you don't get an explosion of generosity.

әрине, жомарттықтан басыңыз айналмайды.

Бірақ адамдар былай деуі мүмкін:

More often, people are like,

"Great! That person can do all our work."

"Тамаша! Бәріміздің жұмысымызды атқаратын түрі бар"

Адамдарды саналы таңдап, топты жасақтау деген

So, effective hiring and screening and team building

is not about bringing in the givers;

берушілерді жұмысқа алу емес,

алушылардан арылуды білдірсе керек.

it's about weeding out the takers.

Осыны жақсы істесеңіз,

If you can do that well,

you'll be left with givers and matchers.

беруші мен айырбастаушылар қалады.

Берушілер – жомарт жандар,

The givers will be generous

because they don't have to worry about the consequences.

себебі салдары туралы уайымдамайды.

Айырбастаушылар жағдайға бейімделгіш келеді.

And the beauty of the matchers is that they follow the norm.

So how do you catch a taker before it's too late?

Сонымен алушыны қалай анықтайсыз?

We're actually pretty bad at figuring out who's a taker,

Негізінде оларды анықтау қиын.

especially on first impressions.

Әсіресе, алғашқы сәтте.

There's a personality trait that throws us off.

Адамдарды жаңылыстыратын мінез бар.

It's called agreeableness,

Көнбістік деген.

Барлық мәдениетте кеңінен кездеседі.

one the major dimensions of personality across cultures.

Agreeable people are warm and friendly, they're nice, they're polite.

Көнбіс адамдар ақкөңіл, сыпайы болып келеді.

You find a lot of them in Canada --

Оларды Канадада көп кездестіресің.

(күлкі)

(Laughter)

Where there was actually a national contest

Бұл елде ұлттық байқау болып,

to come up with a new Canadian slogan and fill in the blank,

жаңа канадалықтың ұранын табу үшін сөйлемді аяқтау керек еді.

"Канадалық тәрізді..."

"As Canadian as ..."

I thought the winning entry was going to be,

Жеңімпаздың ұраны мынадай болар деп ойладым.

"Алма тосабындай канадалық" немесе "..хоккей тәрізді"

"As Canadian as maple syrup," or, "... ice hockey."

Бірақ канадалықтар басқасына дауыс беріпті.

But no, Canadians voted for their new national slogan to be --

Қалжыңсыз.

I kid you not --

"Қандай жағдай болса да канадалық болуға тырыс"

"As Canadian as possible under the circumstances."

(Laughter)

(Күлкі)

Егер сіз мұнымен келіссеңіз

Now for those of you who are highly agreeable,

немесе сізде канадалық сипат болса

or maybe slightly Canadian,

you get this right away.

онда мұны бірден ұғасыз.

How could I ever say I'm any one thing

Мен мынадаймын деп қалай айтам,

үнемі адамдардың көңілінен шыққым кеп жүрсе?

when I'm constantly adapting to try to please other people?

Disagreeable people do less of it.

Көнбейтіндер бұған бармас.

They're more critical, skeptical, challenging,

Олар сыншыл, скепттик, тосқауылды ұнатады.

and far more likely than their peers to go to law school.

Басқаларға қарағанда заңгерлікке көбірек түседі.

(Laughter)

(Күлкі)

That's not a joke, that's actually an empirical fact.

Шын айтамын. Дәлелденген.

(Күлкі)

(Laughter)

Көнбіс адамдар – беруші,

So I always assumed that agreeable people were givers

and disagreeable people were takers.

ал көнбейтіндер – алушы деп ойлайтынмын.

But then I gathered the data,

Бірақ деректер жинақтап,

and I was stunned to find no correlation between those traits,

бұның арасында байланыс жоқ екенін көрдім.

because it turns out that agreeableness-disagreeableness

Себебі, бұлар сырттай араласқанда

көрінетін қасиеттер:

is your outer veneer:

Сенімен араласу қаншалықты ыңғайлы?

How pleasant is it to interact with you?

Ал алу мен беру ішкі қасиеттер:

Whereas giving and taking are more of your inner motives:

What are your values? What are your intentions toward others?

Нені қатты бағалайсың? Өзгелерге қатысты көзқарасың?

If you really want to judge people accurately,

Егер адамдарды білгіңіз келсе,

осындағы кеңесшілерді күтіп,

you have to get to the moment every consultant in the room is waiting for,

2x2 кестесін сызып беріңізші.

and draw a two-by-two.

(Laughter)

(Күлкі)

The agreeable givers are easy to spot:

Ақкөңіл берушілерді анықтау оңай.

they say yes to everything.

Олар үнемі "иә" дейді.

The disagreeable takers are also recognized quickly,

Көнбейтіндерді де ажырату оңай,

although you might call them by a slightly different name.

оларды сәл басқаша атауың мүмкін

(Laughter)

(Күлкі)

We forget about the other two combinations.

Енді екі жайтты қарастыру қалды.

There are disagreeable givers in our organizations.

Ұжымда көнбейтін берушілер кездеседі.

There are people who are gruff and tough on the surface

Болмысынан қатал, түрі сұсты,

but underneath have others' best interests at heart.

бірақ іштей өзгелерді ойлап тұрады.

Инженерлерше айтқанда:

Or as an engineer put it,

"Oh, disagreeable givers --

Көнбейтін берушілер –

like somebody with a bad user interface but a great operating system."

бұл интерфейсі нашар, бірақ операциялық жүйесі мықтылар.

(Күлкі)

(Laughter)

If that helps you.

Түсінуге көмектессе болды.

(Laughter)

(Күлкі)

Disagreeable givers are the most undervalued people in our organizations,

Көнбейтін берушілер әдетте ұжым арасында дұрыс бағаланбайды,

because they're the ones who give the critical feedback

себебі олар сыни пікір білдіріп,

that no one wants to hear but everyone needs to hear.

ешкімге жақпағанымен, керек нәрсені айтады.

We need to do a much better job valuing these people

Бұл адамдарды қадірлеу үшін көп жұмыс істеу керек.

as opposed to writing them off early,

Оларды танымай жатып

and saying, "Eh, kind of prickly,

оларға "Өзімшіл алушы"

must be a selfish taker."

деп айдар тақпау керек.

The other combination we forget about is the deadly one --

Біз ұмытқан келесі тип –

the agreeable taker, also known as the faker.

көнбіс алушылар.

This is the person who's nice to your face,

Бұлар бір қарағанда сыпайы

and then will stab you right in the back.

болғанымен, тақырға отырғызып кетеді.

(Laughter)

(Күлкі)

And my favorite way to catch these people in the interview process

Бұларды интервью барысында анықтау үшін

is to ask the question,

мынадай сұрақ қоямын:

"Мансап жолын өсіруге үлес қосқан

"Can you give me the names of four people

төрт адамның атын атаңызшы?"

whose careers you have fundamentally improved?"

The takers will give you four names,

Алушылар әдетте төрт адамды айтады

and they will all be more influential than them,

әрі олардың бәрі өзінен лауазымы жоғары болып шығады.

Себебі алушылар жағымпаздануға жақсы.

because takers are great at kissing up and then kicking down.

Givers are more likely to name people who are below them in a hierarchy,

Берушілер болса, өзінен дәрежесі төмендерді айтады,

who don't have as much power,

қолында билігі аздарды,

who can do them no good.

олардан пайда көрмесе де.

And let's face it, you all know you can learn a lot about character

Барлығымыз да адамның мінезін тани аламыз.

by watching how someone treats their restaurant server

Мейрамханадағы даяшыға қарым-қатынасынан

не Uber жүргізушісінен.

or their Uber driver.

So if we do all this well,

Егер осыны дұрыс істесек,

if we can weed takers out of organizations,

алушыларды ұжымнан алыстатсақ,

if we can make it safe to ask for help,

адамдардың өзара көмек сұрауын оңайлатсақ,

if we can protect givers from burnout

берушілерді артық істен құтқарсақ,

and make it OK for them to be ambitious in pursuing their own goals

сөйтіп, өз мақсаттарына жетуіне,

as well as trying to help other people,

басқаларға көмектесем деген ниетін ынталандырсақ,

адамдардың сәттілік деген ұғымдары өзгерер еді.

we can actually change the way that people define success.

Ең бастысы сәттілікті бәсекелесті басып озу дегеннен гөрі

Instead of saying it's all about winning a competition,

people will realize success is really more about contribution.

үлкен іске үлес қосу деп түсінер еді.

I believe that the most meaningful way to succeed

Менің ойымша, сәттілік –

өзгелердің сәтті болуына көмектесу.

is to help other people succeed.

Егер осы сенімді тарата алсақ,

And if we can spread that belief,

we can actually turn paranoia upside down.

күйгелектікті де оң нәрсеге айналдыра аламыз.

There's a name for that.

Оның ғылыми аты да бар.

It's called "pronoia."

"Пронойя" деп аталады.

"Пронойя" дегеніміз адамдар үнемі

Pronoia is the delusional belief

that other people are plotting your well-being.

сізге жақсылық ойлайды деп ойлау

(Laughter)

(Күлкі)

That they're going around behind your back

Олар сіздің айналаңызда жүріп

and saying exceptionally glowing things about you.

сіз туралы тек жақсы нәрсе айтатын тәрізді.

The great thing about a culture of givers is that's not a delusion --

Бір жақсысы берушілер мәдениеті –

it's reality.

бұл шындық.

I want to live in a world where givers succeed,

Берушілердің жолы болатын әлемде өмір сүргім келеді.

and I hope you will help me create that world.

Сіздер бұған көмектесесіздер деп үміттенемін

Thank you.

Рақмет.

(Applause)

(Қол шапалақтау)