Success, failure and the drive to keep creating | Elizabeth Gilbert

Elizabeth Gilbert: Thành công, Thất bại và Nỗ lực không ngừng sáng tạo

Translator: Nguyen Trang Reviewer: Nhu PHAM

So, a few years ago I was at JFK Airport

Cách đây vài năm khi tôi ở sân bay JKF

about to get on a flight,

chuẩn bị lên máy bay,

when I was approached by two women

hai người phụ nữ bắt chuyện với tôi,

who I do not think would be insulted

tôi hi vọng họ sẽ không cảm thấy

to hear themselves described

bị xúc phạm khi bị gọi là

as tiny old tough-talking Italian-American broads.

người Mỹ -Ý cứng rắn, già nua và nhỏ bé.

The taller one, who is like up here,

Người cao hơn, khoảng tầm này

she comes marching up to me, and she goes,

tiến đến gần tôi rồi nói,

"Honey, I gotta ask you something.

"Cưng, tôi muốn hỏi em vài điều.

You got something to do with that whole

Em có liên quan đến toàn bộ

'Eat, Pray, Love' thing that's been going on lately?"

"Ăn, Cầu nguyện, Yêu" xảy ra gần đây?

And I said, "Yes, I did."

Và tôi trả lời: "Vâng, đúng ạ."

And she smacks her friend and she goes,

Cô đẩy tay bạn rồi nói,

"See, I told you, I said, that's that girl.

"Thấy chưa, mình đã nói mà, đúng là cô ấy.

That's that girl who wrote that book

Cô gái đã viết quyển sách

based on that movie."

dựa trên bộ phim ấy."

(Laughter)

(Cười)

So that's who I am.

Vậy đó chính là tôi.

And believe me, I'm extremely grateful to be that person,

Và tin tôi đi, tôi vô cùng biết ơn khi được trở thành con người đó.

because that whole "Eat, Pray, Love" thing

bởi vì quyển sách "Ăn, Cầu nguyện, Yêu"

was a huge break for me.

là cú đột phá.

But it also left me in a really tricky position

Nhưng cũng để lại trong tôi tình thế lưỡng nan.

moving forward as an author

Tiếp tục theo nghiệp viết lách,

trying to figure out how in the world

cố gắng tìm ra cách

I was ever going to write a book again

viết lại một quyển sách

that would ever please anybody,

mà mọi người đều hài lòng,

because I knew well in advance

vì tôi biết rằng

that all of those people who had adored "Eat, Pray, Love"

những người say mê "Ăn, Cầu nguyện, Yêu"

were going to be incredibly disappointed

sẽ vô cùng thất vọng với bất kỳ

in whatever I wrote next

tác phẩm nào của tôi sau đó

because it wasn't going to be "Eat, Pray, Love,"

không phải là "Ăn, Cầu nguyện, Yêu".

and all of those people who had hated "Eat, Pray, Love"

và những người ghét "Ăn, Cầu nguyện, Yêu"

were going to be incredibly disappointed

cũng sẽ rất thất vọng

in whatever I wrote next

về những tác phẩm sau đó

because it would provide evidence that I still lived.

bởi chúng là bằng chứng rằng tôi vẫn tồn tại.

So I knew that I had no way to win,

Vậy nên, tôi biết không có cách nào để chiến thắng,

and knowing that I had no way to win

và điều đó khiến tôi

made me seriously consider for a while

đắn đo một thời gian

just quitting the game

bỏ nghề viết văn

and moving to the country to raise corgis.

về quê chăn vịt.

But if I had done that, if I had given up writing,

Nếu làm thế, nếu từ bỏ nghiệp văn chương,

I would have lost my beloved vocation,

tôi sẽ đánh mất nghề nghiệp yêu quý của mình

so I knew that the task was that I had to find

vì thế phải tìm ra

some way to gin up the inspiration

cách nào đó nâng cao say mê

to write the next book

viết quyển sách tiếp theo

regardless of its inevitable negative outcome.

bất kể kết quả tiêu cực không tránh khỏi.

In other words, I had to find a way to make sure

Phải tìm ra cách đảm bảo

that my creativity survived its own success.

rằng sự sáng tạo của tôi sẽ có được thành công.

And I did, in the end, find that inspiration,

Cuối cùng tôi đã làm được, tìm ra cảm hứng

but I found it in the most unlikely

ở một nơi

and unexpected place.

không ngờ đến nhất.

I found it in lessons that I had learned earlier in life

Tôi tìm ra nó trong những bài học cuộc đời

about how creativity can survive its own failure.

về làm thế nào sáng tạo sống sót qua thất bại.

So just to back up and explain,

Giải thích lại nào,

the only thing I have ever wanted to be

điều duy nhất tôi muốn là

for my whole life was a writer.

làm nhà văn đến hết đời.

I wrote all through childhood, all through adolescence,

Tôi viết từ thời trẻ con đến niên thiếu,

by the time I was a teenager I was sending

tôi đã gửi những câu chuyện rất tệ

my very bad stories to The New Yorker,

đến tòa soạn "The New Yorker", với hy vọng được phát hiện.

hoping to be discovered.

After college, I got a job as a diner waitress,

Sau đại học, tôi nhận công việc bồi bàn,

kept working, kept writing,

tiếp tục làm việc, tiếp tục viết văn,

kept trying really hard to get published,

tiếp tục hy vọng sách được xuất bản,

and failing at it.

và tiếp tục thất vọng về nó.

I failed at getting published

Tôi thất bại như thế

for almost six years.

trong gần sáu năm,

So for almost six years, every single day,

Trong sáu năm đấy, mỗi ngày,

I had nothing but rejection letters

tôi không gặt hái được gì

waiting for me in my mailbox.

ngoại trừ những lá thư từ chối.

And it was devastating every single time,

Chúng hủy diệt mọi thứ,

and every single time, I had to ask myself

mỗi phút giây tôi hỏi bản thân mình

if I should just quit while I was behind

liệu có nên thoát ra

and give up and spare myself this pain.

từ bỏ mọi thứ và tự chữa lành vết thương.

But then I would find my resolve,

Sau đó, tôi tìm ra giải pháp, và đó luôn là

and always in the same way,

by saying, "I'm not going to quit,

câu nói, "Mình sẽ không từ bỏ,

I'm going home."

mình sẽ về nhà."

And you have to understand that for me,

Phải hiểu rằng

going home did not mean returning to my family's farm.

về nhà không phải là trở về trang trại của gia đình.

For me, going home

Với tôi, về nhà nghĩa là trở lại với việc viết lách

meant returning to the work of writing

because writing was my home,

vì viết lách là nhà,

because I loved writing more than I hated failing at writing,

bởi tôi yêu viết nhiều hơn là ghét sự thất bại

which is to say that I loved writing

tôi yêu quý nghiệp văn chương

more than I loved my own ego,

hơn là cái tôi của mình.

which is ultimately to say

Cuối cùng, có thể nói rằng

that I loved writing more than I loved myself.

tôi yêu quý nó hơn cả bản thân mình.

And that's how I pushed through it.

Đó là cách tôi vượt qua.

But the weird thing is that 20 years later,

Điều kỳ lạ là sau 20 năm suốt thời gian viết "Ăn, Cầu nguyện, Yêu"

during the crazy ride of "Eat, Pray, Love,"

I found myself identifying all over again

tôi tìm thấy mình một lần nữa,

with that unpublished young diner waitress

một bồi bàn trẻ không có tác phẩm xuất bản

who I used to be, thinking about her constantly,

suy nghĩ về con người trước kia,

and feeling like I was her again,

cảm thấy mình lại là cô ấy.

which made no rational sense whatsoever

Không hợp lý chút nào

because our lives could not have been more different.

vì cuộc sống của chúng tôi đã khác nhau nhiều lắm.

She had failed constantly.

Cô ấy thất bại liên tục.

I had succeeded beyond my wildest expectation.

Tôi thì thành công vượt quá mong đợi.

We had nothing in common.

Chúng tôi không có điểm chung.

Why did I suddenly feel like I was her all over again?

Vậy tại sao tôi lại đột nhiên cảm thấy mình là cô ấy?

And it was only when I was trying to unthread that

Chỉ khi cố gắng thoát khỏi nó

that I finally began to comprehend

tôi bắt đầu hiểu ra,

the strange and unlikely psychological connection

liên kết tâm lý kỳ lạ và khó hiểu

in our lives between the way we experience great failure

giữa cách chúng tôi nếm trải thất bại nặng nề

and the way we experience great success.

và trải qua thành công to lớn.

So think of it like this:

Hãy nghĩ về nó như thế này:

For most of your life, you live out your existence

Trong suốt cuộc đời, bạn sống vì mình

here in the middle of the chain of human experience

ở giữa chuỗi sự kiện của loài người

where everything is normal and reassuring and regular,

nơi mọi thứ bình thường yên ổn và thường xuyên,

but failure catapults you abruptly way out over here

nhưng thất bại đột ngột đẩy bạn ra khỏi đây

into the blinding darkness of disappointment.

vào bóng tối mù mịt của thất vọng.

Success catapults you just as abruptly but just as far

Thành công đột ngột đẩy bạn ra xa

way out over here

into the equally blinding glare

vào trong sự chói lòa

of fame and recognition and praise.

của danh tiếng, công nhận và lời khen ngợi.

And one of these fates

Một trong những định mệnh ấy

is objectively seen by the world as bad,

được nhìn nhận khách quan là xấu,

and the other one is objectively seen by the world as good,

và cái kia là tốt

but your subconscious is completely incapable

nhưng tiềm thức của bạn không có khả năng

of discerning the difference between bad and good.

phân biệt sự khác nhau giữa tốt và xấu.

The only thing that it is capable of feeling

Điều duy nhất có thể cảm nhận

is the absolute value of this emotional equation,

là giá trị tuyệt đối của phương trình cảm xúc này,

the exact distance that you have been flung

khoảng cách chính xác bạn bay khỏi bản thân mình.

from yourself.

And there's a real equal danger in both cases

Và cả hai trường hợp

of getting lost out there

đều nguy cơ lạc mất bản thân

in the hinterlands of the psyche.

trong vùng đất bí mật của tâm lý.

But in both cases, it turns out that there is

Nhưng cả hai trường hợp,

also the same remedy for self-restoration,

có cùng một cách chữa trị để tự phục hồi,

and that is that you have got to find your way back home again

là bạn phải tìm cách quay trở về nhà lần nữa

as swiftly and smoothly as you can,

một cách nhẹ nhàng, dứt khoát,

and if you're wondering what your home is,

nếu băn khoăn nhà của bạn là gì

here's a hint:

bật mí với bạn:

Your home is whatever in this world you love

Đó là bất cứ cái gì bạn yêu thích

more than you love yourself.

hơn yêu bản thân mình.

So that might be creativity, it might be family,

Đó có thể là sáng tạo, là gia đình bạn,

it might be invention, adventure,

là phát minh, phiêu lưu mạo hiểm

faith, service, it might be raising corgis,

niềm tin, phục vụ, cũng có thể là nuôi dạy chó,

I don't know, your home is that thing

nhà của bạn là cái

to which you can dedicate your energies

mà bạn có thể cống hiến năng lực

with such singular devotion

và sự hy sinh cá nhân

that the ultimate results become inconsequential.

mà kết quả cuối cùng không quan trọng.

For me, that home has always been writing.

Với tôi, nhà luôn luôn là viết lách.

So after the weird, disorienting success

Vì thế, sau thành công kỳ lạ

that I went through with "Eat, Pray, Love,"

từ "Ăn, Cầu nguyện, Yêu"

I realized that all I had to do was exactly

tôi nhận ra những gì cần làm là

the same thing that I used to have to do all the time

điều tôi từng làm suốt thời gian bị thất bại làm mất phương hướng.

when I was an equally disoriented failure.

I had to get my ass back to work,

Trở lại với công việc,

and that's what I did, and that's how, in 2010,

đó là những gì tôi đã làm, vào năm 2010

I was able to publish the dreaded follow-up

tôi có thể xuất bản quyển kế tiếp

to "Eat, Pray, Love."

sau "Ăn, Cầu nguyện, Yêu"

And you know what happened with that book?

Điều gì đã xảy ra với nó ?

It bombed, and I was fine.

Nó bùng nổ, và tôi thì vẫn ổn

Actually, I kind of felt bulletproof,

Tôi là kiểu người điếc không sợ súng,

because I knew that I had broken the spell

vì tôi đã phá vỡ lời nguyền,

and I had found my way back home

tìm đường về nhà

to writing for the sheer devotion of it.

sự nghiệp viết lách bằng sự tận tụy tuyệt đối.

And I stayed in my home of writing after that,

Ở trong ngôi nhà đó, tôi đã viết một quyển khác

and I wrote another book that just came out last year

xuất bản vào năm ngoái và được đón nhận nhiệt liệt,

and that one was really beautifully received,

which is very nice, but not my point.

My point is that I'm writing another one now,

Điều quan trọng là hiện giờ tôi đang viết một quyển nữa

and I'll write another book after that

và sẽ viết tiếp quyển khách, quyển khác nữa

and another and another and another

nhiều trong số đó sẽ thất bại, một vài có thể thành công,

and many of them will fail,

and some of them might succeed,

but I will always be safe

nhưng tôi sẽ luôn an toàn

from the random hurricanes of outcome

giữa cơn bão của kết quả ngẫu nhiên

as long as I never forget where I rightfully live.

miễn là tôi không bao giờ quên nơi tôi thực sự sống.

Look, I don't know where you rightfully live,

Tôi không biết nơi bạn thực sự sống, nhưng tôi biết

but I know that there's something in this world

trong thế giới này có những điều bạn yêu quý hơn chính bản thân.

that you love more than you love yourself.

Something worthy, by the way,

Điều gì đó xứng đáng,

so addiction and infatuation don't count,

nghiện ngập và cuồng dại không tính nhé

because we all know that those are not safe places to live. Right?

vì những thứ này không phải nơi an toàn để sống. Đúng không ?

The only trick is that you've got to identify

Khó khăn duy nhất là bạn phải xác định

the best, worthiest thing that you love most,

điều tốt nhất, đáng giá nhất mà bạn yêu quý nhất,

and then build your house right on top of it

sau đó xây dựng ngôi nhà trên đó

and don't budge from it.

và đừng rời nó đi.

And if you should someday, somehow

Nếu một lúc nào đó bạn

get vaulted out of your home

nhảy ra khỏi nhà mình

by either great failure or great success,

do thất bại nặng nề hay thành công rực rỡ,

then your job is to fight your way back to that home

việc bạn phải làm là đấu tranh tìm đường về nhà

the only way that it has ever been done,

cách duy nhất

by putting your head down and performing

là suy nghĩ lại và thực hiện nó

with diligence and devotion

bằng sự siêng năng và tận tụy

and respect and reverence

bằng sự tôn trọng và tôn kính

whatever the task is that love

bất cứ nhiệm vụ là gì

is calling forth from you next.

đó là tình yêu đang vẫy gọi bạn.

You just do that, and keep doing that

Bạn chỉ cần làm thế, tiếp tục làm vậy

again and again and again,

một lần một lần lại một lần,

and I can absolutely promise you, from long personal experience

tôi có thể hứa với bạn, từ kinh nghiệm cá nhân

in every direction, I can assure you

rằng dù ở phương hướng nào đi nữa,

that it's all going to be okay.

mọi thứ rồi sẽ ổn.

Thank you.

Cảm ơn.

(Applause)

(Vỗ tay).