Embracing otherness, embracing myself | Thandiwe Newton

Thandie Newton: Ötekiliği kucaklamak, kendimi kucaklamak

Çeviri: Some Anon Gözden geçirme: Meric Aydonat

Embracing otherness.

Ötekiliği kucaklamak.

When I first heard this theme,

Bu konuyu ilk duyduğumda

I thought, well, embracing otherness

şöyle düşündüm: "Ötekiliği kucaklamak

is embracing myself.

kendimi kucaklamaktır işte."

And the journey to that place

Ve anlamanın ve kabulün

of understanding and acceptance

gerçekleştiği o yere yaptığım yolculuk

has been an interesting one for me,

benim için ilginç oldu;

and it's given me an insight

ve bana, tüm "benlik" kavramı üzerine

into the whole notion of self,

bir içgörü sağladı;

which I think is worth sharing with you today.

bunun, bugün sizinle paylaşmaya değer olduğunu düşünüyorum.

We each have a self,

Her birimizin bir benliği var

but I don't think that we're born with one.

fakat bununla birlikte doğduğumuzu düşünmüyorum.

You know how newborn babies

Yeni doğmuş bebeklerin kendilerini

believe they're part of everything;

her şeyin bir parçası olarak gördüklerini bilirsiniz;

they're not separate?

ayrı değillerdir.

Well that fundamental sense of oneness

İşte bu temel birlik hissi,

is lost on us very quickly.

bizde çok çabuk kayboluyor.

It's like that initial stage is over --

Sanki o başlangıç aşaması bitiyormuş gibi,

oneness: infancy,

birlik, çocukluk,

unformed, primitive.

biçimlenmemiş, ilkel.

It's no longer valid or real.

Artık geçerli ya da gerçek değil.

What is real is separateness,

Gerçek olan durum, ayrı olmak.

and at some point in early babyhood,

Ve bebekliğin bir noktasında

the idea of self

benlik fikri

starts to form.

biçimlenmeye başlıyor.

Our little portion of oneness is given a name,

Birliğin sahip olduğumuz küçük parçasına bir ad veriliyor;

is told all kinds of things about itself,

ona "kendi"yle ilgili her türlü şey anlatılıyor.

and these details,

Ve bu detaylar,

opinions and ideas

görüşler ve düşünceler

become facts,

kendimizi, kimliklerimizi

which go towards building ourselves,

kurmaya götüren

our identity.

gerçeklere dönüşüyor.

And that self becomes the vehicle

Ve bu benlik, sosyal dünyamızda

for navigating our social world.

yönümüzü bulduğumuz aracımıza dönüşüyor.

But the self is a projection

Fakat bu benlik, başkalarının

based on other people's projections.

projeksiyonlarına dayanan bir projeksiyon.

Is it who we really are?

Bu gerçekten biz miyiz?

Or who we really want to be, or should be?

Ya da olmak istediğimiz ya da olmamız gereken mi?

So this whole interaction

İşte, büyürken yaşadığım,

with self and identity

benlik ve kimlikle olan

was a very difficult one for me growing up.

tüm bu etkileşim benim için çok zordu.

The self that I attempted to take out into the world

Dünyaya çıkarmaya çalıştığım benlik,

was rejected over and over again.

tekrar tekrar reddedilmişti.

And my panic

Ve uymayan bir benliğe

at not having a self that fit,

sahip olmamdan gelen paniğim

and the confusion that came

ve benliğimin reddedilişinden

from my self being rejected,

gelen kafa karışıklığı,

created anxiety, shame

uzunca bir süre beni bir anlamda belirlemiş

and hopelessness,

bir kaygı,

which kind of defined me for a long time.

utanç ve umutsuzluğu oluşturdu.

But in retrospect,

Fakat geçmişe bakıldığında,

the destruction of my self was so repetitive

benliğimin tahrip edilişi o kadar fazla tekrar ediyordu ki

that I started to see a pattern.

bunun bir yapısı olduğunu görmeye başladım.

The self changed,

Benlik değişmiş,

got affected, broken, destroyed,

etkilenmiş, kırılmış, yıkılmıştı

but another one would evolve --

fakat yeni bir tanesi gelişmişti,

sometimes stronger,

bazen daha güçlü,

sometimes hateful,

bazen nefret dolu,

sometimes not wanting to be there at all.

bazen de hiç var olmak istemeyen bir tanesi.

The self was not constant.

Benlik, değişmez değildi.

And how many times

Ve benliğimin, onun aslında hiçbir

would my self have to die

zaman yaşamamış olduğunu

before I realized

fark etmeme kadar

that it was never alive in the first place?

kaç kere ölmesi gerekiyordu?

I grew up on the coast of England

Ben, 70'lerde İngiltere'nin kıyı

in the '70s.

bölgesinde büyüdüm.

My dad is white from Cornwall,

Babam, Cornwall'dan bir beyaz

and my mom is black from Zimbabwe.

ve annem Zimbabveli bir siyah.

Even the idea of us as a family

Böyle bir ailenin olması fikri bile

was challenging to most people.

çoğu insana zor geliyordu.

But nature had its wicked way,

Ama doğanın hınzır yöntemleri vardı

and brown babies were born.

ve kahverengi bebekler doğuyordu.

But from about the age of five,

Ama beş yaşımdan sonra

I was aware that I didn't fit.

uymadığımın farkındaydım.

I was the black atheist kid

Rahibeler tarafından işletilen,

in the all-white Catholic school run by nuns.

tümüyle beyaz bir katolik okulundaki siyah ateist çocuktum.

I was an anomaly,

Bir anomaliydim.

and my self was rooting around for definition

Ve benliğim, tanım bulmak için deli gibi aranıyordu

and trying to plug in.

ve dahil olmaya çalışıyordu.

Because the self likes to fit,

Çünkü benlik, uymayı sever,

to see itself replicated,

kendisinin tekrarlandığını görmeyi,

to belong.

ait olmayı.

That confirms its existence

Bu, onun varoluşunu

and its importance.

ve önemini onaylar.

And it is important.

Ve bu önemlidir.

It has an extremely important function.

İnanılmaz derecede önemli bir işlevi vardır.

Without it, we literally can't interface with others.

Onsuz, gerçekten, başkalarıyla bir iletişim zemini bulamayız.

We can't hatch plans

Planlar geliştiremeyiz

and climb that stairway of popularity,

ve başarı ve popülaritenin o merdivenini

of success.

çıkamayız.

But my skin color wasn't right.

Ama benim derimin rengi doğru değildi.

My hair wasn't right.

Saçım doğru değildi.

My history wasn't right.

Geçmişim doğru değildi.

My self became defined

Benim benliğim, ötekilikle

by otherness,

tanımlanır hale gelmişti;

which meant that, in that social world,

bu da şu anlama geliyordu: O sosyal dünyada

I didn't really exist.

ben aslında yoktum.

And I was "other" before being anything else --

Ve ben, başka her şey olmadan önce "öteki"ydim;

even before being a girl.

hatta bir kız olmadan da önce.

I was a noticeable nobody.

Fark edilebilir bir hiç kimseydim.

Another world was opening up

Başka bir dünya açılıyordu

around this time:

bu zamanlarda:

performance and dancing.

Performans ve dans.

That nagging dread of self-hood

Bireyselliğin o kusur bulucu dehşeti

didn't exist when I was dancing.

dans ederken yok oluyordu.

I'd literally lose myself.

Kendimi gerçekten kaybediyordum.

And I was a really good dancer.

Ve gerçekten iyi bir dansçıydım.

I would put

Bütün

all my emotional expression

duygusal ifademi

into my dancing.

dansıma yansıtıyordum.

I could be in the movement

Gerçek hayatımda

in a way that I wasn't able to be

kendi içimde olamadığım bir şekilde

in my real life, in myself.

hareketin içinde olabiliyordum.

And at 16,

Ve 16 yaşındayken,

I stumbled across another opportunity,

başka bir fırsat çıktı karşıma

and I earned my first acting role in a film.

ve bir filmde ilk rolümü elde ettim.

I can hardly find the words

Oynarken hissettiğim

to describe the peace I felt

huzuru tanımlamak için

when I was acting.

sözcük bulmakta zorlanıyorum.

My dysfunctional self

İşlevini yerine getiremeyen benliğim,

could actually plug in

benim olmayan, başka bir benliğe

to another self, not my own,

gerçekten bağlanabiliyordu.

and it felt so good.

Ve bu o kadar iyi hissettiriyordu ki.

It was the first time that I existed

İlk defa, tam çalışan bir benliğin

inside a fully-functioning self --

içinde var oluyordum;

one that I controlled,

kendi kontrol ettiğim,

that I steered,

yönettiğim,

that I gave life to.

hayat verdiğim bir benlik...

But the shooting day would end,

Ama çekim günü biterdi

and I'd return

ve ben

to my gnarly, awkward self.

karışık, sıkıntılı benliğime geri dönerdim.

By 19,

19'umda,

I was a fully-fledged movie actor,

tamamen olgunlaşmış bir film oyuncusuydum

but still searching for definition.

ama halâ bir açıklama arıyordum.

I applied to read anthropology

Üniversitede antropoloji okumak için

at university.

başvurdum.

Dr. Phyllis Lee gave me my interview,

Dr. Phyllis Lee mülâkatıma girmişti

and she asked me, "How would you define race?"

ve bana "Irkı nasıl tanımlarsın?" diye sordu.

Well, I thought I had the answer to that one,

Yani, buna verecek cevabım var diye düşündüm.

and I said, "Skin color."

Ve "ten rengi" dedim.

"So biology, genetics?" she said.

"Yani biyoloji, genetik?" dedi.

"Because, Thandie, that's not accurate.

"Çünkü, Thandie, bu doğru değil.

Because there's actually more genetic difference

Çünkü aslında, siyah bir Kenyalı'yla

between a black Kenyan

siyah bir Ugandalı arasındaki

and a black Ugandan

genetik farklılık,

than there is between a black Kenyan

siyah Kenyalı'yla diyelim ki beyaz bir Norveçli

and, say, a white Norwegian.

arasındakinden daha fazla.

Because we all stem from Africa.

Çünkü hepimiz Afrika'dan geliyoruz.

So in Africa,

Yani Afrika'da

there's been more time

genetik farklılıkların oluşması için

to create genetic diversity."

daha fazla zaman geçti.

In other words,

Diğer bir deyişle,

race has no basis

ırkın, biyolojik ya da bilimsel

in biological or scientific fact.

olarak bir tabanı yok."

On the one hand, result.

Bir taraftan, netice...

Right?

Değil mi?

On the other hand, my definition of self

Diğer taraftan ise benim benlik tanımım

just lost a huge chunk of its credibility.

güvenilirliğinden koskoca bir parça kaybetti.

But what was credible,

Ama inandırıcı olan,

what is biological and scientific fact,

biyolojik ve bilimsel olan,

is that we all stem from Africa --

hepimizin Afrika'dan geldiği;

in fact, from a woman called Mitochondrial Eve

aslında, 160,000 yıl önce yaşamış Mitokondriyal Havva

who lived 160,000 years ago.

diye adlandırılan bir kadından.

And race is an illegitimate concept

Ve ırk, bizim korkularımızdan ve

which our selves have created

cahilliğimizden yarattığımız

based on fear and ignorance.

gayrı meşru bir kavram.

Strangely, these revelations

Garip olan, bu keşifler,

didn't cure my low self-esteem,

benim düşük özsaygımı,

that feeling of otherness.

o ötekilik hissimi iyileştirmedi.

My desire to disappear

Kaybolma arzum

was still very powerful.

halâ çok güçlüydü.

I had a degree from Cambridge;

Cambridge'den bir diplomam vardı;

I had a thriving career,

gelişen bir kariyerim vardı

but my self was a car crash,

ama benliğim bir araba kazasıydı

and I wound up with bulimia

ve kendimi bulimia olmuş bir şekilde

and on a therapist's couch.

bir terapist koltuğunda buldum.

And of course I did.

Ve tabii ki devam ettim.

I still believed

Halâ sadece benliğimden

my self was all I was.

ibaret olduğuma inanıyordum.

I still valued self-worth

Halâ özdeğerimi, diğer tüm

above all other worth,

değerlerden daha fazla önemsiyordum.

and what was there to suggest otherwise?

Ve başka türlüsünü gösteren ne vardı ki?

We've created entire value systems

Benliğin değerini desteklemek için

and a physical reality

koca değerler sistemleri ve

to support the worth of self.

fiziksel bir gerçeklik yarattık.

Look at the industry for self-image

Kişisel imaj sektörüne

and the jobs it creates,

ve yarattığı işlere bakın,

the revenue it turns over.

çevirdiği hasılata bakın.

We'd be right in assuming

Benliğin gerçekten yaşayan

that the self is an actual living thing.

bir şey olduğunu farz etmekte haklı olabilirdik.

But it's not. It's a projection

Ama değil. O, akıllı beyinlerimizin

which our clever brains create

bizi, ölümün gerçekliğiyle ilgili

in order to cheat ourselves

kandırmak için yarattığı

from the reality of death.

bir projeksiyon.

But there is something

Ama benliğe, nihai ve sonsuz

that can give the self

bir bağlantı verebilecek

ultimate and infinite connection --

bir şey var:

and that thing is oneness,

Ve o şey de bir olma,

our essence.

özümüz.

The self's struggle

Benliğin, gerçeklik ve tanım

for authenticity and definition

için mücadelesi

will never end

hiç bitmeyecek,

unless it's connected to its creator --

taa ki yaratıcısına -size ve bana-

to you and to me.

bağlanana kadar.

And that can happen with awareness --

Ve bu, farkındalıkla, bir olmanın gerçekliğinin

awareness of the reality of oneness

farkındalığıyla ve bireyselliğin

and the projection of self-hood.

projeksiyonuyla mümkün olabilir.

For a start, we can think about

Bir başlangıç için kendimizi

all the times when we do lose ourselves.

kaybettiğimiz bütün o zamanları düşünebiliriz.

It happens when I dance,

Dans ettiğim,

when I'm acting.

oyunculuk yaptığım zamanlarda olur.

I'm earthed in my essence,

Özümün içinde topraklanırım

and my self is suspended.

ve benliğim geçici olarak durur.

In those moments,

O anlarda,

I'm connected to everything --

her şeye bağlanırım,

the ground, the air,

yere, havaya,

the sounds, the energy from the audience.

seslere, izleyicilerin enerjisine...

All my senses are alert and alive

Tüm duyularım tetikte ve diri,

in much the same way as an infant might feel --

küçük bir çocuğun hissedebileceğiyle aşağı yukarı aynı şekilde,

that feeling of oneness.

o bir olma hissi...

And when I'm acting a role,

Ve bir rolü oynadığım zaman

I inhabit another self,

başka bir benliğin içinde yaşarım

and I give it life for awhile,

ve ona bir süre için yaşam veririm.

because when the self is suspended

Çünkü benlik geçici olarak durduğunda

so is divisiveness

ayrıştırıcılık

and judgment.

ve yargılama da durur.

And I've played everything

Ve ben kölelik zamanındaki

from a vengeful ghost in the time of slavery

intikamcı bir hayaletten 2004'teki dışişleri bakanına

to Secretary of State in 2004.

kadar her şeyi oynadım.

And no matter how other

Ve ne kadar farklı da olsa

these selves might be,

bu benlikler, hepsi

they're all related in me.

içimde ilişkili.

And I honestly believe

Ve tüm kalbimle inanıyorum ki

the key to my success as an actor

oyuncu olarak başarımın

and my progress as a person

ve bir kişi olarak ilerlememin

has been the very lack of self

anahtarı, kendimi bu kadar kaygılı

that used to make me feel

ve güvensiz hissettiren

so anxious and insecure.

benliğin yokluğuydu.

I always wondered

Her zaman, nasıl başkalarının

why I could feel others' pain so deeply,

acılarını bu kadar derinden hissedebildiğimi,

why I could recognize

hiç kimsenin içindeki birisini

the somebody in the nobody.

nasıl fark ettiğimi merak ettim.

It's because I didn't have a self to get in the way.

Nedeni, araya girecek bir benliğimin olmayışıydı.

I thought I lacked substance,

Özümün eksik olduğunu düşündüm;

and the fact that I could feel others'

ve başkalarınınkini hissedebilmem,

meant that I had nothing of myself to feel.

kendimde hissedecek bir şey olmadığı anlamına geliyordu.

The thing that was a source of shame

Bir utanç kaynağı olan bu şey

was actually a source of enlightenment.

aslında bir aydınlanma kaynağıydı.

And when I realized

Ve benliğimin

and really understood

bir projeksiyon olduğunu ve

that my self is a projection and that it has a function,

bir işlevi olduğunu fark ettiğimde

a funny thing happened.

komik bir şey oldu.

I stopped giving it so much authority.

Ona bu kadar yetki vermeyi bıraktım.

I give it its due.

Ona hakkını veririm.

I take it to therapy.

Terapiye götürürüm.

I've become very familiar

Bozuk davranışını gayet iyi

with its dysfunctional behavior.

anlar hale geldim.

But I'm not ashamed of my self.

Ama benliğimden utanmıyorum.

In fact, I respect my self

Aslında, benliğime ve işlevine

and its function.

saygı duyuyorum.

And over time and with practice,

Zamanla ve pratikle,

I've tried to live

git gide daha fazla

more and more from my essence.

özümden yaşar hale geldim.

And if you can do that,

Ve bunu yapabilirseniz

incredible things happen.

inanılmaz şeyler oluyor.

I was in Congo in February,

Şubat ayında Kongo'daydım,

dancing and celebrating

kendi benliklerinin yıkımından

with women who've survived

gerçekten inanılmaz yollarla

the destruction of their selves

hayatta kalmış kadınlarla

in literally unthinkable ways --

dans edip kutluyorduk,

destroyed because other brutalized, psychopathic selves

yıkılmışlardı çünkü tüm o güzel toprakların üzerindeki

all over that beautiful land

başka gaddarlaştırılmış, psikopat benlikler

are fueling our selves' addiction

bizim iPod'lara, Pad'lere ve aşırı lükse olan

to iPods, Pads, and bling,

bağımlılığımızı besliyor

which further disconnect ourselves

ki bu da, bizim benliklerimizi, onların

from ever feeling their pain,

acılarını, ızdıraplarını, ölümlerini

their suffering,

hissetmekten

their death.

daha da uzaklaştırıyor.

Because, hey,

Çünkü, dikkat,

if we're all living in ourselves

eğer hepimiz kendi içimizde yaşıyorsak

and mistaking it for life,

ve bunu hayat sanıyorsak

then we're devaluing

öyleyse hayatı değersizleştiriyoruz

and desensitizing life.

ve duyarsızlaştırıyoruz demektir.

And in that disconnected state,

Ve bu kopuk haldeyken,

yeah, we can build factory farms with no windows,

evet, penceresi olmayan fabrika çiftlikler kurabiliriz,

destroy marine life

deniz yaşamını yok edebiliriz

and use rape as a weapon of war.

ve tecavüzü bir savaş silahı olarak kullanabiliriz.

So here's a note to self:

Öyleyse benliğe bir not:

The cracks have started to show

Kurulmuş dünyamızda çatlaklar

in our constructed world,

görünmeye başladı

and oceans will continue

ve o çatlaklardan okyanuslar

to surge through the cracks,

yükselmeye devam edecek

and oil and blood,

ve petrol ve kan,

rivers of it.

nehirler dolusu.

Crucially, we haven't been figuring out

Kritik olarak, Dünya'yla ve tüm diğer

how to live in oneness

canlılarla nasıl birlik içinde

with the Earth and every other living thing.

yaşanacağını öğrenmiyoruz.

We've just been insanely trying to figure out

Sadece birbirimizle, kendimizden milyarlarcasıyla

how to live with each other -- billions of each other.

nasıl yaşayacağımızı delicesine anlamaya çalışıyoruz.

Only we're not living with each other;

Yalnız, biz birbirimizle yaşamıyoruz;

our crazy selves are living with each other

bizim deli benliklerimiz birbirleriyle yaşıyorlar

and perpetuating an epidemic

ve bir kopukluk salgınını

of disconnection.

ebedileştiriyorlar.

Let's live with each other

Hadi birbirimizle yaşayalım

and take it a breath at a time.

ve bu sorunun altından yavaşça kalkalım.

If we can get under that heavy self,

O ağır benliğin altına girebilsek,

light a torch of awareness,

bir farkındalık meşalesi yaksak

and find our essence,

ve özümüzü bulsak,

our connection to the infinite

sonsuzluğa ve tüm diğer

and every other living thing.

canlılara olan bağımızı bulsak...

We knew it from the day we were born.

Onu doğduğumuz günden biliyoruz.

Let's not be freaked out

Cömert hiçliğimizden

by our bountiful nothingness.

dolayı çıldırmayalım.

It's more a reality

O, kendi yarattıklarımızdan

than the ones our selves have created.

daha fazla bir gerçekliğe karşılık geliyor.

Imagine what kind of existence we can have

Nasıl bir varoluşumuz olabileceğini bir düşünün

if we honor inevitable death of self,

eğer benliğin kaçınılmaz ölümüne saygı gösterirsek,

appreciate the privilege of life

yaşamın nasıl bir ayrıcalık olduğunu takdir edersek

and marvel at what comes next.

ve sıradaki gelene şaşırabilirsek...

Simple awareness is where it begins.

Bunun başladığı yer basit farkındalıktır.

Thank you for listening.

Dinlediğiniz için teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)