Four billion years of evolution in six minutes | Prosanta Chakrabarty

Μετάφραση: Μανώλης Μπολιώτης Επιμέλεια: Nikolaos Benias

If we evolved from monkeys, why are there still monkeys?

Αν εξελιχθήκαμε από τους πιθήκους, τότε γιατί υπάρχουν ακόμα πίθηκοι;

(Laughter)

(Γέλια)

Well, because we're not monkeys,

Επειδή δεν είμαστε πίθηκοι,

we're fish.

είμαστε ψάρια.

(Laughter)

(Γέλια)

Now, knowing you're a fish and not a monkey

Το να γνωρίζετε πως είστε ψάρι και όχι πίθηκος

is actually really important to understanding where we came from.

είναι πολύ σημαντικό για να καταλάβετε από πού προερχόμαστε.

I teach one of the largest evolutionary biology classes in the US,

Διδάσκω σε μία από τις μεγαλύτερες τάξεις εξελικτικής βιολογίας στις Η.Π.Α.

and when my students finally understand why I call them fish all the time,

και όταν οι μαθητές μου καταλάβουν γιατί τους αποκαλώ διαρκώς ψάρια,

then I know I'm getting my job done.

τότε ξέρω ότι έχω κάνει καλά τη δουλειά μου.

But I always have to start my classes by dispelling some hardwired myths,

Αλλά πάντα στα πρώτα μαθήματα

πρέπει να ξεδιαλύσω κάποιους διαδεδομένους μύθους,

because without really knowing it, many of us were taught evolution wrong.

επειδή, χωρίς να το ξέρουμε, πολλοί διδαχθήκαμε την εξέλιξη λάθος.

For instance, we're taught to say "the theory of evolution."

Για παράδειγμα έχουμε μάθει να λέμε «Η θεωρία της εξέλιξης».

There are actually many theories, and just like the process itself,

Υπάρχουν όμως πολλές θεωρίες, και όπως η ίδια η διαδικασία,

the ones that best fit the data are the ones that survive to this day.

αυτές που ταιριάζουν καλύτερα στα δεδομένα είναι αυτές που επικρατούν μέχρι σήμερα.

The one we know best is Darwinian natural selection.

Αυτή που ξέρουμε καλύτερα είναι αυτή της φυσικής επιλογής του Δαρβίνου.

That's the process by which organisms that best fit an environment

Σε αυτήν τη διαδικασία, οι οργανισμοί που ταιριάζουν καλύτερα σε ένα περιβάλλον

survive and get to reproduce,

επιβιώνουν και αναπαράγονται,

while those that are less fit slowly die off.

ενώ οι λιγότερο προσαρμοσμένοι σταδιακά εξαφανίζονται.

And that's it.

Αυτό είναι όλο.

Evolution is as simple as that, and it's a fact.

Η εξέλιξη είναι τόσο απλή και αυτό είναι γεγονός.

Evolution is a fact as much as the "theory of gravity."

Η εξέλιξη είναι γεγονός όσο και η «θεωρία της βαρύτητας».

You can prove it just as easily.

Μπορεί να αποδειχθεί με την ίδια ευκολία.

You just need to look at your bellybutton

Χρειάζεται απλά να κοιτάξετε τον αφαλό σας

that you share with other placental mammals,

που μοιράζεστε με τόσα άλλα πλακουντοφόρα θηλαστικά

or your backbone that you share with other vertebrates,

ή τη σπονδυλική στήλη που μοιράζεστε με τόσα άλλα σπονδυλωτά

or your DNA that you share with all other life on earth.

ή το DNA που μοιράζεστε με όλη την υπόλοιπη ζωή στη Γη.

Those traits didn't pop up in humans.

Αυτά τα γνωρίσματα δεν εμφανίστηκαν ξαφνικά στους ανθρώπους.

They were passed down from different ancestors

Κληρονομήθηκαν από διαφορετικούς προγόνους

to all their descendants, not just us.

σε όλους τους απογόνους τους, όχι μόνο σε εμάς.

But that's not really how we learn biology early on, is it?

Αλλά δεν μαθαίνουμε αυτά αρχικά στη βιολογία, έτσι;

We learn plants and bacteria are primitive things,

Μαθαίνουμε ότι τα φυτά και τα βακτήρια είναι πρωτόγονα,

and fish give rise to amphibians followed by reptiles and mammals,

ότι τα ψάρια εξελίχθηκαν σε αμφίβια, μετά σε ερπετά κα θηλαστικά

and then you get you,

και αμέσως μετά εσύ,

this perfectly evolved creature at the end of the line.

αυτό το τέλεια εξελιγμένο πλάσμα στο τέλος της γραμμής.

But life doesn't evolve in a line,

Αλλά η ζωή δεν εξελίσσεται γραμμικά

and it doesn't end with us.

και δεν τελειώνει σε εμάς.

But we're always shown evolution portrayed something like this,

Αλλά πάντα μας έδειχναν την εξέλιξη κάπως έτσι,

a monkey and a chimpanzee,

ένας πίθηκος και ένας χιμπατζής,

some extinct humans,

κάποιοι εξαφανισμένοι άνθρωποι,

all on a forward and steady march to becoming us.

όλοι με ένα σταθερό ευθύ βήμα για να γίνουν «εμείς».

But they don't become us any more than we would become them.

Αλλά δεν γίνονται «εμείς», όπως εμείς δεν θα γινόμασταν «αυτοί».

We're also not the goal of evolution.

Δεν είμαστε εμείς ο στόχος της εξέλιξης.

But why does it matter?

Αλλά γιατί έχει σημασία;

Why do we need to understand evolution the right way?

Γιατί πρέπει να καταλάβουμε την εξέλιξη σωστά;

Well, misunderstanding evolution has led to many problems,

Επειδή η παρανόηση της εξέλιξης έχει οδηγήσει σε πολλά προβλήματα,

but you can't ask that age-old question,

αλλά δεν μπορείς να ρωτήσεις αυτό το πανάρχαιο ερώτημα:

"Where are we from?"

«Από πού ερχόμαστε;»

without understanding evolution the right way.

αν δεν καταλάβεις την εξέλιξη σωστά.

Misunderstanding it has led to many convoluted and corrupted views

Η παρανόησή της οδήγησε σε περίπλοκες και λανθασμένες απόψεις

of how we should treat other life on earth,

για το πώς πρέπει να συμπεριφερόμαστε στην υπόλοιπη ζωή της Γης

and how we should treat each other

και πώς να συμπεριφερόμαστε αναμεταξύ μας

in terms of race and gender.

από άποψη φυλής και φύλου.

So let's go back four billion years.

Ας πάμε λοιπόν τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια πίσω.

This is the single-celled organism we all came from.

Αυτός είναι ο μονοκύτταρος οργανισμός από τον οποίο προερχόμστε όλοι.

At first, it gave rise to other single-celled life,

Αρχικά, δημιούργησε άλλη μονοκύτταρη ζωή,

but these are still evolving to this day,

αλλά αυτά εξελίσσονται μέχρι σήμερα,

and some would say the Archaea and Bacteria

και κάποιοι θα έλεγαν ότι τα Αρχαία και τα Βακτήρια

that make up most of this group

που αποτελούν την πλειοψηφία της ομάδας

is the most successful on the planet.

είναι τα πιο επιτυχημένα στον πλανήτη.

They are certainly going to be here well after us.

Σίγουρα θα είναι εδώ πολύ περισσότερο καιρό από εμάς.

About three billion years ago, multicellularity evolved.

Περίπου πριν από 3 δισεκατομμύρια χρόνια εξελίχθηκε η πολυκυτταρικότητα.

This includes your fungi and your plants and your animals.

Αυτή περιλαμβάνει τους μύκητες, τα φυτά και τα ζώα.

The first animals to develop a backbone were fishes.

Τα πρώτα ζώα που ανέπτυξαν σπονδυλική στήλη ήταν τα ψάρια,

So technically, all vertebrates are fishes,

οπότε τεχνικώς, όλα τα σπονδυλωτά είναι ψάρια,

so technically, you and I are fish.

οπότε τεχνικώς, εσείς και εγώ είμαστε ψάρια.

So don't say I didn't warn you.

Οπότε μην πείτε πως δεν σας προειδοποίησα.

One fish lineage came onto land

Μια γενιά ψαριού βγήκε στη στεριά

and gave rise to, among other things, the mammals and reptiles.

και από αυτά προήλθαν, ανάμεσα σε άλλα, τα θηλαστικά και τα ερπετά.

Some reptiles become birds, some mammals become primates,

Κάποια ερπετά έγιναν πουλιά, κάποια θηλαστικά έγιναν πρωτεύοντα,

some primates become monkeys with tails,

κάποια πρωτεύοντα έγιναν πίθηκοι με ουρές,

and others become the great apes, including a variety of human species.

ενώ άλλα έγιναν μεγάλοι πίθηκοι, ανάμεσά τους και μια ποικιλία ανθρώπων.

So you see, we didn't evolve from monkeys,

Όπως βλέπετε, δεν εξελιχθήκαμε από τους πιθήκους,

but we do share a common ancestor with them.

αλλά μοιραζόμαστε έναν κοινό πρόγονο με αυτούς.

All the while, life around us kept evolving:

Όλο αυτό το διάστημα, η ζωή γύρω μας συνέχιζε να εξελίσσεται:

more bacteria, more fungi, lots of fish, fish, fish.

περισσότερα βακτήρια, μύκητες, πολλά ψάρια, ψάρια, ψάρια.

If you couldn't tell -- yes, they're my favorite group.

Αν δεν το καταλάβατε -- ναι, είναι η αγαπημένη μου ομάδα

(Laughter)

(Γέλια)

As life evolves, it also goes extinct.

Καθώς η ζωή εξελίσσεται, καμιά φορά εξαφανίζεται.

Most species just last for a few million years.

Τα περισσότερα είδη επιβιώνουν για μερικά εκατομμύρια χρόνια.

So you see, most life on earth that we see around us today

Βλέπετε, η περισσότερη ζωή σήμερα στον πλανήτη

are about the same age as our species.

έχει περίπου την ίδια ηλικία με το είδος μας.

So it's hubris, it's self-centered to think,

Άρα είναι ύβρις, είναι εγωκεντρικό να σκεφτόμαστε

"Oh, plants and bacteria are primitive,

«Τα φυτά και τα βακτήρια είναι πρωτόγονα,

and we've been here for an evolutionary minute,

είμαστε εδώ για ένα εξελικτικό λεπτό,

so we're somehow special."

άρα θα είμαστε ξεχωριστοί».

Think of life as being this book, an unfinished book for sure.

Φανταστείτε τη ζωή σαν ένα βιβλίο που δεν έχει ακόμα γραφτεί ολόκληρο.

We're just seeing the last few pages of each chapter.

Βλέπουμε τις τελευταίες σελίδες κάθε κεφαλαίου.

If you look out on the eight million species

Αν κοιτάξετε τα οκτώ εκατομμύρια είδη

that we share this planet with,

με τα οποία μοιραζόμαστε τον πλανήτη,

think of them all being four billion years of evolution.

σκεφτείτε τα ως τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια εξέλιξης.

They're all the product of that.

Είναι το αποτέλεσμα αυτών.

Think of us all as young leaves on this ancient and gigantic tree of life,

Σκεφτείτε μας σαν νεαρά φύλλα στο αρχαίο και γιγάντιο δέντρο της ζωής,

all of us connected by invisible branches not just to each other,

όλους εμάς ενωμένους με αόρατα κλαδιά, όχι μόνο αναμεταξύ μας,

but to our extinct relatives and our evolutionary ancestors.

αλλά και με τους εξαφανισμένους και τους εξελικτικούς προγόνους μας.

As a biologist, I'm still trying to learn, with others,

Ως βιολόγος, ακόμα προσπαθώ να καταλάβω μαζί με άλλους,

how everyone's related to each other, who is related to whom.

πώς όλοι είμαστε συγγενείς, ποιος είναι συγγενής με ποιον.

Perhaps it's better still

Ίσως είναι καλύτερα

to think of us as a little fish out of water.

να μας σκεφτόμαστε σαν ένα ψαράκι έξω από το νερό.

Yes, one that learned to walk and talk,

Ναι, ένα που έμαθε να περπατάει και να μιλάει,

but one that still has a lot of learning to do

αλλά έχει ακόμα πολλά να μάθει

about who we are and where we came from.

για το ποιοι είμαστε και από πού προερχόμαστε.

Thank you.

Σας ευχαριστώ.

(Applause)

(Χειροκρότημα)