A garden in my apartment | Britta Riley

Tłumaczenie: Monika Sulima Korekta: Rysia Wand

Tak jak wielu z was,

I, like many of you,

i 2 milardy ludzi na świecie,

am one of the two billion people on Earth who live in cities.

mieszkam w mieście.

And there are days -- I don't know about the rest of you --

Nie wiem jak wy, ale ja mam takie dni,

but there are days when I palpably feel

kiedy mocno czuję,

how much I rely on other people

jak bardzo polegam na innych ludziach

for pretty much everything in my life.

niemal we wszystkim.

And some days, that can even be a little scary.

W niektóre dni jest to dosyć przerażające.

But what I'm here to talk to you about today

Chcę dziś opowiedzieć o tym,

jak współzależność

is how that same interdependence

is actually an extremely powerful social infrastructure

stała się potężną socjalną infrastrukturą,

którą możemy zaprządz do pomocy

that we can actually harness

to help heal some of our deepest civic issues,

w największych problemach miasta,

if we apply open-source collaboration.

jeśli tylko będziemy otwarcie współpracować.

Kilka lat temu

A couple of years ago,

I read an article by New York Times writer Michael Pollan,

przeczytałam artykuł Michael Pollana w New York Times.

Pisał, że hodowanie choćby części własnego pożywienia

in which he argued that growing even some of our own food

jest jedną z najlepszych rzeczy,

is one of the best things that we can do for the environment.

jakie możemy zrobić dla środowiska.

Był akurat środek zimy kiedy to czytałam.

Now at the time that I was reading this,

Był akurat środek zimy kiedy to czytałam.

it was the middle of the winter

and I definitely did not have room for a lot of dirt

Z pewnością nie miałam miejsca na ziemię

w moim nowojorskim mieszkaniu.

in my New York City apartment.

So I was basically just willing to settle

Byłam gotowa zadowolić się

for just reading the next Wired magazine

czytaniem kolejnego magazynu Wired

and finding out how the experts were going to figure out

i sprawdzaniem, jak eksperci zamierzają

how to solve all these problems for us in the future.

rozwiązać te problemy w przyszłości.

Ale na to właśnie wskazywał

But that was actually exactly the point

that Michael Pollan was making in this article --

w swoim artykule Michael Pollan:

it's precisely when we hand over

właśnie oddawanie odpowiedzialności specjalistom

the responsibility for all these things to specialists

właśnie oddawanie odpowiedzialności specjalistom

powoduje problemy,

that we cause the kind of messes that we see with the food system.

jakie widzimy w systemie żywnościowym.

So, I happen to know a little bit from my own work

Z własnej pracy wiedziałam trochę o tym,

about how NASA has been using hydroponics

jak NASA używa hydroponiki

to explore growing food in space.

do eksperymentów nad uprawą jedzenia w kosmosie.

Można uzyskać optymalną odżywczo produkcję,

And that you can actually get optimal nutritional yield

poprzez używanie płynnej ziemi wysokiej jakości

by running a kind of high-quality liquid soil over plants' root systems.

na poziomie korzeni roślin.

Dla roślin

Now to a vegetable plant,

my apartment has got to be about as foreign as outer space.

moje mieszkanie jest równie obce jak kosmos.

moje mieszkanie jest równie obce jak kosmos.

Mogę jednak zaoferować natruralne światło

But I can offer some natural light

and year-round climate control.

i całorocznie kontrolowany klimat.

Przejdźmy 2 lata do przodu.

Fast-forward two years later:

Mamy uprawy okienne,

we now have window farms,

which are vertical, hydroponic platforms

które są pionowymi, hydroponicznymi platformami

do hodowli roślin w domach

for food-growing indoors.

And the way it works is that there's a pump at the bottom,

Działa to tak: na dole jest pompa,

which periodically sends this liquid nutrient solution up to the top,

przesyłająca na górę płynny roztwór mineralny,

który potem skapuje do korzeni roślin

which then trickles down through plants' root systems

that are suspended in clay pellets --

zawieszonych w grudkach gliny,

więc nie ma nigdzie ziemi.

so there's no dirt involved.

Now light and temperature vary with each window's microclimate,

Światło i temperatura są różne

w mikroklimacie każdego okna.

Uprawa okienna potrzebuje farmera

so a window farm requires a farmer,

Uprawa okienna potrzebuje farmera,

który zdecyduje, jakiego rośliny

and she must decide

what kind of crops she is going to put in her window farm,

będzie uprawiać w okiennej farmie

oraz czy uprawy będą ekologiczne.

and whether she is going to feed her food organically.

W tamtym czasie uprawa okienna

Back at the time,

a window farm was no more than a technically complex idea

była tylko technicznie skomplikowaną ideą,

that was going to require a lot of testing.

która wymagała wielu testów.

And I really wanted it to be an open project,

Chciałam uczestniczyć w otwartym projekcie,

ponieważ hydroponika

because hydroponics

is one of the fastest growing areas of patenting

jest najszybciej rozwijającym się działem patentowym w USA.

jest najszybciej rozwijającym się działem patentowym w USA.

in the United States right now,

and could possibly become another area like Monsanto,

Mogłaby upodobnić się do Monsanto,

Mogłaby upodobnić się do Monsanto,

where we have a lot of corporate intellectual property

gdzie własność intelektualna korporacji

in the way of people's food.

staje na drodze ludzkiej żywności

So I decided that, instead of creating a product,

Zdecydowałam więc, że zamiast tworzenia produktu,

otworzę się na grupę współdeweloperów.

what I was going to do

was open this up to a whole bunch of codevelopers.

otworzę się na grupę współdeweloperów.

The first few systems that we created, they kind of worked.

Pierwsze stworzone systemy działały sporadycznie.

We were actually able to grow about a salad a week

Byliśmy w stanie wyhodować jedną sałatę tygodniowo

in a typical New York City apartment window.

w typowym oknie w mieszkaniu w Nowym Jorku.

Potrafiliśmy wyhodować pomidory koktajlowe,

And we were able to grow cherry tomatoes

ogórki itp.

and cucumbers, all kinds of stuff.

Jednak pierwsze systemy przeciekały

But the first few systems

were these leaky, loud power-guzzlers

i bardzo głośno pracowały

Martha Stewart nigdy by się na to nie zgodziła.

that Martha Stewart would definitely never have approved.

(Śmiech)

(Laughter)

So to bring on more codevelopers,

Aby zjednać więcej współdeweloperów,

stworzyliśmy stronę społecznościową,

what we did was we created a social media site

na której publikowaliśmy nasze projekty,

on which we published the designs,

tłumaczyliśmy jak działają,

we explained how they worked,

a nawet zwróciliśmy uwagę na wszystko, co nie działa.

and we even went so far

as to point out everything that was wrong with these systems.

a nawet zwróciliśmy uwagę na wszystko, co nie działa.

And then we invited people all over the world

Zaprosiliśmy ludzi z całego świata,

aby budowali i eksperymentowali z nami.

to build them and experiment with us.

So actually now on this website,

W chwili obecnej, mamy na tej stronie

we have 18,000 people.

18 tysięcy ludzi.

And we have window farms all over the world.

Mamy uprawy okienne na całym świecie.

Mamy uprawy okienne na całym świecie.

What we're doing is what NASA or a large corporation

NASA lub inne wielkie korporacje,

nazwałyby nasze działania B&R,

would call R&D, or research and development.

badania i rozwój.

My nazywwamy to jednak B&Rób-to-sam,

But what we call it is R&D-I-Y,

or "research and develop it yourself."

czyli badaj i rozwijaj to sam.

(Laughter)

Na przykład,

So, for example, Jackson came along

Jackson zasugerował nam

and suggested that we use air pumps instead of water pumps.

użycie pompek powietrznych zamiast wodnych.

It took building a whole bunch of systems to get it right,

Musieliśmy zbudować kilka systemów zanim zadziałało,

ale w efekcie byliśmy w stanie

but once we did, we were able to cut our carbon footprint nearly in half.

zmniejszyć wydzielanie CO2 o połowę.

Tony z Chicago eksperymentował z hodowlą,

Tony in Chicago has been taking on growing experiments,

jak wielu innych farmerów okiennych.

like lots of other window farmers,

and he's been able to get his strawberries to fruit

Wyhodował truskawki w ciągu 9 miesięcy

for nine months of the year in low-light conditions

w warunkach słabego oświetlenia,

by simply changing out the organic nutrients.

poprzez zmianę substancji odżywczych.

And window farmers in Finland have been customizing their window farms

Farmerzy okienni z Finlandii

przystosowali okienne farmy tak,

for the dark days of the Finnish winters

aby w ciemniejsze dni fińskiej zimy

doświetlać je żarówkami LED,

by outfitting them with LED grow lights

that they're now making open source and part of the project.

co ogłaszają właśnie i wcielają do projektu.

So window farms have been evolving

Farmerzy okienni rozwijali się

poprzez nagłe zmiany w procesie,

through a rapid versioning process similar to software.

podobnie jak oprogramowanie.

And with every open source project,

W każdym publicznym projekcie

the real benefit is the interplay

prawidzwą korzyścią jest gra

between the specific concerns of people customizing their systems

między specyficznymi potrzebami,

kiedy ludzie chcą dostosować systemy

for their own particular concerns,

do własnych potrzeb,

and the universal concerns.

a kwestiami uniwersalnymi.

So my core team and I

Moja drużyna i ja

are able to concentrate on the improvements

umiemy skoncentrować się na udoskonaleniach,

z których korzysta każdy.

that really benefit everyone.

And we're able to look out for the needs of newcomers.

Zadbaliśmy też o potrzeby nowicjuszy.

So for do-it-yourselfers,

Tym, którzy lubią majsterkować,

we provide free, very well-tested instructions

dajemy darmowe, przetestowane instrukcje,

so that anyone, anywhere around the world,

tak aby każdy, gdziekolwiek jest,

can build one of these systems for free.

mógł zbudować system za darmo.

And there's a patent pending on these systems as well

Czekamy na przyznanie patentu

that's held by the community.

dla systemów stworzonych przez społeczność.

And to fund the project,

Aby sfinansować projekt,

we partner to create products

współpracujemy nad nowymi produktami,

that we then sell to schools and to individuals

które sprzedajemy szkołom lub ludziom,

who don't have time to build their own systems.

którzy nie mają czasu na budowę własnych systemów.

Now within our community, a certain culture has appeared.

W naszej społeczności

pojawiła się specyficzna kultura.

In our culture, it is better to be a tester

W naszej kulturze lepiej być testerem,

który wspomaga cudzy pomysł,

who supports someone else's idea

than it is to be just the idea guy.

niż samemu go tworzyć.

What we get out of this project is support for our own work,

Ten projekt daje nam

wsparcie dla naszej pracy

as well as an experience of actually contributing

i uczucie, że naprawdę przyczyniamy się

to the environmental movement

do ochrony środowiska,

in a way other than just screwing in new light bulbs.

nie tylko poprzez wymianę żarówek.

Sądzę, że Eileen najlepiej wyraziła

But I think that Eleen expresses best

co daje nam ten projekt:

what we really get out of this,

which is the actual joy of collaboration.

radość współpracy.

So she expresses here what it's like

Oto, co czujemy,

to see someone halfway across the world

widząc jak ktoś na drugim końcu świata

having taken your idea, built upon it

zaakceptował twój pomysł, rozwija go

i wyraża wdzięczność za twój udział.

and then acknowledging you for contributing.

If we really want to see the kind of wide consumer behavior change

Jeśli chcemy takich zmian w konsumpcji,

that we're all talking about as environmentalists and food people,

o czym mówią wszyscy środowiskowcy

i ludzie zajmujący się żywnością,

maybe we just need to ditch the term "consumer"

wyrzucićmy słowo "konsument"

and get behind the people who are doing stuff.

i wesprzyjmy tych, którzy naprawdę coś robią.

Open source projects tend to have a momentum of their own.

Otwarte projekty mają tendencję do samorozwoju.

And what we're seeing is that R&D-I-Y

Widzimy jak B&Rób-to-sam,

has moved beyond just window farms and LEDs

rozprzestrzenił się poza farmy okienne i LED,

into solar panels and aquaponic systems.

aż do paneli słonecznych i systemów akwaponicznych.

And we're building upon innovations of generations who went before us.

Budujemy na innowacjach

poprzednich pokoleń.

And we're looking ahead at generations

Patrzymy na przyszłe pokolenia,

who really need us to retool our lives now.

dla których musimy zmienić nasz sposób życia.

So we ask that you join us

Prosimy, byście do nas dołączyli

in rediscovering the value of citizens united,

w odkrywaniu wartości

wspólnoty obywateli

and to declare that we are all still pioneers.

i żeby ogłosić,

że wszyscy jesteśmy pionierami.

(Applause)

(Brawa)