What the Russian Revolution would have looked like on social media | Mikhail Zygar

Çeviri: Figen Ergürbüz Gözden geçirme: Cihan Ekmekçi

What is history?

Tarih nedir?

It is something written by the winners.

Kazananlar tarafından yazılan bir şey.

There is a stereotype that history should be focused on the rulers,

Tarihin odak noktasının hükmedenler olması gerektiğine dair yaygın bir kanı var.

like Lenin or Trotsky.

Lenin ya da Trotsky gibi.

As a result, people in many countries, like mine, Russia,

Bunun sonucu olarak benim ülkem Rusya ve birçok ülkede insanlar

look at history as something that was predetermined

tarihe liderlerin kararlarının yön verdiğini

or determined by the leaders,

ve sıradan insanların

and common people could not influence it in any way.

tarihi etkileyemeyeceğine inanıyor.

Many Russians today do not believe that Russia could ever have been

Bugün Rusların çoğu Rusya'nın hiçbir zaman gerçekten demokrat bir ulus olamadığına

or ever will be a truly democratic nation,

ve gelecekte de olamayacağına inanıyor.

and this is due to the way history has been framed

Bunun nedeni tarihin Rus vatandaşlarına

to the citizens of Russia.

bu çerçevede anlatılması.

And this is not true.

Bu doğru değil.

To prove it, I spent two years of my life trying to go 100 years back,

Bunun doğru olmadığını kanıtlamak için iki yılımı tarihte 100 yıl geriye

to the year 1917,

-Rus Devrimi'nin gerçekleştiği 1917'ye-

the year of the Russian Revolution.

gitmeye çalışarak geçirdim.

I asked myself, what if the internet and Facebook existed 100 years ago?

Kendime sordum; internet ve Facebook 100 yıl önce var olsaydı ne olurdu?

So last year, we built a social network for dead people,

Bu amaçla geçen yıl ölü insanlar için

named Project1917.com.

Project1917.com adını verdiğimiz bir sosyal ağ kurduk.

My team and I created our software,

Ben ve ekibim yazılımımızı yaparak

digitized and uploaded all possible real diaries and letters

100 yıl önce 3000'den fazla kişi tarafından yazılmış

written by more than 3,000 people

bütün gerçek günlük ve mektupları

100 years ago.

dijital ortama aktardık.

So any user of our website or application

Böylece yazılım veya uygulamamızı kullanan herhangi bir kullanıcı,

can follow a news feed for each day of 1917

1917 yılının her gününün haber akışını takip edebilecek

and read what people like Stravinsky or Trotsky,

ve Stravinsky, Trotsky Lenin ya da Pavlova gibi insanların

Lenin or Pavlova and others thought and felt.

ne düşündüğünü ve neler hissettiğini öğrenecek.

We watch all those personalities being ordinary people like you and me,

Bütün bu kişilikleri sizin ve benim gibi normal insanlar olarak görüyoruz.

not demigods,

Yarı tanrılar olarak değil.

and we see that history consists of their mistakes, fears, weaknesses,

Ve tarihte onların hataları, korkuları ve zayıf yanları olduğunu da görüyoruz,

not only their "genius ideas."

sadece ''dâhiyane fikirleri'' değil.

Our project was a shock for many Russians,

Projemiz, ülkemizin her zaman otokrat bir imparatorluk olduğunu,

who used to think that our country has always been an autocratic empire

özgürlük ve demokrasi düşüncelerinin

and the ideas of freedom and democracy could never have prevailed,

hiçbir zaman egemen olmadığını,

just because democracy was not our destiny.

çünkü demokrasinin kaderimiz olmadığını düşünen çoğu Rus için bir şok oldu.

But if we take a broader look,

Ancak daha geniş bir açıdan baktığımızda

it's not that black and white.

her şey o kadar da siyah beyaz değil.

Yes, 1917 led to 70 years of communist dictatorship.

Evet, 1917 yılı 70 yıl boyunca süren komünist bir diktatörlüğe yol açtı.

But with this project, we see that Russia could have had a different history

Ama bu proje sayesinde aslında Rusya'nın farklı bir tarihi olabileceğini,

and a democratic future, as any other country could or still can.

ve diğer her ulus gibi demokratik bir geleceği olabileceğini görüyoruz.

Reading the posts from 1917,

1917 yılına ait bu paylaşımları okuyarak

you learn that Russia was the first country in the world

Rusya'nın aslında ölüm cezasını kaldıran ilk ülke olduğunu,

to abolish the death penalty,

ayrıca kadınlara oy verme hakkı veren

or one of the first ones to grant women voting rights.

ilk ülkelerden biri olduğunu görüyoruz.

Knowing history and understanding how ordinary people influenced history

Tarihi ve sıradan insanların tarihi nasıl etkilediğini öğrenmek

can help us create a better future,

daha iyi bir gelecek kurmamızda bize yardımcı olabilir.

because history is just a rehearsal of what's happening right now.

Çünkü tarih şu an yaşananların provasından ibaret.

We do need new ways of telling history,

Tarihi anlatmanın yeni yollarını bulmalıyız.

and this year, for example,

Örneğin bu yıl 1968Digital.com adında

we started a new online project that is called 1968Digital.com,

yeni bir online proje başlattık.

and that is an online documentary series

Bu online bir belgesel dizi.

that gives you an impression of that year, 1968,

Size küresel bir toplumsal değişikliğin gerçekleştiği

a year marked by global social change

bugün yaşadığımız dünyanın şekillenmesinde

that, in many ways, created the world as we know it now.

birçok bakımdan etkili olan 1968 yılı hakkında bir izlenim veriyor.

But we are making that history alive

Ancak bu tarihi eğer bütün karakterler cep telefonu kullanabilseler

by imagining what if all the main characters could use mobile phones ...

ne olacağını hayal ederek

just like that?

biz canlandırıyoruz.

And we see that a lot of individuals

Birçok bireyin aynı zorluklarla karşılaşıp mücadele ettiklerini

were facing the same challenges and were fighting for the same values,

ve aynı değerler uğruna savaştıklarını görüyoruz.

no matter if they lived in the US or in USSR

ABD'de veya SSCB'de

or in France or in China or in Czechoslovakia.

Fransa, Çin ya da Çekoslavakya'da yaşamış olmaları fark etmez.

By exposing history in such a democratic way,

Tarihe sosyal medya aracığıyla

bu kadar demokratik bir yolla ışık tutarak

through social media,

we show that people in power are not the only ones making choices.

seçim yapanların yalnızca iktidardaki insanlar olmadığını gösteriyoruz.

That gives any user a possibility of reclaiming history.

Bu kullanıcıya tarihi yeniden değerlendirme olanağı tanıyor.

Ordinary people matter.

Sıradan insanlar önemlidir.

They have an impact.

Onların da güçlü bir etkisi var.

Ideas matter.

Fikirler önemlidir.

Journalists, scientists, philosophers matter.

Gazeteciler, bilim insanları, filozoflar önemlidir.

We shape society.

Bizler toplumu şekillendiriyoruz.

We all make history.

Tarihi bizler yazıyoruz, hepimiz.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkışlar)