A garden in my apartment | Britta Riley

Britta Riley: Một khu vườn trong căn hộ chung cư của tôi

Translator: Minh-Tuan Ta Reviewer: UyDzung Nguyen

Tôi, cũng như nhiều người,

I, like many of you,

là một trong 2 tỉ người trên trái đất

am one of the two billion people on Earth who live in cities.

sống ở thành phố.

And there are days -- I don't know about the rest of you --

Và có những ngày -- không biết các bạn thì sao --

but there are days when I palpably feel

nhưng có những ngày tôi cảm thấy

how much I rely on other people

mình lệ thuộc quá nhiều vào người khác

for pretty much everything in my life.

cho rất nhiều thứ trong cuộc sống của tôi.

And some days, that can even be a little scary.

Và những ngày này, điều đó trở nên hơi đáng sợ.

But what I'm here to talk to you about today

Nhưng cái mà tôi nói hôm nay

là cách mà chính sự phụ thuộc lẫn nhau đó

is how that same interdependence

is actually an extremely powerful social infrastructure

thật sự trở thành một cơ sở hạ tầng xã hội cực mạnh

mà chúng ta có thể thực sự khai thác

that we can actually harness

to help heal some of our deepest civic issues,

để giúp giải quyết một số vấn đề xã hội sâu nhất,

if we apply open-source collaboration.

nếu chúng ta áp dụng hình thức cộng tác mở.

Một vài năm trước,

A couple of years ago,

I read an article by New York Times writer Michael Pollan,

Tôi đọc một bài báo viết bởi Michael Pollan, một ký giả tờ New York Times

trong đó anh ta tranh luận rằng trồng một số thực phẩm của chúng ta

in which he argued that growing even some of our own food

là một trong những điều tốt nhất

is one of the best things that we can do for the environment.

mà chúng ta có thể làm cho môi trường.

Và vào thời điểm tôi đọc bài báo đó,

Now at the time that I was reading this,

trời đang giữa mùa đông

it was the middle of the winter

and I definitely did not have room for a lot of dirt

và tôi không có chỗ để chứa đất

trong căn hộ chung cư ở New York của tôi.

in my New York City apartment.

So I was basically just willing to settle

Vì vậy tôi cơ bản là chỉ muốn sắp xếp

for just reading the next Wired magazine

để đọc tạp chí Wired số tới

and finding out how the experts were going to figure out

và tìm hiểu xem làm cách nào mà các chuyên gia có thể tìm ra

how to solve all these problems for us in the future.

cách để giải quyết tất cả các vấn đề đó cho chúng ta vào tương lai.

Nhưng đó thật ra lại chính là vấn đề mấu chốt

But that was actually exactly the point

that Michael Pollan was making in this article --

mà Michael Pollan muốn nói trong bài viết này --

it's precisely when we hand over

là khi chúng ta chuyển giao

the responsibility for all these things to specialists

trách nhiệm về tất cả mọi thứ cho các chuyên gia

thì chúng ta cũng tạo ra cái mớ hổn độn

that we cause the kind of messes that we see with the food system.

mà chúng ta thấy trong hệ thống thực phẩm.

So, I happen to know a little bit from my own work

Vì tôi cũng biết một chút, từ công việc của chính tôi,

about how NASA has been using hydroponics

về cách mà NASA đã sử dụng cách trồng cây trong nước

to explore growing food in space.

để trồng thực phẩm trong không gian.

Và bạn có thể thực sự đạt được mức thu hoạch tối ưu

And that you can actually get optimal nutritional yield

bằng cách sử dụng đất lỏng cao cấp

by running a kind of high-quality liquid soil over plants' root systems.

chạy qua rễ cây.

Và đối với cây,

Now to a vegetable plant,

my apartment has got to be about as foreign as outer space.

căn hộ chung cư của tôi cũng

biệt lập giống như ngoài không gian vậy.

Nhưng tôi có thể cung cấp ánh sáng tự nhiên

But I can offer some natural light

and year-round climate control.

và khí hậu điều hòa quanh năm.

2 năm sau đó:

Fast-forward two years later:

chúng tôi có những nông trại trên cửa sổ,

we now have window farms,

which are vertical, hydroponic platforms

là những hệ thống trồng cây bằng nước xếp thẳng đứng

để trồng thực phẩm trong nhà.

for food-growing indoors.

And the way it works is that there's a pump at the bottom,

Và cách hoạt động của nó là có một cái bơm ở dưới đáy,

which periodically sends this liquid nutrient solution up to the top,

thỉnh thoảng bơm chất lỏng có chứa chất dinh dưỡng lên trên,

rồi chất lỏng đó thấm xuống hệ thống rễ của cây

which then trickles down through plants' root systems

that are suspended in clay pellets --

trong khi các rễ này được treo, bọc trong những hạt đất sét --

và không có đất ở đây.

so there's no dirt involved.

Now light and temperature vary with each window's microclimate,

Ánh sáng và nhiệt độ khác nhau

ở mỗi tiểu khí hậu ở mỗi cửa sổ,

vì vậy nông trại cửa sổ

so a window farm requires a farmer,

cần một nông dân,

và người đó phải quyết định

and she must decide

what kind of crops she is going to put in her window farm,

loại cây gì người đó sẽ trồng trong nông trại của cô ta,

và cô ta sẽ sử dụng phân hữu cơ hay không.

and whether she is going to feed her food organically.

Trở về thời gian đó, nông trại cửa sổ lúc đầu

Back at the time,

a window farm was no more than a technically complex idea

chỉ là một ý tưởng kỹ thuật khá phức tạp

that was going to require a lot of testing.

và cần nhiều thử nghiệm (để hoàn thiện).

And I really wanted it to be an open project,

Và tôi thực sự rất muốn nó trở thành một dự án mở,

vì trồng cây bằng nước

because hydroponics

is one of the fastest growing areas of patenting

là một trong những lĩnh vực có nhiều đăng ký bản quyền nhất

ở Mỹ hiện tại

in the United States right now,

and could possibly become another area like Monsanto,

và có thể trở thành

1 lĩnh vực tương tự như Monsanto,

where we have a lot of corporate intellectual property

khi mà công ty tư nhân nắm độc quyền

in the way of people's food.

trong lĩnh vực thực phẩm cho con người.

So I decided that, instead of creating a product,

Vì vậy tôi quyết định rằng, thay vì tạo ra 1 sản phẩm,

cái tôi sẽ làm

what I was going to do

was open this up to a whole bunch of codevelopers.

là mở dự án này cho nhiều người đồng phát triển.

The first few systems that we created, they kind of worked.

Những hệ thống đầu tiên của chúng tôi, hoạt động cũng tương đối.

We were actually able to grow about a salad a week

Chúng tôi thực sự có thể trồng khoảng một vụ xà lách một tuần©

in a typical New York City apartment window.

trong một cửa sổ ở 1 căn hộ chung cư bình thường ở New York.

Và chúng tôi đã có thể trồng cà chua dâu và

And we were able to grow cherry tomatoes

dưa leo, nhiều thứ lắm.

and cucumbers, all kinds of stuff.

Nhưng những hệ thống đầu

But the first few systems

were these leaky, loud power-guzzlers

bị rỉ nước, ồn và hao điện

tới nỗi Martha Stewart chắc chắn sẽ không bao giờ chấp nhận.

that Martha Stewart would definitely never have approved.

(Cười)

(Laughter)

So to bring on more codevelopers,

Vì vậy để thu hút thêm những người cùng phát triển,

chúng tôi đã tạo ra một trang thông tin trên mạng xã hội

what we did was we created a social media site

trên đó chúng tôi đưa lên các kiểu thiết kế,

on which we published the designs,

chúng tôi giải thích chúng hoạt động như thế nào,

we explained how they worked,

và chúng tôi thậm chí đi xa hơn

and we even went so far

as to point out everything that was wrong with these systems.

là chỉ ra các điểm không tốt trong những hệ thống đó.

And then we invited people all over the world

Và rồi chúng tôi mời mọi người trên khắp thế giới

xây dựng và thử nghiệm với chúng tôi.

to build them and experiment with us.

So actually now on this website,

Và hiện tại trên trang web này,

we have 18,000 people.

chúng tôi có 18.000 người.

And we have window farms all over the world.

Và chúng tôi có nông trại cửa sổ

trên toàn thế giới.

What we're doing is what NASA or a large corporation

Cái mà chúng tôi đang làm

là cái mà NASA hay là một công ty lớn

would call R&D, or research and development.

gọi là R&D, hay là nghiên cứu và phát triển.

Nhưng cái mà chúng tôi gọi nó là R&D-I-Y,

But what we call it is R&D-I-Y,

or "research and develop it yourself."

hay là nghiên cứu và tự mình phát triển nó.

(Laughter)

Ví dụ,

So, for example, Jackson came along

Jackson có một đề nghị

and suggested that we use air pumps instead of water pumps.

là chúng tôi sử dụng bơm không khí thay vì bơm nước.

It took building a whole bunch of systems to get it right,

Để làm được điều này thì cần phải xây dựng hàng đống hệ thống,

nhưng khi mà nó hoạt động, chúng tôi đã có thể

but once we did, we were able to cut our carbon footprint nearly in half.

giảm lượng cạc-bon gần phân nửa.

Tony ở Chicago thì chuyên về trồng thử các loại cây,

Tony in Chicago has been taking on growing experiments,

cũng như nhiều người trồng cây trên cửa sổ,

like lots of other window farmers,

and he's been able to get his strawberries to fruit

và anh ta đã có thể làm cho cây dâu của mình cho quả

for nine months of the year in low-light conditions

trong chín tháng trong điều kiện ít ánh sáng

by simply changing out the organic nutrients.

bằng cách đơn giản là thay đổi chế độ dinh dưỡng cho cây.

And window farmers in Finland have been customizing their window farms

Và các người trồng cây ở Phần Lan

đã thay đổi các nông trại cửa sổ của mình

for the dark days of the Finnish winters

để thích ứng với những ngày tối vào mùa đông

bằng cách đặt thêm đèn LED giúp cây tăng trưởng

by outfitting them with LED grow lights

that they're now making open source and part of the project.

và hiện tại họ đang truyền bá kinh nghiệm này như một phần của dự án.

So window farms have been evolving

Vì vậy nông trại cửa sổ đã phát triển

qua một quá trình biến đổi nhanh chóng

through a rapid versioning process similar to software.

tương tự như phần mềm.

And with every open source project,

Cũng như với mọi dự án nguồn mở,

the real benefit is the interplay

quyền lợi thực sự là sự hợp tác

between the specific concerns of people customizing their systems

giữa các nhóm với các mối quan tâm cụ thể

cùng phát triển các hệ thống của họ

for their own particular concerns,

phục vụ cho các mối tâm của họ

and the universal concerns.

và với các mối quan tâm chung.

So my core team and I

Vì vậy đội nòng cốt của tôi và tôi

are able to concentrate on the improvements

có thể tập trung vào các phát triển

mang lại lợi ích chung cho mọi người.

that really benefit everyone.

And we're able to look out for the needs of newcomers.

Và chúng tôi có thể giúp đỡ những người mới tham gia.

So for do-it-yourselfers,

Vì vậy cho những người thích tự làm,

we provide free, very well-tested instructions

chúng tôi cung cấp miễn phí các hướng dẫn đã được thử nghiệm

so that anyone, anywhere around the world,

vì vậy mọi người, ở bất cứ đâu trên thế giới,

can build one of these systems for free.

có thể tự làm những hệ thống đó miễn phí.

And there's a patent pending on these systems as well

Và bảng quyền của các hệ thống này cũng được đăng ký

that's held by the community.

và được giữ bởi cộng đồng.

And to fund the project,

Và để có quỹ cho dự án,

we partner to create products

chúng tôi hợp tác để tạo các sản phẩm

that we then sell to schools and to individuals

mà chúng tôi bán cho trường học và cho các cá nhân

who don't have time to build their own systems.

những người mà không có thời gian để tự làm hệ thống của họ.

Now within our community, a certain culture has appeared.

Và trong cộng đồng của chúng tôi,

một loại hình văn hóa đã xuất hiện.

In our culture, it is better to be a tester

Trong văn hóa đó, tốt hơn là bạn là một người thử nghiệm

để hỗ trợ ý tưởng của người khác

who supports someone else's idea

than it is to be just the idea guy.

hơn là chỉ là người đưa ra ý tưởng.

What we get out of this project is support for our own work,

Cái mà chúng tôi có được ở dự án này

là chúng tôi có sự hỗ trợ cho công việc của chính mình,

as well as an experience of actually contributing

đồng thời là một thử nghiệm, nhưng lại có đóng góp thực sự

to the environmental movement

cho cách mạng môi trường

in a way other than just screwing in new light bulbs.

trong một cách, khác hơn với chỉ lắp đặt các bóng đèn thế hệ mới.

Nhưng tôi nghĩ là Eileen thể hiện tốt nhất

But I think that Eleen expresses best

cái mà chúng tôi thực sự làm được từ dự án này,

what we really get out of this,

which is the actual joy of collaboration.

đó là sự thích thú trong khi cộng tác.

So she expresses here what it's like

Cô ấy nói cái này giống như

to see someone halfway across the world

thấy một người nào đó ở nửa vòng bên kia trái đất

having taken your idea, built upon it

thích thú với ý tưởng của bạn, xây dựng nó lên

và rồi ghi công ý tưởng đó là đóng góp của bạn.

and then acknowledging you for contributing.

If we really want to see the kind of wide consumer behavior change

Nếu chúng ta thực sự muốn thấy cách ứng xử của người tiêu dùng thay đổi rộng khắp

that we're all talking about as environmentalists and food people,

theo hướng mà chúng ta đang nói tới

như là các nhà môi trường và thực phẩm,

maybe we just need to ditch the term "consumer"

có thể chúng ta chỉ cần đào sâu thuật ngữ "người tiêu dùng"

and get behind the people who are doing stuff.

và thấu hiểu những người đang làm ra sản phẩm.

Open source projects tend to have a momentum of their own.

Các dự án nguồn mở thường có một động lực phát triển riêng của họ.

And what we're seeing is that R&D-I-Y

Và cái mà chúng ta thấy là R&D-I-Y

has moved beyond just window farms and LEDs

đã phát triển vượt ra mô hình nông trại trên cửa sổ và đèn LED

into solar panels and aquaponic systems.

thành các tấm thu năng lượng mặt trời và hệ thống nước.

And we're building upon innovations of generations who went before us.

Và chúng tôi đang xây dựng trên các sáng kiến

của các thế hệ đang vượt qua chính chúng tôi.

And we're looking ahead at generations

Và chúng tôi nhìn về những thế hệ phía trước

who really need us to retool our lives now.

và thấy họ thực sự cần chúng ta thay đổi cách sống của mình từ bây giờ.

So we ask that you join us

Vì vậy chúng tôi muốn các bạn hãy cùng chúng tôi

in rediscovering the value of citizens united,

khám phá lại các giá trị

của sự hợp tác công dân,

and to declare that we are all still pioneers.

và để tuyên bố

rằng tất cả chúng ta vẫn là những người đi đầu.

(Applause)

(Vỗ tay)