Bill Gates: Teachers need real feedback

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Translator: Hiwa Foundation II Reviewer: Hiwa Foundation

Everyone needs a coach.

هەمووان پێویستیان بە ڕاهێنەرە.

It doesn't matter whether you're a basketball player,

گرنگ نییە ئەگەر یاریزانی باسکە بیت،

a tennis player, a gymnast

یاریزانی تێنس، جومناستیک

or a bridge player.

یان یاریزانی یاری کارتەکان.

(Laughter)

(پێکەنین)

My bridge coach, Sharon Osberg,

ڕاهێنەرەکەم لە یاری کارتەکانا، شارۆن ئۆسبێرگ،

says there are more pictures of the back of her head

ئەڵێت کە لە هەموو کەسێکی تر زیاتر لە جیهاندا

than anyone else's in the world. (Laughter)

وێنەی پشتی سەری ئەو گیراوە. (پێکەنین)

Sorry, Sharon. Here you go.

ببورە شارۆن. ئەمەتانێ.

We all need people who will give us feedback.

هەموومان کەسانێکمان ئەوێت تێبینی خۆیانمان بەنێ.

That's how we improve.

بەو شێوەیە باشتر ئەبین.

Unfortunately, there's one group of people

بەداخەوە، تەنیا یەک کۆمەڵ خەڵک هەن

who get almost no systematic feedback

کە هیچ تێبینییەکی ڕێکوپێکیان نادرێتێ

to help them do their jobs better,

بۆ ئەوەی یارمەتیان بات لە کارەکانیانا باشتر بن، و

and these people

ئەو کەسانەش

have one of the most important jobs in the world.

یەکێک لە گرنگترین کارەکانیان هەیە لە جیهاندا.

I'm talking about teachers.

من باسی مامۆستاکان ئەکەم.

When Melinda and I learned

کاتێک من و مێلیندا بەوەمان زانی

how little useful feedback most teachers get,

کە مامۆستاکان چەندێک سەرنج و تێبینی کەمیان پێدەگاتەوە،

we were blown away.

زۆر سەرمان سوڕما.

Until recently, over 98 percent of teachers

هەتا ئەم دواییە، لەسەدا نەوەت و هەشتی مامۆستاکان

just got one word of feedback:

تەنیا یەک وشەی تێبینی و سەرنجیان پێدەگەشتەوە:

Satisfactory.

قایلکەر.

If all my bridge coach ever told me

ئەگەر مامۆستاکەم لە یاری وەرەقەکانا

was that I was "satisfactory,"

تەنیا پێی بوتمایە تواناکانت "قایلکەر"ن

I would have no hope of ever getting better.

هیچ هیوایەکم نەئەبوو بۆ ئەوەی باشتر بم.

How would I know who was the best?

چۆن بمزانیایە کێ باشترینە؟

How would I know what I was doing differently?

چۆن بمزانیایە کە توانای من جیاوازە؟

Today, districts are revamping

ئەمڕۆ، هەمووان نوێگەری ئەکەن

the way they evaluate teachers,

لە شێوازی هەڵسەنگاندنی مامۆستاکان،

but we still give them almost no feedback

بەڵام هێشتا هیچ سەرنج و تێبینییەکیان پێناگەیەنینەوە

that actually helps them improve their practice.

کە یارمەتیان بات لە کارەکانیانا بەرەو باشتر بڕۆن.

Our teachers deserve better.

مامۆستاکانمان شایەنی باشترن.

The system we have today isn't fair to them.

سیستمەکەی ئەمڕۆ هەمانە ڕەوا نییە بۆیان.

It's not fair to students,

ڕەوا نییە بۆ خوێندکاران، و

and it's putting America's global leadership at risk.

سەرکردایەتی ئەمریکا بۆ جیهان ئەخاتە مەترسییەوە.

So today I want to talk about how we can help all teachers

بۆیە ئەمڕۆ ئەمەوێ باسی ئەوە بکەم کە چۆن هەموو یارمەتی مامۆستاکان بەین

get the tools for improvement they want and deserve.

ئامرازی پێویستیان پێبدرێت بۆ پەرەوپێشچوونەکەی ئەیانەوێت و شایەنین.

Let's start by asking who's doing well.

با دەستپێبکەین بە پرسیارکردنی ئەوەی کێ لەو کارەیا باشە.

Well, unfortunately there's no international ranking tables

بەداخەوە هیچ خشتەیەک پێوەری نێودەوڵەتی نییە

for teacher feedback systems.

بۆ سیستمی تێبینی و سەرنجدان بە مامۆستاکان.

So I looked at the countries

بۆیە سەیری وڵاتەکانم کرد

whose students perform well academically,

کە خوێندکارەکانی لەڕووی ئەکادیمییەوە توانایان باشە، و

and looked at what they're doing

سەیرم کرد چی ئەکەن

to help their teachers improve.

بۆ ئەوەی یارمەتی مامۆستاکانیان بەن لە کارەکانیانا باشتر بن.

Consider the rankings for reading proficiency.

با لێهاتوویی لە خوێندنەوەدا بە نموونە بهێنینەوە

The U.S. isn't number one.

ئەمریکا لە پلەی یەکەمدا نییە.

We're not even in the top 10.

تەنانەت لە دە یەکەمیشدا نییە.

We're tied for 15th with Iceland and Poland.

لە پلەی پانزەیەمداین لەگەڵ ئایسلەندا و پۆڵەندا.

Now, out of all the places

ئێستا، لەناو ئەو هەموو شوێنانەدا

that do better than the U.S. in reading,

کە لە ئەمریکا باشترن لە خوێندنەوەدا،

how many of them have a formal system

چەندێکیان سیستمێکی ڕەسمیان هەیە

for helping teachers improve?

یارمەتی مامۆستاکان بات باشتر بن؟

Eleven out of 14.

یانزە لە چواردە.

The U.S. is tied for 15th in reading,

ئەمریکا لە پلەی پانزەیەمدایە لە لێهاتوویی خوێندنەوەدا،

but we're 23rd in science and 31st in math.

بەڵام بیست و سێهەمینین لە زانست و سی و یەکەمینین لە بیریکاریدا.

So there's really only one area where we're near the top,

کەواتە تەنیا یەک بوار هەیە کە تیایدا نزیک بین لە لوتکەوە، و

and that's in failing to give our teachers

ئەویش لە شکستهێنانمانە لەوەی بتوانین ئەو یارمەتییە

the help they need to develop their skills.

پێشکەشی مامۆستاکانمان بکەین کە پێویستیانە بۆ پەرەدان بە تواناکانیان.

Let's look at the best academic performer:

با سەیری ئەو شوێنە بکەین کە باشترینن لەڕووی ئەکادیمییەوە:

the province of Shanghai, China.

ناوچەی شانگهای لە چین.

Now, they rank number one across the board,

لە پلەی یەکەمدان لە جیهاندا،

in reading, math and science,

لە خوێندنەوە، بیریکاری، و زانستدا و

and one of the keys to Shanghai's incredible success

یەکێک لە کلیلەکانی سەرکەوتنە بێوێنەکەی شانگهای

is the way they help teachers keep improving.

ڕێگاکانیانە بۆ یارمەتیدانی مامۆستاکان هەتا بەردەوام باشتر ببن.

They made sure that younger teachers

دڵنیابوونەتەوە لەوەی مامۆستا گەنجەکان

get a chance to watch master teachers at work.

دەرفەتی ئەوەیان هەبێت مامۆستا بەئەزموونەکان ببینن لەسەر کارکردن.

They have weekly study groups,

گرووپی فێرکردنی هەفتانەیان هەیە،

where teachers get together and talk about what's working.

کە تیایا مامۆستاکان کۆئەبنەوە و باسی ئەوە ئەکەن چی بەسوودە.

They even require each teacher to observe

تەنانەت لەوێ پێویست بەوەش ئەکات هەر مامۆستایەک سەرنجی

and give feedback to their colleagues.

هاوپیشەکانی بدات و تێبینی خۆی بات.

You might ask, why is a system like this so important?

لەوانەیە بپرسیت، بۆچی سیستمێکی ئاواهی هێندە گرنگە؟

It's because there's so much variation

لەبەر ئەوەیە کە هەمەجۆری زۆر هەیە

in the teaching profession.

لە پیشەی فێرکردندا.

Some teachers are far more effective than others.

هەندێک لە مامۆستاکان زۆر کاراترن لەوانی تر.

In fact, there are teachers throughout the country

ڕاستییەکەی، چەندین مامۆستا هەن لە سەرانسەری وڵاتەکەدا

who are helping their students make extraordinary gains.

کە یارمەتی خوێندکارەکانیان ئەیەن دەستکەوتی بێوێنە بەدەست بهێنن.

If today's average teacher

ئەگەر مامۆستایەکی ئاسایی ئێستا

could become as good as those teachers,

ببێت بە مامۆستایەکی باش وەک ئەو مامۆستایانە،

our students would be blowing away the rest of the world.

خوێندکارەکانمان زۆر لە خوێندکاری شوێنەکانی تری جیهان باشتر ئەبوون.

So we need a system that helps all our teachers

بۆیە سیستمێکمان ئەوێت کە یارمەتی هەموو مامۆستاکانمان بات

be as good as the best.

هێندەی باشترینەکان باش بن.

What would that system look like?

ئەو سیستمە لە چی ئەچێت؟

Well, to find out, our foundation

بۆ زانینی ئەوە، دامەزراوەکەمان

has been working with 3,000 teachers

لەگەڵ سێ هەزار مامۆستایا کاریان کردووە

in districts across the country

لە ناوچەکانی هەموو وڵات

on a project called Measures of Effective Teaching.

لەسەر پرۆژەیەک بەناوی پێوەرەکانی فێرکردنی کاریگەر.

We had observers watch videos

چەند چاودێرێکمان دانا بۆ سەیرکردنی ڤیدیۆی

of teachers in the classroom

مامۆستاکان لە پۆلەکاندا و

and rate how they did on a range of practices.

نمرەیان بەنێ لەسەر زنجیرەیەک پێوەر.

For example, did they ask their students

بۆ نموونە، ئایا توانیویانە

challenging questions?

پرسیاری قورس لە خوێندکارەکان بکەن؟

Did they find multiple ways to explain an idea?

چەندین ڕێگای هەمەجۆریان دۆزیوەتەوە بۆ ڕوونکردنەوەی بیرۆکەیەک؟

We also had students fill out surveys with questions like,

هەروەها ڕاپرسیشمان کرد لەناو خوێندکارەکاندا بە پرسیاری وەک،

"Does your teacher know

"مامۆستاکەت ئەزانێت

when the class understands a lesson?"

کەی پۆلەکە لە وانەیەک تێگەشتوون؟"

"Do you learn to correct your mistakes?"

"فێری ڕاستکردنەوەی هەڵەکانتان ئەبن؟"

And what we found is very exciting.

ئەوەشی دۆزیمانەوە زۆر سەرنجڕاکێشە.

First, the teachers who did well on these observations

یەکەمیان، مامۆستاکانی توانیویانە لەم سەرنج دانانەیا باشبن

had far better student outcomes.

خوێندکارەکانیان زۆر باشتر دەرچوون.

So it tells us we're asking the right questions.

بۆیە پێمان ئەڵێت ئەگەر ئێمە پرسیارە ڕاستەکان بکەین. و

And second, teachers in the program told us

دووەمیش، مامۆستاکانی پرۆگرامەکە پێیان وتین

that these videos and these surveys from the students

کە ئەم ڤیدیۆیانە و ئەم ڕاپرسیانەی ناو خوێندکارەکان

were very helpful diagnostic tools,

ئامرازی ناسینەوەی سوودبەخش بونن،

because they pointed to specific places

چونکە ئاماژەیان کردووە بۆ بوارە دیاریکراوەکانی

where they can improve.

کە بتوانن تیایا باشتر ببن.

I want to show you what this video component of MET

ئەمەوێ نیشانتام بەم کە ئەم ڤیدیۆیەی پێوەرەکانی مامۆستایەتی کارا

looks like in action.

لە ڕاستیدا چۆنە.

(Music)

(موزیک)

(Video) Sarah Brown Wessling: Good morning everybody.

(ڤیدیۆ) سارا براون وێسلینگ: بەیانیتان باش.

Let's talk about what's going on today.

با باسی ئەوە بکەین کە ئەمڕۆ ئەیکەین.

To get started, we're doing a peer review day, okay?

وەک دەستپێکێک، ئەمڕۆ هەڵسەنگاندن بۆ یەکتری ئەکەین، باشە؟

A peer review day, and our goal by the end of class

ڕۆژی هەڵسەنگاندن، و ئامانجەکەشمان لە کۆتایی وانەکەدا

is for you to be able to determine

ئەوە ئەبێت بتوانین دیاری بکەین

whether or not you have moves to prove in your essays.

ئایا ئەتوانن تواناکانی خۆتان بسەلمێنن لە نوسیندا.

My name is Sarah Brown Wessling.

ناوم سارا براون وێسلینگە.

I am a high school English teacher

مامۆستای ئامادەیی زمانی ئینگلیزیم

at Johnston High School in Johnston, Iowa.

لە خوێندنگەی ئامادەیی جۆنستۆن لە جۆنستن ئایۆوا.

Turn to somebody next to you.

سەیری کەسی تەنیشتی خۆتان بکەن.

Tell them what you think I mean when I talk about moves to prove. I've talk about --

پێیان بڵێن بۆچوونتان چییە و مەبەستم دەربارەی سەلماندنی باشتربوونتانە

I think that there is a difference for teachers

پێموابێت جیاوازییەک هەیە بۆ مامۆستایان

between the abstract of how we see our practice

لە نێوان پوختەی ئەوەی چۆن پەیڕەوی کارەکانمان ئەبینین و

and then the concrete reality of it.

ئینجا ڕاستی ئەوەی کارەکەمان چۆن ئەبینین.

Okay, so I would like you to please bring up your papers.

باشە، کەواتە ئەمەوێ کاغەزەکانتان دەرکەن.

I think what video offers for us

پێموابێت ئەوەی ڤیدیۆکە پیشانمان ئەیات

is a certain degree of reality.

ڕادەیەکی دیاریکراوی ڕاستییەکانە.

You can't really dispute what you see on the video,

ناتوانیت مشتومڕ بکەیت لەسەر ئەوەی لە ڤیدیۆکەیا ئەیبینیت، و

and there is a lot to be learned from that,

زۆر شت هەیە لەوەوە فێریبیت، و

and there are a lot of ways that we can grow

ڕێگای زۆر هەیە بۆ ئەوەی بتوانین باشتر بین

as a profession when we actually get to see this.

لە کارەکەیا کاتێک ئەمە ئەبینین.

I just have a flip camera and a little tripod

کامێرایەکی بچووک و ستاندێکم دانا و

and invested in this tiny little wide-angle lens.

پارەیەکی باشم یا بەم هاوێنە گۆشە فراوانە.

At the beginning of class, I just perch it

لە سەرەتای وانەکە، دای ئەنێم

in the back of the classroom. It's not a perfect shot.

لە پشتەوەی پۆلەکەدا. باشترین شوێن نییە.

It doesn't catch every little thing that's going on.

وێنەی هەموو وردەکارییەکان ناگرێت.

But I can hear the sound. I can see a lot.

بەڵام ئەکرێ گوێم لە دەنگەکە بێت. ئەتوانم زۆر شت ببینم. و

And I'm able to learn a lot from it.

ئەشتوانم زۆر شتی لێوە فێربم.

So it really has been a simple

بۆیە ئامێرێکی زۆر سادە

but powerful tool in my own reflection.

بەڵام بەهێز بووە بە بۆچوونی خۆم.

All right, let's take a look at the long one first, okay?

زۆرباشە، با یەکەمجار سەیری درێژەکەیان بکەین، باشە؟

Once I'm finished taping, then I put it in my computer,

هەر کە تەواوبووم لە وێنەگرتن، ئینجا ئەیخەمە ناو کۆمپیتەرەکەم، و

and then I'll scan it and take a peek at it.

ئینجا سکانی ئەکەم و بەخێرایی سەیری ئەکەم.

If I don't write things down, I don't remember them.

ئەگەر شتەکان نەنوسمەوە، بیرم ناکەوێتەوە.

So having the notes is a part of my thinking process,

بۆیە هەبوونی تێبینییەکان بەشێکە لە پرۆسەی بیرکردنەوەکە، و

and I discover what I'm seeing as I'm writing.

لەکاتی نوسیندا ئەوە ئەدۆزمەوە کە ئەیبینم.

I really have used it for my own personal growth

بەڕاستی بۆ گەشەکردنی کەسی خۆمم بەکارهێناوە و

and my own personal reflection on teaching strategy

وێنەدانەوەی کەسی خۆم لەسەر ستراتیجی فێرکردن و

and methodology and classroom management,

ڕەوش ناسی و بەڕێوەبردنی پۆل، و

and just all of those different facets of the classroom.

ئەو ڕووە جیا جیایانەی پۆلەکان.

I'm glad that we've actually done the process before

خۆشحاڵم کە پێشتر پرۆسەکەمان کردووە

so we can kind of compare what works, what doesn't.

بۆیە ئەتوانین بەراوردێک بکەین کە چی سوودی ئەبێت و چیش سوودی نابێت.

I think that video exposes

پێموابێت ئەو ڤیدیۆیە زۆر شت

so much of what's intrinsic to us as teachers

ئاشکرا ئەکات کە بنەڕەتییە بۆ ئێمەی مامۆستا

in ways that help us learn and help us understand,

بە شێوازێک یارمەتیمان بات فێربین و یارمەتیمان بات تێبگەین، و

and then help our broader communities understand

ئینجا یارمەتی کۆمەڵگا فراوانترەکەشمان بات تێبگات

what this complex work is really all about.

کە ئەم کارە ئاڵۆزە زیاتر بۆ چییە.

I think it is a way to exemplify and illustrate

پێموابێت ڕێگایەکە بۆ کردن بە نموونە و نیشاندانی ئەو شتانەی

things that we cannot convey in a lesson plan,

کە ناتوانین لە پلانی وانەدا بیگەیەنین،

things you cannot convey in a standard,

ئەو شتانەی لەکاتی ئاساییا ناتوانین بیانگەیەنین،

things that you cannot even sometimes convey

ئەو شتانەی هەندێک جار تەنانەت ناتوانیت

in a book of pedagogy.

لە کتێبی فێرکردنیشدا بیگەیەنیت.

Alrighty, everybody, have a great weekend.

زۆرباشە، بەهیوای پشوێکی مەزن بۆ هەمووان.

I'll see you later.

دواتر ئەتانبینمەوە.

[Every classroom could look like that]

دەکرێت هەموو پۆلێک لەوە بچێت

(Applause)

(چەپڵەلێدان)

Bill Gates: One day, we'd like every classroom in America

بیڵ گەیتس: پێمان خۆشە، ڕۆژێک بێت هەموو پۆلێکی ئەمریکا

to look something like that.

کەمێک لەوە بچێت.

But we still have more work to do.

بەڵام هێشتا پێویستە کاری زیاتری لەسەر بکەین.

Diagnosing areas where a teacher needs to improve

بوارەکانی دەستنیشانکردن کە پێویستە مامۆستایان تیایا پەرە بسێنن

is only half the battle.

تەنیا نیوەی شەڕەکەیە.

We also have to give them the tools they need

پێویستە ئامرازی پێویستیشیان بەینێ

to act on the diagnosis.

بۆ ئەوەی کار بکەن لەسەر دەستنیشانکردنەکە.

If you learn that you need to improve

ئەگەر بزانیت کە پێویستە باشتر بیت

the way you teach fractions,

لە شێوازی وتنەوەی وانەی کەرتەکان،

you should be able to watch a video

پێویستە سەیری ڤیدیۆی

of the best person in the world teaching fractions.

باشترین کەسی جیهان بکەیت لە وتنەوەی وانەی کەرتەکاندا.

So building this complete teacher feedback

بۆیە بنیاتنانی ئەم سیستمی تێبینی دانەوە بە مامۆستا و

and improvement system won't be easy.

بەرەوپێشچوونە ئاسان نابێت.

For example, I know some teachers

بۆ نموونە، هەندێک مامۆستا ئەناسم

aren't immediately comfortable with the idea

یەکسەر ئاسوودە نەبوون بە بیرۆکەی

of a camera in the classroom.

کامێرایەک لەناو پۆلدا.

That's understandable, but our experience with MET

لەوە تێئەگەین، بەڵام ئەزموونەکەمان لەگەڵ پێوەرەکانی فێرکردنی کاریگەر

suggests that if teachers manage the process,

پێشنیاری ئەوە ئەکات کە ئەگەر مامۆستاکان بتوانن بەرگەی بگرن،

if they collect video in their own classrooms,

ئەگەر ڤیدیۆی وانە وتنەوەی خۆیان هەڵگرن، و

and they pick the lessons they want to submit,

ئەو وانانە هەڵبژێرن کە ئەیانەوێ پێشکەشی بکەن،

a lot of them will be eager to participate.

زۆریان بەپەرۆش ئەبن بەشداری بکەن.

Building this system will also require

بنیاتنانی ئەم سیستمە

a considerable investment.

پێویستی بە وەبەرهێنانێکی زۆریش ئەبێت.

Our foundation estimates that it could cost

دامەزراوەکەمان خەمڵاندوێتی کە دەکرێت

up to five billion dollars.

نزیکەی پێنج ملیار دۆلاری تێبچێت.

Now that's a big number, but to put it in perspective,

ئەوە ژمارەیەکی گەورەیە، بەڵام ئەگەر بە وردی سەیریکەین

it's less than two percent

کەمترە لە لەسەدا دووی

of what we spend every year on teacher salaries.

ئەوەی ساڵانە سەرفی ئەکەین لە موچەی مامۆستایاندا.

The impact for teachers would be phenomenal.

کاریگەرییەکەی بۆ مامۆستایان لەڕادە بەدەر ئەبێت.

We would finally have a way to give them feedback,

دواجار ڕێگایەکمان ئەبێت بۆ ئەوەی سەرنجیان پێبەینەوە،

as well as the means to act on it.

هەروەها ڕێگایەک بۆ ئەوەی سوودی لێوەرگرن.

But this system would have

بەڵام ئەم سیستمە

an even more important benefit for our country.

سوودی زۆر گرنگتریشی ئەبێت بۆ وڵاتەکەمان.

It would put us on a path to making sure

ئەمانخاتە سەر ڕێڕەوی ئەوەی دڵنیابینەوە

all our students get a great education,

هەموو خوێندکارەکانمان فێربوونێکی باش وەرئەگرن،

find a career that's fulfilling and rewarding,

کارێک ئەدۆزنەوە لە ئاست چاوەڕوانی و دەستکەوتەکانی خۆیانا بێت، و

and have a chance to live out their dreams.

دەرفەتێکیان هەبێت خەونەکانیان بهێننە دی.

This wouldn't just make us a more successful country.

ئەمە نەک تەنیا ئەمانکات بە وڵاتێکی سەرکەوتوو تر.

It would also make us a more fair and just one, too.

ئەشمانکات بە وڵاتێکی دادپەروەرتر و باشتر.

I'm excited about the opportunity

زۆر بەپەرۆشم بۆ ئەم دەرفەتە

to give all our teachers the support they want and deserve.

کە ئەو پشتیوانییە بەین بە مامۆستاکان کە ئەیانەوێت و شایەنین.

I hope you are too.

هیوادارم ئێوەش وابن.

Thank you.

زۆر سوپاس

(Applause)

(چەپڵەلێدان)