How to buy happiness | Michael Norton

Translator: Jenny Zurawell

Çeviri: Anil Ustundag Gözden geçirme: hatice yildiz

Bugün para ve mutluluk hakkında konuşmak istiyorum

So I want to talk today about money and happiness,

which are two things a lot of us spend a lot of our time thinking about,

Çoğumuzun zamanını harcadığı 2 şey,

ya para kazanmaya çalışmak,

ya da para biriktirmeye çalışmak.

either trying to earn them or trying to increase them.

And a lot of us resonate with this phrase,

Ve şu terim çoğumuzda yankı uyandırıyor.

Dinlerde ve kişisel gelişim kitaplarında görürüz ki,

we see it in religions and self-help books:

"Para mutluluğu satın alamaz."

money can't buy happiness.

And I want to suggest today that, in fact, that's wrong.

Bugün aslında bunun yanlış olduğunu belirtmek istiyorum.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

I'm at a business school, so that's what we do.

Bir işletme okulundayım, yaptığımız iş bu.

So that's wrong,

Yanlış olan, aslında düşünürseniz

and in fact, if you think that, you're just not spending it right.

sadece doğru harcamıyorsunuz.

So instead of spending it the way you usually spend it,

Öyle ki, alıştığınız harcama yerine,

belki başka türlü harcasaydınız,

maybe if you spent it differently, that might work a little bit better.

biraz daha işe yarayabilirdi.

Before I tell you the ways you can spend it that will make you happier,

Sizi mutlu edecek harcama yöntemlerini anlatmadan önce,

let's think about the ways we usually spend it

genelde mutlu etmeyen yöntemleri düşünelim,

that don't, in fact, make us happier.

aslında bizi mutlu ediyor.

We had a little natural experiment.

Küçük bir doğal deney yaptık.

CNN kısa bir süre önce, piyangoyu kazandıklarında

So CNN, a little while ago, wrote this interesting article

insanlara ne olduğu hakkında, şu ilginç makaleyi yayınladı.

on what happens to people when they win the lottery.

It turns out people think when they win the lottery

Piyangoyu kazanınca

hayatlarının harika olacağını düşünüyormuş.

their lives will be amazing.

Bu makale ise hayatlarının nasıl bozulduğu hakkında.

This article's about how their lives get ruined.

What happens when people win the lottery

Öyleyse, piyango kazananların başına gelen şey;

is, one, they spend all the money and go into debt;

birincisi; paranın hepsini harcayıp borca giriyorlar,

and two, all of their friends and everyone they've ever met

ikincisi; arkadaşları ve karşılaştıkları herkes

find them and bug them for money.

onları bulup para için rahatsız ediyor.

It ruins their social relationships, in fact.

Bu durum sosyal ilişkilerini yok ediyor aslında.

So they have more debt and worse friendships

Yani piyangoyu kazanmadan daha öncesine göre,

than they had before they won the lottery.

çok borçları ve kötü arkadaşlıkları var.

What was interesting about the article was,

Bu makale hakkında ilginç olan şey,

people started commenting on the article, readers of the thing.

okurların, hakkında yorum yapmasıydı.

And instead of talking about how it made them realize

Paranın mutluluk getirmediğini,

that money doesn't lead to happiness,

nasıl anladıkları hakkında konuşmaktansa,

everyone started saying, "You know what I'd do if I won the lottery ...?"

herkes bir anda

"Piyangoyu kazansaydım ne yapardım biliyorsun"

demeye ve yapacaklarını hayal etmeye başladı.

and fantasizing about what they'd do.

Ve işte görüştüğümüz birisinden,

Here's just two of the ones we saw that are interesting to think about.

hakkında düşünmenin ilginç olduğu 2 hayal;

One person wrote, "When I win, I'm going to buy my own little mountain

Birisi şöyle yazmış;

"Kazandığımda, kendi küçük dağımı alacağım ...

and have a little house on top."

... ve tepesinde evim olacak"

(Laughter)

(Gülüşmeler)

And another person wrote, "I would fill a big bathtub with money

Diğer bir kişi ise;

"Büyük bir küveti parayla doldururdum...

and get in the tub while smoking a big fat cigar

... koca puromu içerek ve bir kadeh şampanya yudumlayarak ...

and sipping a glass of champagne."

... içine girerdim"

This is even worse: "... then I'd have a picture taken

Bu daha da kötü;

"Sonra bir fotoğraf çektirir ve onlarca dergi yaptırırdım ...

and dozens of glossies made.

Anyone begging for money or trying to extort from me

... para için yalvaran ya da gaspetmeye çalışan biri ...

would receive a copy of the picture and nothing else."

... yalnızca fotoğrafın kopyasını alırdı."

(Laughter)

(Gülüşmeler)

And so many of the comments were exactly of this type,

Ve para alanların içinde,

yorumların çoğu tam olarak bu şekilde.

where people got money and, in fact, it made them antisocial.

Bu onların antisosyal olduğunu gösterir.

So I told you it ruins people's lives and their friends bug them.

Bunun hayatlarını mahvettiğini ve

arkadaşlarının rahatsız ettiğini söylemiştim.

Also, money often makes us feel very selfish

Ayrıca, para genellikle bencil hissettirir ve

and we do things only for ourselves.

sadece kendimiz için bir şeyler yaparız.

We thought maybe the reason money doesn't make us happy

Belki de paranın bizi mutlu etmemesinin sebebi,

is that we're spending it on the wrong things;

sürekli yanlış şeylere harcamamızdır,

in particular, we're always spending it on ourselves.

özellikle hep kendimize harcamamız.

Ve düşündük, merak ediyorum da,

And we wondered what would happen

if we made people spend more of their money on others.

İnsanlar parasının çoğunu başkaları için harcasaydı,

neler olurdu?

So instead of being antisocial with your money,

Yani paranızla antisosyal olmak yerine,

what if you were more pro-social with it?

biraz daha topluma faydalı olsaydınız?

We thought, let's make people do it and see what happens.

Ve düşündük, insanlar bunu denesinler,

neler olacak görelim.

Let's have some people do what they usually do,

Bazıları alıştıkları şeyi yapsın

spend money on themselves,

ve kendilerince harcasınlar,

and let's make some people give money away,

bazıları parayı versinler, mutluluklarını karşılaştırsınlar

and measure their happiness and see if, in fact, they get happier.

ve gerçekten mutlu olacaklar mı görsünler.

The first way we did this was, one Vancouver morning,

Denediğimiz ilk yöntem şuydu.

Bir Vancouver sabahı,

we went out on the campus at University of British Columbia,

British Columbia Üniversitesi'ndeki kampüse gittik,

approached people and said, "Do you want to be in an experiment?"

ve insanlara yaklaşıp sorduk;

"Bir deneye katılmak ister misiniz?" "Evet" dediler.

They said, "Yes."

Onlara nasıl mutlu olduklarını sorduk

We asked them how happy they were, and then gave them an envelope.

ve sonra bir zarf verdik.

Zarflardan birinin içinde şu yazıyordu;

One of the envelopes had things in it that said,

"Bugün akşam 5'e kadar, bu parayı kendinize harcayın"

"By 5pm today, spend this money on yourself."

We gave some examples of what you could spend it on.

Neler harcayacaklarına dair bazı örnekler verdik.

Other people got a slip of paper that said,

Diğerleri ise, üzerinde şu yazan kağıt fiş aldı;

"By 5pm today, spend this money on somebody else."

"Akşam 5'e kadar bu parayı başka birisine harcayın"

Also inside the envelope was money.

Ayrıca zarfın içinde para vardı.

And we manipulated how much money we gave them;

Verdiğimiz para miktarını değiştirdik.

some people got this slip of paper and five dollars,

Bazıları bu fişi ve 5 dolar aldı.

some got this slip of paper and 20 dollars.

Bazıları ise bu fişi ve 20 dolar aldı.

We let them go about their day and do whatever they wanted.

Günlerine başlamalarına izin verdik.

İstediklerini yaptılar.

We found out they did spend it in the way we asked them to.

Gerçekten istediğimiz şekilde harcadıklarını farkettik.

We called them up and asked them, "What did you spend it on?

Gece onları aradık ve sorduk;

"Parayı neye harcadın ve Ne kadar mutlu hissediyorsun?"

How happy do you feel now?"

What did they spend it on?

Parayı neye harcadılar?

These are college undergrads;

Bunlar kolej öğrencileri, kendilerine harcadıkları şeylerin çoğu

a lot of what they spent it on for themselves

küpeler ve makyaj malzemeleriydi.

were things like earrings and makeup.

Bir kadın, yeğeni için oyuncak aldığını söyledi.

One woman said she bought a stuffed animal for her niece.

Bazıları parayı evsizlere verdi.

People gave money to homeless people.

Starbucks’ın buradaki büyük etkisi.

Huge effect here of Starbucks.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

So if you give undergraduates five dollars,

Yani, üniversite öğrencilerine 5 dolar verirseniz,

it looks like coffee to them,

bu onlara kahve gibi gözükür,

and they run over to Starbucks and spend it as fast as they can.

Starbucks’a koşarlar ve en hızlı şekilde harcarlar.

Some people bought coffee for themselves, the way they usually would,

Ancak bazıları her zamanki gibi kendisine bir kahve aldı,

bazıları ise kahveyi başkası için aldığını söyledi.

but others bought coffee for somebody else.

So the very same purchase,

Çok benzer alımlar,

just targeted toward yourself or targeted toward somebody else.

sadece kendinize yönelik amaçlanmış,

ya da bir başkasına.

What did we find when we called at the end of the day?

Sonunda onları tekrar aradığımızda ne bulduk?

Parayı başkalarına harcayanlar daha mutlu oldu.

People who spent money on others got happier;

Kendisine harcayanlarsa, hiçbir şey olmadı.

people who spent it on themselves, nothing happened.

Bu onları daha az mutlu yapmadı,

It didn't make them less happy, it just didn't do much for them.

sadece pek bir şey katmadı.

The other thing we saw is the amount of money doesn't matter much.

Ve gördüğümüz diğer şey,

paranın miktarı o kadar da önemli değil.

People thought 20 dollars would be way better than five.

İnsanlar şöyle düşündü;

20 dolar, 5 dolardan daha iyi olurdu.

In fact, it doesn't matter how much money you spent.

Aslında ne kadar harcadığınız farketmez.

Önemli olan şey,

What really matters is that you spent it on somebody else

kendiniz yerine başkasına harcamanızdır.

rather than on yourself.

Parayı kendilerine harcamak yerine başkası için verdiğimizde,

We see this again and again

when we give people money to spend on others instead of on themselves.

bunu tekrar tekrar görüyoruz.

Of course, these are undergraduates in Canada --

Tabi ki bunlar Kanada’daki öğrenciler,

dünyanın en temsili nüfusu değil.

not the world's most representative population.

They're also fairly wealthy and affluent and other sorts of things.

Onlar oldukça zengin, varlıklı

ve bunun gibi şeyler.

We wanted to see if this holds true everywhere in the world

Dünyada her yerde mi geçerli, yoksa sadece

zengin ülkelerde mi böyle diye görmek istedik.

or just among wealthy countries.

So we went to Uganda and ran a very similar experiment.

Bu nedenle Uganda’ya bile gittik

ve çok basit bir deney yaptık.

Imagine, instead of just people in Canada, we say,

“Kendine veya başkasına, para harcadığın son zamanı seç ...

"Name the last time you spent money on yourself or others.

...Tanımla. Seni ne kadar mutlu etmişti?”

Describe it. How happy did it make you?"

Or in Uganda, "Name the last time you spent money on yourself or others

diye sorduğumuz Kanada’daki insanlar yerine,

aynısını sorduğumuz Uganda'daki insanları hayal edin,

and describe that."

Then we asked them how happy they are, again.

Ve sonra, ne kadar mutlu olduklarını tekrar sorduk.

And what we see is sort of amazing,

Gördüğümüz şey şaşırtıcı türdendi

because there's human universals on what you do with your money,

çünkü parayla ne yaptığınız üzerine

evrensel kültürler ve de gerçek kültür farklılıkları var.

and real cultural differences on what you do as well.

So for example, one guy from Uganda says this:

Mesela, Uganda’lı birisi şöyle diyor;

"I called a girl I wished to love."

"Aşık olduğum kızı aradım... "

They basically went out on a date,

Normal bir şekilde randevulaşmışlar,

and he says at the end that he didn't "achieve" her up till now.

ve en sonunda diyor ki, kızı şu ana kadar elde edememiş.

(Laughter)

Bu adam ise Kanada’dan.

Here's a guy from Canada.

Very similar thing.

Çok benzer bir durum.

"I took my girlfriend out for dinner.

"Kız arkadaşımı akşam yemeğine çıkardım...

We went to a movie, we left early,

...Sinemaya gittik, erken çıktık ve sonra odasına geri döndük…"

and then went back to her room for ... cake," just cake.

Yalnızca ...

Kek için, sadece bir parça kek.

(Laughter)

Human universal:

İnsanoğlu.. Parayı başkasına harcıyorsun,

you spend money on others, you're being nice.

ona iyi davranmış oluyorsun.

Maybe you have something in mind, maybe not.

Belki aklınızda bir şey var, belki de yok.

But then we see extraordinary differences.

Ancak daha sonra sıradışı farklar gördük.

So look at these two.

Şu iki örneğe bakın.

This is a woman from Canada.

Kanada’dan bir kadın.

We say, "Name a time you spent money on somebody else."

"Başkasına para harcadığın bir zaman seç" dedik.

She says, "I bought a present for my mom.

Dedi ki; "Anneme bir hediye almıştım ...

I drove to the mall, bought a present, gave it to my mom."

... Arabayla AVM'ye gittim, hediye aldım, anneme verdim"

Perfectly nice thing to do.

Yapılacak tamamen hoş bir şey.

It's good to get gifts for people you know.

İnsanlara hediye almak güzeldir, bilirsiniz.

Compare that to this woman from Uganda:

Şimdi bunu, Uganda’lı kadınla kıyaslayın.

"I was walking and met a longtime friend whose son was sick with malaria.

"Yürüyordum ve oğlu sıtma hastası olan çok eski bir arkadaşımla karşılaştım ...

They had no money, they went to a clinic and I gave her this money."

... Hiç parası yoktu, kliniğe gittiler ve parayı onlara verdim."

This isn't $10,000, it's the local currency.

Bu miktar, 10 bin dolar değil, yerel para birimi.

So it's a very small amount of money, in fact.

Yani çok düşük bir miktar, gerçekten.

But enormously different motivations here.

Bunlar aşırı derecede farklı dürtüler.

This is a real medical need, literally a lifesaving donation.

Bu gerçek bir tıbbi ihtiyaç,

abartısız hayat kurtarıcı bir bağış.

Above, it's just kind of, I bought a gift for my mother.

Yukarıda sadece bir örnek, "Anneme hediye aldım."

What we see again, though,

Tekrar gördüğümüz gibi;

is that the specific way you spend on other people isn't nearly as important

Parayı başkalarına harcadığınız özel yöntemlerin,

kendinizi mutlu etmek için başkalarına harcadığınız gerçeği kadar

as the fact that you spend on other people in order to make yourself happy,

önemli olmamasıdır, aslında önemli bir gerçek.

which is really quite important.

So you don't have to do amazing things with your money

Kendinizi mutlu etmek için,

paranızla ilginç şeyler yapmak zorunda değilsiniz.

to make yourself happy.

Küçük, ufak tefek şeyler yapabilirsiniz,

You can do small, trivial things and still get the benefits from doing this.

bunları yapmak yine de size yarar sağlar.

These are only two countries.

Bunlar sadece iki ülke.

Parayla mutluluk arasındaki ilişkiyi görebilseydik,

We wanted to look at every country in the world if we could,

daha uzaklara gitmeyi ve dünyadaki her ülkeye bakmayı isterdik.

to see what the relationship is between money and happiness.

We got data from the Gallup Organization,

Ülkelerin son günlerde yaptığı anketlerdeki bildiğiniz verileri,

which you know from all the political polls happening lately.

Gallup Organizasyonu'ndan temin ettik.

They asked people, "Did you donate money to charity recently?"

İnsanlara soruyorlar;

"Son zamanlarda hayır kurumuna para bağışladınız mı?"

and, "How happy are you with life in general?"

"Hayatta genel olarak ne kadar mutlusunuz?"

We can see what the relationship is between those two things.

Böylece bu 2 şey arasındaki ilişkinin ne olduğunu görebiliriz.

Are they positively correlated, giving money makes you happy?

Olumlu olarak mı bağlantılılar? Para vermek sizi mutlu eder.

Or are they negatively correlated?

Yoksa olumsuz olarak mı?

On this map, green will mean they're positively correlated,

Bu haritada,

yeşil olumlu olarak bağlantılı olduğunu gösteriyor,

red means they're negatively correlated.

kırmızı ise olumsuz bir şekilde.

And you can see, the world is crazily green.

Ve dünyanın delicesine yeşil olduğunu görebilirsiniz.

So in almost every country in the world where we have this data,

Yani, veri topladığımız dünyadaki neredeyse her ülkede,

people who give money to charity are happier people

hayır kurumuna para bağışlayanlar, bağışlamayanlardan daha mutlu.

than people who don't give money to charity.

I know you're looking at the red country in the middle.

Ortadaki kırmızı ülkeye baktığınızı biliyorum.

I would be a jerk and not tell you what it is,

Pisliğin teki olup bu ülkenin ne olduğunu söylemezdim,

but it's Central African Republic.

ama Orta Afrika Cumhuriyeti.

You can make up stories.

Efsaneler uydurabilirsiniz.

Maybe it's different there for some reason.

Her nedense bu durum orada farklı.

Gerçi hemen sağ altında

Just below that to the right is Rwanda, though,

şaşırtıcı bir şekilde yeşil olan Rwanda var.

which is amazingly green.

So almost everywhere we look,

Neredeyse baktığımız her yerde,

we see that giving money away makes you happier

para vermenin, kendinize saklamaktan

daha fazla sizi mutlu ettiğini görüyoruz.

than keeping it for yourself.

What about work, which is where we spend the rest of our time,

Ya iş hayatınız, tanıdığımız insanlarla olmadığımızda

when we're not with the people we know.

kalan vaktimizin çoğunu geçirdiğimiz yer.

We decided to infiltrate some companies and do a very similar thing.

Bazı şirketlerin içine girmeye karar verdik

ve benzer bir şeyi yaptık.

These are sales teams in Belgium.

Bunlar Belçika’daki satış ekiplerinden.

They work in teams, go out and sell to doctors

Takım olarak çalışıyorlar, dışarı çıkıyorlar ve

and try to get them to buy drugs.

doktorlara ilaç satmak için uğraşıyorlar.

We can look and see how well they sell things

Bir takımın üyesi olmanın işlevi olarak,

as a function of being a member of a team.

ne kadar iyi sattıklarını, bakınca görebiliyoruz.

We give people on some teams some money

Bazı takımlara, kendileri için para verip,

"Spend it however you want on yourself,"

"Parayı dilediğiniz gibi kendinize harcayın.” dedik,

just like we did with the undergrads in Canada.

tıpkı Kanada’daki öğrenciler gibi.

To other teams we say, "Here's 15 euro. Spend it on one of your teammates.

Ancak diğer takımlara,

"İşte 15 Euro. Bu hafta parayı takım arkadaşlarından birine harca...

Buy them something as a gift and give it to them.

...Hediye olarak bir şeyler al, ve ona ver” dedik.

Then we can see, we've got teams that spend on themselves

Ve pekala, görüyoruz ki elimizde;

parayı kendilerine harcayan takımlar ve

and these pro-social teams who we give money to make the team better.

biraz daha verimli olsun diye para verdiğimiz

The reason I have a ridiculous pinata there

toplum yanlısı takımlar var.

Oradaki oyuncağın sebebi,

is one team pooled their money and bought a pinata,

bir takımın, paraları toplayıp satın alması.

Toplanıp oyuncağı dağıtmışlar, içindeki şekerler etrafa saçılmış,

they smashed the pinata, the candy fell out and things like that.

bunu gibi şeyler.

A silly, trivial thing to do,

Yapılacak saçma bir şey.

but think of the difference on a team that didn't do that at all,

ancak bunu hiç yapmayan bir takımla arasındaki farkı düşünün,

15 Euro alan, parayı ceplerine koyan,

that got 15 euro, put it in their pocket, maybe bought themselves a coffee,

belki kendilerine kahve almış olan bir takım,

or teams that had this pro-social experience

ya da toplum yanlısı davranış gösteren,

where they bonded together to buy something and do a group activity.

birbirine bağlı ve grup aktivitesi için bir şeyler satın alan bir takım.

What we see is that the teams that are pro-social sell more stuff

Gördüğümüz şey, gerçekten,

toplum yanlısı olan takımlar, parayı bireysel harcayanlara göre

than the teams that only got money for themselves.

daha fazla şey sattılar.

One way to think of it is: for every 15 euro you give people for themselves,

Ve düşünülecek bir şey de,

insanlara kendileri için verdiğiniz her 15 Euro’da,

they put it in their pocket and don't do anything different than before.

parayı ceplerine koyuyorlar

ve öncekilerden farklı bir şey yapmıyorlar.

You don't get money from that;

Böyle para kazanamazsınız.

Aslında para kaybedersiniz,

you lose money, since it doesn't motivate them to perform better.

çünkü daha iyisi için onları motive etmez.

But when you give them 15 euro to spend on their teammates,

Ama arkadaşlarına harcamaları için 15 Euro verdiğinizde,

bu paraya yatırım yaparak büyük başarı kazanacağınız,

they do so much better on their teams

that you actually get a huge win on investing this kind of money.

çok iyi şeyleri takımları için yapıyorlar.

Ve şunu farkettim; galiba kendinizi düşünüyorsunuz.

You're probably thinking to yourselves, this is all fine,

her şey gayet iyi,

but there's a context that's incredibly important for public policy,

ama kamu düzeni için inanılmaz derecede önemli bir durum var

ve orada işe yaradığını hayal edemiyorum.

and I can't imagine it would work there.

And if he doesn't show me that it works here,

Ve temel olarak, burada çalıştığını göstermezse,

söylediği hiçbir şeye inanmayacağım.

I don't believe anything he said.

I know what you're all thinking about are dodgeball teams.

Hepinizin düşündüğü şeyin, yakartop takımı olduğunu biliyorum.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

This was a huge criticism that we got,

Bu söylememiz gereken büyük bir eleştiriydi.

that if you can't show it with dodgeball teams, this is all stupid.

Yakartop takımıyla gösteremezseniz, bunların hepsi aptalcadır.

So we went and found these dodgeball teams and infiltrated them,

Dışarı çıkıp yakartop takımları bulduk,

ve içlerine gizlice katıldık.

and did the exact same thing as before.

Ve öncekilerin tamamen aynısını yaptık.

So we give people on some teams money to spend on themselves.

Yani bazı takımlar,

Takım içindekiler; para verdiklerimiz,

Other teams, we give them money to spend on their dodgeball teammates.

Diğer takımlar ise, takım arkadaşlarına harcayanlar.

The teams that spend money on themselves

Parayı kendilerine harcayan takımlar,

have the same winning percentages as before.

eskisi gibi aynı kazanma yüzdesine sahip.

Takım arkadaşlarına harcamaları için para verdiklerimiz ise,

The teams we give the money to spend on each other

become different teams;

farklı bir takım oldular ve

they dominate the league by the time they're done.

gerçekten lig bitene kadar domine ettiler.

Across all of these different contexts --

Bu farklı durumların tamamında,

özel hayatınızda, işinizde, hatta bina içi sporu gibi saçma şeylerde,

your personal life, you work life, even things like intramural sports --

we see spending on other people has a bigger return for you

parayı başkasına harcamanın,

kendinize harcamaktan daha büyük getirileri olduğunu görüyoruz.

than spending on yourself.

So if you think money can't buy happiness, you're not spending it right.

Bu nedenle, sadece şunu söyleyeceğim;

para mutluluğu satın alamaz diye düşünüyorsanız,

The implication isn't you should buy this product instead of that product,

doğru harcamıyorsunuzdur.

Buradaki çıkarım,

"Bu ürün yerine şunu almalısın, kendini böyle mutlu edersin" değil.

and that's the way to make yourself happier.

Asıl çıkarım,

It's that you should stop thinking about which product to buy for yourself,

kendinize hangi ürünü alacağınız konusunda düşünmeyi bırakmak

ve bunun yerine birazını başkalarına vermeye çalışmaktır.

and try giving some of it to other people instead.

And we luckily have an opportunity for you.

Neyse ki sizin için bir fırsatımız var.

DonorsChoose.org is a nonprofit for mainly public school teachers

DonorsChoose.org kar amacı gütmeyen bir site,

çoğunlukla düşük gelirli devlet okulundaki öğretmenler için.

in low-income schools.

They post projects like,

Bir proje paylaştılar. Diyorlar ki;

"I want to teach Huckleberry Finn and we don't have the books,"

"Sınıfıma Huckleberry Finn’i göstermek istiyorum ama kitapları yok."

or, "I want a microscope to teach my students science

"Öğrencilere bilimi öğretmek için bir mikroskop istiyorum ...

and we don't have a microscope."

... ve bir mikroskobumuz yok."

You and I can go on and buy it for them.

Siz ya da ben, çıkıp satın alabiliriz.

The teacher and the kids write you thank-you notes,

Bir öğretmen ya da bir çocuk

sometimes they send pictures of them using the microscope.

size teşekkür notu yazıyor.

Bazen mikroskop kullanırkenki fotoğraflarını gönderiyorlar.

It's an extraordinary thing.

Bu olağanüstü bir şey.

Go to the website and start yourself on the process of thinking

Siteye gidin ve düşünmeye başlayın,

bir kez daha,

"Kendim için nasıl para harcayabilirim" hakkında daha az,

less about "How can I spend money on myself?"

and more about "If I've got five dollars or 15 dollars,

"5 ya da 15 dolarım olsa, insanların yararına ne yapabilirim"

what can I do to benefit other people?"

hakkında daha fazla düşünün.

Çünkü bunu yaptığınızda eninde sonunda,

Ultimately, when you do that, you'll find you benefit yourself much more.

kendinize daha fazla faydası olduğunu göreceksiniz.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkışlar)