How sugar affects the brain - Nicole Avena

Πώς τα σάκχαρα επηρεάζουν τον εγκέφαλο - Νικόλ Αβίνα

Μετάφραση: Chryssa Takahashi Επιμέλεια: Stefanos Reppas

Picture warm, gooey cookies,

Φανταστείτε ζεστά, μαλακά μπισκότα,

crunchy candies, velvety cakes,

τραγανές καραμέλες,

βελούδινα κέικ,

waffle cones piled high with ice cream.

βάφλες με βουνά παγωτού.

Is your mouth watering?

Τρέχουν τα σάλια σας;

Are you craving dessert?

Έχετε λαχταρίσει το γλυκό;

Why?

Γιατί;

What happens in the brain that makes sugary foods so hard to resist?

Τι συμβαίνει στον εγκέφαλο

που κάνει τα ζαχαρώδη φαγητά τόσο ακαταμάχητα;

Sugar is a general term used to describe a class of molecules

Τα σάκχαρα είναι μία γενική ορολογία

που χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια κατηγορία μορίων

που ονομάζονται υδατάνθρακες,

called carbohydrates,

and it's found in a wide variety of food and drink.

και βρίσκεται σε μεγάλη ποικιλία τροφίμων και ποτών.

Just check the labels on sweet products you buy.

Απλά ελέγξτε τις ετικέτες των γλυκών προϊόντων που αγοράζετε.

Glucose, fructose, sucrose,

Γλυκόζη,

φρουκτόζη,

σουκρόζη,

maltose, lactose, dextrose, and starch

μαλτόζη,

λακτόζη,

δεξτρόζη,

και άμυλο

are all forms of sugar.

είναι όλα μορφές σακχάρων.

So are high-fructose corn syrup,

Το ίδιο και το σιρόπι καλαμποκιού υψηλής φρουκτόζης,

fruit juice, raw sugar, and honey.

ο φρουτοχυμός,

η ακατέργαστη ζάχαρη,

και το μέλι.

And sugar isn't just in candies and desserts,

Τα σάκχαρα δεν είναι μόνο στα ζαχαρωτά και στα γλυκά,

it's also added to tomato sauce,

τα προσθέτουν και στις σάλτσες ντομάτας,

yogurt, dried fruit, flavored waters, or granola bars.

στο γιαούρτι,

στα αποξηραμένα φρούτα,

στο νερό με γεύση,

ή στις μπάρες δημητριακών.

Since sugar is everywhere, it's important to understand

Εφόσον τα σάκχαρα είναι παντού,

είναι σημαντικό να καταλάβουμε

how it affects the brain.

πώς επηρεάζουν τον εγκέφαλο.

What happens when sugar hits your tongue?

Τι συμβαίνει όταν τα σάκχαρα φτάνουν στην γλώσσα σας;

And does eating a little bit of sugar make you crave more?

Και γιατί αν φάμε μικρή ποσότητα σακχάρων

μας κάνει να λαχταρούμε περισσότερη;

You take a bite of cereal.

Τρώτε μια κουταλιά δημητριακά.

The sugars it contains activate the sweet-taste receptors,

Τα σάκχαρα που περιέχουν

ενεργοποιούν τους γλυκούς γευστικούς υποδοχείς,

part of the taste buds on the tongue.

μέρος των γευστικών καλύκων πάνω στη γλώσσα.

These receptors send a signal up to the brain stem,

Αυτοί οι υποδοχείς στέλνουν ένα σήμα στο εγκεφαλικό στέλεχος,

and from there, it forks off into many areas of the forebrain,

και από εκεί διακλαδώνεται

σε πολλά σημεία του προσθεγκεφάλου,

one of which is the cerebral cortex.

όπου ένα από αυτά είναι ο εγκεφαλικός φλοιός.

Different sections of the cerebral cortex process different tastes:

Διαφορετικά σημεία του εγκεφαλικού φλοιού

επεξεργάζονται διαφορετικές γεύσεις:

πικρό,

bitter, salty, umami,

αλμυρό,

ουμάμι,

and, in our case, sweet.

και στην περίπτωσή μας, γλυκό.

From here, the signal activates the brain's reward system.

Από εκεί, το σήμα ενεργοποιεί

το σύστημα επιβράβευσης του εγκεφάλου.

This reward system is a series of electrical and chemical pathways

Αυτό το σύστημα επιβράβευσης είναι μία σειρά

ηλεκτρικών και χημικών μονοπατιών

across several different regions of the brain.

κατά μήκος διαφόρων περιοχών του εγκεφάλου.

It's a complicated network,

Είναι ένα πολύπλοκο δίκτυο,

αλλά βοηθάει να απαντηθεί μία μοναδική, υποσυνείδητη ερώτηση:

but it helps answer a single, subconscious question:

should I do that again?

Πρέπει να το ξανακάνω;

That warm, fuzzy feeling you get when you taste Grandma's chocolate cake?

Αυτό το ζεστό, ασαφές αίσθημα που έχετε

όταν γεύεστε το κέικ σοκολάτας της γιαγιάς;

That's your reward system saying,

Αυτό είναι το σύστημα επιβράβευσης σας που λέει,

"Mmm, yes!"

«Μμμ, ναι!»

And it's not just activated by food.

Και δεν ενεργοποιείται μόνο από το φαγητό.

Socializing, sexual behavior, and drugs

Η κοινωνικοποίηση,

η σεξουαλική συμπεριφορά

και τα ναρκωτικά

are just a few examples of things and experiences

είναι απλώς μερικά παραδείγματα

πραγμάτων και εμπειριών

that also activate the reward system.

που ενεργοποιούν επίσης το σύστημα επιβράβευσης.

Αλλά η υπερενεργοποίηση του συστήματος επιβράβευσης

But overactivating this reward system kickstarts a series of unfortunate events:

ενεργοποιεί μια σειρά από δυσάρεστα γεγονότα:

loss of control, craving, and increased tolerance to sugar.

απώλεια ελέγχου,

ακατάσχετη επιθυμία

και αυξημένη ανοχή στη ζάχαρη.

Ας πάμε πίσω στην κουταλιά των δημητριακών.

Let's get back to our bite of cereal.

Ταξιδεύει κάτω, στο στομάχι σας

It travels down into your stomach and eventually into your gut.

και εντέλει στο έντερό σας.

And guess what?

Για μαντέψτε;

There are sugar receptors here, too.

Κι εδώ υπάρχουν υποδοχείς σακχάρων.

They are not taste buds, but they do send signals

Δεν είναι γευστικοί κάλυκες,

αλλά στέλνουν σήματα

telling your brain that you're full

στον εγκέφαλό σας λέγοντάς του ότι έχετε φτάσει σε αίσθημα κορεσμού

or that your body should produce more insulin

ή ότι το σώμα σας θα πρέπει να παράγει περισσότερη ινσουλίνη

to deal with the extra sugar you're eating.

για να αντιμετωπίσει τα επιπλέον σάκχαρα που τρώτε.

The major currency of our reward system is dopamine,

Η κύρια οργανική ουσία

του συστήματος επιβράβευσής μας είναι η ντοπαμίνη,

an important chemical or neurotransmitter.

μια σημαντική χημική ουσία ή νευροδιαβιβαστής.

There are many dopamine receptors in the forebrain,

Υπάρχουν πολλοί υποδοχείς ντοπαμίνης στον προσθεγκέφαλο

but they're not evenly distributed.

αλλά δεν είναι ομοιόμορφα κατανεμημένοι.

Certain areas contain dense clusters of receptors,

Μερικές περιοχές έχουν πυκνές συστάδες υποδοχέων,

and these dopamine hot spots are a part of our reward system.

και αυτά τα καυτά σημεία ντοπαμίνης

είναι μέρος του συστήματος επιβράβευσής μας.

Drugs like alcohol, nicotine, or heroin

Ναρκωτικά όπως το αλκοόλ,

η νικοτίνη,

ή η ηρωίνη,

send dopamine into overdrive,

προκαλούν υπερέκκριση της ντοπαμίνης,

leading some people to constantly seek that high,

κάνοντας μερικούς ανθρώπους να αναζητούν συνεχώς αυτή την ανύψωση,

in other words, to be addicted.

με άλλα λόγια, να εθιστούν.

Sugar also causes dopamine to be released, though not as violently as drugs.

Και τα σάκχαρα δημιουργούν έκκριση ντοπαμίνης,

όμως όχι τόσο βίαια όσο τα ναρκωτικά.

And sugar is rare among dopamine-inducing foods.

Και τα σάκχαρα ανευρίσκονται σπάνια σε φαγητά που προκαλούν έκκριση ντοπαμίνης.

Broccoli, for example, has no effect,

Το μπρόκολο για παράδειγμα, δεν έχει καμία επίδραση,

which probably explains

που μάλλον εξηγεί

γιατί είναι τόσο δύσκολο να κάνουμε τα παιδιά να φάνε τα λαχανικά τους.

why it's so hard to get kids to eat their veggies.

Μιλώντας για υγιεινά φαγητά,

Speaking of healthy foods,

let's say you're hungry and decide to eat a balanced meal.

ας πούμε ότι πεινάτε

και αποφασίζετε να φάτε ένα ισορροπημένο γεύμα.

You do, and dopamine levels spike in the reward system hot spots.

Το κάνετε και τα επίπεδα ντοπαμίνης αυξάνονται

στα σημεία του συστήματος επιβράβευσης.

But if you eat that same dish many days in a row,

Αλλά αν φάτε το ίδιο φαγητό συνεχόμενα, για πολλές ημέρες

dopamine levels will spike less and less, eventually leveling out.

τα επίπεδα ντοπαμίνης θα αυξάνονται όλο και λιγότερο,

μέχρι τελικά να εξισορροπηθούν.

That's because when it comes to food,

Αυτό γίνεται επειδή όταν πρόκειται για φαγητό,

the brain evolved to pay special attention to new or different tastes.

ο εγκέφαλος εξελίχθηκε να δίνει ιδιαίτερη προσοχή

σε νέες ή διαφορετικές γεύσεις.

Why?

Γιατί;

Δύο λόγοι:

Two reasons:

first, to detect food that's gone bad.

πρώτον, για να εντοπίζει τρόφιμα που έχουν χαλάσει,

And second, because the more variety we have in our diet,

και δεύτερον, επειδή όσο μεγαλύτερη ποικιλία

έχουμε στη δίαιτά μας,

the more likely we are to get all the nutrients we need.

τόσο πιο πιθανό είναι

να πάρουμε όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειαζόμαστε.

To keep that variety up,

Για να έχουμε ποικιλία,

we need to be able to recognize a new food,

πρέπει να μπορούμε να αναγνωρίζουμε ένα καινούργιο φαγητό,

and more importantly, we need to want to keep eating new foods.

και πιο σημαντικό,

χρειάζεται να θέλουμε να συνεχίσουμε να τρώμε καινούργια φαγητά.

And that's why the dopamine levels off when a food becomes boring.

Και γι' αυτό το λόγο η ντοπαμίνη εξισορροπείται

όταν ένα φαγητό γίνεται βαρετό.

Now, back to that meal.

Τώρα, πίσω σε αυτό το γεύμα.

What happens if in place of the healthy, balanced dish,

Τι συμβαίνει αν στην θέση

του υγιεινού, ισορροπημένου γεύματος,

you eat sugar-rich food instead?

φάτε φαγητό πλούσιο σε σάκχαρα;

If you rarely eat sugar or don't eat much at a time,

Αν τρώτε σπάνια σάκχαρα

ή δεν τρώτε πολλά κάθε φορά,

the effect is similar to that of the balanced meal.

η επίδραση είναι παρόμοια με αυτή του ισορροπημένου γεύματος.

But if you eat too much, the dopamine response does not level out.

Αλλά αν φάτε πάρα πολλά,

η αντίδραση της ντοπαμίνης δεν εξισορροπείται.

In other words, eating lots of sugar will continue to feel rewarding.

Με άλλα λόγια, αν τρώμε πολλά σάκχαρα

θα συνεχίσουμε να αισθανόμαστε επιβράβευση.

In this way, sugar behaves a little bit like a drug.

Με αυτό τον τρόπο, τα σάκχαρα συμπεριφέρονται λιγάκι σαν ένα ναρκωτικό.

It's one reason people seem to be hooked on sugary foods.

Είναι ένας λόγος για τον οποίο φαίνεται πως εθίζεται ο κόσμος

στα σακχαρώδη φαγητά.

So, think back to all those different kinds of sugar.

Έτσι, αναλογιστείτε όλα αυτά τα διαφορετικά είδη σακχάρων.

Each one is unique, but every time any sugar is consumed,

Κάθε ένα είναι μοναδικό,

αλλά κάθε φορά που καταναλώνετε οποιοδήποτε σάκχαρο,

it kickstarts a domino effect in the brain that sparks a rewarding feeling.

ξεκινάει μία επίδραση ντόμινο στον εγκέφαλο

που πυροδοτεί μια ικανοποιητική αίσθηση.

Too much, too often, and things can go into overdrive.

Υπερβολικά, πολύ συχνά,

και τα πράγματα μπορεί να ξεφύγουν.

So, yes, overconsumption of sugar can have addictive effects on the brain,

Έτσι, ναι, η υπερβολική κατανάλωση σακχάρων

μπορεί να έχει εθιστικές επιδράσεις στον εγκέφαλο,

but a wedge of cake once in a while won't hurt you.

αλλά ένα κομμάτι κέικ, πού και πού, δεν θα σας κάνει κακό.