The surprising habits of original thinkers | Adam Grant | TED

10,406,328 views ・ 2016-04-26

TED


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Anh Doan Reviewer: Nha Nguyen
00:13
Seven years ago, a student came to me and asked me to invest in his company.
0
13120
4416
7 năm trước, một sinh viên đến nhờ tôi đầu tư vào công ty của cậu ấy.
00:17
He said, "I'm working with three friends,
1
17560
1976
Cậu nói," Em đang làm việc với ba người bạn,
00:19
and we're going to try to disrupt an industry by selling stuff online."
2
19560
3440
và tụi em định bán hàng qua mạng."
00:23
And I said, "OK, you guys spent the whole summer on this, right?"
3
23640
3056
Tôi nói,"OK, các cậu đã dành toàn bộ mùa hè cho dự án này nhỉ?"
00:26
"No, we all took internships just in case it doesn't work out."
4
26720
3136
"Không, tụi em đều đi thực tập phòng khi nó không thành công."
00:29
"All right, but you're going to go in full time once you graduate."
5
29880
3160
"Nhưng mấy cậu sẽ dành toàn bộ thời gian một khi tốt nghiệp nhỉ?"
00:33
"Not exactly. We've all lined up backup jobs."
6
33640
3080
"Không hẳn. Tụi em có công việc dự phòng rồi ạ."
00:37
Six months go by,
7
37600
1256
Sáu tháng sau,
00:38
it's the day before the company launches,
8
38880
1976
1 ngày trước khi công ty thành lập,
00:40
and there is still not a functioning website.
9
40880
2120
và trang web vẫn chưa hoạt động.
00:43
"You guys realize, the entire company is a website.
10
43400
2416
"Các cậu có nhận thức rằng cả công ty chỉ là 1 cái website không?
00:45
That's literally all it is."
11
45840
1360
Nó chỉ có thế."
00:48
So I obviously declined to invest.
12
48800
3640
Đương nhiên là tôi từ chối đầu tư.
00:53
And they ended up naming the company Warby Parker.
13
53520
2376
Và họ quyết định đặt tên công ty là Warby Parker.
00:55
(Laughter)
14
55920
1616
(Tiếng cười)
00:57
They sell glasses online.
15
57560
1760
Họ bán kính trên mạng.
01:00
They were recently recognized as the world's most innovative company
16
60480
3216
Và gần đây nó được công nhận là công ty sáng tạo nhất thế giới
01:03
and valued at over a billion dollars.
17
63720
2016
và trị giá hơn 1 tỷ Đô-la.
01:05
And now? My wife handles our investments.
18
65760
3320
Còn bây giờ? Vợ tôi quản lý việc đầu tư của chúng tôi.
01:10
Why was I so wrong?
19
70880
1640
Tại sao tôi lại sai lầm đến thế?
01:13
To find out, I've been studying people that I come to call "originals."
20
73000
3680
Để tìm ra nguyên nhân, tôi đã nghiên cứu những người tôi gọi là "độc đáo."
01:17
Originals are nonconformists,
21
77200
1816
Họ không đi theo hướng truyền thống,
01:19
people who not only have new ideas
22
79040
2416
đó là những con người không chỉ có ý tưởng mới
01:21
but take action to champion them.
23
81480
1840
mà còn hành động để đạt được chúng.
01:23
They are people who stand out and speak up.
24
83920
2536
Họ là những con người dám nói và làm.
01:26
Originals drive creativity and change in the world.
25
86480
2936
Người độc đáo dùng sự sáng tạo để thay đổi thế giới.
01:29
They're the people you want to bet on.
26
89440
2136
Họ là người bạn sẽ muốn đặt cược vào.
01:31
And they look nothing like I expected.
27
91600
2400
Và trông họ khác xa những gì tôi tưởng tượng.
01:34
I want to show you today three things I've learned
28
94760
2416
Hôm nay, tôi muốn chỉ cho các bạn 3 điều tôi học được
01:37
about recognizing originals
29
97200
2016
để nhận biết những con người lập dị đó
01:39
and becoming a little bit more like them.
30
99240
2400
và để trở nên giống họ một chút.
01:42
So the first reason that I passed on Warby Parker
31
102440
3336
Lý do đầu tiên tôi bỏ qua Warby Parker
01:45
was they were really slow getting off the ground.
32
105800
2760
là vì họ khởi nghiệp rất chậm.
01:49
Now, you are all intimately familiar with the mind of a procrastinator.
33
109080
4280
Bây giờ, các bạn đều cảm thấy quen thuộc với một bộ não trì hoãn.
01:54
Well, I have a confession for you. I'm the opposite. I'm a precrastinator.
34
114960
3640
Tôi muốn thú nhận là tôi thì ngược lại. Tôi là một precrastinator (người vội vã).
02:00
Yes, that's an actual term.
35
120120
1336
Vâng, có từ đó đấy.
02:01
You know that panic you feel a few hours before a big deadline
36
121480
2936
Bạn có biết cái sự khủng hoảng trước deadline vài tiếng không
02:04
when you haven't done anything yet.
37
124440
1920
khi mà mọi việc chưa đâu vào đâu cả.
02:06
I just feel that a few months ahead of time.
38
126760
2336
Tôi cảm nhận được điều đó cả tháng trước hạn chót.
02:09
(Laughter)
39
129120
2040
(Tiếng cười)
02:11
So this started early: when I was a kid, I took Nintendo games very seriously.
40
131920
6656
Nó đã như vậy từ khi tôi còn nhỏ, tôi chơi game của Nintendo rất nghiêm túc.
02:18
I would wake up at 5am,
41
138600
2016
Thức dậy lúc 5 giờ sáng,
02:20
start playing and not stop until I had mastered them.
42
140639
2801
bắt đầu chơi không nghỉ đến khi thắng mới thôi.
02:24
Eventually it got so out of hand that a local newspaper came
43
144320
3496
Cuối cùng, mọi việc vượt quá tầm kiểm soát và một tờ báo địa phương đến
02:27
and did a story on the dark side of Nintendo, starring me.
44
147840
3976
và viết một câu chuyện về mặt tối của Nintendo, với sự tham gia của tôi.
02:31
(Laughter)
45
151840
2856
(Tiếng cười)
02:34
(Applause)
46
154720
2760
(Tiếng vỗ tay)
02:41
Since then, I have traded hair for teeth.
47
161440
2976
Kể từ đó, tôi thay đổi đến nỗi hói luôn.
02:44
(Laughter)
48
164440
2640
(Tiếng cười)
02:49
But this served me well in college,
49
169000
3016
Nhưng khi vào đại học thì việc này hóa ra lại tốt cho tôi,
02:52
because I finished my senior thesis four months before the deadline.
50
172040
4840
vì tôi hoàn thành luận văn 4 tháng trước hạn chót.
02:58
And I was proud of that, until a few years ago.
51
178160
3656
Và tôi tự hào vì điều đó, cho đến vài năm trước.
03:01
I had a student named Jihae, who came to me and said,
52
181840
4016
Tôi có một sinh viên tên Jihae đến và hỏi,
03:05
"I have my most creative ideas when I'm procrastinating."
53
185880
2880
"Em có những ý tưởng sáng tạo nhất khi em trì hoãn."
03:09
And I was like, "That's cute, where are the four papers you owe me?"
54
189360
3216
Và tôi thì,"Dễ thương đấy, vậy còn 4 tờ giấy em nợ tôi đâu?"
03:12
(Laughter)
55
192600
1096
(Tiếng cười)
03:13
No, she was one of our most creative students,
56
193720
2176
Không. cô ấy là một sinh viên rất sáng tạo
03:15
and as an organizational psychologist, this is the kind of idea that I test.
57
195920
4256
và với tư cách là một nhà tâm lý học tổ chức, tôi muốn kiểm tra ý tưởng này.
03:20
So I challenged her to get some data.
58
200200
2016
Vậy nên tôi yêu cầu cô ấy lấy vài dữ liệu.
03:22
She goes into a bunch of companies.
59
202240
1696
Cô vào hàng đống công ty
03:23
She has people fill out surveys about how often they procrastinate.
60
203960
3416
và khảo sát mọi người xem họ có thường trì hoãn không.
03:27
Then she gets their bosses to rate how creative and innovative they are.
61
207400
3616
Rồi nhờ sếp họ đánh giá về mức độ sáng tạo.
03:31
And sure enough, the precrastinators like me,
62
211040
2856
Và tất nhiên, những người vội vã như tôi
03:33
who rush in and do everything early
63
213920
1936
vội vàng và làm mọi việc nhanh chóng
03:35
are rated as less creative
64
215880
1736
bị đánh giá là kém sáng tạo hơn
03:37
than people who procrastinate moderately.
65
217640
1960
những người trì hoãn cỡ trung bình.
03:40
So I want to know what happens to the chronic procrastinators.
66
220480
3176
Ròi tôi muốn biết đối với những người trì hoãn lâu dài thì sao.
03:43
She was like, "I don't know. They didn't fill out my survey."
67
223680
2896
Và cô ấy thì,"Em không biết. Họ không điền vào giấy của em."
03:46
(Laughter)
68
226600
2496
(Tiếng cười)
03:49
No, here are our results.
69
229120
1960
Không, đây là kết quả của chúng ta.
03:51
You actually do see that the people who wait until the last minute
70
231880
3936
Bạn có thể thấy những người chần chừ đến phút cuối
03:55
are so busy goofing off that they don't have any new ideas.
71
235840
3720
và quá bận rộn trốn tránh nhiệm vụ nên không có ý tưởng mới.
04:00
And on the flip side, the people who race in
72
240680
3216
Và ngược lại, những người vội vàng
04:03
are in such a frenzy of anxiety that they don't have original thoughts either.
73
243920
3920
lại vì lo lắng đến phát điên lên mà cũng không nghĩ ra được đìều gì mới mẻ.
04:09
There's a sweet spot where originals seem to live.
74
249400
3320
Có một điểm đặc biệt mà những người độc đáo nằm ở đó.
04:13
Why is this?
75
253880
1200
Tại sao lại như vậy?
04:15
Maybe original people just have bad work habits.
76
255520
2896
Có thể vì những người lập dị đơn giản là có thói quen xấu.
04:18
Maybe procrastinating does not cause creativity.
77
258440
3120
Hoặc có thể trì hoãn không sinh ra sáng tạo.
04:22
To find out, we designed some experiments.
78
262200
3216
Đề tìm hiểu, chúng tôi thiết kế một vài thử nghiệm.
04:25
We asked people to generate new business ideas,
79
265440
2815
Chúng tôi yêu cầu mọi người đề ra ý tưởng kinh doanh,
04:28
and then we get independent readers
80
268279
1697
và sau đó chúng tôi để người khác
04:30
to evaluate how creative and useful they are.
81
270000
3176
đánh giá xem chúng sáng tạo và hữu dụng thế nào.
04:33
And some of them are asked to do the task right away.
82
273200
3416
Và một số người được yêu cầu thực hiện công việc luôn.
04:36
Others we randomly assign to procrastinate
83
276640
2536
Số khác chúng tôi chọn ngẫu nhiên và yêu cầu trì hoãn
04:39
by dangling Minesweeper in front of them
84
279200
2000
bằng cho họ chơi trò Dò mìn
04:41
for either five or 10 minutes.
85
281840
2056
khoảng 5, 10 phút.
04:43
And sure enough, the moderate procrastinators
86
283920
3136
Và như dự đoán, những người trì hoãn ở mức trung bình
04:47
are 16 percent more creative than the other two groups.
87
287080
3680
sáng tạo hơn khoảng 16% so với hai nhóm còn lại.
04:51
Now, Minesweeper is awesome, but it's not the driver of the effect,
88
291600
3176
Dò mìn tuyệt đấy, nhưng nó không phải là nhân tố chính,
04:54
because if you play the game first before you learn about the task,
89
294800
3176
vì nếu bạn chơi game trước khi biết về nhiệm vụ,
04:58
there's no creativity boost.
90
298000
1656
nó không làm tăng tính sáng tạo.
04:59
It's only when you're told that you're going to be working on this problem,
91
299680
3536
Chỉ khi được thông báo rằng bạn phải giải quyết vấn đề này,
05:03
and then you start procrastinating,
92
303240
1696
rồi bạn mới bắt đầu trì hoãn,
05:04
but the task is still active in the back of your mind,
93
304960
2536
thì vấn đề đó vẫn nằm trong đầu bạn,
05:07
that you start to incubate.
94
307520
1496
và bạn bắt đầu ấp ủ những ý tưởng.
05:09
Procrastination gives you time to consider divergent ideas,
95
309040
3576
Sự trì hoãn cho bạn thời gian để xem xét những ý tưởng,
05:12
to think in nonlinear ways, to make unexpected leaps.
96
312640
3120
nghĩ theo một hướng khác và có những bước nhảy vọt không tưởng.
05:16
So just as we were finishing these experiments,
97
316720
2216
Khi chúng tôi hoàn thành những thử nghiệm này,
05:18
I was starting to write a book about originals,
98
318960
2496
và tôi dự định viết một quyển sách về người độc đáo,
05:21
and I thought, "This is the perfect time to teach myself to procrastinate,
99
321480
4536
tôi nghĩ, 'Có lẽ đây chính là lúc để mình dạy bản thân cách trì hoãn,
05:26
while writing a chapter on procrastination."
100
326040
2080
trong khi viết một chương về sự trì hoãn,"
05:28
So I metaprocrastinated,
101
328720
1400
Thế là tôi bắt đầu
05:32
and like any self-respecting precrastinator,
102
332120
3376
và như bất cứ một precrastinator nào khác,
05:35
I woke up early the next morning
103
335520
1576
tôi dậy sớm vào sáng hôm sau
05:37
and I made a to-do list with steps on how to procrastinate.
104
337120
2816
và lập một danh sách với những bước để trở nên trì hoãn.
05:39
(Laughter)
105
339960
2520
(Tiếng cười)
05:43
And then I worked diligently
106
343320
3736
Và rồi tôi làm việc một cách siêng năng
05:47
toward my goal of not making progress toward my goal.
107
347080
3640
hướng về mục tiêu sẽ không tiến triển như kế hoạch đã đề ra.
05:52
I started writing the procrastination chapter,
108
352160
2176
Tôi bắt đầu viết chương về sự trì hoãn,
05:54
and one day -- I was halfway through --
109
354360
1896
và một ngày, khi tôi được nửa đường,
05:56
I literally put it away in mid-sentence
110
356280
1896
tôi bỏ dở những gì đang viết
05:58
for months.
111
358200
1336
hàng tháng trời.
05:59
It was agony.
112
359560
2000
Thật đau khổ.
06:02
But when I came back to it, I had all sorts of new ideas.
113
362640
2960
Nhưng khi quay lại, tôi có hàng tá ý tưởng mới.
06:06
As Aaron Sorkin put it,
114
366560
1336
Như Aaron Sorkin đã nói,
06:07
"You call it procrastinating. I call it thinking."
115
367920
2960
"Bạn gọi nó là trì hoãn, tôi gọi nó là suy nghĩ,"
06:12
And along the way I discovered
116
372200
1456
Tôi cũng tìm hiểu được
06:13
that a lot of great originals in history were procrastinators.
117
373680
3280
có rất nhiều những người sáng tạo trong lịch sử hay trì hoãn.
06:17
Take Leonardo da Vinci.
118
377680
1776
Lấy Leonardo da Vinci làm ví dụ.
06:19
He toiled on and off for 16 years
119
379480
3536
Ông ấy vẽ tới vẽ lui suốt 16 năm
06:23
on the Mona Lisa.
120
383040
1776
bức Mona Lisa.
06:24
He felt like a failure.
121
384840
1416
Ông ấy thấy như kẻ thất bại.
06:26
He wrote as much in his journal.
122
386280
1800
Ông đã viết nhiều trong nhật kí.
06:30
But some of the diversions he took in optics
123
390240
2576
Nhưng sự đa dạng trong cách ông chuyển góc nhìn
06:32
transformed the way that he modeled light
124
392840
1976
đã thay đổi cái cách ông chỉnh ánh sáng
06:34
and made him into a much better painter.
125
394840
1920
và khiến ông thành một họa sĩ tài năng.
06:37
What about Martin Luther King, Jr.?
126
397760
1760
Vậy còn Martin Luther King, Jr?
06:40
The night before the biggest speech of his life,
127
400480
2256
Đêm trước bài phát biểu quan trọng nhất đời ông,
06:42
the March on Washington,
128
402760
1256
vào tháng 3 ở Washington,
ông ta thức đến 3 giờ sáng, viết lại.
06:44
he was up past 3am, rewriting it.
129
404040
2120
06:46
He's sitting in the audience waiting for his turn to go onstage,
130
406800
3416
Đứng trong cánh gà đợi đến lượt lên sân khấu,
06:50
and he is still scribbling notes and crossing out lines.
131
410240
3800
ông ấy vẫn ghi chú và gạch bỏ.
06:54
When he gets onstage, 11 minutes in,
132
414760
2056
Khi lên bục, trong 11 phút,
06:56
he leaves his prepared remarks
133
416840
1936
ông bỏ hết mọi thứ đã chuẩn bị
06:58
to utter four words that changed the course of history:
134
418800
3136
để hô lên chỉ 5 từ mà đã thay đổi cả một dòng lịch sử
07:01
"I have a dream."
135
421960
1280
" Tôi có một ước mơ."
07:04
That was not in the script.
136
424080
2080
Câu đó không có trong bản thảo.
07:07
By delaying the task of finalizing the speech until the very last minute,
137
427080
4656
Bằng cách trì hoãn việc hoàn thành bài phát biểu đến tận phút cuối,
07:11
he left himself open to the widest range of possible ideas.
138
431760
3736
ông ấy đã để bản thân tiếp nhận một lượng lớn ý tưởng.
07:15
And because the text wasn't set in stone,
139
435520
2256
Và vì đoạn văn không bị đóng khung,
07:17
he had freedom to improvise.
140
437800
2040
ông ấy có quyền được cải thiện nó.
07:20
Procrastinating is a vice when it comes to productivity,
141
440640
3176
Trì hoãn có thể không hoàn hảo khi xét về năng suất,
07:23
but it can be a virtue for creativity.
142
443840
2840
nhưng đó là một nhân tố của sự sáng tạo.
07:27
What you see with a lot of great originals
143
447400
2016
Những gì bạn thấy ở người độc đáo
07:29
is that they are quick to start but they're slow to finish.
144
449440
3616
là họ bắt đầu nhanh nhưng kết thúc chậm.
07:33
And this is what I missed with Warby Parker.
145
453080
2080
Và đây là thứ tôi đã bỏ lỡ ở Warby Parker.
07:35
When they were dragging their heels for six months,
146
455720
2656
Khi họ chần chừ suốt 6 tháng,
07:38
I looked at them and said,
147
458400
1616
tôi nhìn và bảo,
07:40
"You know, a lot of other companies are starting to sell glasses online."
148
460040
3456
"Này, nhiều công ty đang bắt đầu bán kính qua mạng rồi đấy."
07:43
They missed the first-mover advantage.
149
463520
1840
Họ bỏ lỡ cơ hội của kẻ nhanh chân.
07:46
But what I didn't realize was they were spending all that time
150
466200
2936
Nhưng cái tôi không nhận ra là họ dành tất cả thời gian đó
07:49
trying to figure out how to get people
151
469160
1856
tìm cách để làm mọi người
07:51
to be comfortable ordering glasses online.
152
471040
2000
cảm thấy an tâm khi đặt kính qua mạng.
07:53
And it turns out the first-mover advantage is mostly a myth.
153
473064
2992
Và hóa ra thuận lợi của kẻ nhanh chân chỉ là truyền thuyết.
07:56
Look at a classic study of over 50 product categories,
154
476080
3816
Nhìn vào nghiên cứu kinh điển về 50 thành phần sản xuất,
07:59
comparing the first movers who created the market
155
479920
2496
so sánh những kẻ nhanh chân tạo ra thị trường
08:02
with the improvers who introduced something different and better.
156
482440
3440
với những công ty đi sau giới thiệu các sản phẩm khác và tốt hơn.
08:06
What you see is that the first movers had a failure rate of 47 percent,
157
486920
3976
Bạn có thể thấy là những công ty khởi đầu có tỉ lệ thất bại là 47%,
08:10
compared with only 8 percent for the improvers.
158
490920
3280
con số đó chỉ là 8% đối với những người đi sau.
08:15
Look at Facebook, waiting to build a social network
159
495000
2536
Nhìn vào Facebook, chờ đợi để xây dựng mạng xã hội
08:17
until after Myspace and Friendster.
160
497560
3456
sau Myspace và Friendster.
08:21
Look at Google, waiting for years after Altavista and Yahoo.
161
501040
3776
Nhìn vào Google, đợi hàng năm sau Altavista và Yahoo.
08:24
It's much easier to improve on somebody else's idea
162
504840
3096
Nâng cấp ý tưởng của người khác thì dễ hơn
08:27
than it is to create something new from scratch.
163
507960
2240
so với phải tạo một thứ gì đó mới ngay từ đầu.
08:30
So the lesson I learned is that to be original you don't have to be first.
164
510880
4096
Nên bài học tôi rút ra được là để độc đáo không cần là người đầu tiên.
08:35
You just have to be different and better.
165
515000
2200
Chỉ cần khác biệt và tốt hơn là được.
08:38
But that wasn't the only reason I passed on Warby Parker.
166
518360
2976
Nhưng đó không phải là lý do duy nhất tôi bỏ qua Warby Parker.
08:41
They were also full of doubts.
167
521360
2416
Họ không có sự chắc chắn.
08:43
They had backup plans lined up,
168
523800
1816
Họ có những kế hoạch dự phòng,
08:45
and that made me doubt that they had the courage to be original,
169
525640
3416
và điều đó làm tôi nghi ngờ liệu họ có đủ can đảm để trở nên khác biệt,
08:49
because I expected that originals would look something like this.
170
529080
4680
bởi vì tôi mong chờ những người độc đáo phải trông như thế này cơ.
Tôi không biết nói sao, nhưng tôi là kiểu làm lớn đấy.
08:55
(Laughter)
171
535039
2321
08:58
Now, on the surface,
172
538680
1616
Bây giờ, nhìn ngoài mặt,
09:00
a lot of original people look confident,
173
540320
1976
nhiều người độc đáo trông rất tự tin,
09:02
but behind the scenes,
174
542320
1256
nhưng thật ra,
09:03
they feel the same fear and doubt that the rest of us do.
175
543600
3016
họ cũng có chung nỗi sợ và sự nghi ngờ giống chúng ta.
09:06
They just manage it differently.
176
546640
1560
Chỉ khác ở cách họ đối mặt với nó.
09:08
Let me show you: this is a depiction
177
548840
1736
Để tôi cho các bạn xem:
09:10
of how the creative process works for most of us.
178
550600
2320
quá trình sáng tạo diễn ra thế nào với chúng ta.
Tuyệt vời => Thật là khó nhằn => Khốn thật => Mình tệ thật => Sẽ ổn thôi => Thật tuyệt vời
09:16
(Laughter)
179
556120
2000
09:20
Now, in my research, I discovered there are two different kinds of doubt.
180
560160
3456
Trong nghiên cứu của mình, tôi phát hiện ra có 2 loại nghi ngờ.
09:23
There's self-doubt and idea doubt.
181
563640
1656
Tự nghi ngờ và nghi ngờ ý tưởng.
09:25
Self-doubt is paralyzing.
182
565320
1536
Tự nghi ngờ rất mệt mỏi
09:26
It leads you to freeze.
183
566880
1616
Nó làm não bạn bị tê liệt.
09:28
But idea doubt is energizing.
184
568520
1736
Nhưng nghi ngờ ý tưởng thì rất tốt.
09:30
It motivates you to test, to experiment, to refine,
185
570280
2776
Nó khuyến khích bạn thử nghiệm, kiểm tra, chọn lọc,
09:33
just like MLK did.
186
573080
2056
giống như MLK.
09:35
And so the key to being original
187
575160
3256
Vậy chìa khóa để trở nên độc đáo
09:38
is just a simple thing
188
578440
1736
rất đơn giản,
09:40
of avoiding the leap from step three to step four.
189
580200
3376
chỉ là tránh đi từ bước ba sang bước bốn.
09:43
Instead of saying, "I'm crap,"
190
583600
1816
Thay vì nói, "Mình tệ thật,"
09:45
you say, "The first few drafts are always crap,
191
585440
2480
bạn nói, "Những cái đầu tiên luôn tệ hại,
09:48
and I'm just not there yet."
192
588680
1400
và mình chỉ chưa đạt đến đó thôi."
09:50
So how do you get there?
193
590920
1616
Vậy làm sao để đạt được nó?
09:52
Well, there's a clue, it turns out,
194
592560
1896
Có một gợi ý,
09:54
in the Internet browser that you use.
195
594480
1960
trong trình duyệt Internet bạn sử dụng.
09:57
We can predict your job performance and your commitment
196
597000
2616
Có thể dự đoán khả năng làm việc và độ quyết tâm của bạn
09:59
just by knowing what web browser you use.
197
599640
2840
nếu chúng tôi biết bạn sử dụng trình duyệt nào
10:03
Now, some of you are not going to like the results of this study --
198
603440
3176
Sẽ có vài người ở đây không thích kết quả của nghiên cứu này --
10:06
(Laughter)
199
606640
1336
(Tiếng cười)
10:08
But there is good evidence that Firefox and Chrome users
200
608000
3936
Có bằng chứng rằng người sử dụng Firefox và Chrome
10:11
significantly outperform Internet Explorer and Safari users.
201
611960
3360
làm việc tốt hơn những người sử dụng Internet Explorer và Safari.
10:15
Yes.
202
615960
1336
Vâng.
10:17
(Applause)
203
617320
1856
(Tiếng vỗ tay)
10:19
They also stay in their jobs 15 percent longer, by the way.
204
619200
2960
Họ cũng giữ được công việc lâu hơn 15%.
10:23
Why? It's not a technical advantage.
205
623120
2176
Tại sao? Không phải vì tiến bộ khoa học.
10:25
The four browser groups on average have similar typing speed
206
625320
3376
Bốn nhóm người sử dụng trình duyệt như nhau ở tốc độ gõ trung bình
10:28
and they also have similar levels of computer knowledge.
207
628720
3136
cũng như trình độ hiểu biết về máy tính.
10:31
It's about how you got the browser.
208
631880
2096
Cái đáng nói là cách bạn cài đặt trình duyệt.
10:34
Because if you use Internet Explorer or Safari,
209
634000
2456
Bởi vì nếu bạn sử dụng Internet Explorer hay Safari,
10:36
those came preinstalled on your computer,
210
636480
2536
chúng được cài sẵn trong máy bạn,
10:39
and you accepted the default option that was handed to you.
211
639040
2800
và bạn chấp nhận những cài đặt mặc định được giao cho bạn.
10:42
If you wanted Firefox or Chrome, you had to doubt the default
212
642600
3016
Nếu bạn muốn Firefox hay Chrome, bạn phải nghi ngờ mặc định
10:45
and ask, is there a different option out there,
213
645640
2256
và hỏi, có còn lựa chọn nào khác không,
10:47
and then be a little resourceful and download a new browser.
214
647920
2960
và cần một chút khéo léo để download trình duyệt mới.
10:51
So people hear about this study and they're like,
215
651760
2336
Mọi người đọc nghiên cứu này và họ thì,
10:54
"Great, if I want to get better at my job, I just need to upgrade my browser?"
216
654120
3696
"Tuyệt, nếu tôi muốn làm việc tốt hơn, tôi chỉ cần nâng cấp trình duyệt?"
10:57
(Laughter)
217
657840
1016
(Tiếng cười)
10:58
No, it's about being the kind of person
218
658880
2096
Không, muốn vậy thì phải là người
11:01
who takes the initiative to doubt the default
219
661000
2416
chủ động nghi ngờ những cái mặc định
11:03
and look for a better option.
220
663440
2136
và tìm kiếm giải pháp tốt hơn.
11:05
And if you do that well,
221
665600
1496
Nếu bạn làm được điều đó,
11:07
you will open yourself up to the opposite of déjà vu.
222
667120
2800
bạn sẽ mở rộng bản thân đến phần ngược lại của deja vu.
11:10
There's a name for it. It's called vuja de.
223
670600
3136
Có tên cho nó đấy. Là vuja de.
11:13
(Laughter)
224
673760
2000
(Tiếng cười)
11:16
Vuja de is when you look at something you've seen many times before
225
676800
3176
Vuja de là khi bạn nhìn thứ bạn đã nhìn hàng nghìn lần rồi
11:20
and all of a sudden see it with fresh eyes.
226
680000
2760
và đột nhiên bạn nhìn nó với một con mắt hoàn toàn mới.
11:23
It's a screenwriter who looks at a movie script
227
683920
2616
Có một biên kịch, cô ấy có một kịch bản
11:26
that can't get the green light for more than half a century.
228
686560
2976
đã qua hơn nửa thế kỷ nhưng chưa được chuyển thể thành phim.
11:29
In every past version, the main character has been an evil queen.
229
689560
4200
Trong các phiên bản cũ, nhân vật chính luôn là một nữ hoàng độc ác.
11:34
But Jennifer Lee starts to question whether that makes sense.
230
694280
3136
Nhưng Jennifer Lee tự hỏi liệu điều đó có hợp lý.
11:37
She rewrites the first act,
231
697440
1456
Cô ấy viết lại cảnh đầu,
11:38
reinvents the villain as a tortured hero
232
698920
2616
giới thiệu kẻ ác như một anh hùng đau khổ
11:41
and Frozen becomes the most successful animated movie ever.
233
701560
2960
và Frozen trở thành bộ phim hoạt hình thành công nhất.
11:45
So there's a simple message from this story.
234
705600
2096
Có một lời nhắn từ câu chuyện này.
11:47
When you feel doubt, don't let it go.
235
707720
2600
Khi bạn cảm thấy nghi ngờ, đừng để nó đi.
11:50
(Laughter)
236
710680
2280
(Tiếng cười)
11:53
What about fear?
237
713640
1336
Vậy còn nỗi sợ?
11:55
Originals feel fear, too.
238
715000
1920
Người độc đáo cũng sợ chứ.
11:57
They're afraid of failing,
239
717600
1856
Họ sợ vấp ngã,
11:59
but what sets them apart from the rest of us
240
719480
2096
nhưng cái làm họ khác biệt so với chúng ta
12:01
is that they're even more afraid of failing to try.
241
721600
2616
là họ còn sợ không thử điều gì đó hơn.
12:04
They know you can fail by starting a business that goes bankrupt
242
724240
3096
Họ biết bạn có thể thất bại khi bị phá sản
12:07
or by failing to start a business at all.
243
727360
2440
hay vấp ngã khi tự mở một doanh nghiệp.
12:10
They know that in the long run, our biggest regrets are not our actions
244
730480
3536
Họ biết rằng về lâu dài, hối hận lớn nhất không phải về những việc đã làm
12:14
but our inactions.
245
734040
1656
mà là những việc đã không làm,
12:15
The things we wish we could redo, if you look at the science,
246
735720
2858
Những thứ chúng ta ước được làm lại, về mặt khoa học,
12:18
are the chances not taken.
247
738602
2200
là những cơ hội không được nắm lấy.
12:21
Elon Musk told me recently, he didn't expect Tesla to succeed.
248
741720
3656
Elon Musk đã nói với tôi, ông ấy không hy vọng Tesla thành công.
12:25
He was sure the first few SpaceX launches
249
745400
2736
Ông chắc rằng những lần phóng SpaceX đầu tiên
12:28
would fail to make it to orbit, let alone get back,
250
748160
3176
sẽ không thể đi vào quỹ đạo, nói gì đến việc quay trở lại,
12:31
but it was too important not to try.
251
751360
2200
nhưng nó quá quan trọng, không thể không thử
12:34
And for so many of us, when we have an important idea,
252
754360
2536
Đối với chúng ta, khi ta có một ý tưởng quan trọng,
12:36
we don't bother to try.
253
756920
1240
chúng ta không dám thử.
12:38
But I have some good news for you.
254
758960
2056
Nhưng tôi có tin tốt cho bạn đây.
12:41
You are not going to get judged on your bad ideas.
255
761040
2576
Bạn sẽ không bị đánh giá vì ý tưởng tệ.
12:43
A lot of people think they will.
256
763640
1616
Nhiều người nghĩ như thế.
12:45
If you look across industries
257
765280
1656
Nếu bạn nhìn vào các nền công nghiệp
12:46
and ask people about their biggest idea, their most important suggestion,
258
766960
3429
và hỏi mọi người về ý tưởng lớn nhất, quan trọng nhất đời họ,
12:50
85 percent of them stayed silent instead of speaking up.
259
770880
3840
85% giữ im lặng, không dám nói.
12:55
They were afraid of embarrassing themselves, of looking stupid.
260
775240
3416
Họ sợ tự làm bản thân xấu hổ vì ngu ngốc.
12:58
But guess what? Originals have lots and lots of bad ideas,
261
778680
3416
Nhưng đoán xem nào? Những người độc đáo có rất nhiều ý tưởng tệ,
13:02
tons of them, in fact.
262
782120
1280
hàng tấn đấy.
13:04
Take the guy who invented this.
263
784560
2000
Hãy xem người chế tạo cái này.
13:07
Do you care that he came up with a talking doll so creepy
264
787400
2696
Bạn có tin rằng ông ấy lên ý với một con búp bê biết nói
13:10
that it scared not only kids but adults, too?
265
790120
2400
kinh dị đến nỗi dọa cả trẻ em lẫn người lớn không?
13:13
No. You celebrate Thomas Edison for pioneering the light bulb.
266
793920
4336
Không. Bạn hoan hô Thomas Edison vì đi tiên phong về bóng đèn.
13:18
(Laughter)
267
798280
1640
(Tiếng cười)
13:20
If you look across fields,
268
800680
2416
Nếu bạn nhìn vào các lĩnh vực,
13:23
the greatest originals are the ones who fail the most,
269
803120
2976
những người độc đáo là những người vấp ngã nhiều nhất,
13:26
because they're the ones who try the most.
270
806120
2296
bởi vì họ thử nhiều nhất.
13:28
Take classical composers, the best of the best.
271
808440
2976
Hãy nhìn các nhà soạn nhạc cổ điển, những người giỏi nhất .
13:31
Why do some of them get more pages in encyclopedias than others
272
811440
3136
Tại sao trong bách khoa toàn thư, họ được viết về nhiều hơn
13:34
and also have their compositions rerecorded more times?
273
814600
3376
và những bản nhạc của họ được ghi lại nhiều hơn?
13:38
One of the best predictors
274
818000
1296
Có người đoán
13:39
is the sheer volume of compositions that they generate.
275
819320
2800
là vì âm lượng tuyệt đối của bản nhạc họ soạn ra
13:43
The more output you churn out, the more variety you get
276
823240
3096
Năng suất làm càng cao, ta càng thu lại được sự đa dạng
13:46
and the better your chances of stumbling on something truly original.
277
826360
3736
và cơ hội tìm thấy thứ gì đó thật sự độc đáo cũng lớn hơn.
13:50
Even the three icons of classical music -- Bach, Beethoven, Mozart --
278
830120
4336
Kể cả 3 biểu tượng của làng nhạc cổ điển Bach, Beethoven, Mozart
13:54
had to generate hundreds and hundreds of compositions
279
834480
3016
đã phải viết hàng trăm bản nhạc
13:57
to come up with a much smaller number of masterpieces.
280
837520
3240
để có thể soạn ra được một số ít tuyệt tác nghệ thuật.
14:01
Now, you may be wondering,
281
841840
1536
Lúc này, bạn có thể thắc mắc,
14:03
how did this guy become great without doing a whole lot?
282
843400
3480
làm sao người này trở nên tuyệt vời mà không cần thử nhiều?
14:07
I don't know how Wagner pulled that off.
283
847520
1960
Tôi không biết Wagner làm thế nào.
14:10
But for most of us, if we want to be more original,
284
850760
2616
Nhưng đối với đa số chúng ta, nếu muốn trở nên độc đáo,
14:13
we have to generate more ideas.
285
853400
2320
chúng ta phải nghĩ ra nhiều ý tưởng.
14:16
The Warby Parker founders, when they were trying to name their company,
286
856520
3616
Những người sáng lập Warby Parker, khi họ tìm tên cho công ty,
14:20
they needed something sophisticated, unique, with no negative associations
287
860160
3496
họ cần một cái tên phức tạp, độc, không có ý nghĩa tiêu cực
14:23
to build a retail brand,
288
863680
1456
để xây dựng một thương hiệu,
14:25
and they tested over 2,000 possibilities
289
865160
2456
họ thử hơn 2000 khả năng
14:27
before they finally put together
290
867640
1656
trước khi kết hợp chúng lại
14:29
Warby and Parker.
291
869320
1400
thành Warby và Parker.
14:32
So if you put all this together, what you see is that originals
292
872040
2976
Tóm lại, bạn có thể thấy rằng những người độc đáo
14:35
are not that different from the rest of us.
293
875040
2040
họ không khác chúng ta như tưởng tượng.
14:37
They feel fear and doubt. They procrastinate.
294
877720
3136
Họ cũng biết sợ và nghi ngờ. Họ trì hoãn.
14:40
They have bad ideas.
295
880880
2016
Họ có những ý tưởng tệ.
14:42
And sometimes, it's not in spite of those qualities but because of them
296
882920
3336
Và đôi khi, không phải vì những điều đó mà vì chính bản thân họ
14:46
that they succeed.
297
886280
1240
mà họ đã thành công.
14:48
So when you see those things, don't make the same mistake I did.
298
888040
3056
Vậy khi bạn gặp tình huống như tôi, đừng lặp lại sai lầm.
14:51
Don't write them off.
299
891120
1256
Đừng bỏ qua chúng.
14:52
And when that's you, don't count yourself out either.
300
892400
2976
Và cũng đừng bỏ qua chính bạn.
14:55
Know that being quick to start but slow to finish
301
895400
2456
Nhớ rằng bắt đầu nhanh nhưng kết thúc chậm
14:57
can boost your creativity,
302
897880
1616
có thể làm tăng khả năng sáng tạo,
14:59
that you can motivate yourself by doubting your ideas
303
899520
2536
và bạn có thể thúc đẩy bản thân bằng cách nghi ngờ
15:02
and embracing the fear of failing to try,
304
902080
2576
và ôm lấy nỗi sợ thất bại,
15:04
and that you need a lot of bad ideas in order to get a few good ones.
305
904680
3560
và rằng bạn cần cả tấn ý tưởng tệ hại để lấy ra được vài cái tốt.
15:08
Look, being original is not easy,
306
908880
2456
Để trở nên độc đáo không dễ,
15:11
but I have no doubt about this:
307
911360
1936
nhưng tôi nghi ngờ về điều này:
15:13
it's the best way to improve the world around us.
308
913320
2816
đó là cách tối ưu nhất để làm thế giới trở nên tiến bộ hơn.
15:16
Thank you.
309
916160
1216
Cảm ơn.
15:17
(Applause)
310
917400
3240
(Tiếng vỗ tay)
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7