What does it mean to be a refugee? - Benedetta Berti and Evelien Borgman

Mülteci olmak ne demektir? - Benedetta Berti ve Evelien Borgman

Çeviri: Efe Ersoy Gözden geçirme: Sancak Gülgen

Around the globe,

Dünyanın pek çok yerinde,

there are approximately 60 million people who have been forced to leave their homes

yaklaşık olarak 60 milyon kişi savaş, şiddet ve zulümden kaçmak için

to escape war, violence, and persecution.

yurtlarını terk etmek zorunda kalıyor.

The majority of them have become internally displaced persons,

Bu kişilerin çoğu ülke içinde göç ediyor,

which means they have fled their homes but are still within their own countries.

yani yurtlarını terk etse de ülke sınırları içinde kalıyorlar.

Others have crossed a border and sought shelter outside of their own countries.

Bazıları ise sınırı geçip kendi ülkeleri dışında sığınacak bir yer arayışındalar.

They are commonly referred to as refugees.

Bu kişiler genellikle mülteci olarak anılıyorlar.

But what exactly does that term mean?

Peki bu terim tam olarak ne anlama geliyor?

The world has known refugees for millennia,

Dünyada binlerce yıldır mülteciler var,

but the modern definition was drafted in the UN's 1951 Convention

ama güncel tanımı Birleşmiş Milletler'in II. Dünya Savaşı'nda oluşan

relating to the status of refugees

yaygın zulüm ve zorunlu göçlere maruz kalan mültecilerin yasal durumunu

in response to mass persecutions and displacements of the Second World War.

tanımlamak için 1951 yılında yaptığı toplantıda ortaya çıktı.

It defines a refugee as someone who is outside their country of nationality,

Yapılan tanım mülteciyi kendi milletinin yaşadığı devlet sınırları dışında olan

and is unable to return to their home country

ve zulüm göreceğine dair sağlam temelli kaygılar yüzünden

because of well-founded fears of being persecuted.

kendi vatanına dönemeyecek insanlar olarak tanımlar.

That persecution may be due to their race, religion, nationality,

Bahsedilen zulüm kişinin ait olduğu ırk, din, milliyet,

membership in a particular social group, or political opinion,

belli bir sosyal gruba veya siyasi görüşe bağlı olmak sebebiyle olabilir

and is often related to war and violence.

ve genellikle de savaş veya çatışmalar sonucu ortaya çıkar.

Today, roughly half the world's refugees are children,

Günümüzde mültecilerin kabaca yarısını çocuklar oluşturuyor ve

some of them unaccompanied by an adult,

bazılarının yanında onlara eşlik eden erişkin yaşta birisi de bulunmamakta.

a situation that makes them especially vulnerable to child labor

Bu da onları çocuk emeği kullanımı ve cinsel sömürüye

or sexual exploitation.

daha savunmasız hâle getiriyor.

Each refugee's story is different,

Her mültecinin hikâyesi birbirinden farklıdır,

and many must undergo dangerous journeys with uncertain outcomes.

çoğu da sonu bilinmez tehlikeli yolculuklara çıkmak zorunda kalmıştır.

But before we get to what their journeys involve,

Ama yolculuklarının ayrıntılarına girmeden önce

let's clear one thing up.

bir konuyu aydınlatalım.

There's a lot of confusion regarding the difference between the terms

"Mülteci" ve "Göçmen" terimleri konusunda

"migrant" and "refugee."

konusunda yaşanan karışıklığı biraz açalım.

"Migrants" usually refers to people who leave their country

Göçmen terimi genellikle ülkelerini daha iyi ekonomik fırsatlar için

for reasons not related to persecution,

veya kuraklık yaşanan bölgelerden ayrılmak zorunda kalan insanlar gibi

such as searching for better economic opportunities

zulüm görme korkusu dışındaki sebeplerle terk edenler

or leaving drought-stricken areas in search of better circumstances.

için kullanılmakta.

There are many people around the world who have been displaced

Dünyada pek çok insan doğal afetler,

because of natural disasters,

gıda bulmaktaki zorluklar

food insecurities,

veya benzer sıkıntılar yüzünden

and other hardships,

göç etmek zorunda kalıyor.

but international law, rightly or wrongly,

Ama haksız bir şekilde olsa da uluslararası hukuk

only recognizes those fleeing conflict and violence as refugees.

sadece çatışma ve şiddet yüzünden göç edenleri mülteci kabul ediyor.

So what happens when someone flees their country?

Şimdi de birisi ülkesinden kaçmak zorunda kaldığında neler oluyor buna bakalım.

Most refugee journeys are long and perilous

Pek çok göçmenin yolculuğu su, gıda ve barınaktan mahrum,

with limited access to shelter, water, or food.

uzun ve tehlikeli geçer.

Since the departure can be sudden and unexpected,

Ülkelerinden bir anda ayrılmak zorunda kaldıkları için

belongings might be left behind,

ellerinde pek bir varlıkları yoktur ve çatışma ortamlarından kaçmaya çalışan

and people who are evading conflict often do not have the required documents,

bu insanların yanında başka bir ülkeye yasal yoldan girmelerini veya

like visas, to board airplanes and legally enter other countries.

bir uçağa binmelerini sağlayacak vize gibi belgeler yoktur.

Financial and political factors can also prevent them from traveling

Maddi ve siyasi etmenler onların olağan yolculuk hatlarını

by standard routes.

izlemesine engel olur.

This means they can usually only travel by land or sea,

Bu da onları kara ve deniz yoluyla sınırı geçebilmek için

and may need to entrust their lives to smugglers

insan kaçakçılarına hayatlarını

to help them cross borders.

emanet etmek zorunda bırakır.

Whereas some people seek safety with their families,

Bazıları aileleriyle güvenli yerlere doğru yola çıkarken,

others attempt passage alone and leave their loved ones behind

diğerleri bu yolculuğa sevdiklerine daha sonra kavuşma umuduyla

with the hopes of being reunited later.

tek başlarına çıkarlar.

This separation can be traumatic and unbearably long.

Bu ayrılık beklendiğinden uzun ve acı verici olabilir.

While more than half the world's refugees are in cities,

Dünyadaki mültecilerin yarıdan fazlası şehirlerde yer alırken bazen de

sometimes the first stop for a person fleeing conflict is a refugee camp,

şiddetten kaçan birisinin ilk durağı yerel hükümetler veya Birleşmiş Milletler

usually run by the United Nations Refugee Agency or local governments.

Mülteci Yüksek Komiserliği'nin yönettiği bir mülteci kampı olabilir.

Refugee camps are intended to be temporary structures,

Göçmen kampları genellikle kalanların güvenle evlerine dönebilecekleri

offering short-term shelter until inhabitants can safely return home,

uygun zamanı bekleyecekleri,

be integrated to the host country,

geldikleri ülkeye yerleştirilmeyi veya

başka bir ülkeye gönderilecekleri

or resettle in another country.

zamanı bekledikleri kısa süreli ve

geçici bir yer olması düşünülür.

But resettlement and long-term integration options are often limited.

Ama genellikle yerleşme ve uzun dönemli kalma seçenekleri sınırlıdır.

So many refugees are left with no choice but to remain in camps for years

Bu sebeple pek çok göçmen kamplarda yıllarca

and sometimes even decades.

hatta on yıllarca kalmak zorunda kalır.

Once in a new country, the first legal step for a displaced person

Yerinden olmuş birinin yeni bir ülkeye geldiğinde

is to apply for asylum.

ilk yapması gereken şey iltica başvurusu yapmaktır.

At this point, they are an asylum seeker

Bu süreçte yasal yönden mülteci değil,

and not officially recognized as a refugee until the application has been accepted.

iltica talebi değerlendirilen kişi olarak tanımlanır.

While countries by and large agree on one definition of refugee,

Genel olarak ülkeler mülteci tanımında uzlaşmış olmakla beraber

every host country is responsible for examining all requests for asylum

her ülke iltica isteklerini değerlendirmek ve başvuranların

and deciding whether applicants can be granted the status of refugee.

mülteci statüsünü alıp almayacaklarını kendileri karar vermekle sorumludur.

Different countries guidelines can vary substantially.

Her ülkenin değerledirmede farklı ölçütü vardır.

Host countries have several duties

Kişinin yasal mülteci durumu kabul eden ülkenin ona düzgün davranılması ve

towards people they have recognized as refugees,

ayrımcılığa uğramaması gibi

like the guarantee of a minimum standard of treatment and non-discrimination.

sağlamak zorunda olduğu temel standartlar vardır.

The most basic obligation towards refugees is non-refoulement,

Mültecilere sağlanan en temel hak kişinin özgürlükler ve hayatının

a principle preventing a nation from sending an individual

tehlikede olacağı bir ülkeye gönderilmesine

to a country where their life and freedom are threatened.

engel olunması ilkesidir.

In reality, however, refugees are frequently the victims

Maalesef gerçekte mülteciler genellikle

of inconsistent and discriminatory treatment.

tutarsız ve ayrımcı davranışların kurbanı olurlar.

They're increasingly obliged to rebuild their lives in the face of xenophobia

Yeni hayatlarını yabancı korkusu ve ırkçılıkla kuşatılmış

and racism.

bir ortamda kurmaya çalışırlar.

And all too often, they aren't permitted to enter the work force

Sıklıkla da iş gücüne katılımları engellenerek insani yardımlara

and are fully dependent on humanitarian aid.

bağımlı olarak yaşamak zorunda bırakılırlar.

In addition, far too many refugee children are out of school

Bu yetmezmiş gibi eğitim programlarına kaynak eksikliği yüzünden

due to lack of funding for education programs.

pek çok mülteci çocuk eğitimden mahrum kalmaktadır.

If you go back in your own family history,

Eğer aile tarihimizde geriye gidersek büyük ihtimalle bir zamanlar

chances are you will discover that at a certain point,

savaşlar, ayrımcılık ve zulümler yüzünden

your ancestors were forced from their homes,

kendi atalarımızın da yuvalarından

either escaping a war or fleeing discrimination and persecution.

ayrılmak zorunda bırakıldığını görebiliriz.

It would be good of us to remember their stories

Günümüzde yerinden olmuş, yeni bir yuva arayan mültecilerin

when we hear of refugees currently displaced,

hikâyelerini duyduğumuzda, ailemizin bu hikâyelerini

searching for a new home.

hatırlamamız hepimize faydalı olacaktır.