The history of our world in 18 minutes | David Christian | TED

دیوید کریستین: تاریخ بزرگ

Translator: Bidel Akbari Reviewer: zahra soleimanian

با یک ویدیو شروع می کنیم

First, a video.

Yes, it is a scrambled egg.

بله، این یک تخم مرغ نیمرو است

ولی در حین اینکه اون رو می بینید

But as you look at it,

I hope you'll begin to feel just slightly uneasy.

امیدوارم شما کم کم

احساس پریشان خاطری کنید.

Because you may notice that what's actually happening

چون شما ممکنه متوجه شده باشید اون چیزی که در واقع داره اتفاق می افته

اینه که تخم مرغ داره خودش رو از حالت مخلوط بودن در میاره.

is that the egg is unscrambling itself.

And you'll now see the yolk and the white have separated.

و الان خواهید دید که زردی و سفیدی از هم جدا شده اند.

And now they're going to be poured back into the egg.

و الان آنها دوباره به داخل پوسته تخم مرغ برگردانده می شوند.

و همه ما در درونمون می دونیم

And we all know in our heart of hearts

that this is not the way the universe works.

که نحوه عملکرد عالم وجود به اینصورت نیست.

A scrambled egg is mush -- tasty mush -- but it's mush.

یک تخم مرغ تهیه شده بصورت مخلوط، خمیریه، یه خمیر خوش طعم ولی بصورت خمیره.

An egg is a beautiful, sophisticated thing

یک تخم مرغ زیبا و پیچیده است

that can create even more sophisticated things,

که میتونه چیزهای حتی پیچیده تری هم خلق کنه

such as chickens.

مثل جوجه ها.

And we know in our heart of hearts

و همه ما در درونمون می دونیم

that the universe does not travel from mush to complexity.

که حرکت عالم وجود

از بی نظمی بسوی نظم نیست.

In fact, this gut instinct

در واقع این حس درونی

is reflected in one of the most fundamental laws of physics,

در یکی از پایه ای ترین قوانین فیزیک منعکس شده،

the second law of thermodynamics, or the law of entropy.

قانون دوم ترمودینامیک، یا قانون انتروپی.

در واقع این قانون بیان میکنه که

What that says basically

is that the general tendency of the universe

گرایش عمومی عالم وجود

حرکت از نظم و ساختار بسوی بی نظمی، بی ساختاری-- در واقع بسوی بی نظمی و اختلاط.

is to move from order and structure

حرکت از نظم و ساختار بسوی بی نظمی، بی ساختاری-- در واقع بسوی بی نظمی و اختلاط.

to lack of order, lack of structure --

حرکت از نظم و ساختار بسوی بی نظمی، بی ساختاری-- در واقع بسوی بی نظمی و اختلاط.

حرکت از نظم و ساختار بسوی بی نظمی، بی ساختاری-- در واقع بسوی بی نظمی و اختلاط.

in fact, to mush.

And that's why that video feels a bit strange.

بخاطر همینه که اون ویدیو یه مقداری عجیب و غریب به نظر میاد.

بخاطر همینه که اون ویدیو یه مقداری عجیب و غریب به نظر میاد.

And yet, look around us.

و حالا به اطرافمون نگاه کنیم.

و حالا به اطرافمون نگاه کنیم.

What we see around us is staggering complexity.

چیزی که اطرافمون می بینیم

پیچیدگی ای گیج کننده اس.

Eric Beinhocker estimates that in New York City alone,

اریک بینهوکر تخمین می زنه که تنها توی شهر نیویورک

there are some 10 billion SKUs, or distinct commodities, being traded.

حدود 10 میلیارد اس.کا.یو(شاخصه کالا یا خدمات قابل فروش یا عرضه)، یا کالای متمایز در حال داد و ستد است

That's hundreds of times as many species as there are on Earth.

این صد برابر بیشتر از تعداد همه موجودات روی زمینه.

این صد برابر بیشتر از تعداد همه موجودات روی زمینه.

And they're being traded by a species of almost seven billion individuals,

و آن کالاها در حال داد و ستد شدن بوسیله گونه ای هستند

که تقریبا تعدادشون هفت میلیارد نفره

who are linked by trade, travel, and the Internet

که از طریق تجارت، مسافرت و اینترنت بهم متصل هستند

into a global system of stupendous complexity.

بصورت یک سیستم جهانی

که پیچیدگی شگفت انگیزی داره.

So here's a great puzzle:

خب معمای بزرگ اینه:

در عالم وجودی که از قانون دوم ترمودینامیک تبعیت می کنه،

in a universe ruled by the second law of thermodynamics,

در عالم وجودی که از قانون دوم ترمودینامیک تبعیت می کنه،

how is it possible

چگونه ممکنه خلق کردن پیچیدگی هایی از نوع آنهایی که توضیح دادم--

to generate the sort of complexity I've described,

چگونه ممکنه خلق کردن پیچیدگی هایی از نوع آنهایی که توضیح دادم--

the sort of complexity represented by you and me

پیچیدگی هایی که بوسیله من و شما

و مرکز همایش نمایان میشه؟

and the convention center?

خب جواب نظر میرسه این باشه که،

Well, the answer seems to be,

the universe can create complexity,

عالم وجود میتونه پیچیدگی رو خلق کنه،

but with great difficulty.

ولی با مشکلات فراوان.

In pockets,

در علم اقتصاد،

there appear what my colleague, Fred Spier,

اونا در شرایطی پدیدار میشن که همکار من فرد اسپیر

calls "Goldilocks conditions" --

بهشون میگه "شرایط گلدیلاک"(یک اصطلاح اقتصادی)--

not too hot, not too cold,

نه زیاد گرم، نه زیاد سرد;

just right for the creation of complexity.

دقیقا به اندازه برای خلق شدن پیچیدگی.

And slightly more complex things appear.

و چیزهای اندکی پیچیده تر بوجود می آیند.

And where you have slightly more complex things,

و جایی که شما چیزهای کمی پیچیده تر داشته باشید،

you can get slightly more complex things.

می توانید چیزهای پیچیده تری بدست بیاورید.

و به این صورت پیچیدگی

And in this way, complexity builds stage by stage.

بصورت مرحله به مرحله ساخته می شه.

هر مرحله سحرآمیز است

Each stage is magical

because it creates the impression of something utterly new

چون اثر یک چیز کاملا جدید

را که تقریبا از عدم به عالم وجود آمده را بوجود می آورد.

appearing almost out of nowhere in the universe.

We refer in big history to these moments as threshold moments.

ما به این موقعیت های زمانی در تاریخ بزرگ

موقعیت های زمانی آستانه ای می گوییم.

و در هریک از این آستانه ها پیش رفتن سخت تر و دشوارتر میشه.

And at each threshold, the going gets tougher.

و در هریک از این آستانه ها پیش رفتن سخت تر و دشوارتر میشه.

The complex things get more fragile,

پیچیدگی ها شکننده تر می شوند، آسیب پذیرتر می شوند،

more vulnerable;

پیچیدگی ها شکننده تر می شوند، آسیب پذیرتر می شوند،

the Goldilocks conditions get more stringent,

قانون شرایط گلدیلاک سفت و سخت تر می شود،

and it's more difficult to create complexity.

و مشکل تر می توان پیچیده گی بوجود آورد.

و مشکل تر می توان پیچیده گی بوجود آورد.

Now, we, as extremely complex creatures,

حالا ما به عنوان موجوداتی در نهایت پیچیدگی

ناچاریم این داستان رو بدونیم که

desperately need to know this story

of how the universe creates complexity despite the second law,

چگونه عالم وجود، پیچیدگی بوجود میاره علیرغم

قانون دوم،

and why complexity means vulnerability and fragility.

و اینکه چرا به معنی آسیب پذیری و شکنندگیه.

و اینکه چرا به معنی آسیب پذیری و شکنندگیه.

و اینکه چرا به معنی آسیب پذیری و شکنندگیه.

And that's the story that we tell in big history.

و این داستانیه که ما در تاریخ بزرگ تعریف می کنیم.

But to do it, you have do something

ولی برای انجام این کار، شما باید یه کاری کنید

that may, at first sight, seem completely impossible.

که ممکنه در اولین نگاه، کاملا غیر ممکن به نظر برسه.

شما باید همه تاریخ عالم وجود رو بطور یکدفعه بررسی و نظاره کنید.

You have to survey the whole history of the universe.

So let's do it.

بنابراین بیاین شروع کنیم.

(Laughter)

(خنده حاضرین)

Let's begin by winding the timeline back

بیاین با برگردوندن زمان به عقب شروع کنیم

13.7 billion years,

13.7 میلیارد سال

to the beginning of time.

موقعی که زمان شروع شد.

Around us, there's nothing.

دور و بر ما هیچ چیزی نیست.

There's not even time or space.

حتی زمان یا فضا هم وجود ندارند.

Imagine the darkest, emptiest thing you can

تاریک ترین و خالی ترین چیزی رو که میتونید تصور کنید

و میلیاردها بار اون رو به توان سه برسونید

and cube it a gazillion times and that's where we are.

و اون جاییه که ما هستیم.

And then suddenly,

و بعد ناگهان

bang!

بنگ! عالم وجود پیدا میشه، کل جهان هستی.

A universe appears, an entire universe.

And we've crossed our first threshold.

و ما از اولین زمان آستانه ای خود گذشته ایم.

The universe is tiny; it's smaller than an atom.

عالم وجود خیلی خرد و کوچکه، اون از یک اتم هم کوچکتره.

It's incredibly hot.

فوق العاده داغه.

It contains everything that's in today's universe,

شامل همه چیزهاییه که امروز در جهان هستی وجود داره.

so you can imagine, it's busting.

پس میتونید حدس بزنید که اون در حال انفجاره.

And it's expanding at incredible speed.

و با سرعت باورنکردنی ای در حال توسعه و بسط پیدا کردنه.

And at first, it's just a blur,

و در ابتدا تیره و تاره

but very quickly distinct things begin to appear in that blur.

ولی خیلی سریع چیزهای متمایز و مجزایی شروع می کنن به نمایان شدن در اون تیرگی.

Within the first second,

در خلال ثانیه اول،

energy itself shatters into distinct forces

خود انرژی به نیروهای متمایزی شکسته میشه

including electromagnetism and gravity.

شامل الکترومغناطیس و نیروی جاذبه.

و انرژی یه کار فوق العاده دیگه هم میکنه،

And energy does something else quite magical:

it congeals to form matter --

سفت میشه که ماده رو تشکیل بده--

کوارک ها که پروتون ها را تشکیل خواهند داد

quarks that will create protons

و لپتون ها که شامل الکترون ها هستند.

and leptons that include electrons.

And all of that happens in the first second.

و همه اینها در ثانیه اول اتفاق می افته.

Now we move forward 380,000 years.

حالا ما 380,000 سال جلو می آییم.

That's twice as long as humans have been on this planet.

این مقدار زمانی دو برابره زمانیه که انسانها روی کره زمین بوده اند.

And now simple atoms appear of hydrogen and helium.

و حالا اتم های ساده ای نمایان شده اند

از هیدروژن و هلیوم.

Now I want to pause for a moment,

حالا من میخوام چند لحظه مکث کنم،

380,000 years after the origins of the universe,

380,000 بعد از مبدا بوجود آمدن عالم وجود،

because we actually know quite a lot about the universe at this stage.

چون ما در واقع اطلاعات و شناخت زیادی

درباره عالم وجود در این مرحله داریم.

We know above all that it was extremely simple.

ما از همه مهمتر می دونیم که فوق العاده ساده بوده.

It consisted of huge clouds of hydrogen and helium atoms,

اون از ابرهای عظیم الجثه ای

از اتم های هیدروژن و هلیوم تشکیل شده،

and they have no structure.

و اونها هیچ ساختاری ندارند.

They're really a sort of cosmic mush.

واقعا اونها شبیه خمیر کیهانی هستند.

But that's not completely true.

ولی این کاملا حقیقت نداره.

Recent studies

مطالعات جدید

by satellites such as the WMAP satellite

بوسیله ماهواره هایی مثل ماهواره WMAP

have shown that, in fact,

نشان داده اند، در واقع، در اون تصویر پشت زمینه تفاوت های ریز و کوچکی وجود دارند.

there are just tiny differences in that background.

What you see here,

چیزی که شما اینجا مشاهده می کنید،

the blue areas are about a thousandth of a degree cooler

ناحیه های آبی رنگ حدودا هزاران درجه سردتر

از ناحیه های قرمز رنگ هستند.

than the red areas.

اینها تفاوت های کوچکی هستند،

These are tiny differences,

but it was enough for the universe to move on

ولی کافی هستند برای عالم وجود که به راه خودش ادامه بده

to the next stage of building complexity.

به مرحله بعد برای تولید پیچیدگی.

And this is how it works.

و طرز کارش به این صورته.

Gravity is more powerful where there's more stuff.

نیروی جاذبه در جایی که چیزهای بیشتری باشن خیلی پرقدرته.

نیروی جاذبه در جایی که چیزهای بیشتری باشن خیلی پرقدرته.

So where you get slightly denser areas,

بنابراین در مناطقی که چگالی بالاتری داریم،

نیروی جاذبه شروع می کنه به فشرده کردن ابرهای

gravity starts compacting clouds of hydrogen and helium atoms.

تشکیل شده از اتم های هیدروژن و هلیوم.

پس ما میتونیم تصور کنیم جهان هستی ابتدایی رو که در حال تجزیه شدن

So we can imagine the early universe breaking up into a billion clouds.

به میلیاردها ابره.

And each cloud is compacted,

و هریک از ابرها فشرده است،

gravity gets more powerful as density increases,

هرچه چگالی بالاتر برود نیروی جاذبه قوی تر می شود،

the temperature begins to rise at the center of each cloud,

حرارت در مرکز هریک از ابرها شروع به افزایش می کند،

و بعد در مرکز هریک از ابرها،

and then, at the center,

the temperature crosses the threshold temperature

دما از سطح دمای آستانه ای بالاتر می رود

of 10 million degrees,

که 10 میلیون درجه است،

protons start to fuse,

پروتون ها شروع می کنند به گداخته شدن،

there's a huge release of energy,

انرژی عظیمی در آنجا آزاد می شود،

and --

و، بنگ!

bam!

We have our first stars.

ما اولین ستاره های خود را بدست آورده ایم.

From about 200 million years after the Big Bang,

بعد از حدود 200 میلیون سال بعد از انفجار بزرگ،

stars begin to appear all through the universe,

ستاره ها در سرتاسر عالم وجود پیدا شدند،

میلیاردها ستاره.

billions of them.

And the universe is now significantly more interesting

و عالم وجود در این زمان به طرز قابل توجهی جالب تر

and more complex.

و پیچیده تره.

Stars will create the Goldilocks conditions

ستاره ها شرایط گلدیلاک رو پدید می آورند

برای گذشتن از دو آستانه جدید.

for crossing two new thresholds.

When very large stars die,

وقتی ستاره های خیلی بزرگ می میرند،

دماهای بسیار بالایی پدید می آورند

they create temperatures so high

that protons begin to fuse in all sorts of exotic combinations,

که پروتون ها شروع می کنند به گداخته شدن بصورت های ترکیبات مرموز و عجیب و غریب

تا همه عناصر جدول تناوبی را تشکیل دهند.

to form all the elements of the periodic table.

اگر شما هم مثل من یک حلقه طلا به دست دارید،

If, like me, you're wearing a gold ring,

it was forged in a supernova explosion.

اون در حین یک انفجار سوپرنوا ساخته شده است.

So now the universe is chemically more complex.

در این زمان عالم وجود از نظر شیمیایی خیلی پیچیده تره.

و در یک جهان پیچیده از نظر شیمیایی پیچیده،

And in a chemically more complex universe,

it's possible to make more things.

ساختن چیزای بیشتری امکان پذیره.

And what starts happening is that, around young suns,

و چیزی که شروع به رخ دادن می کنه

اینه که، در مجاورت خورشید های جوان، ستاره های نوظهور،

young stars,

اینه که، در مجاورت خورشید های جوان، ستاره های نوظهور،

all these elements combine, they swirl around,

همه این عناطر ترکیب می شوند، با هم می چرخند،

the energy of the star stirs them around,

انرژی ستاره آنها را بهم می زند،

آنها ذرات را تشکیل می دهند، کریستال های یخی را تشکیل می دهند،

they form particles, they form snowflakes, they form little dust motes,

گرد و غبارها را تشکیل می دهند،

صخره ها را تشکیل می دهند، آنها شهاب های آسمانی را تشکیل می دهند،

they form rocks, they form asteroids,

و در نهایت آنها سیاره ها و ماه ها را بوجود می آورند.

and eventually, they form planets and moons.

And that is how our solar system was formed,

منظومه خورشیدی ما هم به همین صورت تشکیل شده،

four and a half billion years ago.

چهار و نیم میلیارد سال پیش.

سیاره هایی مثل زمین ما که از صخره تشکیل شده اند

Rocky planets like our Earth are significantly more complex than stars

به مقدار قابل توجهی پیچیده تر از ستاره ها هستند

because they contain a much greater diversity of materials.

بخاطر اینکه شامل تنوع خیلی بیشتری از مواد و عناصر هستند.

So we've crossed a fourth threshold of complexity.

بنابراین ما از آستانه چهارم پیچیدگی گذشته ایم.

Now, the going gets tougher.

حالا پیشرفت دشوارتر می شود.

The next stage introduces entities that are significantly more fragile,

مرحله بعد موجوداتی را معرفی می کند

که به مراتب شکننده تر،

significantly more vulnerable,

به مراتب آسیب پذیر هستند،

but they're also much more creative

ولی در عین حال خیلی خلاق تر هستند،

and much more capable of generating further complexity.

و به مراتب قادرند پیچیدگی های بیشتری تولید کنند.

I'm talking, of course, about living organisms.

البته که من دارم راجع

به موجودات زنده صحبت می کنم.

Living organisms are created by chemistry.

موجودات زنده توسط قوانین شیمی بوجود آمده اند.

We are huge packages of chemicals.

ما بسته های بسیار بزرگ شیمیایی هستیم.

So, chemistry is dominated by the electromagnetic force.

پس شیمی بر نیروی الکترومغناطیس چیره می شود.

That operates over smaller scales than gravity,

و شیمی روی محدوده محدود تری نسبت به نیروی جاذبه عمل می کند،

which explains why you and I are smaller than stars or planets.

و این دلیل این است که چرا من و شما

از ستاره ها و سیاره ها کوچک تر هستیم.

حالا شرایط ایده آل شیمی کدام هاست؟

Now, what are the ideal conditions for chemistry?

What are the Goldilocks conditions?

شرايط گلدیلاک چه ها هستند؟

Well, first, you need energy,

خب ابتدا، شما به انرژی احتیاج دارید،

ولی نه بیش از اندازه.

but not too much.

In the center of a star, there's so much energy

در مرکز ستاره، مقدار انرژی بیش از حد است،

that any atoms that combine will just get busted apart again.

که هرکدام از اتم ها دقیقا بعد از بهم پیوستن دوباره از هم جدا می شوند.

و نه کمتر از اندازه،

But not too little.

In intergalactic space,

در فضای بین کهکشانها، مقدار انرژی بسیار کمی موجود است

there's so little energy that atoms can't combine.

که اتم ها امکان ترکیب شدن با هم را ندارند.

What you want is just the right amount,

چیزی که لازم است مقدار کافی و اندازه ای از انرژی است،

and planets, it turns out, are just right,

که اتفاقا، سیاره ها به اندازه کافی دارا هستند،

because they're close to stars, but not too close.

چون آنها به ستاره ها نزدیکند، اما نه خیلی نزدیک.

You also need a great diversity of chemical elements,

همچنین شما به محدوده وسیعی از عناصر شیمیایی نیاز دارید،

و شما به مایعی مثل آب نیاز دارید.

and you need liquids, such as water.

چرا؟

Why?

Well, in gases, atoms move past each other so fast

چون در گازها، اتم ها به سرعت از کنار هم رد می شوند

و نمی توانند به هم برخورد کنند.

that they can't hitch up.

In solids,

در جامدها،

atoms are stuck together, they can't move.

اتم ها ثابتند و نمی توانند حرکت کنند.

In liquids,

در مایعات،

they can cruise and cuddle

آنها می توانند گشت بزنند و با همدیگر برخورد کنند

و برای تشکیل مولکول ها به همدیگر متصل شوند.

and link up to form molecules.

حالا شما کجا میتوانید شرایط گلدیلاک اینچنینی پیدا کنید؟

Now, where do you find such Goldilocks conditions?

Well, planets are great,

خب سیاره ها عالی هستند،

and our early Earth was almost perfect.

و سیاره زمین در اوایل عمر خود

از این جهت تقریبا کامل و بی نقص بود.

اون دقیقا در فاصله مناسبی نسبت به ستاره اش قرار داشت

It was just the right distance from its star

برای اینکه بتونه اقیانوس های آب های آزاد رو شامل بشه.

to contain huge oceans of liquid water.

And deep beneath those oceans,

و در اعماق آن اقیانوس ها

at cracks in the Earth's crust,

در شکاف هایی که روی پوسته زمین وجود داره،

you've got heat seeping up from inside the Earth,

شما گرمایی دارید که از داخل زمین به آب وارد می شود،

and you've got a great diversity of elements.

و شما عناصر بسیار متنوعی دارید.

So at those deep oceanic vents,

در آن منافذ عمیق اقیانوسی،

fantastic chemistry began to happen,

فعل و انفعالات شیمیایی خارق العاده ای اتفاق افتاد،

and atoms combined in all sorts of exotic combinations.

و اتم ها به انواع ترکیبات عجیب و غریبی با هم ترکیب شدند.

But of course, life is more than just exotic chemistry.

ولی، البته که زندگی

از فعل و انفعالات شیمیایی بالاتر و برتره.

شما چگونه تثبیت می کنید

How do you stabilize those huge molecules

اون مولکول های عظیم رو

that seem to be viable?

که قابل زیست و بقا به نظر می رسند؟

Well, it's here that life introduces an entirely new trick.

خب اینجاست که زندگی معرفی می کنه

یک فوت و فن کاملا جدید رو.

You don't stabilize the individual;

شما یک فرد یا موجود رو تثبیت نمی کنید،

you stabilize the template,

شما قالب و الگوی اون رو تثبیت می کنید.

the thing that carries information,

اون چیزی رو که اطلاعات رو با خودش حمل می کنه،

و شما به اون الگو اجازه می دید که خودش رو تکثیر کنه.

and you allow the template to copy itself.

و البته که دی.ان.ای،

And DNA, of course, is the beautiful molecule

اون مولکول زیبایی که حاوی اطلاعات هست.

that contains that information.

اون مولکول زیبایی که حاوی اطلاعات هست.

You'll be familiar with the double helix of DNA.

شما با مارپیچ دوگانه دی.ان.ای آشنا خواهید شد.

Each rung contains information.

هر پله از اون حاوی اطلاعاته.

پس دی.ان.ای حاوی اطلاعاتیه که

So, DNA contains information about how to make living organisms.

میشه با اونا موجودات زنده رو ساخت.

و علاوه بر این دی.ان.ای خودش رو تکثیر می کنه.

And DNA also copies itself.

پس اون خودش رو تکثیر می کنه

So, it copies itself

and scatters the templates through the ocean.

و الگو رو سرتاسر اقیانوس ها پراکنده می کنه.

بنابراین اطلاعات منتشر می شه.

So the information spreads.

دقت کنید که اطلاعات جزوی از داستان ما شد.

Notice that information has become part of our story.

هرچند زیبایی واقعی دی.ان.ای

The real beauty of DNA though is in its imperfections.

توی ناقص بودنشه.

As it copies itself, once in every billion rungs,

وقتی که داره خودش رو تکثیر می کنه،

به ازای هر بیلیون پله یکبار،

there tends to be an error.

به احتمال زیاد یه اشتباه بوجود میاد.

And what that means is that DNA is, in effect, learning.

و این به این معنیه که

که اون دی.ان.ای، بر اثر این، داره یاد می گیره.

It's accumulating new ways of making living organisms

اون داره راه های جدیدی یاد می گیره برای بوجود آوردن موجودات زنده

چون چندتا از اون اشتباهات موفقیت آمیز از آب درمیان.

because some of those errors work.

پس دی.ان.ای در حال یادگیریه

So DNA's learning

and it's building greater diversity and greater complexity.

و داره تنوع بیشتر و پیچیدگی بیشتری می سازه.

And we can see this happening over the last four billion years.

و ما می تونیم ببینیم که این اتفاق داره در خلال چهار میلیارد سال پیش می افته.

For most of that time of life on Earth,

موجودات زنده بیشتر عمر خودشون رو روی زمین

بصورت نسبتا ساده ای گذروندند-- تک سلولی ها.

living organisms have been relatively simple --

بصورت نسبتا ساده ای گذروندند-- تک سلولی ها.

single cells.

But they had great diversity, and, inside, great complexity.

ولی تنوع بسیار زیادی داشته اند،

و در درونشون، پیچیدگی بسیاری داشته اند.

Then from about 600 to 800 million years ago,

بعد بین 600 تا 800 میلیون سال پیش،

multi-celled organisms appear.

موجودات چند سلولی پدیدار شدند.

You get fungi, you get fish,

قارچ ها و ماهی ها بوجود آمدند،

گیاهان بوجود آمدند،

you get plants,

you get amphibia, you get reptiles,

دوزیستان و خزندگان بوجود آمدند،

and then, of course, you get the dinosaurs.

و بعد، البته، دایناسورها.

And occasionally, there are disasters.

و گهگاه، فاجعه هایی هم هست،

Sixty-five million years ago,

65 میلیون سال پیش،

an asteroid landed on Earth

یک شهاب آسمانی به زمین برخورد کرد،

near the Yucatan Peninsula,

نزدیک یوکاتان پنسیلوانیا،

creating conditions equivalent to those of a nuclear war,

که شرایطی شبیه به یک جنگ اتمی را بوجود آورد،

and the dinosaurs were wiped out.

و دایناسورها از روی زمین محو شدند.

خبر بدی برای دایناسورها بود.

Terrible news for the dinosaurs,

but great news for our mammalian ancestors,

ولی خبر عالی برای نیاکان پستاندار ما بود

که شروع کردند به رشد کردن

who flourished

in the niches left empty by the dinosaurs.

در تو رفتگی هایی که دایناسورها از خودشون به جا گذاشته بودند.

And we human beings are part of that creative evolutionary pulse

و ما، انسانها قسمتی از همان نبض تکامل خلاقانه هستیم

و ما، انسانها قسمتی از همان نبض تکامل خلاقانه هستیم

که 65 میلیون سال پیش با برخورد یک شهاب آسمانی به زمین شروع شد.

that began 65 million years ago

with the landing of an asteroid.

که 65 میلیون سال پیش با برخورد یک شهاب آسمانی به زمین شروع شد.

Humans appeared about 200,000 years ago.

انسانها حدودا 200,000 سال پیش پدیدار شدند.

And I believe we count as a threshold in this great story.

و من معتقدم ما هم به عنوان یک آستانه در این تاریخ مهم به حساب می آییم.

و من معتقدم ما هم به عنوان یک آستانه در این تاریخ مهم به حساب می آییم.

Let me explain why.

اجازه بدید دلیل آن را توضیح بدهم.

We've seen that DNA learns in a sense,

دیدیم که دی.ان.ای بصورتی یاد می گیره،

it accumulates information.

که بر اطلاعات خودش اضافه می کنه.

But it is so slow.

ولی روند اون خیلی کنده.

دی.ان.ای به اطلاعات خودش اضافه می کنه

DNA accumulates information through random errors,

از طریق اشتباهات تصادفی ای که

some of which just happen to work.

بعضی از آنها اتفاقا خوب عمل می کنند.

But DNA had actually generated a faster way of learning:

ولی دی.ان.ای در واقع راه سریع تری برای یادگیری بوجود آورده است

موجوداتی دارای مغز ساخته است،

it had produced organisms with brains,

and those organisms can learn in real time.

و اون موجودات می توانند بلا درنگ یاد بگیرند.

آنها اطلاعات را ذخیره می کنند، آنها یاد می گیرند.

They accumulate information, they learn.

The sad thing is, when they die,

ناراحت کننده اینه که،

وقتی آنها می میرند، اطلاعات آنها نیز همراه با آنها از بین می رود.

the information dies with them.

Now what makes humans different is human language.

حالا اون چیزی که انسانها را متمایز می کند

زبان و قابلیت تکلم آنهاست.

We are blessed with a language, a system of communication,

ما بخاطر داشتن زبان خوشبختیم، سیستمی برای برقراری ارتباط،

خیلی قدرتمند و خیلی دقیق

so powerful and so precise

that we can share what we've learned with such precision

که ما می توانیم آنچه را که آموخته ایم با دقت بالایی با دیگران به اشتراک بگذاریم

که اون می تونه در ذهن ذخیره بشه.

that it can accumulate in the collective memory.

و این به معنیه اینه که

And that means

it can outlast the individuals who learned that information,

که اون می تونه حتی بعد از از بین رفتن فردی که اونو یاد گرفته باقی بمونه،

و اون می تونه از نسلی به نسل دیگه روی هم انباشته بشه.

and it can accumulate from generation to generation.

And that's why, as a species, we're so creative and so powerful,

و بخاطر همینه که، به عنوان یک موجود، ما خیلی خلاق

و قدرتمند ایم،

and that's why we have a history.

و به همین خاطره که ما دارای تاریخ هستیم.

به نظر می رسه که ما تنها موجوداتی هستیم که در طول چهار میلیارد سال

We seem to be the only species in four billion years

از این هدیه برخوردار بوده ایم.

to have this gift.

من این توانایی را

I call this ability collective learning.

یادگیری به هم پیوسته می نامم.

It's what makes us different.

این چیزیه که ما رو متمایز می کنه.

We can see it at work in the earliest stages of human history.

ما می تونیم عملکرد اون رو

در مرحله های ابتدایی تاریخ بشر ببینیم.

We evolved as a species in the savanna lands of Africa,

ما موجوداتی بودیم که تکامل پیدا کردیم

در سرزمینهای ساوانا در آفریقا،

but then you see humans migrating into new environments,

ولی بعد شما می بینید انسانها به محیط های جدیدی مهاجرت کردند--

into desert lands, into jungles,

به سرزمینهای بیابانی، به جنگلها،

into the Ice Age tundra of Siberia --

به تندراهای مربوط به عصر یخ در سیبری--

به محیط های سخت و دشوار--

tough, tough environment --

into the Americas, into Australasia.

به آمریکا، به استراليا.

هر یک از مهاجرت ها شامل یادگیری بوده--

Each migration involved learning --

آموختن راه های جدیدی برای بکار گرفتن محیط،

learning new ways of exploiting the environment,

new ways of dealing with their surroundings.

راه های جدیدی برای کنار آمدن با محیط اطرافشان.

Then 10,000 years ago,

بعد، 10,000 سال قبل،

exploiting a sudden change in global climate

با استفاده از یک تغییر ناگهانی در آب و هوای اقلیمی

با به پایان رسیدن آخرین دوره یخ بندان،

with the end of the last ice age,

انسانها آموختند که کشاورزی کنند.

humans learned to farm.

Farming was an energy bonanza.

کشاورزی یک منبع عظیم انرژی بود.

و با بکارگیری آن انرژی،

And exploiting that energy, human populations multiplied.

جمعیت انسانها چند برابر شد.

Human societies got larger, denser, more interconnected.

جامعه انسانی وسیع تر، متراکم تر،

و به هم پیوسته تر شد.

و بعد، از 500 سال قبل،

And then from about 500 years ago,

humans began to link up globally

انسانها شروع کردند به پیوند برقرار کردن با همدیگر بصورت جهانی

through shipping, through trains,

بوسیله کشتیرانی، بوسیله قطارها،

through telegraph, through the Internet,

از طریق تلگراف، از طریق اینترنت،

until now we seem to form a single global brain

تا الان که انگار ما داریم

یک مغز جهانی را تشکیل می دهیم

از تقریبا هفت میلیارد نفر روی زمین.

of almost seven billion individuals.

و اون مغز با سرعت در حال یادگیریه.

And that brain is learning at warp speed.

And in the last 200 years, something else has happened.

و در طول 200 سال گذشته، اتفاق دیگری هم افتاده است:

ما به یکی دیگر از منابع انرژی برخورده ایم

We've stumbled on another energy bonanza

به منابع فسیلی.

in fossil fuels.

پس منابع فسیلی و یادگیری به هم پیوسته با هم

So fossil fuels and collective learning together

explain the staggering complexity we see around us.

این پیچیدگی گیج کننده را توضیح می دهند

که ما در اطراف خود می بینیم.

So --

خب، حالا ما اینجاییم

Here we are,

بازگشتیم به مرکز همايش.

back at the convention center.

We've been on a journey, a return journey, of 13.7 billion years.

ما در یک سیاحت بودیم، یک سیاحت به گذشته،

13.7 میلیارد ساله.

I hope you agree this is a powerful story.

امیدوارم شما هم موافق باشید که این حکایت خیلی قوی ایه.

And it's a story in which humans play an astonishing and creative role.

و این حکایتیه که انسانها در اون

نقش عجیب و خلاقانه ای بازی می کنند.

But it also contains warnings.

ولی اون همچنین شامل اخطارهایی هم هست.

Collective learning is a very, very powerful force,

یادگیری بهم پیوسته، یک نیروی خیلی خیلی قدرتمندیه،

and it's not clear that we humans are in charge of it.

و این شفاف نیست

که ما انسانها مسوول آن هستیم.

من خیلی خوب به یاد دارم که به عنوان بچه ای در انگلستان بزرگ می شدم،

I remember very vividly as a child growing up in England,

در دوره بحران موشک های کوبا زندگی می کردم.

living through the Cuban Missile Crisis.

For a few days, the entire biosphere

برای چند روز،

تمامی کره زمین

seemed to be on the verge of destruction.

در مرز نابودی قرار داشت.

And the same weapons are still here,

و دقیقا همان اسلحه ها هنوز آنجا هستند،

and they are still armed.

و همچنان مسلح هستند.

اگر ما به تله نیافتیم، دیگران منتظر ما هستند.

If we avoid that trap, others are waiting for us.

اگر ما به تله نیافتیم، دیگران منتظر ما هستند.

We're burning fossil fuels at such a rate

ما در حال سوزاندن سوخت های فسیلی به سرعتی هستیم

that we seem to be undermining the Goldilocks conditions

که انگار در حال خراب کردن شرایط گلدیلاک هستیم

that made it possible for human civilizations

که تمدن انسانها را امکان پذیر کرد

to flourish over the last 10,000 years.

رشد و نمو کردن در طول 10,000 سال گذشته.

So what big history can do

خب، تاریخ بزرگ کاری که می تونه بکنه

is show us the nature of our complexity and fragility

اینه که نهاد و سرشت پیچیدگی و شکنندگی ما رو به ما نشون بده

و خطراتی که رویاروی ما هستند،

and the dangers that face us,

ولی اون همچنان می تونه به ما نشون بده

but it can also show us our power with collective learning.

قدرتی که داریم رو بوسیله یادگیری بهم پیوسته.

And now, finally --

و اکنون، در نهایت

this is what I want.

این چیزیه که من می خوام.

I want my grandson, Daniel,

می خوام که نوه من دانیل و دوستاش و هم نسلی هاش در سراسر دنیا

and his friends and his generation,

می خوام که نوه من دانیل و دوستاش و هم نسلی هاش در سراسر دنیا

می خوام که نوه من دانیل و دوستاش و هم نسلی هاش در سراسر دنیا

throughout the world,

حکایت تاریخ بزرگ رو بدونن و اون رو انقدر خوب بدونن که بتونن درک کنند

to know the story of big history,

and to know it so well

حکایت تاریخ بزرگ رو بدونن و اون رو انقدر خوب بدونن که بتونن درک کنند

حکایت تاریخ بزرگ رو بدونن و اون رو انقدر خوب بدونن که بتونن درک کنند

that they understand both the challenges that face us

هم رقابت ها و مخاطراتی که با آنها روبرو هستیم

and the opportunities that face us.

و هم فرصت هایی که با آنها روبرو هستیم.

And that's why a group of us

و بخاطر همینه که گروهی از ما

are building a free, online syllabus

داریم یک برنامه آنلاین رایگان می سازیم

راجع به تاریخ بزرگ برای دانش آموزان دوره دبیرستان در سراسر دنیا.

in big history

for high-school students throughout the world.

راجع به تاریخ بزرگ برای دانش آموزان دوره دبیرستان در سراسر دنیا.

ما معتقدیم که این تاریخ بزرگ

We believe that big history

will be a vital intellectual tool for them,

ابزار حیاتی و اساسی ای برای آنها خواهد بود،

as Daniel and his generation

وقتی دانیل و هم نسلی هایش

face the huge challenges

با مخاطراتی و رقابت هایی بزرگ

and also the huge opportunities

و همچنین فرصت های بزرگی

ahead of them at this threshold moment

که در این موقعیت حساس زمانی پیش روی آنهاست

در تاریخ سیاره زیبای ما مواجه می شوند.

in the history of our beautiful planet.

I thank you for your attention.

از شما بخاطر توجهتون تشکر می کنم.

(Applause)

(تشویق حاضرین)