The habits of happiness | Matthieu Ricard

Μετάφραση: Ioannis Mavroidis Επιμέλεια: Alexandros Tzaferidis

So, I guess it is a result of globalization

Υποθέτω ότι είναι αποτέλεσμα της παγκοσμιοποίησης το ότι μπορείς να βρεις

that you can find Coca-Cola tins on top of Everest

κουτάκια Κόκα-Κόλας στην κορυφή του Έβερεστ και Βουδιστές μοναχούς στο Μόντερευ.

and a Buddhist monk in Monterey.

(Laughter)

(Γέλια)

And so I just came, two days ago, from the Himalayas

Ήρθα πριν από δύο ημέρες από τα Ιμαλάϊα, ανταποκρινόμενος στην ευγενική πρόσκλησή σας.

to your kind invitation.

So I would like to invite you, also, for a while, to the Himalayas themselves.

Θα ήθελα να σας προσκαλέσω και εσάς, επίσης, για λίγο, στα Ιμαλάϊα.

And to show the place where meditators, like me,

Και να σας δείξω το μέρος όπου διαλογιστές, όπως εγώ,

who began with being a molecular biologist in Pasteur Institute,

ο οποίος ξεκίνησα ως μοριακός βιολόγος στο Ινστιτούτο Παστέρ,

and found their way to the mountains.

καταλήξαμε στα βουνά.

So these are a few images I was lucky to take and be there.

Αυτές είναι λίγες φωτογραφίες που είχα την τύχη να τις πάρω ενώ ήμουν εκεί.

There's Mount Kailash in Eastern Tibet -- wonderful setting.

Αυτό είναι το βουνό Κάιλας στο Ανατολικό Θιβέτ -- πανέμορφο τοπίο.

This is from Marlboro country.

Αυτή είναι από τη χώρα του Marlboro.

(Laughter)

(Γέλια)

This is a turquoise lake.

Αυτή είναι η Λίμνη Τερκουάζ.

A meditator.

Ένας διαλογιστής.

This is the hottest day of the year somewhere in Eastern Tibet, on August 1.

Αυτή είναι η πιο ζεστή ημέρα του χρόνου κάπου στο Ανατολικό Θιβέτ στις 1 Αυγούστου.

And the night before, we camped, and my Tibetan friends said,

Και την προηγούμενη νύχτα, κατασκηνώσαμε, και οι Θιβετιανοί φίλοι μου είπαν,

"We are going to sleep outside."

«Θα κοιμηθούμε απ' έξω». Και τους ρώτησα, «Γιατί; Υπάρχει αρκετός χώρος στη σκηνή».

And I said, "Why? We have enough space in the tent."

Και απάντησαν, «Ναι, αλλά είναι καλοκαίρι».

They said, "Yes, but it's summertime."

(Laughter)

(Γέλια)

So now, we are going to speak of happiness.

Οπότε τώρα θα μιλήσουμε για την ευτυχία.

As a Frenchman, I must say

Ως Γάλλος, πρέπει να πώ ότι υπάρχουν πολλοί Γάλλοι διανοούμενοι

that there are a lot of French intellectuals

που νομίζουν ότι η ευτυχία δεν είναι καθόλου ενδιαφέρουσα.

that think happiness is not at all interesting.

(Laughter)

(Γέλια)

I just wrote an essay on happiness, and there was a controversy.

Μόλις έγραψα ένα δοκίμιο σχετικά με την ευτυχία, και υπήρξε μια αντιπαράθεση.

And someone wrote an article saying,

Κάποιος έγραψε ένα άρθρο που έλεγε, μην μας επιβάλλεις τη βρόμικη δουλειά της ευτυχίας.

"Don't impose on us the dirty work of happiness."

(Γέλια)

(Laughter)

"We don't care about being happy. We need to live with passion.

Δεν μας ενδιαφέρει να είμαστε ευτυχισμένοι. Θέλουμε να ζήσουμε με πάθος.

We like the ups and downs of life.

Μας αρέσουν τα πάνω-κάτω της ζωής.

We like our suffering because it's so good when it ceases for a while."

Μας αρέσει να υποφέρουμε γιατί είναι τόσο ωραία όταν σταματάει για λίγο.

(Laughter)

(Γέλια)

This is what I see from the balcony of my hermitage in the Himalayas.

Αυτή είναι η θέα από το μπαλκόνι του ερημητηρίου μου στα Ιμαλάϊα.

It's about two meters by three, and you are all welcome any time.

Είναι περίπου δύο επί τρία μέτρα, και είστε όλοι σας ευπρόσδεκτοι οποιαδήποτε στιγμή.

(Laughter)

(Γέλια)

Now, let's come to happiness or well-being.

Τώρα, ας επιστρέψουμε στην ευτυχία ή στην ευημερία.

And first of all, you know, despite what the French intellectuals say,

Και πρώτα απ'όλα, ξέρετε, ανεξάρτητα απ' ό,τι λένε οι Γάλλοι διανοούμενοι,

it seems that no one wakes up in the morning thinking,

νομίζω κανείς δεν ξυπνάει το πρωί σκεπτόμενος,

"May I suffer the whole day?"

«Ας υποφέρω όλη τη μέρα»

(Laughter)

(Γέλια)

Which means that somehow, consciously or not,

Το οποίο σημαίνει ότι κάπως -- συνειδητά ή μη,

directly or indirectly, in the short or the long term,

άμεσα ή έμμεσα, βραχυπρόθεσμα ή μακρυπρόθεσμα,

whatever we do, whatever we hope, whatever we dream --

ό,τι κάνουμε, ό,τι ελπίζουμε, ό,τι ονειρευόμαστε --

κάπως συνδέεται σε μια βαθιά επιθυμία για ευημερία και ευτυχία.

somehow, is related to a deep, profound desire for well-being or happiness.

As Pascal said, even the one who hangs himself,

Όπως είπε ο Πασκάλ, ακόμα και αυτός που κρεμάει τον εαυτό του,

somehow, is looking for cessation of suffering.

κάπως, ψάχνει για μία πάυση των βάσανων του -- δεν βρίσκει κάποιο άλλο τρόπο.

He finds no other way.

But then, if you look in the literature, East and West,

Αλλά, εάν ψάξετε την λογοτεχνία, Ανατολική και Δυτική,

you can find incredible diversity of definition of happiness.

θα βρείτε μια απίστευτη ποικιλία στον ορισμό της ευτυχίας.

Some people say, I only believed in remembering the past,

Κάποιοι άνθρωποι λένε, ότι πίστευα μόνο στην ανάμνηση του παρελθόντος,

imagining the future, never the present.

και στο να φαντάζομαι το μέλλον, ποτέ το παρόν.

Some people say happiness is right now;

Κάποιοι άνθρωποι λένε ότι η ευτυχία είναι στο παρόν:

it's the quality of the freshness of the present moment.

είναι η ποιότητα της φρεσκάδας της τρέχουσας στιγμής.

And that led Henri Bergson, the French philosopher, to say,

Και αυτό οδήγησε τον Γάλλο φιλόσοφο Ανρί Μπεργκσόν να πεί

"All the great thinkers of humanity have left happiness in the vague

"Όλοι οι μεγάλοι διανοούμενοι της ανθρωπότητας έχουν αφήσει την ευτυχία χωρίς σαφή ορισμό

so that each of them could define their own terms."

ώστε να μπορεί να οριστεί από τον καθένα σύμφωνα με τους δικούς του όρους."

Well, that would be fine if it was just a secondary preoccupation in life.

Λοιπόν, αυτό θα ήταν εντάξει εάν ήταν απλά μια δευτερεύουσα ενασχόληση στη ζωή μας.

But now, if it is something that is going to determine

Αλλά, εάν είναι κάτι το οποίο πρόκειται να καθορίσει

the quality of every instant of our life,

την ποιότητα κάθε στιγμής της ζωής μας,

then we better know what it is, have some clearer idea.

τότε καλύτερα να ξέρουμε τί είναι, να έχουμε μια πιο ξεκάθαρη ιδέα.

And probably, the fact that we don't know that is why, so often,

Και ίσως, το ότι δεν ξέρουμε, ίσως είναι ο λόγος που τόσο συχνά,

although we seek happiness, it seems we turn our back to it.

αν και ψάχνουμε την ευτυχία, φαίνεται ότι απομακρυνόμαστε από αυτή.

Although we want to avoid suffering,

Αν και θέλουμε να αποφεύγουμε τα βάσανα, κάπως φαίνεται να τρέχουμε προς αυτά.

it seems we are running somewhat towards it.

And that can also come from some kind of confusions.

Και αυτό μπορεί να προέλθει επίσης από κάποιες συγχύσεις.

One of the most common ones is happiness and pleasure.

Μία από τις πιο κοινές είναι η ευτυχία και η ευχαρίστηση.

But if you look at the characteristics of those two,

Αλλά, εάν κοιτάξετε τα χαρακτηριστικά αυτών των δύο,

pleasure is contingent upon time, upon its object,

η ευχαρίστηση εξαρτάται από τον χρόνο, το αντικείμενο, και το μέρος.

upon the place.

It is something that -- changes of nature.

Είναι κάτι που από τη φύση του αλλάζει.

Beautiful chocolate cake: first serving is delicious,

Ωραίο σοκολατένιο κέικ: το πρώτο κομμάτι είναι πολύ νόστιμο,

second one not so much, then we feel disgust.

το δεύτερο όχι τόσο, μετά το απεχθανόμαστε.

(Laughter)

(Γέλιο)

That's the nature of things.

Αυτή είναι η φύση των πραγμάτων: κουραζόμαστε.

We get tired.

I used to be a fan of Bach.

Ήμουν θαυμαστής του Μπάχ. Έπαιζα τα κομμάτια του στη κιθάρα μου.

I used to play it on the guitar, you know.

I can hear it two, three, five times.

Μπορώ να τον ακούσω δύο, τρεις, πέντε φορές.

If I had to hear it 24 hours, non-stop, it might be very tiring.

Αλλά εάν έπρεπε να τον ακούω για 24 ώρες, χωρίς διακοπή, θα γινόταν πολύ κουραστικό.

If you are feeling very cold, you come near a fire, it's so wonderful.

Εάν κρυώνεις, πλησιάζεις τη φωτιά, και είναι τόσο ωραία.

After some moments, you just go a little back,

Μετά από λίγο, απομακρύνεσαι λίγο, και μετά αρχίζει να καίει.

and then it starts burning.

It sort of uses itself as you experience it.

Κατά κάποιο τρόπο η εμπειρία χειροτερεύει καθώς τη βιώνεις.

And also, again, it can -- also, it's something that you --

Και επίσης είναι κάτι εσωτερικό σε εσένα

it is not something that is radiating outside.

δεν είναι κάτι που ακτινοβολά προς τα έξω.

Like, you can feel intense pleasure

Μπορεί να αισθάνεστε έντονη ευχαρίστηση

and some others around you can be suffering a lot.

και κάποιοι γύρω σας να υποφέρουν.

Now, what, then, will be happiness?

Οπότε, τί είναι η ευτυχία;

And happiness, of course, is such a vague word, so let's say well-being.

Και επειδή η ευτυχία είναι τόσο ασαφής λέξη, ας πούμε για την ευημερία.

And so, I think the best definition, according to the Buddhist view,

Νομίζω ότι ο καλύτερος ορισμός, σύμφωνα με τη Βουδιστική άποψη,

is that well-being is not just a mere pleasurable sensation.

είναι ότι η ευημερία δεν είναι απλά μία ευχάριστη αίσθηση.

It is a deep sense of serenity and fulfillment.

Είναι μία βαθιά αίσθηση γαλήνης και πληρότητας,

μία κατάσταση η οποία διεισδύει σε όλες τις συναισθηματικές καταστάσεις

A state that actually pervades

and underlies all emotional states,

and all the joys and sorrows that can come one's way.

και σε όλες τις χαρές και λύπες που έρχονται στο δρόμο μας.

For you, that might be surprising.

Για εσάς, αυτό ίσως σας φαίνεται παράξενο.

Can we have this kind of well-being while being sad?

Μπορούμε να είμαστε σε αυτή την κατάσταση ευημερίας ενώ είμαστε λυπημένοι; Κατά κάποια έννοια, γιατί όχι;

In a way, why not?

Because we are speaking of a different level.

Μιλάμε για ένα διαφορετικό επίπεδο.

Look at the waves coming near the shore.

Δείτε τα κύματα που έρχονται στην ακτή.

When you are at the bottom of the wave, you hit the bottom.

Όταν είσαι στο κάτω μέρος του κύματος, χτυπάς στον πάτο.

You hit the solid rock.

Χτυπάς πάνω στο βράχο.

When you are surfing on the top, you are all elated.

Όταν κάνεις σέρφινγκ στην κορυφή, είσαι γεμάτος χαρά.

So you go from elation to depression -- there's no depth.

Οπότε πηγαίνεις από την χαρά στην κατάθλιψη.

Now, if you look at the high sea,

Εάν κοιτάξετε τη θάλασσα, μπορεί να είναι ένας όμορφος ήρεμος ωκεανός σαν καθρέπτης.

there might be beautiful, calm ocean, like a mirror.

There might be storms,

Μπορεί να υπάρχουν καταιγίδες, αλλά το βάθος του ωκεανού είναι το ίδιο.

but the depth of the ocean is still there, unchanged.

So now, how is that?

Πώς γίνεται αυτό;

It can only be a state of being, not just a fleeting emotion, sensation.

Πρέπει να είναι μία κατάσταση ύπαρξης, όχι απλά ένα παροδικό συναίσθημα, μία αίσθηση.

Even joy -- that can be the spring of happiness.

Ακόμα και η χαρά, μπορεί να είναι η σπίθα για ευτυχία.

But there's also wicked joy, you can rejoice in someone's suffering.

Αλλά υπάρχει και η κακόβουλη χαρά, που αισθάνεσαι όταν κάποιος άλλος υποφέρει.

So how do we proceed in our quest for happiness?

Οπότε πώς προχωράμε στην αναζήτηση για ευτυχία; Πολύ συχνά κοιτάζουμε προς τα έξω.

Very often, we look outside.

We think that if we could gather this and that, all the conditions,

Νομίζουμε ότι αν μπορούσαμε να αποκτήσουμε αυτό και το άλλο, θα είχαμε όλες τις συνθήκες

something that we say, "Everything to be happy --

τα πάντα που χρειάζεται για να είμαστε ευτυχισμένοι.

to have everything to be happy."

Να έχουμε τα πάντα για να είμαστε ευτυχισμένοι.

That very sentence already reveals the doom, destruction of happiness.

Αυτή η ίδια η πρόταση ήδη αποκαλύπτει την καταδικασμένη καταστροφή της ευτυχίας.

To have everything.

Να έχουμε τα πάντα. Εάν δεν έχουμε κάτι, δεν είμαστε ευτυχισμένοι.

If we miss something, it collapses.

And also, when things go wrong, we try to fix the outside so much,

Όταν τα πράγματα δεν πάνε καλά προσπαθούμε να τα επισκευάσουμε εξωτερικά,

but our control of the outer world is limited,

αλλά ο έλεγχος που έχουμε για τον εξωτερικό κόσμο είναι περιορισμένος, προσωρινός, και συχνά, απατηλός.

temporary, and often, illusory.

So now, look at inner conditions.

Τώρα κοιτάξετε τις εσωτερικές καταστάσεις. Δεν είναι πιο δυνατές;

Aren't they stronger?

Isn't it the mind that translates

Δεν είναι το μυαλό αυτό που μεταφράζει τις εξωτερικές καταστάσεις σε ευτυχία ή δυστυχία;

the outer condition into happiness and suffering?

And isn't that stronger?

Και δεν είναι αυτό πιο δυνατό;

We know, by experience,

Ξέρουμε, από την εμπειρία μας, ότι μπορούμε να ζούμε σε αυτό που λέμε ένα μικρό παράδεισο

that we can be what we call "a little paradise,"

and yet, be completely unhappy within.

και όμως, να είμαστε τελείως δυστυχισμένοι εσωτερικά.

The Dalai Lama was once in Portugal,

Ο Νταλάι Λάμα ήταν κάποτε στη Πορτογαλία,

and there was a lot of construction going on everywhere.

και γινόταν παντού κατασκευές.

So one evening, he said, "Look, you are doing all these things,

Οπότε ένα βράδυ είπε, "Κοιτάξτε, κάνετε όλα αυτά τα πράγματα,

but isn't it nice, also, to build something within?"

αλλά δεν θα ήταν ωραίο, να κατασκευάσετε και κάτι εσωτερικά;"

And he said, "[Without] that -- even if you get a high-tech flat

Και είπε, "Διαφορετικά ακόμα και αν έχεις το πιο τεχνολογικά προηγμένο διαμέρισμα

on the 100th floor of a super-modern and comfortable building,

στον 100-στό όροφο ενός μοντέρνου και άνετου κτιρίου,

if you are deeply unhappy within,

εάν είσαι βαθιά εσωτερικά δυστυχισμένος,

all you are going to look for is a window from which to jump."

το μόνο που θα ψάξεις είναι για ένα παράθυρο από το οποίο να πηδήξεις."

So now, at the opposite,

Και το αντίστροφο,

we know a lot of people who, in very difficult circumstances,

γνωρίζουμε ότι πολλοί άνθρωποι ενώ βρίσκονται σε πολύ δύσκολες καταστάσεις,

manage to keep serenity, inner strength, inner freedom, confidence.

καταφέρνουν να διατηρούν γαλήνη, εσωτερική δύναμη, ελευθερία και αυτοπεποίθηση.

So now, if the inner conditions are stronger --

Οπότε αν οι εσωτερικές καταστάσεις είναι δυνατότερες --

of course, the outer conditions do influence,

φυσικά, οι εξωτερικές καταστάσεις μας επιδρούν

and it's wonderful to live longer, healthier,

και είναι πολύ ωραίο να ζούμε περισσότερο και πιο υγιείς,

to have access to information, education,

να έχουμε πρόσβαση σε πληροφορίες, εκπαίδευση, να μπορούμε να ταξιδεύουμε,

to be able to travel, to have freedom.

και να έχουμε ελευθερία.

It's highly desirable.

However, this is not enough.

Εντούτοις, αυτό δεν είναι αρκετό: αυτά είναι απλά βοηθήματα.

Those are just auxiliary, help conditions.

The experience that translates everything is within the mind.

Αυτό που μεταφράζει τα πάντα είναι μέσα στο μυαλό μας.

So then, when we ask oneself

Οπότε μπορούμε να αναρωτηθούμε, ποιές είναι οι εσωτερικές

how to nurture the condition for happiness,

the inner conditions, and which are those which will undermine happiness.

καταστάσεις που οδηγούν σε ευτυχία, και ποιές είναι αυτές που την υποσκάπτουν.

So then, this just needs to have some experience.

Χρειάζεται εμπειρία για αυτό.

We have to know from ourselves, there are certain states of mind

Πρέπει να γνωρίζουμε από τον εαυτό μας, ότι υπάρχουν κάποιες καταστάσεις του μυαλού

that are conducive to this flourishing, to this well-being,

που υποβοηθάνε αυτή την άνθηση, αυτή την ευημερία,

what the Greeks called eudaimonia, flourishing.

αυτό που οι Έλληνες ονόμαζαν ευδαιμονία.

There are some which are adverse to this well-being.

Και υπάρχουν και κάποιες που εμποδίζουν την ευημερία.

And so, if we look from our own experience,

Αν δούμε από τη δική μας εμπειρία --

anger, hatred, jealousy, arrogance,

ο θυμός, το μίσος, η ζήλια, η αλαζονεία, η εμμονή --

obsessive desire, strong grasping,

they don't leave us in such a good state after we have experienced it.

δεν μας αφήνουν σε καλή κατάσταση.

And also, they are detrimental to others' happiness.

Και επίσης, επηρεάζουν αρνητικά την ευτυχία των άλλων.

So we may consider that the more those are invading our mind,

Οπότε μπορούμε να δούμε ότι όσο πιο πολύ αυτά εισβάλλουν στο μυαλό μας,

and, like a chain reaction,

τόσο πιο δυστυχισμένοι και βασανισμένοι αισθανόμαστε.

the more we feel miserable, we feel tormented.

At the opposite, everyone knows deep within

Αντιθέτως, όλοι ξέρουμε ότι μία πράξη ανιδιοτελούς γενναιοδωρίας,

that an act of selfless generosity,

if from the distance, without anyone knowing anything about it,

ακόμα και εξ'αποστάσεως, χωρίς να το γνωρίζει κανείς,

we could save a child's life, make someone happy.

μπορούμε να σώσουμε τη ζωή κάποιου παιδιού, να κάνουμε κάποιον ευτυχισμένο.

We don't need the recognition. We don't need any gratitude.

Δε χρειαζόμαστε αναγνώριση. Δε χρειαζόμαστε ευγνωμοσύνη.

Just the mere fact of doing that

Απλά και μόνο η ίδια η πράξη, μας γεμίζει με μια αίσθηση πληρότητας.

fills such a sense of adequation with our deep nature.

And we would like to be like that all the time.

Και θα θέλαμε να είμαστε έτσι συνέχεια.

So is that possible,

Είναι αυτό δυνατό, να αλλάξουμε την εσωτερική μας κατάσταση, να αλλάξουμε το μυαλό μας;

to change our way of being, to transform one's mind?

Aren't those negative emotions, or destructive emotions,

Και τί θα κάνουμε με τα αρνητικά καταστρεπτικά συναισθήματα

inherent to the nature of mind?

που είναι εγγενή στη φύση του μυαλού;

Is change possible in our emotions, in our traits, in our moods?

Είναι δυνατή η αλλαγή στα συναισθήματα, τα χαρακτηριστικά, και τη διάθεσή μας;

For that we have to ask, what is the nature of mind?

Θα πρέπει πρώτα να ρωτήσουμε, ποιά είναι η φύση του μυαλού;

And if we look from the experiential point of view,

Και αν το κοιτάξουμε εμπειρικά,

there is a primary quality of consciousness

υπάρχει ένα βασικό στοιχείο στη συνείδηση,

that's just the mere fact to be cognitive, to be aware.

το να αντιλαμβανόμαστε και να έχουμε επίγνωση.

Consciousness is like a mirror that allows all images to rise on it.

Η συνείδηση είναι σαν ένας καθρέπτης ο οποίος επιτρέπει μέσα του όλες τις εικόνες.

You can have ugly faces, beautiful faces in the mirror.

Άσχημα και όμορφα πρόσωπα.

The mirror allows that, but the mirror is not tainted,

Ο καθρέπτης μπορεί να τα δείξει όλα, αλλά δεν αλλιώνεται από αυτά,

is not modified, is not altered by those images.

δεν τροποποιείται από τις εικόνες που δείχνει.

Likewise, behind every single thought

Παρομοίως, πίσω από κάθε σκέψη υπάρχει η γυμνή καθαρή συνείδηση.

there is the bare consciousness, pure awareness.

This is the nature.

Αυτή είναι η φύση. Δεν μπορεί να την αλλιώσει το μίσος ή η ζήλεια επειδή,

It cannot be tainted intrinsically with hatred or jealousy because then,

if it was always there --

τότε, αν αλλιωνόταν -- όπως μία μπογιά που διαποτίζει ένα ρούχο --

like a dye that would permeate the whole cloth --

then it would be found all the time, somewhere.

θα μπορούσαμε να τα βρούμε αυτά τα συναισθήματα πάντα, κάπου.

We know we're not always angry, always jealous, always generous.

Ξέρουμε όμως ότι δεν είμαστε πάντα θυμωμένοι, ζηλιάρηδες, ή γενεόδωροι.

So, because the basic fabric of consciousness

Έτσι, επειδή η βασική δομή της συνείδησης

is this pure cognitive quality that differentiates it from a stone,

είναι αυτή η καθαρή γνωστική ποιότητα που τη διαφοροποιεί από μία πέτρα,

there is a possibility for change because all emotions are fleeting.

υπάρχει η δυνατότητα για αλλαγή επειδή όλα τα συναισθήματα είναι παροδικά.

That is the ground for mind training.

Αυτή είναι η βάση για την εκπαίδευση του μυαλού.

Mind training is based on the idea that two opposite mental factors

Η εκπαίδευση του μυαλού βασίζεται στην ιδέα ότι δύο νοητικά αντίθετα συναισθήματα

cannot happen at the same time.

δεν μπορούν να συνυπάρχουν την ίδια στιγμή.

You could go from love to hate.

Μπορείς από αγάπη να πας στο μίσος.

But you cannot, at the same time, toward the same object,

Αλλά δεν μπορείς, την ίδια στιγμή, προς το ίδιο υποκείμενο,

the same person, want to harm and want to do good.

προς τον ίδιο άνθρωπο, να θέλεις να του κάνεις και κακό και καλό.

You cannot, in the same gesture, shake hand and give a blow.

Δεν μπορείς, στην ίδια χειρονομία, να θες να κάνεις χειραψία και να χτυπήσεις κάποιον.

So, there are natural antidotes to emotions

Οπότε υπάρχουν φυσικά αντίδοτα στα συναισθήματα

that are destructive to our inner well-being.

τα οποία είναι καταστρεπτικά για την εσωτερική μας ευημερία.

So that's the way to proceed.

Αυτός είναι ο δρόμος που πρέπει να ακολουθήσουμε. Αγαλλίαση ενάντια στη ζήλια.

Rejoicing compared to jealousy.

A kind of sense of inner freedom

Μια αίσθηση εσωτερικής ελευθερίας ενάντια στην έντονη εσωτερική ψύχωση και εμμονή.

as opposite to intense grasping and obsession.

Benevolence, loving kindness against hatred.

Καλοσύνη, αγάπη και ευγένεια ενάντια στο μίσος.

But, of course, each emotion then would need a particular antidote.

Αλλα φυσικά τότε κάθε συναίσθημα θα ήθελε ένα συγκεκριμένο αντίδοτο.

Another way is to try to find a general antidote to all emotions,

Μία άλλη λύση είναι να προσπαθίσουμε να βρούμε ένα γενικό αντίδοτο σε όλα τα συναισθήματα,

and that's by looking at the very nature.

και αυτό θα το κάνουμε κοιτώντας στην ίδια τη φύση.

Usually, when we feel annoyed, hatred or upset with someone,

Συνήθως, όταν αισθανόμαστε θυμό, μίσος ή εκνευρισμό με κάποιον,

or obsessed with something,

ή έχουμε εμμονή με κάτι, το μυαλό γυρνάει ξανά και ξανά σε αυτό το αντικείμενο.

the mind goes again and again to that object.

Each time it goes to the object,

Και κάθε φορά, ενισχύει την εμμονή ή τον εκνευρισμό.

it reinforces that obsession or that annoyance.

So then, it's a self-perpetuating process.

Με τον τρόπο αυτό, η διαδικασία αυτή διαιωνίζει τον εαυτό της.

So what we need to look for now is,

Οπότε αυτό που πρέπει τώρα να κάνουμε είναι, αντί να κοιτάμε προς τα έξω, να κοιτάξουμε προς τα μέσα.

instead of looking outward, we look inward.

Look at anger itself.

Ας δούμε τον ίδιο τον θυμό:

It looks very menacing,

like a billowing monsoon cloud or thunderstorm.

φαίνεται πολύ απειλητικός, σαν ένας ισχυρό σύννεφο μουσώνα ή μια καταιγίδα.

We think we could sit on the cloud,

Νομίζουμε ότι το σύννεφο είναι πολύ πυκνό, αλλά αν πας δίπλα του, είναι απλά μια καταχνιά.

but if you go there, it's just mist.

Likewise, if you look at the thought of anger,

Ομοίως, αν δούμε τη σκέψη του θυμού,

it will vanish like frost under the morning sun.

θα χαθεί σαν τη παγωνιά κάτω από τον πρωινό ήλιο.

If you do this again and again, the propensity,

Εάν το κάνετε αυτό ξανά και ξανά, η προδιάθεση,

the tendencies for anger to arise again

η τάση για το θυμό να εμφανιστεί ξανά

will be less and less each time you dissolve it.

θα είναι όλο και μικρότερη μετά από κάθε φορά που τον καταπολεμάς.

And, at the end, although it may rise,

Και, στο τέλος, αν και μπορεί να δημιουργηθεί, απλά θα περάσει από το μυαλό,

it will just cross the mind,

like a bird crossing the sky without leaving any track.

σαν ένα πουλί που διασχίζει τον ουρανό χωρίς να αφήσει κάποιο ίχνος.

So this is the principal of mind training.

Αυτή είναι η βασική αρχή της εκπαίδευσης του μυαλού.

Now, it takes time,

Φυσικά, παίρνει χρόνο επειδή -- πήρε χρόνο για όλα αυτά τα κακά συναισθήματα για

because it took time for all those faults in our mind, the tendencies, to build up,

να σχηματιστούν στο μυαλό μας, οπότε θα χρειαστεί χρόνος και για να τα ξεδιαλύνουμε.

so it will take time to unfold them as well.

But that's the only way to go.

Αλλά αυτός είναι ο μόνος δρόμος.

Mind transformation -- that is the very meaning of meditation.

Η μετάπλαση του μυαλού είναι το βασικό νόημα του διαλογισμού.

It means familiarization with a new way of being,

Σημαίνει εξοικείωση με ένα νέο τρόπο ύπαρξης,

new way of perceiving things,

ένα νέο τρόπο αντίληψης των πραγμάτων πιο κοντά στη πραγματικότητα,

which is more in adequation with reality,

with interdependence, with the stream and continuous transformation,

την αλληλεξάρτηση, και την ροή συνεχούς αλλαγής

which our being and our consciousness is.

που γίνεται στην ύπαρξη και συνείδησή μας.

So, the interface with cognitive science,

Αυτό είναι η γνωσιακή επιστήμη.

since we need to come to that, it was, I suppose, the subject of --

Αυτό στο οποίο φτάσαμε είναι υποθέτω το θέμα --

we have to deal in such a short time -- with brain plasticity.

έχουμε τόσο λίγο χρόνο για να το διαπραγματευτούμε.

Σε ότι αφορά την πλαστικότητα του εγκεφάλου, ο εγκέφαλος θεωρούνταν να είναι πάνω κάτω σταθερός.

The brain was thought to be more or less fixed.

All the nominal connections, in numbers and quantities,

Όλες οι συνδέσεις μέσα του, ο αριθμός τους, θεωρούνταν --

were thought, until the last 20 years,

έως και πριν 20 χρόνια, θεωρούνταν να είναι περίπου σταθερές μετά την ενηλικίωση.

to be more or less fixed when we reached adult age.

Now, recently, it has been found that it can change a lot.

Πρόσφατα βρέθηκε ότι μπορούν να αλλάζουν κατά πολύ.

A violinist, as we heard, who has done 10,000 hours of violin practice,

Σε έναν βιολιστή, ο οποίος έχει 10.000 ώρες πρακτικής εξάσκησης στο βιολί,

some area that controls the movements of fingers in the brain changes a lot,

κάποια περιοχή του εγκεφάλου του που ελέγχει τις κινήσεις των δαχτύλων έχει αλλάξει κατα πολύ,

increasing reinforcement of the synaptic connections.

Ενδυναμώνοντας περαιτέρω τις αντίστοιχες συναπτικές συνδέσεις.

So can we do that with human qualities?

Μπορούμε να το κάνουμε αυτό με τα συναισθήματα;

With loving kindness, with patience, with openness?

Με την αγάπη, την ευγένεια, την υπομονή, την ευθύτητα;

So that's what those great meditators have been doing.

Αυτό είναι αυτό που κάνουν οι μεγάλοι διαλογιστές.

Some of them who came to the labs,

Μερικοί από αυτούς που προήλθαν από τα εργαστήρια, όπως του Μάντισον, Γουισκόνσιν, ή Μπέρκλει,

like in Madison, Wisconsin, or in Berkeley,

did 20 to 40,000 hours of meditation.

έχουν κάνει 20 με 40.000 ώρες διαλογισμού.

They do, like, three years' retreat, where they do meditate 12 hours a day.

Πηγαίνουν για τρία χρόνια σε ησυχαστήρια, όπου διαλογίζονται για 12 ώρες τη μέρα.

And then, the rest of their life, they will do three or four hours a day.

Και μετά, για την υπόλοιπη ζωή τους, θα το κάνουν τρεις ή τέσσερις ώρες τη μέρα.

They are real Olympic champions of mind training.

Είναι οι Ολυμπιακοί πρωταθλητές της εκπαίδευσης του μυαλού.

(Laughter)

(Γέλιο)

This is the place where the meditators -- you can see it's kind of inspiring.

Αυτό είναι το μέρος όπου οι διαλογιστές -- όπως βλέπετε είναι αρκετά εμψυχωτικό.

Now, here with 256 electrodes.

Εδώ, με 256 ηλεκτρόδια.

(Γέλιο)

(Laughter)

So what did they find?

Τί βρήκαν; Φυσικά το ίδιο πράγμα.

Of course, same thing.

The scientific embargo --

Το επιστημονικό εμπάργκο -- εάν ποτέ κατατεθεί στο Nature (επιστημονικό περιοδικό)

a paper has been submitted to "Nature," hopefully, it will be accepted.

ευελπιστώ θα γίνει δεκτό.

It deals with the state of compassion, unconditional compassion.

Μιλάει για την κατάσταση συμπόνοιας, της απόλυτης άνευ όρων συμπόνοιας.

We asked meditators, who have been doing that for years and years,

Ζητήσαμε από διαλογιστές, που το κάνουν αυτό για χρόνια και χρόνια και χρόνια,

to put their mind in a state where there's nothing but loving kindness,

να βάλουν το μυαλό στους σε μια κατάσταση όπου δεν υπάρχει τίποτα πέρα από καλοσύνη --

total availability to sentient being.

πλήρη διαθεσιμότητα.

Of course, during the training, we do that with objects.

Φυσικά, κατά την εκπαίδευση, το κάνουμε αυτό με αντικείμενα.

We think of people suffering, of people we love,

Σκεφτόμαστε ανθρώπους που υποφέρουν, ανθρώπους που αγαπάμε,

but at some point, it can be a state which is all pervading.

αλλά κάποια στιγμή, μπορεί να γίνει μια κατάσταση που διαχέεται παντού.

Here is the preliminary result,

Εδώ είναι κάποια προκαταρκτικά αποτελέσματα, τα οποία μπορώ να σας δείξω.

which I can show because it's already been shown.

The bell curve shows 150 controls,

Η καμπύλη σε σχήμα καμπάνας δείχνει 150 σημεία, και αυτό που βλέπουμε

and what is being looked at

is the difference between the right and the left frontal lobe.

είναι η διαφορά ανάμεσα στο δεξιό και αριστερό μπροστινό λοβό.

In very short, people who have more activity

Πολύ περιλειπτικά, οι άνθρωποι που έχουν περισσότερη δραστηριότητα στον δεξιό λοβό,

in the right side of the prefrontal cortex

are more depressed, withdrawn.

είναι πιο καταθληπτικοί -- δεν επηρεάζονται έυκολα θετικά.

They don't describe a lot of positive affect.

It's the opposite on the left side:

Το ανάποδο στην αριστερή πλευρα: μεγαλύτερη ροπή προς τον αλτρουισμό,

more tendency to altruism,

to happiness, to express, and curiosity and so forth.

την ευτυχία, την περιέργεια κλπ.

So there's a basic line for people. And also, it can be changed.

Οπότε υπάρχει μια βασική γραμμή στους ανθρώπους. Και επίσης, μπορεί να αλλαχτεί.

If you see a comic movie, you go off to the left side.

Εάν δείτε μία κωμωδία, πηγαίνετε προς την αριστερή μεριά.

If you are happy about something, you'll go more to the left side.

Εάν είστε χαρούμενοι για κάτι, πηγαίνετε προς την αριστερή μεριά.

Εάν έχετε κατάθλιψη, πηγαίνετε προς τη δεξιά πλευρά.

If you have a bout of depression, you'll go to the right side.

Here, the -0.5 is the full standard deviation

Εδώ, το -0,5 είναι η βασική απόκλιση της καμπύλης

of a meditator who meditated on compassion.

ενός διαλογιστή ο οποίος διαλογιζόταν για τη συμπόνοια.

It's something that is totally out of the bell curve.

Είναι τελείως εκτός της καμπύλης.

So, I've no time to go into all the different scientific results.

Δεν έχω χρόνο να πάω σε όλα τα διάφορα επιστημονικά αποτελέσματα.

Hopefully, they will come.

Ευελπιστώ ότι θα προκύψουν.

But they found that -- this is after three and a half hours

Αλλά βρήκαν ότι -- αυτό είναι μετά από 3:30 ώρες σε ένα μαγνητικό τομογράφο,

in an fMRI,

it's like coming out of a space ship.

είναι λες και βγαίνεις από διαστημόπλοιο.

Also, it has been shown in other labs --

Επίσης έχουν βρει σε άλλα εργαστήρια --

for instance, Paul Ekman's labs in Berkeley --

για παράδειγμα στα εργαστήρια Paul Ekman στο Μπέρκλει --

that some meditators are able, also,

ότι κάποιοι διαλογιστές μπορούν

to control their emotional response more than it could be thought.

να ελέγχουν τα συναισθήματά τους περισσότερο από ότι νομίζαμε.

Like the startle experiments, for example.

Όπως στα πειράματα αιφνιδιασμού, για παράδειγμα.

If you sit a guy on a chair

Εάν καθήσετε κάποιον σε μία καρέκλα με όλο αυτό τον εξοπλισμό που μετράει την φυσιολογία του,

with all this apparatus measuring your physiology,

and there's kind of a bomb that goes off,

και υπάρχει κάποιου είδους βόμβα που εκραγεί, είναι τόσο εντστικτώδης η αντίδραση που,

it's such an instinctive response that,

in 20 years, they never saw anyone who would not jump.

σε 20 χρόνια, ποτέ δεν είδαν κάποιον που δεν πήδηξε από τη καρέκλα του.

Some meditators, without trying to stop it,

Μερικοί διαλογιστές, χωρίς να προσπαθήσουν να το σταματήσουν,

but simply by being completely open,

αλλά απλώς όντας τελείως ανοικτοί,

thinking that that bang is just going to be a small event like a shooting star,

και σκεπτόμενοι ότι το μπαμ θα είναι κάτι μικρό όπως ένα αστέρι που πέφτει,

they are able not to move at all.

μπορούν και δεν κινούνται καθόλου.

So the whole point of that is not, sort of, to make, like,

Ο σκοπός αυτού δεν είναι να κάνουμε κάτι σαν

a circus thing of showing exceptional beings who can jump, or whatever.

έναν κύκλο ο οποίος δείχνει τα εξαιρετικά υποκείμενα που δεν κινήθηκαν.

It's more to say that mind training matters.

Αλλά πιο πολύ να πούμε ότι η εκπαίδευση του μυαλού μετράει. Δεν είναι πολυτέλεια.

That this is not just a luxury.

This is not a supplementary vitamin for the soul.

Δεν είναι μια συμπληρωματική βιταμίνη για τη ψυχή:

This is something that's going to determine

είναι κάτι το οποίο θα προσδιορίσει την ποιότητα κάθε στιγμής της ζωής μας.

the quality of every instant of our lives.

We are ready to spend 15 years achieving education.

Ξοδεύουμε 15 χρόνια για την εκπαίδευσή μας.

We love to do jogging, fitness.

Μας αρέσει το τζόγκινγκ, και η άσκηση του σώματος.

We do all kinds of things to remain beautiful.

Κάνουμε όλα αυτά τα πράγματα για να είμαστε όμορφοι.

Yet, we spend surprisingly little time taking care of what matters most --

Και όμως ξοδεύουμε εκπληκτικά λίγο χρόνο για αυτό που μετράει περισσότερο:

the way our mind functions --

τον τρόπο που λειτουργεί το μυαλό μας.

which, again, is the ultimate thing

Το οποίο, ξανά, είναι αυτό που προσδιορίζει την ποιότητα των εμπειριών μας.

that determines the quality of our experience.

Now, compassion is supposed to be put in action.

Τώρα, υποθετικά η συμπόνοια μας πρέπει να ενεργοποιηθεί.

That's what we try to do in different places.

Είναι αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε σε διάφορα μέρη.

Just this one example is worth a lot of work.

Από μόνο του αυτό το παράδειγμα χρειάζεται πολύ δουλειά.

This lady with bone TB, left alone in a tent,

Αυτή η γυναίκα με φυματίωση στο κόκαλο, μόνη της στη σκηνή, πρόκειται να πεθάνει με τη μοναχοκόρη της.

was going to die with her only daughter.

One year later, how she is.

Ένα χρόνο αργότερα, δείτε πως είναι.

Different schools and clinics we've been doing in Tibet.

Το κάνουν αυτό σε διάφορα σχολεία και κλινικές στο Θιβέτ.

And just, I leave you with the beauty of those looks

Θα σας αφήσω με την ομορφιά αυτών των εικόνων

that tells more about happiness than I could ever say.

οι οποίες λένε περισσότερα για την ευτυχία από όσα θα μπορούσα ποτέ να πω.

(Laughter)

Και τους μοναχούς του Θιβέτ.

And jumping monks of Tibet.

(Laughter)

(Γέλιο)

Flying monks.

Ιπτάμενοι μοναχοί.

Σας ευχαριστώ πολύ.

Thank you very much.