What the Russian Revolution would have looked like on social media | Mikhail Zygar

Translator: Anush Ignatyan Reviewer: Grigor Janikyan

What is history?

Ի՞նչ է պատմությունը:

It is something written by the winners.

Մի բան, որ գրում են հաղթողները:

There is a stereotype that history should be focused on the rulers,

Մի կարծրատիպ կա, ըստ որի, պատմությունը պիտի կենտրոնանա իշխողների վրա,

like Lenin or Trotsky.

ինչպիսիք են Լենինը կամ Տրոցկին:

As a result, people in many countries, like mine, Russia,

Հետևաբար` մարդիկ շատ երկրներում, ինչպես իմ երկրում` Ռուսաստանում,

look at history as something that was predetermined

պատմությանը նայում են որպես մի երևույթի, որը կանխորոշել

or determined by the leaders,

կամ որոշել են առաջնորդները,

and common people could not influence it in any way.

իսկ հասարակ մարդիկ դրա վրա ազդեցություն չեն ունեցել:

Many Russians today do not believe that Russia could ever have been

Այսօր շատ ռուսներ չեն հավատում, որ Ռուսաստանը երբևէ կարող էր

or ever will be a truly democratic nation,

կամ կկարողանա իսկական ժողովրդավարական երկիր լինել,

and this is due to the way history has been framed

և սա այն բանի պատճառով, թե ինչպես է պատմությունը ներկայացվել

to the citizens of Russia.

Ռուսաստանի քազաքացիներին:

And this is not true.

Եվ սա ճիշտ չէ:

To prove it, I spent two years of my life trying to go 100 years back,

Ապացուցելու համար ծախսեցի կյանքիցս 2 տարի փորձելով գնալ 100 տարի հետ`

to the year 1917,

դեպի 1917 թվական,

the year of the Russian Revolution.

ռուսական հեղափոխության տարիներ:

I asked myself, what if the internet and Facebook existed 100 years ago?

Ինձ հարցրի`ի՞նչ կլիներ,եթե համացանցն ու Ֆեյսբուքը լինեին 100 տարի առաջ:

So last year, we built a social network for dead people,

Անցած տարի մի սոցիալական ցանց ստեղծեցինք մահացած մարդկանց համար,

named Project1917.com.

որ կոչվում էր Project1917.com:

My team and I created our software,

Ես և թիմս ստեղծեցինք մեր ծրագիրը,

digitized and uploaded all possible real diaries and letters

թվայնացրինք և ներբեռնեցինք բոլոր հնարավոր իրական օրագրերն ու նամակները,

written by more than 3,000 people

որ գրվել էին ավելի քան 3000 մարդու կողմից

100 years ago.

100 տարի առաջ:

So any user of our website or application

Այսպես, մեր կայքի կամ ծրագրի ցանկացած օգտագործող

can follow a news feed for each day of 1917

կարող է հետևել 1917-ի ամեն օրվա նորություններին

and read what people like Stravinsky or Trotsky,

և կարդալ,թե Ստրավինսկու կամ Տրոցկու,

Lenin or Pavlova and others thought and felt.

Լենինի կամ Պավլովայի նման մարդիկ ինչ էին մտածում և զգում:

We watch all those personalities being ordinary people like you and me,

Մենք նայում ենք նրանց` որպես ինձ և ձեզ նման հասարակ մարդկանց,

not demigods,

ոչ կիսաստվածների,

and we see that history consists of their mistakes, fears, weaknesses,

և տեսնում ենք`պատմությունը կազմված է նրանց սխալներից,վախերից և թուլությոններից,

not only their "genius ideas."

ոչ թե միայն «հանճարեղ մտքերից»:

Our project was a shock for many Russians,

Մեր ծրագիրը շոկ էր շատ ռուսների համար,

who used to think that our country has always been an autocratic empire

որոնք կարծում էին,որ մեր երկիրը միշտ բռնակալական կայսրություն է եղել,

and the ideas of freedom and democracy could never have prevailed,

և ազատության ու ժողովրդավարության գաղափարները երբեք չեն գերիշխել,

just because democracy was not our destiny.

որովհետև ժողովրդավարությունը մեր ճակատագիրը չի եղել:

But if we take a broader look,

Բայց եթե խորանանք,

it's not that black and white.

դա այդքան էլ պարզ չէ:

Yes, 1917 led to 70 years of communist dictatorship.

Այո, 1917-ը հանգեցրեց 70 տարվա կոմունիստական դիկտատուրայի:

But with this project, we see that Russia could have had a different history

Բայց այս ծրագրով տեսնում ենք,որ Ռուսաստանը կարող էր ունենալ այլ պատմություն

and a democratic future, as any other country could or still can.

և ժողովրդավար ապագա, ինչպես ցանկացած ուրիշ երկիր:

Reading the posts from 1917,

Կարդալով 1917-ի հրապարակումները`

you learn that Russia was the first country in the world

իմանում ենք, որ Ռուսաստանն աշխարհում առաջին երկիրն է,

to abolish the death penalty,

որ արգելել է մահապատիժը,

or one of the first ones to grant women voting rights.

կամ առաջիններից է, որ կանանց ընտրելու իրավունք է տվել:

Knowing history and understanding how ordinary people influenced history

Պատմությունն իմանալը և հասկանալը,թե ինչպես կարող են հասարակ մարդիկ ազդել դրա վրա,

can help us create a better future,

կարող է օգնել`կերտելու ավելի լավ ապագա,

because history is just a rehearsal of what's happening right now.

որովհետև պատմությունը կրկնությունն է այն ամենի, ինչ լինում է հիմա:

We do need new ways of telling history,

Մեզ պետք են պատմությունը պատմելու նոր ձևեր

and this year, for example,

և,օրինակ, այս տարի

we started a new online project that is called 1968Digital.com,

մենք ստեղծեցինք մի նոր առցանց ծրագիր, որը կոչվում է 1968Digital.com,

and that is an online documentary series

սա առցանց փաստագրական շարք է

that gives you an impression of that year, 1968,

որը ստեղծում է մի տպավորություն, ասես 1968 թվականն է,

a year marked by global social change

տարի՝ նշանավոր համաշխարհային սոցիալական փոփոխությամբ,

that, in many ways, created the world as we know it now.

որը տարբեր առումներով աշխարհը դարձրեց այնպիսին, ինչպիսին տեսնում ենք հիմա:

But we are making that history alive

Բայց մենք կենդանացնում ենք այդ պատմությունը`

by imagining what if all the main characters could use mobile phones ...

երևակայելով`ինչ կլիներ,եթե բոլոր գլխավոր կերպարները բջջային հեռախոս օգտագործեին...

just like that?

հենց այդպե՞ս:

And we see that a lot of individuals

Ու տեսնում ենք, որ բազմաթիվ անհատներ

were facing the same challenges and were fighting for the same values,

առնչվում էին նույն մարտահրավերներին և կռվում էին նույն արժեքների համար,

no matter if they lived in the US or in USSR

կապ չունի`նրանք ԱՄՆ-ում էին ապրում, թե ԽՍՀՄ-ում,

or in France or in China or in Czechoslovakia.

Ֆրանսիայում թե Չինաստանում կամ Չեխոսլովակիայում:

By exposing history in such a democratic way,

Բացահայտելեվ պատմությունն այսպիսի ժաղովրդավարական եղանակով`

through social media,

սոցիալական մեդիայի միջոցով,

we show that people in power are not the only ones making choices.

ցույց ենք տալիս հզորություն ունեցողներին, և ոչ թե միայն որոշում ընդունողներին:

That gives any user a possibility of reclaiming history.

Դա գտագործողներին պատմությունը վերականգնելու հնարավորություն է տալիս:

Ordinary people matter.

Հասարակ մարդիկ կարևոր են:

They have an impact.

Նրանք ազդեցություն ունեն:

Ideas matter.

Գաղափարները կարևոր են:

Journalists, scientists, philosophers matter.

Լրագրողները, գիտնականները, փիլիսոփաները նշանակալից դեր ունեն:

We shape society.

Մենք ենք ձևավորում հասարակությունը:

We all make history.

Մենք ենք կերտում պատմությունը:

Thank you.

Շնորհակալություն:

(Applause)

(Ծափահարություն)