How to control someone else's arm with your brain | Greg Gage

Translator: sann tint Reviewer: Myo Aung

The brain is an amazing and complex organ.

ဦးနှောက်ဟာ အံ့ဩစရာကောင်းပြီး ရှုပ်ထွေးလှတဲ့အင်္ဂါပါ။

And while many people are fascinated by the brain,

တော်တော်များများက ဦးနှောက်ကို သိပ်စိတ်ဝင်စားပေမဲ့

they can't really tell you that much

တကယ်တော့ ဦးနှောက်အလုပ်လုပ်ပုံ

about the properties about how the brain works

ဂုဏ်သတ္တိအကြောင်းကို သိပ်မပြောနိုင်ပါဘူး။

because we don't teach neuroscience in schools.

အာရုံကြောဆေးသိပ္ပံကို ကျောင်းတွေမှာ မသင်လို့ပါ။

And one of the reasons why is that the equipment

အကြောင်းတစ်ခုက ဒီကိရိယာဟာ

is so complex and so expensive

ရှုပ်ထွေးလွန်းပြီး၊ စျေးကြီးလွန်းတာကြောင့်

that it's really only done at major universities and large institutions.

အဓိကတက္ကသိုလ်တွေနဲ့ အဖွဲ့အစည်းကြီး တွေမှာပဲလုပ်ကြတာကြောင့်ပါ

And so in order to be able to access the brain,

ဒါကြောင့် ဦးနှောက်ဆီကိုရောက်နိူင်ဖို့

you really need to dedicate your life

ခင်ဗျားဟာ ဘွဲ့ရကျောင်းသားအဖြစ်

and spend six and a half years as a graduate student

၆နှစ်ခွဲလောက်အကုန်ခံကာ ရည်စူးဖို့လိုပါတယ်။

just to become a neuroscientist to get access to these tools.

ဒီကိရိယာတွေသုံးခွင့်ရတဲ့ အာရုံကြော ဆေးပညာရှင်ဖြစ်လာဖို့ပါ။

And that's a shame because one out of five of us,

ဝမ်းနည်းစရာက ကျွန်တော်တို့ ၅ ယောက်မှာ ၁ ယောက်ဟာ

that's 20 percent of the entire world, will have a neurological disorder.

တစ်ကမ္ဘာလုံးရဲ့ ၂၀% ဟာ အာရုံကြော ကစဉ့်ကလျား ရောဂါရကြတော့မှာလေ။

And there are zero cures for these diseases.

ဒီရောဂါတွေအတွက်ကုထုံးက နတ္ထိပဲ။

And so it seems that what we should be doing

ဒီတော့ ဖြစ်ပုံရတာက ကျွန်တော်တို့တွေ

is reaching back earlier in the eduction process

ပညာရေးလုပ်ငန်းစဉ်ရဲ့ အစောပိုင်းကို ပြန်သွားသင့်ပြီး

and teaching students about neuroscience so that in the future,

ဦးနှောက်နဲ့အာရုံကြောပညာကို ကျောင်းသားတွေကို သင်သင့်တာပေါ့။

they may be thinking about possibly becoming a brain scientist.

ဒါမှ နောင် ဦးနှောက်ပညာရှင်ဖြစ်ဖို့ အလားအလာ စဉ်းစားလို့ရမှာလေ။

When I was a graduate student, my lab mate Tim Marzullo and myself,

ဘွဲ့ရကျောင်းသားတုန်းက ကျွန်တော်နဲ့ လက်တွေ့ခန်းဖော် Tim Marzullo တို့

decided that what if we took this complex equipment that we have

ဦးနှောက်ကိုလေ့လာဖို့ ကိုယ့်မှာရှိတဲ့ ရှုပ်ထွေးလှတဲ့ ကိရိယာကိုယူပြီး

for studying the brain and made it simple enough and affordable enough

ကိုယ်သိတဲ့လူတိုင်း ဝယ်နိုင်ဖို့ ရိုးရိုးလေး လုပ်လိုက်ဖို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့တယ်။

that anyone that you know, an amateur or a high school student,

ဝါသနာရှင် (သို့) အထက်တန်းကျောင်းသား ၁ ယောက်လေ့လာနိုင်ပြီး

could learn and actually participate in the discovery of neuroscience.

အာရုံကြောသိပ္ပံရှာဖွေမှုကို တကယ် ပါဝင်လို့ရအောင်ပေါ့။

And so we did just that.

ဒီလိုနဲ​့ ဒါကိုပဲလုပ်ခဲ့ပါတယ်။

A few years ago, we started a company called Backyard Brains

နှစ်အနည်းငယ်က Backyard Brains ဆိုတဲ့ကုမ္ပဏီကို စခဲ့ပြီး

and we make DIY neuroscience equipment and I brought some here tonight,

အာရုံကြောသိပ္ပံ ကိုယ်တိုင်လုပ် ပစ္စည်းတွေဖန်တီးခဲ့တယ်၊ တစ်ချို့ ဒီည

and I want to do some demonstrations.

ဒီမှာယူလာပြီး သရုပ်ပြတာတွေ လုပ်ချင်ပါတယ်၊

You guys want to see some?

ကြည့်ချင်ကြတယ်မို့လားဗျာ။

So I need a volunteer.

ဒီတော့ လုပ်အားပေးတစ်ယောက် လိုတယ်ဗျာ၊

So right before -- what is your name? (Applause)

ဟော ရှေ့တည့်တည့်မှာ နာမည်ကဘယ်သူတုန်း။

Sam Kelly: Sam.

S K :Sam ပါရှင်။

Greg Gage: All right, Sam, I'm going to record from your brain.

G G: ကောင်းပြီ ​Sam ၊ မင်းဦးနှောက် ကနေ ဖမ်းယူတော့မှာနော်။

Have you had this before?

အရင်က ဒါမျိုးလုပ်ဖူးလား။

SK: No.

SK ဟင့်အင်း။

GG: I need you to stick out your arm for science,

GG စမ်းသပ်ချက်အတွက် လက်ကို ဆန့်ထားဖို့လိုတယ်၊

roll up your sleeve a bit,

အကျင်္ီလက်ကို နည်းနည်းလိပ်တင်လိုက်၊

So what I'm going to do, I'm putting electrodes on your arm,

ဒီတော့ လုပ်မှာက မင်းလက်မောင်းပေါ် လျှပ်ခေါင်းတွေ တပ်မယ်။

and you're probably wondering,

မင်းအံ့ဩချင် အံ့ဩနေမှာပေါ့၊

I just said I'm going to record from your brain, what am I doing with your arm?

ဦးနှောက်ကနေ ဖမ်းယူတော့မယ်လို့ ပြောခဲ့တယ်၊ လက်မောင်းနဲ့ ဘာလုပ်မှာပါလိမ့်။

Well, you have about 80 billion neurons inside your brain right now.

ကောင်းပြီ၊ အခု မင်းဦးနှောက်ထဲမှာ နူရွန်း ၈၀ဘီလီယံရှိတယ်။

They're sending electrical messages back and forth, and chemical messages.

သူတို့တွေဟာ ရှေ့နောက် လျှပ်စစ်သတင်းတွေ၊ ဓာတုသတင်းတွေပို့နေတယ်။

But some of your neurons right here in your motor cortex

ဒါပေမဲ့ ဦးနှောက်အပြင်လွှာက ဟောဒီနားက နူရွန်းတစ်ချို့က

are going to send messages down when you move your arm like this.

လက်ကို ဒီလိုလှုပ်တဲ့အခါ သတင်းကို အောက်ဘက်ပို့ပေးတယ်။

They're going to go down across your corpus callosum,

ဒါတေွဟာ corpus callosum ကိုဖြတ်ပြီး

down onto your spinal cord to your lower motor neuron

အာရုံကြောထိဆင်းတယ်၊ အောက်ပိုင်း မော်တာနူရွန်းက​​န​ေ

out to your muscles here,

ဟောဒီကြွက်သားတွေ အထိပေါ့။

and that electrical discharge is going to be picked up

အဲဒီလျှပ်ထွက်မှုကို ဟောဒီလျှပ်ခေါင်းတွေနဲ့

by these electrodes right here

ဖမ်းမှာဖြစ်ပြီး

and we're going to be able to listen

မင်းဦးနှောက်က ဘာလုပ်တော့မယ်ဆိုတာ

to exactly what your brain is going to be doing.

တိတိကျကျ ကြားနိုင်ကြတော့မှာပါ။

So I'm going to turn this on for a second.

ဒါကြောင့် ဒါကိုခဏလေး ဖွင့်လိုက်မယ်နော်။

Have you ever heard what your brain sounds like?

မင်းဦးနှောက်က ဒီလို အသံထွက်တာမျိုးကြားဖူးလား။

SK: No.

SK ဟင့်အင်း၊

GG: Let's try it out. So go ahead and squeeze your hand.

GG စမ်းကြည့်ကြစို့၊ ဒီတော့ ရှေ့တိုးပြီးး လက်ကိုညှစ်လိုက်၊

(Rumbling)

(လိမ့်ဆင်းသံ)

So what you're listening to,

ဒီတော့ မင်းဘာကြားနေရလဲ၊

so this is your motor units happening right here.

ဟောဒါက ဖြစ်ပျက်နေတဲ့ မင်းရဲ့ မော်တာယူနစ်တွေလေ။

Let's take a look at it as well.

ဒါကိုလည်းကြည့်ရအောင်လေ။

So I'm going to stand over here,

ဒီတော့ ဟိုမှာသွားရပ်နေလိုက်မယ်၊

and I'm going to open up our app here.

ဒီက တိုရဲ့ app ကိုဖွင့်ရအောင်လေ၊

So now I want you to squeeze.

ဒီတော့ အခု မင်းကို ညှစ်စေချင်တယ်။

(Rumbling)

(လိမ့်ဆင်းသံ)

So right here, these are the motor units that are happening

ဒီတော့ ဟောဒီမှာ အာရုံကြောကနေ ဟောဒီကြွက်သားအထိ

from her spinal cord out to her muscle right here,

ဖြစ်ပျက်နေကြတဲ့ သူမရဲ့ မော်တာယူနစ်တွေပါ။

and as she's doing it,

သူမဒါကိုလုပ်နေခိုက်မှာ

you're seeing the electrical activity that's happening here.

ဟောဒီမှာဖြစ်ပျက်နေတဲ့ လျှပ်စစ် လှုပ်ရှားမှုကို မြင်တွေ့ရမှာပါ။

You can even click here and try to see one of them.

ဒါကိုနှိပ်ပြီးတော့ အဲဒီထဲက တစ်ခုကို စမ်းကြည့်နိုင်ပါတယ်။

So keep doing it really hard.

ခပ်ပြင်းပြင်းလေး ဆက်လုပ်နေလိုက်ပါ။

So now we've paused

ဒီတော့ အခု ခဏရပ်ထားတာက

on one motor action potential that's happening right now inside of your brain.

ဦးနှောက်ထဲမှာဖြစ်နေတ့ဲ့မော်တာ လှုပ်ရှားမှု အလားအလာတစ်ခုပါ။

Do you guys want to see some more?

နောက်ထပ်ကြည့်ချင်ကြသေးလား။

(Applause)

(လက်ခုပ်သံများ)

That's interesting, but let's get it better.

စိတ်ဝင်စားစရာပဲ၊ ဒါကို ပိုကောင်းအောင် လုပ်ရအောင်။

I need one more volunteer.

နောက်ထပ်လုပ်အားပေး တစ်ယောက်လိုပါတယ်။

What is your name, sir?

နာမည်ဘယ်သူလဲကွ။

Miguel Goncalves: Miguel.

Miguel Goncalves: Miguel ပါ။

GG: Miguel, all right.

GG: Miguel ဟုတ်ပါပြီ။

You're going to stand right here.

မင်းက ဒီမှာရပ်နေရမှာနော်။

So when you're moving your arm like this,

မင်းလက်မောင်းကို ဒီလိုလှုပ်နေတုန်းမှာ

your brain is sending a signal down to your muscles right here.

ဦးနှောက်ကအချက်ပြတစ်ခုကို ဟောဒီ ကြွက်သားတွေဆီကို ပို့တော့မှာပါ။

I want you to move your arm as well.

ခင်ဗျား လက်မောင်းကိုရော လှုပ်စေချင်တယ်။

So your brain is going to send a signal down to your muscles.

ဒီတော့ ဦးနှောက်က အချက်ပြတစ်ခုကို ဟောဒီ ကြွက်သားတွေဆီကို ပို့တော့မှာပါ။

And so it turns out that there is a nerve that's right here

ဒီတော့ဖြစ်သွားတာက ဒီမှာရှိတဲ့ နာဗ့်တစ်ချောင်းက

that runs up here that innervates these three fingers,

ဟောဒီမှာပြေးတက်ကာ လက်ချောင်းတွေကို အားဖြည့်ပေးပြီး

and it's close enough to the skin that we might be able

ဒါက လှုံဆော်နိူင်လောက်အောင် အရေပြားနဲ့ နီးကပ်လွန်းတော့

to stimulate that so that what we can do

ကျွန်တော်တို့လုပ်နိုင်တာက လက်ကိုသွားတဲ့

is copy your brain signals going out to your hand

ဦးနှောက်အချက်ပြတွေကိုကူးပြီး

and inject it into your hand,

ဒါကိုလက်ထဲထိုးသွင်းလိုက်တာပေါ့။

so that your hand will move when your brain tells your hand to move.

ဦးနှောက်က လက်ကိုလှုပ်လို့ပြောတဲ့အခါ လှုပ်နိုင်အောင်လေ။

So in a sense, she will take away your free will

သဘောတစ်ခုအနေနဲ့ သူမဟာ မင်းရဲ့ စိတ်အလိုကိုယူလိုက်ပြီး

and you will no longer have any control over this hand.

မင်းဟာ ဒီလက်အပေါ် မထိန်းချုပ်နိုင်တော့ဘူးပေါ့။

You with me?

နားလည်တယ်နော်။

So I just need to hook you up.

ဒီတော့ မင်းကိုချိတ်ဖို့လိုတာပေါ့။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

So I'm going to find your ulnar nerve,

မင်းရဲ့လက်မောင်းရိုး နာ့ဗ်ကြောကို ရှာတော့မယ်

which is probably right around here.

ဒီနားလောက်မှာပေါ့၊

You don't know what you're signing up for

မင်းပေါ်လာတော့ ဘာကိုမင်းပတ်သက်နေလဲ

when you come up.

ဆိုတာ မင်းမသိပါဘူး။

So now I'm going to move away and we're going to plug it in

ဒီတော့ အခုကျွန်တော်ဖယ်လိုက်ပြီး ကျွန်တော်တို့လူသားချင်း

to our human-to-human interface over here.

ပေါင်းကူးတဲ့စနစ်ထဲမှာ ဒါကိုတပ်လိုက်မယ်။၊

Okay, so Sam, I want you to squeeze your hand again.

ကောင်းပြီ ဒီတော့ Samလက်ကို ထပ်ညှစ်စေချင်တယ်၊

Do it again. Perfect.

ထပ်ညှစ်လိုက်ပါ။ သိပ်ကောင်းတယ်၊

So now I'm going to hook you up over here so that you get the --

ဒီတော့မင်းကို ဟိုမှာ ချိတ်လိုက်တော့မယ်၊ မင်း..

It's going to feel a little bit weird at first,

ပထမတော့ နည်းနည်းလန့်သွားမှာပေါ့၊

this is going to feel like a -- (Laughter)

ဘယ်လိုမျိုးလဲဆိုတော့........(ရယ်သံများ)

You know, when you lose your free will, and someone else becomes your agent,

သိတယ်နော်၊ မင်းစိတ်မင်းမပိုင်တော့ရင် အခြားသူက မင်းရဲ့ဖန်တီးသူ ဖြစ်လာတယ်။

it does feel a bit strange.

နည်းနည်းတော့ ဆန်းတာပေါ့ကွာ။

Now I want you to relax your hand.

အခု လက်ကိုဖြေလျှော့စေချင်တယ်၊

Sam, you're with me?

Sam နားလည်တယ်နော်။

So you're going to squeeze.

မင်းညှစ်တော့မှာနော်။

I'm not going to turn it on yet, so go ahead and give it a squeeze.

ငါမဖွင့်ရသေးပါဘူး၊ ဒီတော့ ရှေ့ဆက်ပြီး တစ်ချက်လောက် ညှစ်လိုက်ကွာ။

So now, are you ready, Miguel?

ဒီတော့ အဆင်သင့်ဖြစ်ပြှီလား Miguel ရေ။

MG: Ready as I'll ever be.

MG: အဆင်သင့်ဖြစ်ပါပြီကောဗျာ။

GG: I've turned it on, so go ahead and turn your hand.

GG: ဖွင့်လိုက်ပြီ၊ဒီတော့ ဆက်ပြီး၊ လက်ကိုလှည့်လိုက်၊

Do you feel that a little bit? MG: Nope.

မဆိုစလောက်လေးခံစားရလား။ MG: ဟင့်အင်းဗျ။

GG: Okay, do it again? MG: A little bit.

GG:ဟုတ်ပြီ၊ထပ်လုပ်ပါ၊ MG:နည်းနည်းလေး

GG: A little bit? (Laughter)

GG: နည်းနည်းလေး၊ (ရယ်သံများ}

So relax.

စိတ်လျှော့ထားပါ၊

So hit it again.

ဒီတော့ ထပ်လုပ်ပါဦး။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

Oh, perfect, perfect.

အိုး ကောင်းတယ်၊ကောင်းတယ်။

So relax, do it again.

ဒီတော့ စိတ်လျှော့ထား၊ ထပ်လုပ်လိုက်ပါဦး

All right, so right now,

ကောင်းပြီး ဒီတော့ အခု မင်းဦးနှောက်က

your brain is controlling your arm and it's also controlling his arm,

မင်းလက်ကို ထိန်းချုပ်နေပြီး သူ့လက်ကိုလည်း ထိန်းချုပ်နေတယ်၊

so go ahead and just do it one more time.

ဒီတော့ ဆက်ပြီးတော့ ထပ်လုပ်လိုက်ပါဦး။

All right, so it's perfect. (Laughter)

ကောင်းပြီး၊ သိပ်ကောင်းတာပဲ။ (ရယ်သံများ)

So now, what would happen if I took over my control of your hand?

ဒီတော့ မင်းတို့လက်ရဲ့ထိန်းချုပ်မှုကို ယူလိုက်ရင် ဘာဖြစ်သွားမလဲ။

And so, just relax your hand.

ဒီတော့ လက်ကို ဖြေလျှော့လိုက်ပါ၊

What happens?

ဘာဖြစ်သွားလဲ။

Ah, nothing.

အား၊ ဘာမှမဖြစ်ပါလား။

Why not?

ဘာလို့မဖြစ်တာလဲ။

Because the brain has to do it.

အကြောင်းက ဦးနှောက်က လုပ်ဖို့လိုတာပါ။

So you do it again.

ဒီတော့ ထပ်လုပ်လိုက်ပါ၊

All right, that's perfect.

ဟုတ်ပြီ၊ သိပ်ကောင်းတာပေါ့။

Thank you guys for being such a good sport.

ဒီလိုမိတ်ဆွေကောင်းဖြစ်ပေးတဲ့ အတွက် ကျေးဇူးပါကွာ။

This is what's happening all across the world --

ဒါကကမ္ဘာတစ်လွှားမှာ ဖြစ်ပျက်နေတာပါ၊

electrophysiology!

လျှပ်စစ်ဇီဝကမ္မဗေဒပါ။

We're going to bring on the neuro-revolution.

အာရုံကြောဆိုင်ရာပြောင်းလဲမှုကြီး ဖြစ်ပေါ်တော့မှာပါ။

Thank you.

ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

(Applause)

(လက်ခုပ်သံများ)