Christopher deCharms: A look inside the brain in real time

Translator: Wafa Edris Reviewer: Daban Q Jaff

Hi. I'm going to ask you to raise your arms and wave back,

سڵاو. داواتان لێ دەکەم دەستان بەرز بکەنەوە بۆ وەڵامدانەوەی سڵاو

just the way I am -- kind of a royal wave.

بە هەمان شێوەی من.... وەک سڵاوی شاهانە.

You can mimic what you can see.

دەتوانیت لاسایی ئەوە بکەیتەوە کە دەیبینیت.

You can program the hundreds of muscles in your arm.

دەتوانیت هەزارەها ماسولکە بەرنامەڕێژ بکەیت.

Soon, you'll be able to look inside your brain and program,

بەم زووانە، دەتوانن سەیری ناوەوەی مێشکتان بکەن و بەرنامەڕێژی بکەن.

کۆنتڕۆڵ کردنی هەزارەها ناوچەی مێشک لێرە دەیبینن.

control the hundreds of brain areas that you see there.

I'm going to tell you about that technology.

باسی ئەو تەکنەلۆژیایەتان بۆ دەکەم.

خەڵک ویستیان سەیری ناوەوەی مێشکی مرۆڤ بکەن،

People have wanted to look inside the human mind,

the human brain, for thousands of years.

مێشکی مرۆڤ بۆ هەزارەها ساڵ.

Well, coming out of the research labs just now, for our generation, is the possibility to do that.

بەڵێ، تازە هاتنە دەرەوە لە تاقیگەکان بۆ نەوەی ئێستا دەکرێت ببێت.

People envision this as being very difficult.

خەڵکی بە شێوەیەکی قورس وێنای ئەوە دەکەن.

You had to take a spaceship, shrink it down, inject it into the bloodstream.

پێویست بوو کەشتیێکی ئاسمانی بگریت، گرژیکەیەوە پاشان بیخەیتە ناو سوڕی خوێن

It was terribly dangerous. (Laughter)

زۆر مەترسیدار بوو. )پێکەنین)

You could be attacked by white blood cells in the arteries.

لەوانەیە خڕۆکە سپیەکان لە خوێنبەرەکان هێرشت بکەنە سەر

But now, we have a real technology to do this.

بەڵام ئێستا، تەکنەلۆژیای ڕاستەقینەمان بۆ کردنی ئەمه هەیە.

We're going to fly into my colleague Peter's brain.

دەچینە ناو مێشکی پیتەری هاوڕێم

We're going to do it non-invasively using MRI.

بەبێ بڵاوبونەوە ئەم کارە دەکەین بە بەکارهێنانی MRI.

We don't have to inject anything. We don't need radiation.

پێویستمان بە تیشک و لێدانی دەرزی لە هیچ شتێک نییە.

We will be able to fly into the anatomy of Peter's brain -- literally, fly into his body --

دەتوانین بچینە ناو توێکاری مێشکی پیتەرەوە، واتا چوونە ناو جەستەی..

but more importantly, we can look into his mind.

گرینگترینیان، دەتوانین سەیری مێشکی بکەین.

When Peter moves his arm, that yellow spot you see there

کاتێک پیتەر دەستی دەجوڵێنێت، ئەو خاڵە زەردەی لەوێ دەیبینن

is the interface to the functioning of Peter's mind taking place.

ئاراستەی مێشکی پیتەر دەبێت بۆ جێگیر بوون و کار کردن.

Now you've seen before that with electrodes you can control robotic arms,

بینیتان جەمسەری کارەبای کۆنتڕۆڵی دەستە ڕۆبۆتەکان دەکات

that brain imaging and scanners can show you the insides of brains.

ئەو وێنەی مێشک و بۆشایانە دەتوانن ناوەوەی مێشکت نیشان بدەن.

What's new is that that process has typically taken days or months of analysis.

هەواڵی نوێ ئەوەیە، ئەو پڕۆسەیە چەندین ڕۆژ و مانگی بۆ شیکردنەوە خایەند.

We've collapsed that through technology to milliseconds,

بە تەکنەلۆژیاوە بچووکمان کردەوە بۆ میلیچرکە.

and that allows us to let Peter to look at his brain in real time as he's inside the scanner.

ڕێگە دەدات ڕاستەوخۆ سەیری مێشکی پیتەر وەک وێنەخوێنەوەیەک بکەین

He can look at these 65,000 points of activation per second.

دەتوانیت لە هەر میلیچرکەیەک سەیری ٦٥۰۰۰ خاڵی چالاکیەکان بکەیت.

If he can see this pattern in his own brain, he can learn how to control it.

ئەگەر ئەو پاتڕۆنانە لە ناو مێشکی ببینێت ئەوا دەتوانێت چارەسەریان بکات.

There have been three ways to try to impact the brain:

سێ ڕێگە بۆ کار تێ کردن لە مێشک هەبوو:

the therapist's couch, pills and the knife.

قەنەفەی دەرمانکار، حەب و چەقۆ.

This is a fourth alternative that you are soon going to have.

ئەمە چوارەم جێگرەوەیە، بەم زووانە بەردەست دەبێت.

We all know that as we form thoughts, they form deep channels in our minds and in our brains.

دەزانین، کاتێک بیردەکەینەوە ئەوا کەناڵی قووڵ لە ناو مێشک و بیرمان درووست دەبێت.

Chronic pain is an example. If you burn yourself, you pull your hand away.

وەکو ئازاری درێژخایەن. دەستەکانت دوور دەخەیتەوە ئەگەر خۆت بسوتێنیت.

But if you're still in pain in six months' or six years' time,

بەڵام ئەگەر دوای شەش مانگ یان ساڵێک هەر هەستت بە ئازار کرد،

it's because these circuits are producing pain that's no longer helping you.

لەبەر ئەوەیە ئەو خولانە ئازار بەرهەم دەهێنن، چیتر یارمەتیدەر نابێت.

If we can look at the activation in the brain that's producing the pain,

ئەگەر سەیری بەشی چالاکراوی ئازار لە مێشک بکەین،

we can form 3D models and watch in real time the brain process information,

بە دروستکردنی 3D، دەتوانین ڕاستەوخۆ سەیری کرداری زانیاری مێشک بکەین.

and then we can select the areas that produce the pain.

و، پاشان دەتوانین ناوچەی ئازار درووستکەر دیاری بکەین.

So put your arms back up and flex your bicep.

کەواتە، دەستەکانت بخەرە پشتەوە و ماسولکەت بچەمێنەوە.

Now imagine that you will soon be able to look inside your brain

ئێستا، وێنا بکە کە سەیری ناو مێشکت دەکەیت

and select brain areas to do that same thing.

بەشەکانی مێشکت بۆ هەمان کار ئامادە دەکرێت

What you're seeing here is, we've selected the pathways in the brain of a chronic pain patient.

ئەوەی لێرە بینیت ئەوەیە، ڕێڕەوی ئازارمان لە مێشکی نەخۆشێک دیاریکردووە.

This may shock you, but we're literally reading this person's brain in real time.

لەوانەیە بهەژێیت، بەڵام لە ئێستادا بە مانای وشە مێشکی ئەم کەسە دەخوێننەوە.

They're watching their own brain activation,

ئەوان سەیری چالاکییەکانی مێشکیان دەکەن،

and they're controlling the pathway that produces their pain.

و، دەست بەسەر ڕێڕەوی ئازار درووستکەردا دەگرن.

They're learning to flex this system that releases their own endogenous opiates.

فێری ڕاهێنانی سیستەمی بەرهەمهێنانی ماددەی سڕکەر دەبن.

As they do it, in the upper left is a display

هەر کە ئەمەیان کرد، لای چەپی سەروو نیشاندەرە.

that's yoked to their brain activation of their own pain being controlled.

ئەمە بەستراوە بە چالاکی مێشک کە دەست بەسەر ئازارەکەیاندا گیراوە.

When they control their brain, they can control their pain.

کاتێک دەست بەسەر مێشکیاندا دەگرن، دەتوانن کۆنتڕۆڵی ئازارەکەش بکەن.

This is an investigational technology,

ئەمە تەکنەلۆژیای پشکنینە،

بەڵام لە تاقیکردنەوەکان، دابەزاندنی ئازارە درێژخایەنەکان لەسەدا ٦٤ بۆ ٤٤ دەبینین

but, in clinical trials, we're seeing a 44 to 64 percent decrease in chronic pain patients.

This is not "The Matrix." You can only do this to yourself. You take control.

ئەمە"ماتریکس" نییە. دەتوانیت ئەمە تەنها بۆ خۆت بکەیت. تۆ کۆنتڕۆڵ دەگریتە دەست.

I've seen inside my brain. You will too, soon.

ناو مێشکی خۆمم بینی، تۆش بەم زووانە دەیبینیت.

When you do, what do you want to control?

کاتێک دەیبینیت، دەتەوێت دەست بەسەر چیدا بگریت؟

You will be able to look at all the aspects that make you yourself, all your experiences.

دەتوانیت سەیری هەموو لایەنەکان دروستکەری کەسایەتیت و ئەزمونەکانت بکەیت.

These are some of the areas we're working on today that I don't have time to go into in detail.

ئەمانە هەندێک ناوچەن ئەمڕۆ کاریان لەسەر دەکەین، کاتم نییە باسی بکەم.

But I want to leave with you the big question.

بەڵام دەمەوێت بە پرسیارێکی گەورەوە جێتانبێڵم.

We are the first generation that's going to be able to enter into,

ئێمە یەکەم نەوەین دەتوانین بەشداری ئەمە دەکەین

using this technology, the human mind and brain.

بەکارهێنای ئەم تەکنەلۆژیایە ، دەماخ و مێشکی مرۆڤ.

Where will we take it?

لە کوێ بەکاربهێنین؟