Teach girls bravery, not perfection | Reshma Saujani

Translator: Julia Kalaputi Reviewer: Nade Jovanovska (Kackarovska)

So a few years ago,

Пред неколку години

I did something really brave,

направив нешто навистина храбро,

or some would say really stupid.

или некои би рекле будалесто.

I ran for Congress.

Се кандидирав за Конгрес.

For years, I had existed safely behind the scenes in politics

Со години безбедно опстојував зад политичката сцена

as a fundraiser, as an organizer,

собирајќи средства и како организатор,

but in my heart, I always wanted to run.

но длабоко во себе имав желба да се кандидирам.

The sitting congresswoman had been in my district since 1992.

Тогашната конгресменка беше избрана во мојата област уште од 1992.

She had never lost a race,

Никогаш немаше изгубено трка,

and no one had really even run against her in a Democratic primary.

и немаше вистински противник во демократската партија.

But in my mind, this was my way

Но во мојата свест ова беше мојот начин

to make a difference,

да се направи разлика

to disrupt the status quo.

да ја променам статус кво состојбата.

The polls, however, told a very different story.

Меѓутоа анкетите покажуваа нешто друго.

My pollsters told me that I was crazy to run,

Аналитичарите ми велеа дека сум луда што се кандидирам,

that there was no way that I could win.

дека не постои начин да победам.

But I ran anyway,

Но јас сепак се кандидирав

and in 2012, I became an upstart in a New York City congressional race.

и во 2012 стартував во трката за Њујоршкиот Конгрес.

I swore I was going to win.

Се заколнав дека ќе победам.

I had the endorsement from the New York Daily News,

Имав поддршка од Њујоршкиот „Дејли Њуз“,

the Wall Street Journal snapped pictures of me on election day,

„Вол Стрит Џернал“ објави мои слики на денот на изборите.

and CNBC called it one of the hottest races in the country.

а СиЕнБиСи ја нарече една од најжешките трки во државата.

I raised money from everyone I knew,

Собирав средства од сите што ги познавав,

including Indian aunties

вклучувајќи ги и Индиските тетки

that were just so happy an Indian girl was running.

кои беа пресреќни што Индијка се кандидира.

But on election day, the polls were right,

Но, на денот на изборите анкетите беа во право,

and I only got 19 percent of the vote,

Добив само 19% од избирачките гласови,

and the same papers that said I was a rising political star

и истите весници кои велеа дека сум ѕвезда во залет

now said I wasted 1.3 million dollars

сега велеа дека залудно сум потрошила 1,3 милиони долари

on 6,321 votes.

на 6.321 глас.

Don't do the math.

Не мора да сметате.

It was humiliating.

Беше понижувачко.

Now, before you get the wrong idea,

Пред погрешно да сфатите,

this is not a talk about the importance of failure.

ова не е говор за важноста на неуспехот.

Nor is it about leaning in.

Ниту за извлекување на поука од него.

I tell you the story of how I ran for Congress

Ви ја кажувам приказната како се кандидирав за Конгресот,

because I was 33 years old

бидејќи имав 33 години

and it was the first time in my entire life

и тоа ми беше прв пат во животот

that I had done something that was truly brave,

да направам нешто што беше навистина храбро,

where I didn't worry about being perfect.

и да не се трудам да бидам совршена.

And I'm not alone:

И не сум сама:

so many women I talk to tell me

многу жени ми кажуваат

that they gravitate towards careers and professions

дека се насочени кон своите кариери и професии,

that they know they're going to be great in,

и знаат дека ќе бидат одлични во тоа,

that they know they're going to be perfect in,

знаат дека ќе бидат совршени,

and it's no wonder why.

и не е чудно зошто.

Most girls are taught to avoid risk and failure.

Повеќето девојки учат како да избегнуваат ризици и неуспеси.

We're taught to smile pretty,

Нѐ учат да се смееме убаво,

play it safe, get all A's.

одиме на сигурно, добиваме чисти петки.

Boys, on the other hand,

Момчињата за разлика,

are taught to play rough, swing high,

учат да играат сурово, да гаѓаат високо,

crawl to the top of the monkey bars and then just jump off headfirst.

да се искачат до врвот на оградата и да се стрмоглават.

And by the time they're adults,

А кога ќе станат возрасни,

whether they're negotiating a raise or even asking someone out on a date,

било да расправаат за покачување или да се додворуваат

they're habituated to take risk after risk.

тие се навикнати да превземаат ризик по ризик.

They're rewarded for it.

И добиваат награди.

It's often said in Silicon Valley,

Често се вели во Силиконската долина,

no one even takes you seriously unless you've had two failed start-ups.

никој не те сфаќа сериозно се додека немаш две пропаднати фирми.

In other words,

Со други зборови,

we're raising our girls to be perfect,

ги воспитуваме нашите девојчиња да бидат совршени

and we're raising our boys to be brave.

и ги воспитуваме момчињата да бидат храбри.

Some people worry about our federal deficit,

Некои луѓе се загрижени за нашиот федерален дефицит,

but I, I worry about our bravery deficit.

но, јас сум загрижена за нашиот дефицит на храброст.

Our economy, our society, we're just losing out

Нашата економија, нашето општество, едноставно губат

because we're not raising our girls to be brave.

зашто не ги воспитуваме девојчињата да бидат храбри.

The bravery deficit is why women are underrepresented in STEM,

Дефицитот на храброст е причина зашто нема доволно жени во СТЕМ,

in C-suites, in boardrooms, in Congress,

директори, во комисии, во Конгресот,

and pretty much everywhere you look.

и речиси секаде каде што ќе погледнете.

In the 1980s, psychologist Carol Dweck

Во 1980, психологот Карол Двек

истражувал како бистрите 5-то одделенци решаваат задача

looked at how bright fifth graders handled an assignment

that was too difficult for them.

која била претешка за нив.

She found that bright girls were quick to give up.

Откри дека бистрите девојчиња брзо се откажуваат.

The higher the IQ, the more likely they were to give up.

Колку повисок коефициент на интелигенција, толку побрзо се откажуваат.

Bright boys, on the other hand,

Бистрите момчиња од друга страна,

found the difficult material to be a challenge.

ја сфатија тешката материја како предизвик

They found it energizing.

која им дава енергија.

They were more likely to redouble their efforts.

Тие двојно повеќе се трудеа.

What's going on?

Што се случува?

Well, at the fifth grade level,

Во петто одделение,

girls routinely outperform boys in every subject,

девојчињата се подобри од момчињата по секој предмет,

including math and science,

вклучително математика и наука,

so it's not a question of ability.

значи, не се работи за способности.

The difference is in how boys and girls approach a challenge.

Разликата е во нивниот пристап кон предизвикот.

And it doesn't just end in fifth grade.

И тоа не завршува во 5-то одделение.

An HP report found that men will apply for a job

Извештајот за човечкиот потенцијал открива дека мажите

if they meet only 60 percent of the qualifications,

аплицираат за работа ако исполнуваат 60% од квалификациите,

but women, women will apply

додека жените аплицираат само

only if they meet 100 percent of the qualifications.

ако ги исполнуваат 100% бараните квалификации.

100 percent.

100 посто.

This study is usually invoked as evidence that, well,

Обично се повикуваат на ова студија како доказ дека

women need a little more confidence.

на жените им треба повеќе сигурност.

But I think it's evidence

Но, јас сметам дека студијава

that women have been socialized to aspire to perfection,

докажува дека жените биле воспитувани да бараат совршенство,

and they're overly cautious.

да бидат премногу претпазливи.

(Applause)

(Аплауз)

And even when we're ambitious,

Дури и кога сме амбициозни,

even when we're leaning in,

дури и кога се трудиме,

that socialization of perfection

социјализацијата на совршенство

has caused us to take less risks in our careers.

нѐ направи да преземеме помалку ризици во кариерите.

And so those 600,000 jobs that are open right now

Така, тие 600.000 работни места кои се отворени сега

in computing and tech,

во информатика и технологија,

women are being left behind,

жените заостануваат,

and it means our economy is being left behind

а тоа значи дека и економијата заостанува

on all the innovation and problems women would solve

во однос на сите иновации и проблеми кои би ги решиле жените

if they were socialized to be brave

ако биле воспитувани да бидат храбри

instead of socialized to be perfect.

наместо да да бидат совршени.

(Applause)

(Аплауз)

So in 2012, I started a company to teach girls to code,

Во 2012 основав компанија да подучувам девојки за програмирање

and what I found is that by teaching them to code

и открив дека учејќи ги да програмираат

I had socialized them to be brave.

јас ги направив да бидат храбри.

Coding, it's an endless process of trial and error,

Програмирањето е бескраен процес на обиди и грешки,

of trying to get the right command in the right place,

обиди да се даде вистинската наредба на правото место,

with sometimes just a semicolon

каде понекогаш само точка-запирка

making the difference between success and failure.

ја прави разликата меѓу успехот и неуспехот.

Code breaks and then it falls apart,

Се случува кодот да се распадне

and it often takes many, many tries

и често потребни се многу обиди

until that magical moment

додека да дојде магичниот миг

when what you're trying to build comes to life.

и ќе оживее она што се обидувате да го направите.

It requires perseverance.

Тоа бара истрајност.

It requires imperfection.

тоа бара несовршенство.

We immediately see in our program

Во нашите програми веднаш ги гледаме

our girls' fear of not getting it right,

девојките како се плашат дека нема да успеат,

of not being perfect.

нема да бидат совршени.

Every Girls Who Code teacher tells me the same story.

Секоја наставничка во "Девојки кои програмираат" ми го кажува истото.

During the first week, when the girls are learning how to code,

Во текот на првата недела кога девојките учат програмирње,

a student will call her over and she'll say,

некоја девојка ќе ја викне наставничката и ќе рече:

"I don't know what code to write."

„Не знам кој код да го напишам.“

The teacher will look at her screen,

Наставничката ќе погледне во екранот

and she'll see a blank text editor.

и ќе види празен уредувач на текст.

If she didn't know any better, she'd think that her student

Ако не е свесна за проблемов, таа ќе помисли дека ученичката

spent the past 20 minutes just staring at the screen.

поминала 20 мин. зјапајќи во екранот.

But if she presses undo a few times,

Но, ако стисне НАЗАД неколкупати

she'll see that her student wrote code and then deleted it.

ќе сфати дека ученичката напишала код, а потоа го избришала.

She tried, she came close,

Се трудела, била блиску,

but she didn't get it exactly right.

но не го напишала онака како што треба.

Instead of showing the progress that she made,

Наместо да покаже дека напредувала

she'd rather show nothing at all.

таа не покажува ништо.

Perfection or bust.

Совршенство или ништо.

It turns out that our girls are really good at coding,

Всушност нашите девојки се многу добри во програмирање

but it's not enough just to teach them to code.

но не е доволно само да научат програмирање.

My friend Lev Brie, who is a professor at the University of Columbia

Мојот пријател, Лев Бри, професор на универзитетот во Колумбија

and teaches intro to Java

кој предава вовед во Јаваскрипт

tells me about his office hours with computer science students.

ми кажува за неговите консултации со студентите по информатика.

When the guys are struggling with an assignment,

Кога момчињата се борат со некоја задача

they'll come in and they'll say,

ќе дојдат кај мене и ќе речат:

"Professor, there's something wrong with my code."

„Професоре, нешто не е во ред со мојот код.“

The girls will come in and say,

Девојките ќе дојдат и ќе речат:

"Professor, there's something wrong with me."

„Професоре, нешто не е во ред со мене.“

We have to begin to undo the socialization of perfection,

Мораме да почнеме да ја менуваме социјализацијата на совршенство,

but we've got to combine it with building a sisterhood

но да го комбинираме тоа со градење на сестринство

that lets girls know that they are not alone.

кое ќе им предочи на девојките дека не се сами.

Because trying harder is not going to fix a broken system.

Бидејќи силното трудење нема да го поправи распаднатиот систем.

I can't tell you how many women tell me,

Не сте свесни колку жени ми велат:

"I'm afraid to raise my hand,

„Се плашам да кренам рака,

I'm afraid to ask a question,

се плашам да поставам прашање,

because I don't want to be the only one

зашто не сакам да бидам единствената

who doesn't understand,

која не разбира,

the only one who is struggling.

единствената која се мачи. “

When we teach girls to be brave

Ако ги учиме девојките да бидат храбри

and we have a supportive network cheering them on,

и имаме мрежа на поддршка која ги бодри,

they will build incredible things,

тие ќе создадат неверојатни нешта.

and I see this every day.

Јас го гледам тоа секојдневно.

Take, for instance, two of our high school students

Земете за пример две од нашите средношколки

who built a game called Tampon Run --

кои создадоа игра наречена `Трка на тампони`-

yes, Tampon Run --

да, трка на тампони-

to fight against the menstruation taboo

за да се изборат против табуто поврзано со менструацијата

and sexism in gaming.

и половата дискриминација во игрите.

Or the Syrian refugee

Или бегалката од Сирија

who dared show her love for her new country

која се осмели да ја покаже љубовта кон новата земја правејќи

by building an app to help Americans get to the polls.

апликација да им помогне на Американците да дојдат до изборните места.

Or a 16-year-old girl who built an algorithm

Или една 16-год. девојка која создаде алгоритам

to help detect whether a cancer is benign or malignant

кој помага да се открие дали ракот е бениген или малиген,

in the off chance that she can save her daddy's life

обидувајќи се да помогне на својот татко

because he has cancer.

бидејќи тој има рак.

These are just three examples of thousands,

Овие се само три случаи од илјадници,

thousands of girls who have been socialized to be imperfect,

илјадници девојки кои биле воспитани да бидат несовршени,

who have learned to keep trying, who have learned perseverance.

и кои научиле да бидат упорни и истрајни.

And whether they become coders

Дали ќе станат програмери

or the next Hillary Clinton or Beyoncé,

или следни Хилари Клитон или Бијонсе,

they will not defer their dreams.

тие нема да се откажат од своите соништа.

And those dreams have never been more important for our country.

Тие соништа никогаш не биле позначајни за нашата земја.

For the American economy, for any economy to grow,

Доколку сакаме економијата да расте,

to truly innovate,

да има иновации,

we cannot leave behind half our population.

тогаш не смееме да изоставиме половина од населението.

We have to socialize our girls to be comfortable with imperfection,

Мораме да ги воспитуваме девојките да им е удобно во несовршеноста,

and we've got to do it now.

и мораме сега да го сториме тоа.

We cannot wait for them to learn how to be brave like I did

Да не чекаме сами да научат да се храбри, како што научив јас

when I was 33 years old.

кога имав 33 години.

We have to teach them to be brave in schools

Мораме да ги учиме да бидат храбри на училиште,

and early in their careers,

и на почетокот на нивните кариери,

when it has the most potential to impact their lives

оти токму тогаш храброста најмногу влијае врз нивниот,

and the lives of others,

а и врз животот на другите,

and we have to show them that they will be loved and accepted

и мора да им покажеме дека се сакани и прифатени

not for being perfect

не заради нивната совршеност

but for being courageous.

туку заради нивната храброст.

And so I need each of you to tell every young woman you know --

Сакам секој од вас, да ѝ каже на секоја девојка што ја познава-

your sister, your niece, your employee, your colleague --

сестра, внука, вработена, колешка

to be comfortable with imperfection,

да се чувствува удобно во несовршеноста,

because when we teach girls to be imperfect,

бидејќи ако ги учиме да бидат несовршени,

and we help them leverage it,

и им помагаме да го искористат тоа како предност,

we will build a movement of young women who are brave

ќе создадеме движење на млади жени кои се храбри

and who will build a better world for themselves

и кои ќе изградат подобар свет за себе

and for each and every one of us.

и за секој од нас.

Thank you.

Ви благодарам.

(Applause)

(Аплауз)

Thank you.

Благодарам.

Chris Anderson: Reshma, thank you.

Крис Андерсон: Решна, ти благодарам.

It's such a powerful vision you have. You have a vision.

Имаш толку силна визија. Имаш визија.

Tell me how it's going.

Кажи ми како оди тоа?

How many girls are involved now in your program?

Колку девојки се вклучени во твојата програма?

Reshma Saujani: Yeah. So in 2012, we taught 20 girls.

Решна: Да. Во 2012 имавме 20 девојки.

This year we'll teach 40,000 in all 50 states.

Оваа година ќе подучуваме 40.000 девојки во сите 50 држави.

(Applause)

(Аплауз)

And that number is really powerful,

Бројката е навистина моќна.

because last year we only graduated 7,500 women in computer science.

Мината година дипломираа само 7.500 жени по информатика.

Like, the problem is so bad

Знаете, проблемот е толку голем

that we can make that type of change quickly.

што можеме промената брзо да ја направиме.

CA: And you're working with some of the companies in this room even,

Крис: Работите со некои компании кои се дури и овде сега,

who are welcoming graduates from your program?

кои прифаќаат дипломирани од вашата програма?

RS: Yeah, we have about 80 partners,

Решна: Да, имаме околу 80 партнери.

from Twitter to Facebook

од Твитер и Фејсбук

to Adobe to IBM to Microsoft to Pixar to Disney,

до Адобе, АјБиЕм, Мајкрософт, Пиксар и Дизни.

I mean, every single company out there.

Мислам, сите можни компании.

And if you're not signed up, I'm going to find you,

И ако не сте пријавени, ќе ве најдам.

because we need every single tech company

Ни треба секоја развиена компанија

to embed a Girls Who Code classroom in their office.

за да нѐ вгради во нивното работење.

CA: And you have some stories back from some of those companies

Крис: Имаш и некои приказни од овие компании од минатото,

that when you mix in more gender balance

дека кога ќе додадеш родова рамнотежа

in the engineering teams, good things happen.

во инженерските тимови, се случуваат убави работи.

Р.С: Одлични работи се случуваат.

RS: Great things happen.

I mean, I think that it's crazy to me to think about the fact

Мислам дека е лудост да се размислува за фактот

that right now 85 percent of all consumer purchases are made by women.

дека сега 85% од цела потрошувачка ја прават жените.

Women use social media at a rate of 600 percent more than men.

Жените ги користат социјалните медиуми 600% повќе од мажите.

We own the Internet,

Ние го поседуваме интернетот

and we should be building the companies of tomorrow.

и ние треба да ги градиме компаниите на иднината.

And I think when companies have diverse teams,

Кога компаниите имаат разновидни тимови,

and they have incredible women that are part of their engineering teams,

и имаат исклучителни жени како дел од инженерските тимови,

they build awesome things, and we see it every day.

тие прават прекрасни нешта- сведоци сме на тоа.

CA: Reshma, you saw the reaction there. You're doing incredibly important work.

К.А.-Решна, ја виде реакцијата. Правиш исклучителна важна работа.

This whole community is cheering you on. More power to you. Thank you.

Цела заедница те бодри. Ти посакувам многу сила. Ти благодарам.

RS: Thank you.

Р.С Благодарам.

(Applause)

(Аплауз)