What does it mean to be a refugee? - Benedetta Berti and Evelien Borgman

Дүрвэгч гэж хэн бэ? - Бенедетта Берти ба Эвилиэн Боргман

Translator: Zaya Skodde Reviewer: Tuya Bat

Around the globe,

Дэлхийн даяар

there are approximately 60 million people who have been forced to leave their homes

дайн, хүчирхийлэл, мөрдлөг хавчлагаас болж

өөрийн гэр орноо орхиж явахаас өөр аргагүй болсон 60 сая шахам хүн байна.

to escape war, violence, and persecution.

The majority of them have become internally displaced persons,

Тэдний дийлэнх нь дотооддоо шилжин суурьшсан хүмүүс буюу

which means they have fled their homes but are still within their own countries.

эх орондоо байгаа боловч төрсөн гэрээсээ дайжсан хүмүүс байдаг.

Others have crossed a border and sought shelter outside of their own countries.

Үлдсэн нь хил давж өөр улсын нутагт орогнох байр эрж хайн явдаг.

They are commonly referred to as refugees.

Тэднийг ерөнхийдөө дүрвэгсэд гэж нэрлэдэг.

But what exactly does that term mean?

Гэвч энэ нэршил нь яг ямар утгатай вэ?

Дэлхий дээр мянга мянган жилийн турш дүрвэгсэд байсаар ирсэн ч

The world has known refugees for millennia,

but the modern definition was drafted in the UN's 1951 Convention

Дэлхий II Дайны үед үй олноор нь хавчиж, нүүлгэн шилжүүлсэн явдлаас хойш

relating to the status of refugees

дүрвэгсдийн асуудалтай холбоотой

in response to mass persecutions and displacements of the Second World War.

орчин үеийн тодорхойлолтыг НҮБ-ийн 1951 оны конвенцоор тогтоосон юм.

It defines a refugee as someone who is outside their country of nationality,

Энэ тодорхойлолтод дүрвэгч гэдэг нь төрсөн нутгаасаа гадна байх,

and is unable to return to their home country

дарлал, хавчлагаас айх үндэслэл бүхий айдсаас болоод

because of well-founded fears of being persecuted.

төрсөн нутагтаа очих боломжгүй хүмүүсийг хэлнэ гэжээ.

That persecution may be due to their race, religion, nationality,

Тэрхүү хавчлага нь тэдний овог угсаа, шашин шүтлэг, үндэстэн ястан,

membership in a particular social group, or political opinion,

тодорхой нэг нийгмийн бүлгийн хэсэг эсвэл улс төрийн үзэл бодлоос шалтгаалах бөгөөд

and is often related to war and violence.

ихэвчлэн дайн эсвэл хүчирхийлэлтэй холбоотой байдаг.

Today, roughly half the world's refugees are children,

Өнөөдөр дэлхий дээрх дүрвэгсдийн бараг тал хэсэг нь хүүхдүүд бөгөөд

some of them unaccompanied by an adult,

насанд хүрэгчдийн хараа хяналтгүй зарим хэсэг нь

a situation that makes them especially vulnerable to child labor

хүүхдийн хөдөлмөрийн эсвэл бэлгийн мөлжлөгт өртөх

or sexual exploitation.

эрсдэлтэй нөхцөл үүсч байгаа юм.

Each refugee's story is different,

Дүрвэгч бүрийн түүх өөр өөр бөгөөд

and many must undergo dangerous journeys with uncertain outcomes.

олонх нь үр дүн тодорхойгүй аюултай аялалд зайлшгүй гардаг.

But before we get to what their journeys involve,

Гэхдээ тэдний аяллын тухай ярилцахаасаа өмнө

let's clear one thing up.

нэг зүйлийг тодорхой болгоё.

There's a lot of confusion regarding the difference between the terms

"Цагаач" болон "дүрвэгч" гэсэн 2 нэршлийг

"migrant" and "refugee."

янз бүрийн байдлаар эндүүрч, хольж сольдог.

"Migrants" usually refers to people who leave their country

"Цагаач" нь ихэвчлэн мөрдлөг хавчлагатай холбоогүй шалтгаанаар буюу

for reasons not related to persecution,

жишээ нь эдийн засгийн илүү дээр нөхцөл байдлыг хайх,

such as searching for better economic opportunities

эсвэл ган гачигтай нутгийг орхин илүү сайн орчин хайж

or leaving drought-stricken areas in search of better circumstances.

эх орноо орхисон хүмүүсийг хэлдэг.

There are many people around the world who have been displaced

Дэлхий нийтэд маш олон хүмүүс байгалийн гамшиг,

because of natural disasters,

хоол хүнсний дутагдал,

food insecurities,

бусад хүнд нөхцлөөс болоод

and other hardships,

нүүн шилждэг ч,

but international law, rightly or wrongly,

олон улсын хуулийн дагуу тэдний зөв, буруу гэлгүй

only recognizes those fleeing conflict and violence as refugees.

хүчирхийлэл дарамтаас зугтаагсдыг л дүрвэгсэд гэж үздэг юм.

So what happens when someone flees their country?

Тэгвэл хэн нэгэн эх орноосоо зугтах үед юу тохиолддог вэ?

Most refugee journeys are long and perilous

Ихэнх дүрвэгсэд урт хугацааны турш амь өрссөн аян замыг

with limited access to shelter, water, or food.

орон байр, ундны ус, хоол хүнсний хязгаарлагдмал нөхцөлд туулдаг.

Since the departure can be sudden and unexpected,

Ингэж явах нь гэнэтийн бөгөөд төлөвлөөгүй байдаг учраас

belongings might be left behind,

өөрийн эд зүйлсээ орхих магадлалтай ба

and people who are evading conflict often do not have the required documents,

дайн, мөргөлдөөнөөс зугтаж яваа хүмүүс ихэнхдээ виз гэх мэт

like visas, to board airplanes and legally enter other countries.

өөр улсад нэвтрэхэд шаардлагатай хууль ёсны бичиг баримтгүйгээр онгоцонд суудаг.

Financial and political factors can also prevent them from traveling

Түүнчлэн, санхүүгийн болон улс төрийн хүчин зүйлс

энгийн чиглэлээр аялахад нь саад болдог.

by standard routes.

This means they can usually only travel by land or sea,

Иймээс тэд зөвхөн газраар эсвэл далайгаар явж,

and may need to entrust their lives to smugglers

хил давахын тулд өөрсдийн амийг

хууль бус хил нэвтрүүлэгчдэд даатгах шаардлага ч тулгардаг.

to help them cross borders.

Whereas some people seek safety with their families,

Зарим хүмүүс гэр бүлийнхэндээ аюулгүй байдлыг эрэлхийлдэг бол,

others attempt passage alone and leave their loved ones behind

үлдсэн нь ганцаараа явах замыг эрэлхийлж эргээд уулзана гэсэн горьдлоготойгоор

with the hopes of being reunited later.

хайртай хүмүүсээ орхин явдаг.

This separation can be traumatic and unbearably long.

Ийм хагацал сэтгэлийн зовиуртай бөгөөд тэвчишгүй удаан үргэлжилж болно.

While more than half the world's refugees are in cities,

Дэлхий дээрх дүрвэгсдийн тал нь хот сууринд байхад заримдаа

sometimes the first stop for a person fleeing conflict is a refugee camp,

мөргөлдөөнөөс зугтаж буй хүний эхний зогсоол нь Дүрвэгсдийн НҮБ-ийн Алба эсвэл

usually run by the United Nations Refugee Agency or local governments.

тухайн орны засгийн газрын ажиллуулдаг дүрвэгсдийн орогнох байр байдаг.

Refugee camps are intended to be temporary structures,

Дүрвэгсдийн орогнох байр оршин суугчдыг гэртээ аюулгүйгээр буцах хүртэл,

offering short-term shelter until inhabitants can safely return home,

хүлээн авагч орны иргэн болтол эсвэл өөр оронд шилжин суурьштал

be integrated to the host country,

богино хугацааны орон байраар хангах

or resettle in another country.

түр зуурын зориулалт бүхий бүтэцтэй байдаг.

But resettlement and long-term integration options are often limited.

Гэвч шилжин суурьшилт болон урт хугацаанд иргэнших сонголтууд хязгаарлагдмал.

So many refugees are left with no choice but to remain in camps for years

Тиймээс маш олон дүрвэгч орогнох газарт хэдэн жил, заримдаа бүр хэдэн арван жил

and sometimes even decades.

амьдарч үлдэхээс өөр сонголтгүй болдог.

Once in a new country, the first legal step for a displaced person

Эх орноосоо шахагдан гарсан хүн шинэ оронд ирээд орогнол хүсэх нь

is to apply for asylum.

хамгийн эхний хууль ёсны алхам юм.

At this point, they are an asylum seeker

Энэ үед тэд орогнол хүсэгч болох бөгөөд

and not officially recognized as a refugee until the application has been accepted.

хүсэлтийг зөвшөөртөл албан ёсоор дүрвэгч гэж тооцогддоггүй.

While countries by and large agree on one definition of refugee,

Ихэнх улс орнууд дүрвэгч гэдэг нэг тодорхойлолтыг хүлээн зөвшөөрдөг ч

every host country is responsible for examining all requests for asylum

хүлээн авагч улс болгон орогнол хүссэн өргөдөл бүрийг авч үзэн,

and deciding whether applicants can be granted the status of refugee.

хүсэлт илгээгчийг дүрвэгчийн байр сууриар хүлээн зөвшөөрөх эсэхээ шийдэх үүрэгтэй.

Different countries guidelines can vary substantially.

Улс орон бүрийн дагаж мөрдөх журам өөр байж болно.

Host countries have several duties

Хүлээн авагч орон дүрвэгч гэж

towards people they have recognized as refugees,

хүлээн зөвшөөрсөн хүмүүсийнхээ өмнө доод амьжиргаа болон

like the guarantee of a minimum standard of treatment and non-discrimination.

ялгаварлан гадуурхахгүй байх баталгаа өгөх зэрэг хэд хэдэн үүрэг хүлээнэ.

The most basic obligation towards refugees is non-refoulement,

Дүрвэгсдийн өмнө хүлээх хамгийн энгийн үүрэг нь буцаахгүй байх буюу

a principle preventing a nation from sending an individual

тухайн улс бие хүнийг амьдрал болон эрх чөлөөнд нь заналхийлсэн оронд

to a country where their life and freedom are threatened.

илгээхээс сэргийлсэн бодлого байдаг.

In reality, however, refugees are frequently the victims

Хэдий тийм ч бодит байдал дээр дүрвэгсэд зөрчилдөөнтэй,

of inconsistent and discriminatory treatment.

ялгаварласан хандлагын хохирогч тогтмол болсоор байна.

They're increasingly obliged to rebuild their lives in the face of xenophobia

Тэд үндсэрхэг үзэл болон ялгаварлан гадуурхлын дунд амьдралаа ахин бүтээх

and racism.

үүрэг хүлээх нь ихэссээр байна.

And all too often, they aren't permitted to enter the work force

Мөн дийлэнх хэсэг нь ажиллах хүчинд багтах эрхгүй бөгөөд

and are fully dependent on humanitarian aid.

хүмүүнлэгийн тусламжаас бүрэн хамааралтай.

In addition, far too many refugee children are out of school

Түүнчлэн хэт олон дүрвэгч хүүхдүүд боловсролын хөтөлбөрийн

due to lack of funding for education programs.

санхүүжилт хүрэхгүйн улмаас сургуулиас завсардаж байна.

If you go back in your own family history,

Хэрэв та өөрийн гэр бүлийн түүхийг сөхөж үзвэл

chances are you will discover that at a certain point,

аль нэг үед таны өвөг дээдэс дайнаас эсвэл хавчлага мөргөлдөөнөөс болж

your ancestors were forced from their homes,

гэр орноосоо хүчээр дайжин явсан

either escaping a war or fleeing discrimination and persecution.

түүхийн ул мөр олох магадлалтай л юм.

It would be good of us to remember their stories

Хэзээ нэгэн цагт эх орноосоо шахагдан гарч

when we hear of refugees currently displaced,

шинэ гэр хайж яваа дүрвэгсдийн тухай сонсохдоо

searching for a new home.

тэднийхээ түүхийг санаж туслахад бэлэн байх нь зүйтэй.