Why every world map is wrong - Kayla Wolf

Translator: Hanna Varachkina Reviewer: Hanna Baradzina

Fourteen Greenlands could fit in Africa,

Афрыка можа змясціць чатырнаццаць Грэнландый.

but you wouldn’t guess it from most maps of the world.

Але па большасці мапаў свету гэтага не скажаш.

The fact is, every world map humans have ever made is wrong.

Фактычна, кожная з мап, якую стварылі людзі, няправільная.

Actually, it’s impossible to make a map of the world 100% right.

Насамрэч, немагчыма зрабіць правільную на сто адсоткаў мапу свету.

No, not you, globe— we know you’re accurate.

Не, не ты, глобус, мы ведаем, што ты дакладны.

Not you, Google Earth, you’re just a digital globe.

Не ты, Google Earth, ты ўсяго толькі лічбавы глобус.

We're talking about flat maps, which, let's face it,

Гаворка пра плоскія мапы, якія, давайце шчыра,

are way more convenient for a lot of things.

больш зручныя ў многіх выпадках.

Anyway, as we were saying,

Але як і было сказана,

it’s impossible to make a 100% accurate flat map of a spherical planet.

немагчыма зрабіць на 100 % дакладную плоскую мапу сферычнай планеты.

For a long time, people didn't even try.

Доўгі час людзі нават і не спрабавалі.

They just plonked places down in arbitrary locations without any consistent scale.

Яны проста размяшчалі кропкі на выпадковых месцах без аднастайнай шкалы.

Then in 150 AD, the Greek mathematician and astronomer Ptolemy

Потым у 150 стагоддзі да н.э. грэцкі матэматык і астраном Пталемей

systematically mapped the Earth on a grid

стварыў сеткавую мапу

and placed locations on the grid according to coordinates,

і змясціў месцы на шкале згодна з іх каардынатамі,

so maps could be checked against others and replicated.

так што мапы стала можна параўнаць і капіяваць.

Ptolemy built his grid out of lines we still use today:

Пталемей пабудаваў гэтую сетку з ліній, якую мы выкарыстоўваем цяпер:

180 lines of latitude and 360 lines of longitude.

180 ліній шырыні і 360 ліній даўжыні.

In spite of these advances, people kept getting lost.

Нягледзячы на такі прагрэс, людзі не перасталі губляцца.

Part of the problem was a— shall we say—

Часткай гэтай праблемы было, так скажам,

incomplete understanding of the world’s geography.

няпоўнае разуменне геаграфіі свету.

But it was also just really difficult to navigate using a map.

Але яшчэ было сапраўды цяжка арыентавацца на мясцовасці з мапай.

Because the Earth is round,

Праз тое што Зямля круглая,

the shortest route from one place to another is a path along a circle.

найкарацейшы шлях з аднаго месца ў іншае — па акружнасці.

If we draw this route on a flat map,

Калі пракласці такі маршрут на плоскай мапе,

it passes through every line of longitude at a different angle.

ён бы пралягаў праз кожную лінію даўжыні пад іншым вуглом.

To follow the route, you’d have to constantly shift

Каб следаваць па маршруце, давядзецца пастаянная змяняць

the direction you're traveling.

накірунак руху.

Any slight error would land you in the wrong place.

Адна невялікая памылка — і вы апынуліся не ў тым месцы.

In 1569, Gerardus Mercator fixed this problem.

У 1569 Герард Меркатар вырашыў гэтую праблему.

He created a world map proportioned

Ён стварыў мапу з прапорцыямі,

so these curved navigational routes would be straight,

так што выгнутыя навігацыйныя маршруты зрабіліся прамымі,

passing through every line of longitude at the same angle

праходзячы праз кожную лінію даўжыні пад аднолькавым вуглом

and therefore allowing navigators to set a constant bearing—

і дазваляючы навігатарам трымаць пастаянны курс.

in other words, travel in one direction— for a whole journey.

Іншымі словамі адзін накірунак на пряцягу ўсяго падарожжа.

There was just one tiny hitch:

Але была невялічкая замінка:

to do this, he had to distort land masses and bodies of water

каб гэта зрабіць, трэба было сказіць зямельныя і водныя масівы,

so those furthest from the equator got larger

каб тыя, што былі далей ад экватара, павялічыліся,

and those closest to the equator shrank.

а тыя, што знаходзіліся бліжэй да экватара, сціснуліся.

In spite of its inaccuracies, Mercator’s map was very useful.

Нягледзячы на недакладнасці, мапа Меркатара была вельмі карыснай.

In fact, it’s still widely used today, including in online maps.

Яна шырока выкарыстоўваецца нават цяпер, у тым ліку ў анлайн мапах.

But it’s still wrong!

Але яна ўсё роўна недакладная!

In 1925, the Goode Homolosine Projection was created as— get this—

У 1925 годзе была створана праекцыя Гуда, уявіце сабе,

an interrupted pseudo-cylindrical equal area projection.

перарывістая псеўда-цыліндрычная дакладная праекцыя плошчы.

What does that mean? Not important.

Што гэта значыць? Не так істотна.

The point was to minimize distortion for the entire world.

Мэтай было мінімізаваць скажэнне цэлага свету.

The map can be land-oriented... or ocean-oriented.

Мапа можа быць арыентаваная на зямлю... ці акіян/

Either way, the so-called orange peel map isn’t very easy to read.

Так ці іначай, такую мапу “апельсінавую шкурку” не так проста чытаць.

The Dymaxion Projection by American architect Buckminster Fuller

Праекцыя Дымаксіён амерыканскага архітэктара Бакмінстэра Фулера

in the 1940s is even better.

з 1940х гадоў была яшчэ лепшай.

Sorry, did we say better?

Прабачце, я скала лепшай?

It’s not better if you want to understand where things are in the world.

Яна не была лепшай, калі вы хочаце зразумець, што ёсць дзе ў свеце.

It is better in the sense that there are no visibly evident distortions

Яна лепшая ў тым сэнсе, што не мае відавочных скажэнняў

of the land masses.

зямельных мас.

Though if you wanted to know, say, how far Brazil is from Nigeria,

Але калі вы хочаце даведацца, напрыклад, як далёка Бразілія знаходзіцца ад Нігерыі,

you won’t get any sense of that from this map.

вы не зможаце пра гэта даведацца з гэтай мапы.

The most accurate projection to date is the AuthaGraph World Map

Найбольш дакладная праекцыя на сёння — гэта мапа свету “Аўтаграф,”

designed by Japanese architect Hajime Narukawa in 1999.

спраектаваная японскім архітэктарам Хаджыме Нарукава ў 1999.

The continents and oceans are almost completely in proportion,

Кантыненты і акіяны амаль што цалкам прапарцыянальныя,

and the map is rectangular, just how we like it.

і мапа прамавугольная, як мы любім.

Could this be the perfect map?

Ці можа гэтая мапа лічыцца дасканалай?

Well... no.

Ну... не.

Since the Mercator works for navigation and reads clearly,

Калі мапа Меркатара ўжываецца ў навігацыі і добра чытаецца,

why bother with all these whacky maps?

навошта займацца ўсімі гэтымі мудрагелістымі мапамі?

Arno Peters argued that by enlarging European and North American countries,

Арно Петарс кажа, што павялічваючы краіны Еўропы і Паўночнай Амерыкі,

the Mercator projection gives white nations a sense of supremacy

мапа Меркатара дае белым народам пачуццё перавагі

over non-white nations closer to the equator.

над тымі народамі, што знаходзяцца бліжэй да экватара.

He adapted the Gall-Peters Projection, which counteracts that particular problem,

Ён выкарыстоўвае праекцыю Гала-Петарса, якая вырашае гэтую канрэтную праблему,

but the continents are still... stretched.

але кантыненты на ёй па-ранейшаму расцягнутыя.

Today, we rely on maps less and less for navigation,

Сёння мы ўсё менш спадзяемся на мапы дзеля навігацыі,

but they still play a vital role in education.

але яны па-ранейшаму граюць найважнейшую ролю ў адукацыі.

Peters was definitely on to something:

Петарс безумоўна меў рацыю:

no matter what map we’re looking at,

неістотна, на якую мапу мы глядзім,

it’s a story told from the perspective of the map’s creator

яна расказвае гісторыю з пункту погляду свайго стваральніка,

that in turn shapes—perhaps unduly— our perception of our world.

што ў сваю чаргу фармуе — магчыма неапраўдана — наш светапогляд.

Simple changes in map design,

Простыя змены ў дызайне мапы,

even changes that have nothing to do with how we transfer

нават змены, не датычныя таго, як мы адлюструем

a round Earth to a flat surface, can completely shift our point of view.

круглую Зямлю на плоскай паверхні, могуць цалкам змяніць наш погляд.