Jonathan Klein: Photos that changed the world

Translator: Armenuhy Hovakimyan Reviewer: Gohar Khachatryan

In my industry,

Իմ ոլորտում

we believe that images can change the world.

մենք հավատում ենք, որ լուսանկարները կարող են փոխել աշխարհը:

Okay, we're naive, we're bright-eyed and bushy-tailed.

Լավ, ընդունենք, որ մենք միամիտ ենք, լավատես ու եռանդով լի։

The truth is that we know that the

Ճշմարտությունն այն է, որ մենք գիտենք,

images themselves don't change the world,

որ պատկերներն իրենք չեն փոխում աշխարհը,

but we're also aware that, since the beginning of photography,

բայց նաև գիտենք, որ լուսանկարչության սկիզբ առնելուց ի վեր

images have provoked reactions in people,

նկարները մարդկանց մոտ առաջացրել են որոշակի արձագանք

and those reactions have caused change to happen.

և այդ արձագանքը փոփոխությունների պատճառ է հանդիսացել:

So let's begin with a group of images.

Եկեք սկսենք մի խումբ նկարներից:

I'd be extremely surprised

Ես շատ կզարմանամ

if you didn't recognize many or most of them.

եթե Ձեզ ճանաչելի չլինեն դրանցից շատերը:

They're best described as iconic:

Դրանք լավագույնս նկարագրվում են որպես նշանակալի նկարներ,

so iconic, perhaps, they're cliches.

այնքան նշանակալի, որ կարծես համընդհանուր չափորոշիչ լինեն:

In fact, they're so well-known

Իրականում դրանք այնքան ճանաչված են,

that you might even recognize them

որ դուք նույնիսկ կճանաչեք դրանք

in a slightly or somewhat different form.

անգամ թեթևակի ձևափոխված:

(Laughter)

(Ծիծաղ)

But I think we're looking for something more.

Բայց կարծում եմ, մենք ինչ-որ առավել կարևոր բան ենք փնտրում:

We're looking for something more.

Մենք փնտրում ենք ավելին:

We're looking for images that shine

Մենք փնտրում ենք նկարներ, որոնք «անզիջող» լույս են

an uncompromising light on crucial issues,

շողարձակում կարևորագույն հարցերի վրա,

images that transcend borders, that transcend religions,

պատկերներ, որոնք վեր են բոլոր տեսակ սահմաններից, բոլոր կրոններից,

images that provoke us

պատկերներ, որոնք դրդում են մեզ

to step up and do something --

մի քայլ առաջ գնալ և ինչ-որ բան անել,

in other words, to act.

այլ բառերով ասած` գործել:

Well, this image you've all seen.

Ահա այս պատկերը դուք բոլորդ տեսել եք:

It changed our view of the physical world.

Այն փոխել է ֆիզիկական աշխարհի մասին մեր պատկերացումները:

We had never seen our planet from this perspective before.

Մենք երբեք չէինք տեսել մեր մոլորակը այս տեսանկյունից։

Many people credit

Շատ մարդիկ հավատում են, որ

a lot of the birth of the environmental movement

շրջակա միջավայրի պահպանության շարժման գործում դեր է ունեցել

to our seeing the planet like this

մեր մոլորակը առաջին անգամ

for the first time --

այսպիսին տեսնելը,

its smallness, its fragility.

նրա փոքրությունը և քնքշությունը:

Forty years later, this group, more than most,

40 տարի անց, այս խումբը, ավելի քան մյուսները,

are well aware of the destructive power

լավ ծանոթ են մեր տեսակի այն կործանիչ ուժին,

that our species can wield over our environment.

որը կարող է ազդեցություն ունենալ շրջապատող միջավայրի վրա:

And at last, we appear to be doing something about it.

Եվ վերջապես, պարզվում է, որ մենք ինչ-որ բան անում ենք դրա համար:

This destructive power takes many different forms.

Այս կործանիչ ուժն ընդունում է շատ տարբեր տեսքեր:

For example, these images taken by Brent Stirton

Օրինակ, այս լուսանկարներն արվել են Բրենթ Սթիրթոնի կողմից

in the Congo.

Կոնգոյում

These gorillas were murdered, some would even say crucified,

այս գորիլաները սպանվել, ոմանք նույնիսկ կասեն խաչվել են

and unsurprisingly,

և զարմանալի չէ, որ

they sparked international outrage.

այն վրդովմունք առաջացրեց միջազգային հանրության մոտ:

Most recently,

Բավական վերջերս,

we've been tragically reminded of the destructive power of nature itself

մեզ ողբերգական հետևանքներով հիշեցվեց հենց բնության կործանիչ ուժի մասին

with the recent earthquake in Haiti.

Հաիթիում տեղի ունեցած երկրաշարժի օրինակով:

Well, I think what is far worse

Իմ կարծիքով շատ ավելի վատ է,

is man's destructive power over man.

երբ հենց մարդու կործանարար ուժն ուղղված է մարդու դեմ:

Samuel Pisar, an Auschwitz survivor, said,

Սամուել Պիսարը, որ փրկվել է Աուշվիցից,

and I'll quote him,

ասել է, մեջբերում եմ.

"The Holocaust teaches us that nature,

«Հոլոքոսթը ուսուցանում է մեզ, որ բնությունը

even in its cruelest moments,

նույնիսկ ամենադաժան պահերին,

is benign in comparison with man,

առավել բարեգութ է` համեմատած մարդու հետ,

when he loses his moral compass and his reason."

երբ նա կորցնում է իր բարոյականությունը և բանականությունը»:

There's another kind of crucifixion.

Խաչելու մեկ այլ տեսակ էլ կա:

The horrifying images from Abu Ghraib

Աբու-Գրեյբի ահասարսուռ պատկերները,

as well as the images from Guantanamo

ինչպես նաև Գվատեմալայում արված նկարները,

had a profound impact.

ունեցան մեծ ազդեցությունը:

The publication of those images,

Այդ նկարների հրապարակումը

as opposed to the images themselves,

ոչ թե նկարներն ինքնին,

caused a government to change its policies.

ստիպեցին կառավարությանը քաղաքականություն փոխել:

Some would argue that it is those images

Ոմանք կարող են վիճել, որ հենց այդ նկարները

that did more to fuel the insurgency in Iraq

ավելի շատ ապստամբություններ բորբոքեցին Իրաքում

than virtually any other single act.

քան ցանկացած այլ գործողություն:

Furthermore, those images forever removed

Ավելին, այդ նկարները հավերժ վերացրեցին

the so-called moral high ground of the occupying forces.

օկուպացիոն ուժերի, այսպես կոչված, բարձր բարոյականության պատկերը:

Let's go back a little.

Եկեք մի փոքր հետ գնանք:

In the 1960s and 1970s,

1960-ականներին և 1970-ականներին,

the Vietnam War was basically shown

Վիետնամի պատերազմը ամեն օր ցուցադրվում էր

in America's living rooms day in, day out.

ամերիկյան հյուրասենյակների հեռուստաէկրաններից:

News photos brought people face to face

Նորություններում տպագրված նկարների միջոցով մարդիկ դեմ առ դեմ հանդիպում էին

with the victims of the war: a little girl burned by napalm,

պատերազմի զոհերին, վառված մի աղջնակի,

a student killed by the National Guard

Օհայոում Կենթի պետական համալսարանում բողոքի ակցիայի ժամանակ

at Kent State University in Ohio during a protest.

զինվորի կողմից սպանված մի ուսանողի:

In fact, these images became

Իրականում, այս նկարներն

the voices of protest themselves.

իրենք հանդիսանում են բողոքի ձայներ:

Now, images have power

Այժմ, նկարներն ուժ ունեն

to shed light of understanding

սփռել իմացության լույս

on suspicion, ignorance,

մեր կասկածների, անիրազեկության

and in particular -- I've given a lot of talks on this

և հատկապես ... ես բազմիցս խոսել եմ սրա մասին,

but I'll just show one image --

բայց ընդամենը մի նկար ցույց կտամ...

the issue of HIV/AIDS.

ՄԻԱՎ/ՁԻԱՀ-ի խնդրի մասին:

In the 1980s, the stigmatization of people with the disease

1980-ականներին այս վարակով տառապողները

was an enormous barrier

շատ մեծ արգելքների էին հանդիպում

to even discussing or addressing it.

նույնիսկ այդ հարցի քննարկման և հասցեագրման հարցում:

A simple act, in 1987, of the most famous woman in the world,

1987-ին աշխարհի ամենահայտնի կնոջ

the Princess of Wales, touching

Ուելսի արքայադստեր պարզ գործողությունը, այն է․

an HIV/AIDS infected baby

ՄԻԱՎ/ՁԻԱՀ-ով վարակված երեխային ձեռքով հպումը,

did a great deal, especially in Europe, to stop that.

մեծ ազդեցություն ունեցավ մարդկանց վերաբերմունքը փոխելու գործում, հատկապես Եվրոպայում:

She, better than most, knew the power of an image.

Նա, առավել քան ինչ-որ մեկը, գիտեր պատկերի ազդեցության ուժի մասին:

So when we are confronted by a powerful image,

Այսպիսով, երբ մենք հանդիպում ենք հզոր պատկերի,

we all have a choice:

մենք բոլորս ընտրություն ունենք:

We can look away, or we can address the image.

Մենք կարող ենք շրջվել, կամ կարող ենք վերաիմաստավորել պատկերը:

Thankfully, when these photos appeared in

Բարեբախտաբար, երբ այս լուսանկարները հայտնվեցին

The Guardian in 1998,

the Guardian ամսագրում 1998-ին,

they put a lot of focus and attention and, in the end, a lot of money

նրանք բավական մեծ ուշադրություն գրավեցին, և ի վերջո գումար հավաքվեց

towards the Sudan famine relief efforts.

Սուդանի քաղցած բնակչության համար:

Did the images change the world?

Արդյո՞ք նկարները փոխեցին աշխարհը:

No, but they had a major impact.

Ոչ, բայց նրանք հսկայական ազդեցություն ունեցան:

Images often push us to question our core beliefs

Նկարները հաճախ ստիպում են մեզ վերանայել մեր սկզբունքային համոզմունքները

and our responsibilities to each other.

և միմյանց հանդեպ մեր պարտավորությունները:

We all saw those images after Katrina,

Բոլորս տեսել ենք Կատրին փոթորիկի նկարները

and I think for millions of people

և կարծում եմ միլիոնավոր մարդկանց համար

they had a very strong impact.

նրանք ունեցան շատ մեծ ազդեցություն,

And I think it's very unlikely

և կարծում եմ քիչ հավանական է,

that they were far from the minds of Americans

որ դրանք ջնջվել էին ամերիկացիների հիշողությունից,

when they went to vote in November 2008.

երբ նրանք գնում էին 2008-ի նոյեմբերի քվեարկության:

Unfortunately, some very important images

Դժբախտաբար, որոշ շատ կարևոր նկարներ

are deemed too graphic or disturbing for us to see them.

համարվում են չափազանց ահասարսուռ և ազդեցիկ մեզ ցուցադրելու համար։

I'll show you one photo here,

Ես ձեզ ցույց կտամ մեկ նկար,

and it's a photo by Eugene Richards of an Iraq War veteran

Յուջին Ռիչարդսի կողմից նկարված Իրաքի պատերազմի վետերանի նկարը,

from an extraordinary piece of work,

մի արտասովոր աշխատանք,

which has never been published, called War Is Personal.

որն երբեք չի տպագրվել, կոչվում է «Պատերազմը ներանձնական է»։

But images don't need to be graphic

Բայց նկարները պարտադիր չէ, որ ահասարսուռ լինեն,

in order to remind us of the tragedy of war.

որպեսզի հիշեցնեն մեզ պատերազմի սարսափի մասին:

John Moore set up this photo at Arlington Cemetery.

Ջոն Մուրը նկարել է այս լուսանկարը Արլինգտոնի գերեզմանոցում:

After all the tense moments of conflict

Բոլոր այս լարված հակամարտություններից հետո,

in all the conflict zones of the world,

աշխարհի բոլոր խնդրահարույց մասերում

there's one photograph from a much quieter place

ահա մեկ լուսանկար առավել հանգիստ վայրից,

that haunts me still, much more than the others.

որն ինձ մինչ այժմ հետապնդում է, ավելի քան մյուսները:

Ansel Adams said, and I'm going to disagree with him,

Անսել Ադամսն ասել է, և ես համամիտ չեմ նրա հետ.

"You don't take a photograph, you make it."

«Դու չես նկարում լուսանկար, դու կերտում ես այն»:

In my view, it's not the photographer who makes the photo,

Իմ կարծիքով, լուսանկարիչը չի կերտում այն,

it's you.

այլ դուք եք անում։

We bring to each image

Մենք յուրաքանչյուր նկարին տալիս ենք

our own values, our own belief systems,

մեր սեփական արժեքները, մեր սեփական համոզմունքների համակարգը,

and as a result of that, the image resonates with us.

և որպես հետևանք նկարն ազդում է մեր վրա:

My company has 70 million images.

Իմ կազմակերպությունն ունի 70 միլիոն նկար:

I have one image in my office.

Ես իմ գրասենյակում ունեմ մեկ նկար:

Here it is.

Ահա այն:

I hope that the next time you see

Հուսով եմ, որ հաջորդ անգամ, երբ տեսնեք

an image that sparks something in you,

մի նկար, որն ինչ-որ կայծ կառաջացնի ձեր ներսում,

you'll better understand why,

դուք ավելի լավ կհասկանաք թե ինչու,

and I know that speaking to this audience,

և զրուցելով այս հանդիսատեսի հետ, ես գիտեմ, որ,

you'll definitely do something about it.

դուք հաստատ ինչ-որ քայլ կձեռնարկեք:

And thank you to all the photographers.

Շնորհակալություն բոլոր լուսանկարիչներին։

(Applause)

(Ծափահարություններ)