Jonathan Klein: Photos that changed the world

Jonathan Klein: Dünyayı değiştiren fotoğraflar

Çeviri: yasin alp aluç Gözden geçirme: Sinan Ünlüsoy

In my industry,

Benim sektörümde,

we believe that images can change the world.

görüntülerin dünyayı değiştirebileceğine inanıyoruz.

Okay, we're naive, we're bright-eyed and bushy-tailed.

Tamam, bizler ince düşünen istekli naif insanlarız.

The truth is that we know that the

Gerçek şu ki görüntülerin dünyayı

images themselves don't change the world,

değiştirmeyeceğini biliyoruz,

but we're also aware that, since the beginning of photography,

ama aynı zamanda fotoğrafçılık başladığından beri

images have provoked reactions in people,

görüntüler insanların tepkilerini kışkırttı,

and those reactions have caused change to happen.

ve o tepkilerde değişimin olmasına neden oldu.

So let's begin with a group of images.

Bazı görüntüler ile başlayalım öyleyse.

I'd be extremely surprised

Bu resimlerden çoğunu tanımıyor olsaydınız

if you didn't recognize many or most of them.

gerçekten çok şaşırırdım.

They're best described as iconic:

Bu resimler en iyi sembolik olarak tanımlanabilir,

so iconic, perhaps, they're cliches.

o kadar sembolikler ki belki de klişeler.

In fact, they're so well-known

Aslında, o kadar bilinen fotoğraflar ki

that you might even recognize them

belki de bunları biraz değişik veya

in a slightly or somewhat different form.

farklı şekillerde de görmüşsünüzdür.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

But I think we're looking for something more.

Ama sanırım başka birşeyler arıyoruz.

We're looking for something more.

Daha fazlasını arıyoruz.

We're looking for images that shine

Biz, önemli sorunlara korkmadan ışık

an uncompromising light on crucial issues,

tutan parlak görüntüler arıyoruz,

images that transcend borders, that transcend religions,

sınırları aşan görüntüler, dinleri aşan görüntüler,

images that provoke us

bizi harekete geçip

to step up and do something --

bir şeyler yapmamız için kışkırtan

in other words, to act.

görüntüler arıyoruz.

Well, this image you've all seen.

Bu görüntüyü hepiniz görmüşsünüzdür.

It changed our view of the physical world.

Dünyaya dair görüşümüzü değiştirdi.

We had never seen our planet from this perspective before.

Gezegenimizi bu perspektiften daha önce hiç görmemiştik.

Many people credit

Çoğu insan, gezegenimizin

a lot of the birth of the environmental movement

bu küçük ve kırılgan görüntüsünün

to our seeing the planet like this

ilk kez görüntülenmesini

for the first time --

bir çok çevreci hareketin

its smallness, its fragility.

başlangıcı olarak kabul ediyor.

Forty years later, this group, more than most,

40 yıl sonra, bu grup

are well aware of the destructive power

türümüzün yıkıcı gücünün çevremiz üzerinde

that our species can wield over our environment.

etkisinin tamamen farkındalar.

And at last, we appear to be doing something about it.

Ve sonunda, bu konuda birşeyler yapıyor gibi görünüyoruz.

This destructive power takes many different forms.

Bu yıkıcı güç bir çok farklı şekilde oluşabilir.

For example, these images taken by Brent Stirton

Örneğin, bu görüntüler Brent Stirton

in the Congo.

tarafından Kongo'da çekildi,

These gorillas were murdered, some would even say crucified,

bu goriller öldürüldüler, çarmıha gerildiler bile denebilir,

and unsurprisingly,

ve tabi ki,

they sparked international outrage.

tüm dünyadan insanların öfkesini ateşlediler.

Most recently,

Daha yakın zamana gelirsek,

we've been tragically reminded of the destructive power of nature itself

maalesef Haiti'de olan depremle birlikte

with the recent earthquake in Haiti.

doğanın yıkıcı gücünü hatırladık.

Well, I think what is far worse

Bundan da daha kötüsü bana göre

is man's destructive power over man.

insanın insan üstündeki yıkıcı gücü.

Samuel Pisar, an Auschwitz survivor, said,

Auschwitz'ten sağ kurtulan Samuel Pisar

and I'll quote him,

şöyle demişti,

"The Holocaust teaches us that nature,

"Nazi soykırımı bize, en zalim

even in its cruelest moments,

zamanında bile doğanın, ahlak pusulasını

is benign in comparison with man,

ve var olma sebebini kaybetmiş insandan

when he loses his moral compass and his reason."

daha iyi huylu olduğunu gösterdi."

There's another kind of crucifixion.

Bir başka çarmıha germe de burada.

The horrifying images from Abu Ghraib

Ebu Garip ve Guantanamo'dan

as well as the images from Guantanamo

derin etkiler yaratan

had a profound impact.

görüntüler.

The publication of those images,

Bu resimlerin yayımlanması,

as opposed to the images themselves,

görüntünün aksine,

caused a government to change its policies.

bir hükümetin politikasını değiştirmesine neden oldu.

Some would argue that it is those images

Bazıları bu görüntülerin Irak'taki ayaklanmaları

that did more to fuel the insurgency in Iraq

neredeyse diğer her bir oluşumdan

than virtually any other single act.

daha fazla körüklediğini söyleyebilir.

Furthermore, those images forever removed

Dahası, bu görüntüler işgal güçlerinin

the so-called moral high ground of the occupying forces.

meşruiyet zeminini ilelebet ortadan kaldırdılar.

Let's go back a little.

Biraz gerilere gidelim.

In the 1960s and 1970s,

1960'lar ve 70'ler,

the Vietnam War was basically shown

hergün Amerika'lıların oturma odalarında

in America's living rooms day in, day out.

Vietnam Savaşından görüntüler gösterildi.

News photos brought people face to face

Haber fotoğrafları insanları savaşın kurbanları

with the victims of the war: a little girl burned by napalm,

ile yüzyüze getirdi, napalm bombasından yanmış bir kız,

a student killed by the National Guard

protesto sırasında Ulusal Muhafızlar tarafından öldürülen

at Kent State University in Ohio during a protest.

Ohio'daki Kent State Universitesi öğrencisi.

In fact, these images became

Aslına bakarsanız, bu görüntüler

the voices of protest themselves.

protestoların sesi oldular.

Now, images have power

Görüntüler şüphe, habersiz kalma

to shed light of understanding

durumlarını anlamamız için bizlere

on suspicion, ignorance,

ışık tutuyor,

and in particular -- I've given a lot of talks on this

--aslında bu konuda birçok konuşma yaptım ama

but I'll just show one image --

şimdi sadece bir görüntü göstereceğim--

the issue of HIV/AIDS.

HIV/AIDS konusunda.

In the 1980s, the stigmatization of people with the disease

1980'lerde insanların hastalıkları damgalaması

was an enormous barrier

onları tartışmak ve ele almak konusunda

to even discussing or addressing it.

bile çok büyük bariyer idi.

A simple act, in 1987, of the most famous woman in the world,

1987'de dünyanın en ünlü kadınından basit bir eylem,

the Princess of Wales, touching

Galler Prensesi, HIV/AIDS virüslü bir

an HIV/AIDS infected baby

bebeğe dokunuyor, özellikle Avrupa'da

did a great deal, especially in Europe, to stop that.

bu hastalığı durdurmak için çok önemli bir iş başardı.

She, better than most, knew the power of an image.

O, görüntünün gücünü çoğu insandan çok daha iyi biliyordu.

So when we are confronted by a powerful image,

Etkili bir görüntü ile karşılaşırsak,

we all have a choice:

hepimizin bir tercihi vardır.

We can look away, or we can address the image.

Ya kafamızı başka yöne çeviririz, ya da o resim üstüne düşünebiliriz.

Thankfully, when these photos appeared in

Neyse ki, bu fotoğraflar 1998 yılında

The Guardian in 1998,

the Guardian'da yayınlandıklarında,

they put a lot of focus and attention and, in the end, a lot of money

çok büyük ilgi çektiler ve sonunda da Sudan'daki kıtlıkla

towards the Sudan famine relief efforts.

mücadele için büyük miktarda para toplandı.

Did the images change the world?

Görüntüler dünyayı değiştirdi mi?

No, but they had a major impact.

Hayır, ama çok büyük bir etkileri oldu.

Images often push us to question our core beliefs

Görüntüler genellikle bizleri temel inançlarımızı

and our responsibilities to each other.

ve birbirimize karşı sorumluluklarımızı sorgulamaya itiyor.

We all saw those images after Katrina,

Katrina sonrası görüntüleri hepimiz gördük,

and I think for millions of people

ve sanırım milyonlarca kişi için

they had a very strong impact.

bu görüntülerin çok büyük etkisi oldu,

And I think it's very unlikely

ve sanırım Amerikalılar Kasım 2008'de

that they were far from the minds of Americans

seçim sandığına gittiklerinde de bu

when they went to vote in November 2008.

görüntüler hala akıllarındaydı.

Unfortunately, some very important images

Maalesef, bazı çok önemli görüntüler

are deemed too graphic or disturbing for us to see them.

çok çarpıcı ve rahatsız edici olarak algılanıyorlar.

I'll show you one photo here,

Size burada bir fotoğraf göstereceğim,

and it's a photo by Eugene Richards of an Iraq War veteran

Irak Savaşı gazisi Eugene Richards'ın çektiği

from an extraordinary piece of work,

olağanüstü bir görüntü,

which has never been published, called War Is Personal.

daha önce hiç bir yerde yayınlanmadı, adı "Savaş Kişiseldir".

But images don't need to be graphic

Ama görüntülerin bizlere savaşın trajedisini

in order to remind us of the tragedy of war.

hatırlatması için çarpıcı olması gerekmez.

John Moore set up this photo at Arlington Cemetery.

John Moore bu fotoğrafı Arlington mezarlığında çekti.

After all the tense moments of conflict

Çatışmanın yarattığı o tüm gergin anlardan sonra,

in all the conflict zones of the world,

dünyadaki tüm çatışma bölgelerinden sonra,

there's one photograph from a much quieter place

beni diğerlerinden çok daha fazla etkileyen fotoğraf,

that haunts me still, much more than the others.

en sessiz mekanda çekilmiş olan bu fotoğraf.

Ansel Adams said, and I'm going to disagree with him,

Ansel Adams'ın katılmadığım bir sözü var,

"You don't take a photograph, you make it."

"Siz fotoğraf çekmezsiniz, onu yaparsınız."

In my view, it's not the photographer who makes the photo,

Bana göre, fotoğrafı yapan fotoğrafçı

it's you.

değildir, sizsiniz.

We bring to each image

Her resme kendi değerlerimizi,

our own values, our own belief systems,

kendi inanç sistemimizi getiririz

and as a result of that, the image resonates with us.

ve sonuç olarak da resim bizim ile birlikte yankılanır.

My company has 70 million images.

Şirketim 70 milyon görüntüye sahip.

I have one image in my office.

Ofisimde ise sadece bir görüntü var.

Here it is.

İşte bu.

I hope that the next time you see

Umarım ki bir daha ki sefere bir görüntü

an image that sparks something in you,

içinizdeki bir şeyleri harekete geçirdiğinde,

you'll better understand why,

neden olduğunu daha iyi anlayacaksınız,

and I know that speaking to this audience,

ve eminim ki

you'll definitely do something about it.

kesinlikle birşeyler yapacaksınız.

And thank you to all the photographers.

Ve tüm fotoğrafçılara teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkışlar)