How economic inequality harms societies | Richard Wilkinson

Μετάφραση: Constantine Anetakis Επιμέλεια: Dimitra Papageorgiou

You all know the truth of what I'm going to say.

Όλοι γνωρίζετε την αλήθεια σχετικά μ' αυτά που θα σας πω.

I think the intuition that inequality is divisive and socially corrosive

Η διαισθητική αντίληψη πως οι ανισότητες είναι διχαστικές και κοινωνικώς διαβρωτικές

has been around since before the French Revolution.

υφίσταται πριν ακόμη από την Γαλλική Επανάσταση.

What's changed

Αυτό που άλλαξε

is we now can look at the evidence,

είναι ότι τώρα μπορούμε να δούμε αποδείξεις,

we can compare societies, more and less equal societies,

να συγκρίνουμε κοινωνίες, με περισσότερη ή λιγότερη ισότητα,

and see what inequality does.

και να δούμε τι προκαλούν οι ανισότητες.

I'm going to take you through that data

Θα σας δείξω αυτά τα δεδομένα

and then explain why

και θα σας εξηγήσω γιατί

the links I'm going to be showing you exist.

οι συσχετισμοί που θα δείτε ισχύουν.

But first, see what a miserable lot we are.

Πρώτα όμως δείτε πόσο άθλιοι είμαστε.

(Laughter)

(Γέλια)

I want to start though

Θα ήθελα να ξεκινήσω

with a paradox.

με ένα παράδοξο.

This shows you life expectancy

Εδώ βλέπετε το προσδόκιμο επιβίωσης

against gross national income --

σε σχέση με το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν (ΑΕΠ) --

how rich countries are on average.

πόσο πλούσιες είναι οι χώρες κατά μέσον όρο.

And you see the countries on the right,

Βλέπετε ότι οι χώρες στα δεξιά,

like Norway and the USA,

όπως η Νορβηγία και οι ΗΠΑ,

are twice as rich as Israel, Greece, Portugal on the left.

διαθέτουν τον διπλάσιο πλούτο απ' το Ισραήλ, την Ελλάδα και την Πορτογαλία στ' αριστερά.

And it makes no difference to their life expectancy at all.

Αυτό δεν δημιουργεί καμμία διαφορά στο προσδόκιμο ζωής.

There's no suggestion of a relationship there.

Δεν υπάρχει ούτε υπόνοια συσχέτισης εδώ.

But if we look within our societies,

Εάν όμως κοιτάξουμε μέσα στις κοινωνίες

there are extraordinary social gradients in health

υπάρχει αξιοσημείωτη διαστρωμάτωση στην υγεία

running right across society.

η οποία διατρέχει την κοινωνία.

This, again, is life expectancy.

Εδώ και πάλι βλέπουμε το προσδόκιμο επιβίωσης.

These are small areas of England and Wales --

Εδώ έχουμε μικρές περιοχές της Αγγλίας και της Ουαλίας --

the poorest on the right, the richest on the left.

οι φτωχότερες στα δεξιά, οι πλουσιότερες στ' αριστερά.

A lot of difference between the poor and the rest of us.

Μεγάλες οι διαφορές μεταξύ των φτωχών και ημών των υπολοίπων.

Even the people just below the top

Ακόμη και οι άνθρωποι που βρίσκονται λίγο κάτω από την κορυφή

have less good health

έχουν χειρότερη υγεία

than the people at the top.

από εκείνους στην κορυφή.

So income means something very important

Έτσι, το εισόδημα έχει μεγάλη σημασία

within our societies,

μέσα στις κοινωνίες

and nothing between them.

και καμμία σημασία μεταξύ κοινωνιών.

The explanation of that paradox

Η εξήγηση αυτού του παραδόξου

is that, within our societies,

είναι ότι, μέσα στις κοινωνίες μας,

we're looking at relative income

μιλάμε για το σχετικό εισόδημα

or social position, social status --

ή αλλιώς κοινωνική θέση, κοινωνικό στάτους --

where we are in relation to each other

όπου βλέπουμε τον καθένα σε σχέση με τους άλλους

and the size of the gaps between us.

και το μέγεθος των χασμάτων μεταξύ μας.

And as soon as you've got that idea,

Μόλις πάρετε μια ιδέα,

you should immediately wonder:

αμέσως θ' αναρωτηθείτε:

what happens if we widen the differences,

Τι συμβαίνει όταν οι διαφορές διευρύνονται

or compress them,

ή συμπιέζονται,

make the income differences bigger or smaller?

όταν οι διαφορές στο εισόδημα γίνονται μεγαλύτερες ή μικρότερες;

And that's what I'm going to show you.

Αυτό ακριβώς πρόκειται να σας δείξω.

I'm not using any hypothetical data.

Δεν χρησιμοποιώ υποθετικά δεδομένα.

I'm taking data from the U.N. --

Τα αντλώ από τον ΟΗΕ --

it's the same as the World Bank has --

τα ίδια ακριβώς διαθέτει και η Παγκόσμια Τράπεζα --

on the scale of income differences

στην κλίμακα των οικονομικών διαφορών

in these rich developed market democracies.

μέσα στις πλούσιες ανεπτυγμένες δημοκρατίες της ελεύθερης αγοράς.

The measure we've used,

Το μέτρο που χρησιμοποιήσαμε,

because it's easy to understand and you can download it,

επειδή είναι εύκολο να το κατανοήσετε και να το μεταφορτώσετε,

is how much richer the top 20 percent

είναι πόσο πλουσιότεροι είναι εκείνοι που βρίσκονται στο ανώτερο 20%

than the bottom 20 percent in each country.

από εκείνους στο κατώτερο 20% κάθε χώρας.

And you see in the more equal countries on the left --

Όπως βλέπετε, στις χώρες με μεγαλύτερη ισότητα στ' αριστερά --

Japan, Finland, Norway, Sweden --

Ιαπωνία, Φινλανδία, Νορβηγία, Σουηδία --

the top 20 percent are about three and a half, four times as rich

το ανώτερο 20% είναι περίπου τρεισήμισι με τέσσερις φορές πλουσιότεροι

as the bottom 20 percent.

από το κατώτερο 20%.

But on the more unequal end --

Όμως στην πλευρά των χωρών με μεγαλύτερες ανισότητες --

U.K., Portugal, USA, Singapore --

Ηνωμένο Βασίλειο, Πορτογαλία, ΗΠΑ, Σινγκαπούρη --

the differences are twice as big.

οι διαφορές φτάνουν στο διπλάσιο.

On that measure, we are twice as unequal

Βάσει αυτού το μέτρου, είμαστε κατά το διπλάσιο άνισοι

as some of the other successful market democracies.

από μερικές άλλες επιτυχημένες δημοκρατίες ελεύθερης αγοράς.

Now I'm going to show you what that does to our societies.

Τώρα θα σας δείξω τις επιπτώσεις που έχει αυτό στις κοινωνίες.

We collected data on problems with social gradients,

Συλλέξαμε δεδομένα για προβλήματα που παρουσιάζουν κοινωνική διαβάθμιση,

the kind of problems that are more common

το πιο κοινό είδος προβλημάτων

at the bottom of the social ladder.

στον πυθμένα της κοινωνικής κλίμακας.

Internationally comparable data on life expectancy,

Διεθνώς συγκρίσιμα δεδομένα για το προσδόκιμο επιβίωσης,

on kids' maths and literacy scores,

για τις επιδόσεις των παιδιών στα μαθηματικά και τα γράμματα,

on infant mortality rates, homicide rates,

ποσοστά βρεφικής θνησιμότητας, ποσοστά ανθρωποκτονιών,

proportion of the population in prison, teenage birthrates,

ποσοστά φυλακισμένων, εφήβων γονέων,

levels of trust,

επιπέδων εμπιστοσύνης,

obesity, mental illness --

παχυσαρκία, ψυχικές νόσους --

which in standard diagnostic classification

στις οποίες βάσει των στάνταρ διαγνωστικών ταξινομήσεων

includes drug and alcohol addiction --

περιλαμβάνεται η εξάρτηση από ναρκωτικά και αλκοόλ --

and social mobility.

και την κοινωνική κινητικότητα.

We put them all in one index.

Τα συμπεριλαμβάνουμε όλα σ' έναν δείκτη.

They're all weighted equally.

Όλα βαρύνουν εξίσου.

Where a country is is a sort of average score on these things.

Η βαθμολογία κάθε χώρας αντιπροσωπεύει έναν μέσο όρο όλων αυτών.

And there, you see it

Εδώ το βλέπετε

in relation to the measure of inequality I've just shown you,

σε σχέση με το μέτρο της ανισότητας που σας έδειξα,

which I shall use over and over again in the data.

το οποίο θα χρησιμοποιήσω ξανά και ξανά στα δεδομένα μου.

The more unequal countries

Οι πιο άνισες χώρες

are doing worse

τα πηγαίνουν χειρότερα

on all these kinds of social problems.

σε όλα αυτά τα κοινωνικά προβλήματα.

It's an extraordinarily close correlation.

Υπάρχει μια αξιοσημείωτα στενή συσχέτιση.

But if you look at that same index

Εάν όμως κοιτάξουμε τον ίδιο δείκτη

of health and social problems

της υγείας και των κοινωνικών προβλημάτων

in relation to GNP per capita,

σε σχέση με το μέσο κατά κεφαλήν εισόδημα,

gross national income,

το ΑΕΠ,

there's nothing there,

δεν υπάρχει τίποτε,

no correlation anymore.

καμμία συσχέτιση πλέον.

We were a little bit worried

Ανησυχήσαμε λίγο

that people might think

ότι ο κόσμος θα πίστευε

we'd been choosing problems to suit our argument

πως επιλέγαμε τα προβλήματα, έτσι ώστε να ταιριάζουν με τα επιχειρήματά μας

and just manufactured this evidence,

και ότι κατασκευάσαμε τις αποδείξεις,

so we also did a paper in the British Medical Journal

έτσι δημοσιεύσαμε μια εργασία στο British Medical Journal

on the UNICEF index of child well-being.

σχετικά με τον δείκτη της UNICEF για την παιδική ευημερία.

It has 40 different components

Περιέχει 40 διαφορετικά στοιχεία

put together by other people.

που συνυπολογίστηκαν από άλλους ερευνητές.

It contains whether kids can talk to their parents,

Περιέχει το εάν τα παιδιά μιλούν στους γονείς τους,

whether they have books at home,

εάν έχουν βιβλία στο σπίτι,

what immunization rates are like, whether there's bullying at school.

τα ποσοστά εμβολιασμών, εάν γίνονται τραμπουκισμοί στο σχολείο.

Everything goes into it.

Τα πάντα συμπεριλαμβάνονται σε αυτόν τον δείκτη.

Here it is in relation to that same measure of inequality.

Εδώ τον βλέπουμε σε σχέση με το ίδιο μέτρο ανισότητας.

Kids do worse in the more unequal societies.

Τα παιδιά τα πηγαίνουν χειρότερα στις πιο άνισες κοινωνίες.

Highly significant relationship.

Πολύ σημαντική στατιστική συσχέτιση.

But once again,

Όμως και πάλι,

if you look at that measure of child well-being,

εάν κοιτάξουμε το μέτρο της παιδικής ευημερίας,

in relation to national income per person,

σε σχέση με το μέσο κατά κεφαλήν εισόδημα,

there's no relationship,

δεν υπάρχει καμμία συσχέτιση,

no suggestion of a relationship.

ούτε υποψία συσχέτισης.

What all the data I've shown you so far says

Αυτό που λένε τα δεδομένα που σας έδειξα έως τώρα,

is the same thing.

είναι το ίδιο πράγμα.

The average well-being of our societies

Η μέση ευημερία των κοινωνιών

is not dependent any longer

δεν εξαρτάται πλέον

on national income and economic growth.

από το εθνικό εισόδημα και την οικονομική ανάπτυξη.

That's very important in poorer countries,

Αυτό είναι πολύ σημαντικό στις φτωχότερες χώρες,

but not in the rich developed world.

όχι όμως στον πλούσιο αναπτυγμένο κόσμο.

But the differences between us

Όμως οι διαφορές μεταξύ μας

and where we are in relation to each other

και το πού βρισκόμαστε ο ένας σε σχέση με τον άλλον,

now matter very much.

παίζουν πολύ μεγάλο ρόλο.

I'm going to show you some of the separate bits of our index.

Θα σας δείξω κάποια χωριστά στοιχεία του γενικού μας δείκτη.

Here, for instance, is trust.

Εδώ για παράδειγμα έχουμε την εμπιστοσύνη.

It's simply the proportion of the population

Πρόκειται απλά για το ποσοστό του πληθυσμού

who agree most people can be trusted.

που πιστεύει ότι μπορεί να εμπιστευτεί τους περισσότερους ανθρώπους.

It comes from the World Values Survey.

Προέρχεται από την Παγκόσμια Επισκόπηση Αξιών.

You see, at the more unequal end,

Βλέπετε ότι στο πιο άνισο άκρο της κατανομής

it's about 15 percent of the population

μόλις το 15% του πληθυσμού

who feel they can trust others.

αισθάνεται ότι μπορεί ο ένας να εμπιστευτεί τον άλλον.

But in the more equal societies,

Στις πιο ίσες κοινωνίες

it rises to 60 or 65 percent.

το ποσοστό αυξάνεται σε 60 με 65%.

And if you look at measures of involvement in community life

Εάν κοιτάξουμε τους δείκτες συμμετοχής στα κοινά

or social capital,

ή αλλιώς «κοινωνικό κεφάλαιο»,

very similar relationships

βλέπουμε παρόμοιες σχέσεις

closely related to inequality.

στενά συνδεδεμένες με τις ανισότητες.

I may say, we did all this work twice.

Μπορώ να πω ότι κάναμε όλη αυτήν τη δουλειά δυο φορές.

We did it first on these rich, developed countries,

Την κάναμε πρώτα σε αυτές τις πλούσιες ανεπτυγμένες χώρες

and then as a separate test bed,

και μετά σε χωριστή εργαστηριακή κλίνη

we repeated it all on the 50 American states --

την επαναλάβαμε ολόκληρη στις 50 αμερικανικές πολιτείες --

asking just the same question:

θέτοντας το ίδιο ερώτημα:

do the more unequal states

Τα πηγαίνουν χειρότερα οι άνισες πολιτείες

do worse on all these kinds of measures?

σε όλα αυτά τα είδη των μετρήσεων;

So here is trust from a general social survey of the federal government

Εδώ βλέπουμε την εμπιστοσύνη από μια γενική κοινωνική επισκόπηση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης

related to inequality.

σχετικά με τις ανισότητες.

Very similar scatter

Παρόμοια κατανομή

over a similar range of levels of trust.

μιας παρόμοιας κλίμακας επιπέδων εμπιστοσύνης.

Same thing is going on.

Το ίδιο συμβαίνει κι εδώ.

Basically we found

Βασικά ανακαλύψαμε

that almost anything that's related to trust internationally

ότι σχεδόν οτιδήποτε σχετίζεται διεθνώς με την εμπιστοσύνη

is related to trust amongst the 50 states

σχετίζεται παρομοίως μεταξύ των 50 πολιτειών των ΗΠΑ

in that separate test bed.

σε αυτήν την ξεχωριστή εργαστηριακή κλίνη.

We're not just talking about a fluke.

Δεν μιλάμε για τυχαιότητα.

This is mental illness.

Εδώ έχουμε τις ψυχικές νόσους.

WHO put together figures

Ο Π.Ο.Υ. κατασκεύασε διαγράμματα

using the same diagnostic interviews

με τη χρήση των ίδιων διαγνωστικών συνεντεύξεων

on random samples of the population

σε τυχαία δείγματα πληθυσμού

to allow us to compare rates of mental illness

για να μπορέσουμε να συγκρίνουμε τα ποσοστά ψυχικών νόσων

in each society.

σε κάθε κοινωνία.

This is the percent of the population

Πρόκειται για το ποσοστό του πληθυσμού

with any mental illness in the preceding year.

με οποιαδήποτε ψυχική νόσο, το προηγούμενο έτος.

And it goes from about eight percent

Αυτό κυμαίνεται από περίπου 8%

up to three times that --

μέχρι και το τριπλάσιο --

whole societies

ολόκληρες κοινωνίες

with three times the level of mental illness of others.

με τριπλάσια ποσοστά ψυχικών νόσων από κάποιες άλλες.

And again, closely related to inequality.

Και πάλι, υπάρχει στενή συσχέτιση με τις ανισότητες.

This is violence.

Εδώ βλέπουμε τη βία.

These red dots are American states,

Οι κόκκινες κουκκίδες αντιπροσωπεύουν τις αμερικανικές πολιτείες,

and the blue triangles are Canadian provinces.

ενώ τα μπλε τρίγωνα τις καναδικές επαρχίες.

But look at the scale of the differences.

Κοιτάξτε όμως την κλίμακα των διαφορών.

It goes from 15 homicides per million

Κυμαίνεται από τις 15 ανθρωποκτονίες ανά εκατομμύριο,

up to 150.

μέχρι τις 150.

This is the proportion of the population in prison.

Εδώ βλέπουμε το ποσοστό των φυλακισμένων.

There's a about a tenfold difference there,

Εδώ υπάρχει μια δεκαπλάσια διαφορά,

log scale up the side.

στο πλάι έχουμε λογαριθμική κλίμακα.

But it goes from about 40 to 400

Όμως πηγαίνει από περίπου 40 στους 400

people in prison.

φυλακισμένους.

That relationship

Η συσχέτιση

is not mainly driven by more crime.

δεν οφείλεται κυρίως σε αυξημένη εγκληματικότητα.

In some places, that's part of it.

Σε κάποιες περιοχές, συμβάλλει κι αυτή εν μέρει.

But most of it is about more punitive sentencing,

Κατά το μεγαλύτερο μέρος όμως, οφείλεται σε αυξημένες ποινικές καταδίκες,

harsher sentencing.

σε σκληρότερες καταδίκες.

And the more unequal societies

Οι πιο άνισες κοινωνίες

are more likely also to retain the death penalty.

είναι πιθανότερο επίσης να διατηρούν την θανατική ποινή.

Here we have children dropping out of high school.

Εδώ βλέπουμε τα παιδιά που παρατούν το γυμνάσιο.

Again, quite big differences.

Πάλι έχουμε αρκετά μεγάλες διαφορές.

Extraordinarily damaging,

Σημαντική βλάβη για την κοινωνία,

if you're talking about using the talents of the population.

εάν μιλάμε για την αξιοποίηση των ταλέντων του πληθυσμού.

This is social mobility.

Εδώ βλέπουμε την κοινωνική κινητικότητα.

It's actually a measure of mobility

Στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα μέτρο της κινητικότητας,

based on income.

βασισμένο στο εισόδημα.

Basically, it's asking:

Βασικά τίθεται το ερώτημα:

do rich fathers have rich sons

Έχουν οι πλούσιοι πατεράδες πλούσιους γιους

and poor fathers have poor sons,

και οι φτωχοί πατεράδες φτωχούς γιους,

or is there no relationship between the two?

ή μήπως δεν υπάρχει καμμία συσχέτιση μεταξύ των δύο;

And at the more unequal end,

Στο πιο άνισο άκρο της κατανομής

fathers' income is much more important --

το πατρικό εισόδημα είναι πολύ πιο σημαντικό --

in the U.K., USA.

στο Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ.

And in Scandinavian countries,

Στις Σκανδιναβικές χώρες,

fathers' income is much less important.

το πατρικό εισόδημα είναι πολύ λιγότερο σημαντικό.

There's more social mobility.

Υπάρχει μεγαλύτερη κοινωνική κινητικότητα.

And as we like to say --

Όπως μας αρέσει να λέμε --

and I know there are a lot of Americans in the audience here --

και γνωρίζω ότι υπάρχουν πολλοί Αμερικανοί εδώ στο ακροατήριο --

if Americans want to live the American dream,

εάν οι Αμερικανοί θέλουν να ζήσουν το αμερικάνικο όνειρο,

they should go to Denmark.

θα πρέπει να πάνε στην Δανία.

(Laughter)

(Γέλια)

(Applause)

(Χειροκρότημα)

I've shown you just a few things in italics here.

Σας έδειξα λίγα μόλις πράγματα, εδώ με πλάγια γράμματα.

I could have shown a number of other problems.

Θα μπορούσα να σας δείξω μια σειρά άλλων προβλημάτων.

They're all problems that tend to be more common

Όλα είναι προβλήματα που τείνουν να είναι πιο κοινά

at the bottom of the social gradient.

στον πυθμένα της κοινωνικής διαστρωμάτωσης.

But there are endless problems with social gradients

Όμως υπάρχουν ατελείωτα προβλήματα με την κοινωνική διαστρωμάτωση

that are worse in more unequal countries --

που γίνονται χειρότερα στις πιο άνισες χώρες --

not just a little bit worse,

όχι λιγάκι χειρότερα,

but anything from twice as common to 10 times as common.

αλλά εμφανίζονται με διπλάσια έως δεκαπλάσια συχνότητα.

Think of the expense,

Σκεφτείτε τη δαπάνη,

the human cost of that.

το ανθρώπινο κόστος αυτών.

I want to go back though to this graph that I showed you earlier

Θέλω να επιστρέψω σ' αυτό το γράφημα, που σας έδειξα νωρίτερα,

where we put it all together

όπου τα βάλαμε όλα μαζί

to make two points.

για να τονίσουμε δύο σημεία.

One is that, in graph after graph,

Το ένα είναι ότι, από γράφημα σε γράφημα,

we find the countries that do worse,

βρίσκουμε ότι οι χώρες που τα πηγαίνουν χειρότερα,

whatever the outcome,

ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα,

seem to be the more unequal ones,

φαίνεται να είναι οι πλέον άνισες

and the ones that do well

και αυτές που τα πηγαίνουν καλά,

seem to be the Nordic countries and Japan.

φαίνεται να είναι οι Σκανδιναβικές χώρες και η Ιαπωνία.

So what we're looking at

Έτσι, αυτό που βλέπουμε

is general social disfunction related to inequality.

είναι η γενική κοινωνική δυσλειτουργία σε σχέση με τις ανισότητες.

It's not just one or two things that go wrong,

Δεν είναι μόνο ένα ή δύο πράγματα που δεν πάνε καλά,

it's most things.

αλλά τα περισσότερα.

The other really important point I want to make on this graph

Το άλλο πραγματικά σημαντικό σημείο που ήθελα να δείξω σ' αυτό το γράφημα

is that, if you look at the bottom,

είναι ότι, εάν κοιτάξετε στο κάτω μέρος,

Sweden and Japan,

η Σουηδία και η Ιαπωνία

they're very different countries in all sorts of ways.

είναι πολύ διαφορετικές χώρες από πολλές απόψεις.

The position of women,

Η θέση των γυναικών,

how closely they keep to the nuclear family,

το πόσο κοντά παραμένουν στην πυρηνική οικογένεια,

are on opposite ends of the poles

βρίσκονται στα αντίθετα άκρα των μετρήσεων

in terms of the rich developed world.

με όρους του πλούσιου ανεπτυγμένου κόσμου.

But another really important difference

Όμως μια ακόμη πραγματικά σημαντική διαφορά

is how they get their greater equality.

είναι με ποιον τρόπο επιτυγχάνουν την μεγαλύτερη ισότητα.

Sweden has huge differences in earnings,

Η Σουηδία έχει τεράστιες διαφορές στις αποδοχές

and it narrows the gap through taxation,

και κλείνει την ψαλίδα μέσω της φορολογίας,

general welfare state,

μέσω εκτεταμένου κράτους πρόνοιας,

generous benefits and so on.

γενναιόδωρες παροχές κλπ.

Japan is rather different though.

Η Ιαπωνία πάντως είναι αρκετά διαφορετική.

It starts off with much smaller differences in earnings before tax.

Ξεκινάει με πολύ μικρότερες διαφορές στις αποδοχές προ φόρων.

It has lower taxes.

Έχει χαμηλότερους φόρους.

It has a smaller welfare state.

Έχει λιγότερο κράτος πρόνοιας.

And in our analysis of the American states,

Στην ανάλυσή μας για τις αμερικανικές πολιτείες,

we find rather the same contrast.

βλέπουμε περίπου την ίδια αντίθεση.

There are some states that do well through redistribution,

Υπάρχουν πολιτείες που τα καταφέρνουν μέσω αναδιανομής εισοδήματος

some states that do well

και κάποιες που τα καταφέρνουν

because they have smaller income differences before tax.

έχοντας μικρότερες εισοδηματικές διαφορές προ φόρων.

So we conclude

Έτσι συμπεραίνουμε

that it doesn't much matter how you get your greater equality,

ότι δεν παίζει ιδιαίτερο ρόλο πώς επιτυγχάνεται η μεγαλύτερη ισότητα,

as long as you get there somehow.

εφόσον με κάποιον τρόπο την επιτυγχάνεις.

I am not talking about perfect equality,

Δεν μιλάω για τέλεια ισότητα,

I'm talking about what exists in rich developed market democracies.

αλλά γι' αυτό που συμβαίνει στις πλούσιες αναπτυγμένες δημοκρατίες ελεύθερης αγοράς.

Another really surprising part of this picture

Μια άλλη πραγματικά αναπάντεχη πτυχή τούτης της εικόνας

is that it's not just the poor

είναι πως δεν επηρεάζονται μόνο οι φτωχοί

who are affected by inequality.

από τις ανισότητες.

There seems to be some truth in John Donne's

Φαίνεται πως υπάρχει μια δόση αλήθειας στη ρήση του Τζων Ντον

"No man is an island."

«Κανένας άνθρωπος δεν είναι νησί».

And in a number of studies, it's possible to compare

Σε μια σειρά μελετών, είναι εφικτό να συγκρίνουμε

how people do in more and less equal countries

πώς τα πάνε οι άνθρωποι σε λιγότερο και περισσότερο ίσες χώρες,

at each level in the social hierarchy.

σε κάθε επίπεδο της κοινωνικής ιεραρχίας.

This is just one example.

Εδώ έχουμε ένα απλό παράδειγμα.

It's infant mortality.

Πρόκειται για τη βρεφική θνησιμότητα.

Some Swedes very kindly classified a lot of their infant deaths

Κάποιοι Σουηδοί ταξινόμησαν πολλούς από τους θανάτους βρεφών

according to the British register of general socioeconomic classification.

σύμφωνα με το βρετανικό μητρώο γενικής κοινωνικοοικονομικής ταξινόμησης.

And so it's anachronistically

Έτσι, έχουμε μια αναχρονιστική

a classification by fathers' occupations,

ταξινόμηση σύμφωνα με το επάγγελμα του πατέρα,

so single parents go on their own.

όπου οι ανύπαντροι πατεράδες πηγαίνουν μόνοι τους.

But then where it says "low social class,"

Όμως όπου γράφει «χαμηλή κοινωνική τάξη»,

that's unskilled manual occupations.

πρόκειται για ανειδίκευτα χειρωνακτικά επαγγέλματα.

It goes through towards the skilled manual occupations in the middle,

Η κατάταξη πάει μέσω των ειδικευμένων χειρωνακτικών επαγγελμάτων στο μέσον,

then the junior non-manual,

έπειτα στα κατώτερα μη χειρωνακτικά,

going up high to the professional occupations --

καταλήγοντας στην κορυφή στα ελευθέρια επαγγέλματα --

doctors, lawyers,

γιατροί, δικηγόροι,

directors of larger companies.

διευθυντές μεγαλύτερων εταιρειών.

You see there that Sweden does better than Britain

Βλέπετε εδώ ότι η Σουηδία τα πηγαίνει καλύτερα από την Βρετανία

all the way across the social hierarchy.

σε όλο το φάσμα της κοινωνικής ιεραρχίας.

The biggest differences are at the bottom of society.

Οι μεγαλύτερες διαφορές βρίσκονται στον πυθμένα της κοινωνίας.

But even at the top,

Ακόμη όμως και στην κορυφή,

there seems to be a small benefit

φαίνεται να υπάρχει ένα μικρό πλεονέκτημα

to being in a more equal society.

όταν βρίσκεσαι σε μια πιο ίση κοινωνία.

We show that on about five different sets of data

Δείχνουμε ότι περίπου πέντε διαφορετικά σύνολα δεδομένων

covering educational outcomes

που καλύπτουν το εκπαιδευτικό αποτέλεσμα

and health in the United States and internationally.

και την υγεία στις ΗΠΑ και διεθνώς.

And that seems to be the general picture --

Αυτή φαίνεται να είναι η γενική εικόνα --

that greater equality makes most difference at the bottom,

ότι η μεγαλύτερη ισότητα έχει μεγαλύτερο θετικό αποτέλεσμα στον πυθμένα

but has some benefits even at the top.

όμως έχει και κάποια οφέλη ακόμη και για την κορυφή.

But I should say a few words about what's going on.

Θα πρέπει όμως να πω λίγα λόγια για το τι συμβαίνει.

I think I'm looking and talking

Νομίζω ότι ερευνώ και μιλώ

about the psychosocial effects of inequality.

για τα ψυχοκοινωνικά αποτελέσματα των ανισοτήτων.

More to do with feelings of superiority and inferiority,

Έχει να κάνει περισσότερο με αισθήματα υπεροχής και μειονεξίας,

of being valued and devalued,

να σ' εκτιμούν ή να σε υποτιμούν,

respected and disrespected.

να είσαι αξιοσέβαστος ή ανυπόληπτος.

And of course, those feelings

Φυσικά αυτά τα αισθήματα

of the status competition that comes out of that

του ανταγωνισμού για την κοινωνική θέση, καταλήγουμε ότι

drives the consumerism in our society.

προκαλούν τον καταναλωτισμό στην κοινωνία μας.

It also leads to status insecurity.

Επίσης οδηγούν σε ανασφάλεια για την κοινωνική θέση.

We worry more about how we're judged and seen by others,

Ανησυχούμε περισσότερο για το πώς μας βλέπουν και μας κρίνουν οι άλλοι,

whether we're regarded as attractive, clever,

εάν θεωρούμαστε ελκυστικοί, έξυπνοι,

all that kind of thing.

όλα αυτά.

The social-evaluative judgments increase,

Οι κρίσεις κοινωνικής αξιολόγησης αυξάνουν

the fear of those social-evaluative judgments.

το φόβο του πώς θα κριθούμε.

Interestingly,

Κατ' ενδιαφέροντα τρόπο,

some parallel work going on in social psychology:

διεξάγεται παράλληλα κάποια έρευνα στην κοινωνική ψυχολογία:

some people reviewed 208 different studies

κάποιοι ανασκόπησαν 208 διαφορετικές μελέτες

in which volunteers had been invited

κατά τις οποίες εθελοντές είχα κληθεί

into a psychological laboratory

σε ένα ψυχολογικό εργαστήριο

and had their stress hormones,

και μετρούσαν τις ορμόνες του στρες,

their responses to doing stressful tasks, measured.

την απόκρισή τους σε στρεσογόνες εργασίες.

And in the review,

Στην ανασκόπηση,

what they were interested in seeing

αυτό που τους ενδιέφερε να δουν

is what kind of stresses

ήταν τι είδους στρεσογόνοι παράγοντες

most reliably raise levels of cortisol,

αυξάνουν με μεγαλύτερη επαναληψιμότητα τα επίπεδα της κορτιζόλης,

the central stress hormone.

την κυριότερη ορμόνη του στρες.

And the conclusion was

Το συμπέρασμα ήταν ότι πλέον στρεσογόνες

it was tasks that included social-evaluative threat --

είναι οι εργασίες που περιελάμβαναν απειλή κοινωνικής αξιολόγησης --

threats to self-esteem or social status

απειλές για την αυτοεκτίμηση ή την κοινωνική θέση

in which others can negatively judge your performance.

όπου άλλοι μπορούν να κρίνουν αρνητικά την επίδοσή σου.

Those kind of stresses

Αυτού του είδους οι στρεσογόνοι παράγοντες

have a very particular effect

έχουν ένα πολύ συγκεκριμένο αποτέλεσμα

on the physiology of stress.

στην ψυχολογία του στρες.

Now we have been criticized.

Τώρα μας έχουν κριτικάρει.

Of course, there are people who dislike this stuff

Φυσικά, υπάρχουν άνθρωποι που απεχθάνονται αυτά τα πράγματα

and people who find it very surprising.

κι άλλοι που τα βρίσκουν πολύ αναπάντεχα.

I should tell you though

Θα πρέπει όμως να σας πω

that when people criticize us for picking and choosing data,

πως όταν οι άνθρωποι μας κριτικάρουν για μεροληπτική επιλογή των δεδομένων μας,

we never pick and choose data.

ποτέ δεν επιλέγουμε μεροληπτικά τα δεδομένα.

We have an absolute rule

Έχουμε έναν απόλυτο κανόνα

that if our data source has data for one of the countries we're looking at,

ότι εάν η πηγή μας περιέχει δεδομένα για μία απ' τις χώρες που ψάχνουμε,

it goes into the analysis.

μπαίνει στην ανάλυση.

Our data source decides

Οι πηγές δεδομένων μας αποφασίζουν

whether it's reliable data,

εάν τα δεδομένα είναι αξιόπιστα,

we don't.

όχι εμείς.

Otherwise that would introduce bias.

Ειδάλλως, αυτό θα εισήγαγε προκατάληψη στη μελέτη.

What about other countries?

Τι συμβαίνει σε άλλες χώρες;

There are 200 studies

Υπάρχουν 200 μελέτες

of health in relation to income and equality

υγείας σε σχέση με το εισόδημα και την ισότητα

in the academic peer-reviewed journals.

στις ακαδημαϊκά αξιολογημένα περιοδικά.

This isn't confined to these countries here,

Αυτό δεν περιορίζεται σε αυτές εδώ τις χώρες,

hiding a very simple demonstration.

αποκρύπτοντας μια πολύ απλή διαπίστωση.

The same countries,

Οι ίδιες χώρες,

the same measure of inequality,

το ίδιο μέτρο ανισότητας,

one problem after another.

το ένα πρόβλημα μετά το άλλο.

Why don't we control for other factors?

Γιατί δεν ελέγχουμε και για άλλους παράγοντες;

Well we've shown you that GNP per capita

Λοιπόν δείξαμε ότι το μέσο κατά κεφαλήν εισόδημα

doesn't make any difference.

δεν κάνει καμμία διαφορά.

And of course, others using more sophisticated methods in the literature

Φυσικά, κάποιοι άλλοι χρησιμοποιώντας πιο εκλεπτυσμένες μεθόδους, στην βιβλιογραφία

have controlled for poverty and education

έχουν ερευνήσει σε σχέση με φτώχεια και μόρφωση

and so on.

και ούτω καθ' εξής.

What about causality?

Τι γίνεται με την αιτιότητα;

Correlation in itself doesn't prove causality.

Η συσχέτιση από μόνη της δεν αποδεικνύει την αιτιότητα.

We spend a good bit of time.

Ξοδεύουμε αρκετό χρόνο.

And indeed, people know the causal links quite well

Πράγματι, οι άνθρωποι ξέρουν τις αιτιώδεις σχέσεις αρκετά καλά

in some of these outcomes.

για κάποια από αυτά τ' αποτελέσματα.

The big change in our understanding

Η μεγάλη αλλαγή στην κατανόησή μας

of drivers of chronic health

των αιτίων των χρόνιων προβλημάτων υγείας

in the rich developed world

στον πλούσιο αναπτυγμένο κόσμο

is how important chronic stress from social sources

είναι το πόσο σημαντικά το χρόνιο στρες κοινωνικής προέλευσης

is affecting the immune system,

επηρεάζει το ανοσοποιητικό σύστημα

the cardiovascular system.

ή το καρδιαγγειακό σύστημα.

Or for instance, the reason why violence

Ή για παράδειγμα ο λόγος που η βία

becomes more common in more unequal societies

γίνεται πιο κοινή σε πιο άνισες κοινωνίες

is because people are sensitive to being looked down on.

είναι ότι οι άνθρωποι είναι ευαίσθητοι στο να τους κοιτούν αφ' υψηλού.

I should say that to deal with this,

Θα πρέπει να πούμε ότι για να το αντιμετωπίσουμε αυτό,

we've got to deal with the post-tax things

θα πρέπει ν' αντιμετωπίσουμε τα θέματα μετά φόρων

and the pre-tax things.

και προ φόρων.

We've got to constrain income,

Πρέπει να περιορίσουμε το εισόδημα,

the bonus culture incomes at the top.

την κουλτούρα των μπόνους στην κορυφή της κοινωνίας.

I think we must make our bosses accountable to their employees

Πιστεύω ότι θα πρέπει να καταστήσουμε τους εργοδότες υπεύθυνους έναντι των εργαζομένων

in any way we can.

με όποιο τρόπο μπορούμε.

I think the take-home message though

Πιστεύω ότι το μήνυμα που πρέπει να σας μείνει φεύγοντας

is that we can improve the real quality of human life

είναι ότι μπορούμε να βελτιώσουμε την πραγματική ποιότητα της ανθρώπινης ζωής

by reducing the differences in incomes between us.

μειώνοντας τις διαφορές των εισοδημάτων μεταξύ μας.

Suddenly we have a handle

Ξαφνικά έχουμε μια λαβή

on the psychosocial well-being of whole societies,

επί της ψυχοκοινωνικής ευημερίας ολόκληρων κοινωνιών

and that's exciting.

κι αυτό είναι συναρπαστικό.

Thank you.

Σας ευχαριστώ.

(Applause)

(Χειροκρότημα)