How I Teach Kids to Love Science | Cesar Harada | TED Talks

Translator: Teerachart Prasert Reviewer: Pongsapak Vanichrundorn

When I was a kid, my parents would tell me,

ตอนผมยังเด็ก พ่อแม่จะบอกผมว่า

"You can make a mess, but you have to clean up after yourself."

"จะก่อเรื่องยุ่งอะไร ก็ตามใจ แต่เสร็จแล้ว เก็บกวาดให้เรียบร้อยเองด้วย"

So freedom came with responsibility.

อิสรภาพ จึงมาพร้อมกับความรับผิดชอบ

But my imagination would take me to all these wonderful places,

จินตนาการของผม นำพาผมไปยัง สถานที่แสนพิเศษมากมาย

where everything was possible.

ที่ซึ่งทุกสิ่งล้วนเป็นไปได้

So I grew up in a bubble of innocence --

ผมจึงเติบโตมากับความไร้เดียงสา

or a bubble of ignorance, I should say,

หรือให้ถูกกว่านั้น คือความไม่ประสีประสา

because adults would lie to us to protect us from the ugly truth.

เพราะผู้ใหญ่ มักโกหกเรา เพื่อไม่ให้เราต้องรับรู้ความจริงที่น่าขัง

And growing up, I found out that adults make a mess,

พอโตขึ้น ผมก็ได้รู้ว่า ผู้ใหญ่ก็ก่อเรื่องยุ่งเหมือนกัน

and they're not very good at cleaning up after themselves.

แถมเสร็จแล้ว ก็เก็บกวาดเองไม่ค่อยเก่งด้วย

Fast forward, I am an adult now,

ตัดมาตอนนี้ ผมเป็นผู้ใหญ่แล้ว

and I teach citizen science and invention at the Hong Kong Harbour School.

ผมสอนวิชาวิทยาศาสตร์และนวัตกรรมพลเมือง ที่โรงเรียนฮ่องกง ฮาร์เบอร์ (Hong Kong Harbour School)

And it doesn't take too long

สอนได้ไม่นาน

before my students walk on a beach and stumble upon piles of trash.

นักเรียนของผมก็ไปเดินเล่นชายหาด แล้วไปเห็นขยะกองใหญ่เข้า

So as good citizens, we clean up the beaches --

เราเลยทำตัวเป็นพลเมืองที่ดี ทำความสะอาดชายหาดกัน

and no, he is not drinking alcohol, and if he is, I did not give it to him.

น้องคนนั้นไม่ได้ดื่มเหล้านะครับ หรือถ้าดื่มจริง ผมก็ไม่ใช่คนให้นะ

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

And so it's sad to say,

น่าเศร้ามาก

but today more than 80 percent of the oceans have plastic in them.

ที่ปัจจุบัน เกินกว่า 80% ของท้องทะเล มีพลาสติกอยู่

It's a horrifying fact.

เป็นข้อมูลที่น่าตกใจมาก

And in past decades,

หลายสิบปีที่ผ่านมา

we've been taking those big ships out and those big nets,

เราส่งเรือลำใหญ่โตออกไป กับตาข่ายอันเบ้อเริ่ม

and we collect those plastic bits that we look at under a microscope,

แล้วเก็บชิ้นส่วนพลาสติกเหล่านี้ มาส่องกล้องจุลทรรศน์

and we sort them,

แล้วทำการคัดแยก

and then we put this data onto a map.

จากนั้นนำข้อมูลที่ได้ มาใส่ลงแผนที่

But that takes forever, it's very expensive,

ซึ่งใช้เวลานานมาก ๆ แถมต้นทุนก็มหาศาล

and so it's quite risky to take those big boats out.

การส่งเรือพวกนี้ออกไป จึงเป็นเรื่องเสี่ยงพอสมควร

So with my students, ages six to 15,

ผมกับน้อง ๆ นักเรียน อายุ 6 ถึง 15 ปี

we've been dreaming of inventing a better way.

ต่างเฝ้าฝัน อยากคิดหาวิธีดีกว่านี้

So we've transformed our tiny Hong Kong classroom into a workshop.

เราเลยเปลี่ยนห้องเรียนเล็ก ๆ ของเรา ให้กลายเป็นห้องปฏิบัติการ

And so we started building this small workbench,

พวกเราสร้างโต๊ะทำงานช่าง โต๊ะเล็ก ๆ นี้ขึ้น

with different heights, so even really short kids can participate.

แบ่งระดับ หลาย ๆ ความสูง เด็กที่ตัวเล็ก จะได้มีส่วนร่วมได้ด้วย

And let me tell you, kids with power tools are awesome and safe.

ขอบอกว่า ให้เด็กเล่นเครื่องมือไฟฟ้านี่ ทั้งเจ๋ง แถมปลอดภัยสุด ๆ

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

Not really.

จริง ๆ ก็ไม่ค่อยนะ

And so, back to plastic.

กลับมาเรื่องพลาสติก

We collect this plastic and we grind it to the size we find it in the ocean,

เราเอาพลาสติกเหล่านี้มา บดจนเล็กเท่าแบบที่เราพบในทะเล

which is very small because it breaks down.

ซึ่งเล็กมาก ๆ

And so this is how we work.

เราทำงานกันอย่างนี้ครับ

I let the imaginations of my students run wild.

ผมปล่อยให้เด็ก ๆ ได้จินตนาการกันอย่างเต็มที่

And my job is to try to collect the best of each kid's idea

หน้าที่ผมคือ รวบรวมไอเดียที่ดีที่สุด ของเด็ก ๆ แต่ละคน

and try to combine it into something that hopefully would work.

แล้วนำมารวมเข้าด้วยกัน ให้กลายเป็นสิ่งประดิษฐ์

And so we have agreed that instead of collecting plastic bits,

พวกเราตกลงกันว่า แทนที่จะเก็บเม็ดพลาสติก

we are going to collect only the data.

เราจะเก็บตัวข้อมูลแทน

So we're going to get an image of the plastic with a robot --

เราจะเก็บภาพของพลาสติก โดยใช้หุ่นยนต์

so robots, kids get very excited.

เด็ก ๆ ก็ตื่นเต้นกันใหญ่

And the next thing we do -- we do what we call "rapid prototyping."

ขั้นถัดมา พวกเราทำการ "สร้างต้นแบบอย่างฉับพลัน"

We are so rapid at prototyping

ฉับพลันมาก

that the lunch is still in the lunchbox when we're hacking it.

ขนาดว่า ตอนใช้กล่องข้าวมาทำ ข้าวในกล่องก็ยังไม่สนใจจะกิน

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

And we hack table lamps and webcams, into plumbing fixtures

เราแยกชิ้นส่วนโคมไฟตั้งโต๊ะ กับเว็บแคม ออกเป็นตัวชุดต่อท่อ

and we assemble that into a floating robot that will be slowly moving through water

แล้วประกอบเข้าด้วยกัน เป็นหุ่นยนต์ลอยน้ำ ที่แล่นไปช้า ๆ บนน้ำ

and through the plastic that we have there --

และพลาสติกที่ลอยอยู่ได้

and this is the image that we get in the robot.

และนี่คือภาพที่เราได้ จากหุ่นยนต์ครับ

So we see the plastic pieces floating slowly through the sensor,

เราจะเห็นชิ้นส่วนพลาสติก ลอยอย่างช้า ๆ ผ่านตัวเซ็นเซอร์

and the computer on board will process this image,

แล้วคอมพิวเตอร์ก็จะประมวลภาพออกมา

and measure the size of each particle,

แล้ววัดขนาดชิ้นส่วนแต่ละชิ้น

so we have a rough estimate of how much plastic there is in the water.

เราก็จะได้ตัวเลขโดยประมาณ ว่ามีพลาสติกอยู่ในน้ำเยอะแค่ไหน

So we documented this invention step by step

เราบันทึกขั้นตอนการประดิษฐ์ เอาไว้ทุก ๆ ขั้นตอน

on a website for inventors called Instructables,

บนเว็บไซต์สำหรับนักประดิษฐ์ 'อินสตรัคเทเบิ้ลส์' (Instructables)

in the hope that somebody would make it even better.

เผื่อว่าจะมีใครอยากประดิษฐ์ เครื่องให้ดีขึ้นไปอีก

What was really cool about this project was that the students saw a local problem,

โครงการนี้เจ๋งมากก็ตรงที่ว่า พอนักเรียนพบปัญหาในท้องถิ่น

and boom -- they are trying to immediately address it.

แล้วตู้ม -- พวกเขาก็พยายาม จัดการมันในทันทีเลย

[I can investigate my local problem]

[ฉันสืบหารายละเอียดของปัญหาในท้องถิ่นได้]

But my students in Hong Kong are hyperconnected kids.

แต่นักเรียนของผมในฮ่องกง เป็นเด็กที่รับข้อมูลข่าวสารเยอะมาก

And they watch the news, they watch the Internet,

ดูทั้งข่าว ทั้งอินเทอร์เน็ต

and they came across this image.

แล้วก็ไปเจอภาพนี้เข้า

This was a child, probably under 10, cleaning up an oil spill bare-handed,

เป็นรูปของเด็ก น่าจะอายุน้อยกว่า 10 ปี กำลังทำความสะอาดคราบน้ำมันด้วยมือเปล่า

in the Sundarbans, which is the world's largest mangrove forest in Bangladesh.

ในป่าซุนดาร์บันส์ ซึ่งเป็นเขตป่าโกงกาง ที่ใหญ่ที่สุดในบังคลาเทศ

So they were very shocked,

เด็ก ๆ ตกใจมาก

because this is the water they drink, this is the water they bathe in,

เพราะนี่คือน้ำที่พวกเขาดื่มกิน และใช้อาบ

this is the water they fish in -- this is the place where they live.

เป็นน้ำที่พวกเขาใช้ตกปลา และเป็นแหล่งพำนักพิง

And also you can see the water is brown, the mud is brown and oil is brown,

สังเกตนะครับว่า น้ำเป็นสีน้ำตาล โคลนก็สีน้ำตาล คราบน้ำมันก็สีน้ำตาล

so when everything is mixed up,

ฉะนั้น พอทุกอย่างมันปนเข้ากัน

it's really hard to see what's in the water.

จะทำให้ดูได้ยากมาก ว่ามีอะไรอยู่ในน้ำ

But, there's a technology that's rather simple,

แต่มีเทคโนโลยีง่าย ๆ อยู่ตัวนึง

that's called spectrometry,

เรียกว่า การตรวจวัดสเปคตรัม (spectrometry)

that allows you see what's in the water.

ซึ่งช่วยให้เรามองสิ่งที่อยู่ในน้ำได้

So we built a rough prototype of a spectrometer,

เราเลยสร้างเครื่องตรวจจับสเปคตรัม อย่างง่ายขึ้นมา

and you can shine light through different substances

พอเราฉายแสงใส่วัตถุชนิดต่าง ๆ

that produce different spectrums,

ก็จะทำให้เกิดสเปคตรัม ความยาวต่างกันด้วย

so that can help you identify what's in the water.

ซึ่งช่วยให้เรารู้ได้ว่ามีอะไรอยู่ในน้ำ

So we packed this prototype of a sensor,

แล้วก็เอาเครื่องที่ว่านี้ใส่กล่อง

and we shipped it to Bangladesh.

ส่งไปรษณีย์ไปที่บังคลาเทศ

So what was cool about this project

โครงการนี้เจ๋งตรงที่

was that beyond addressing a local problem,

นอกจากแค่จัดการ หรือสืบหา

or looking at a local problem,

ปัญหาท้องถิ่น

my students used their empathy and their sense of being creative

นักเรียนของผมยังใช้ความเห็นอกเห็นใจ และความคิดสร้างสรรค์

to help, remotely, other kids.

เพื่อช่วยเหลือเด็ก ๆ ในที่ห่างไกลด้วย

[I can investigate a remote problem]

[ฉันสืบค้นปัญหาในอีกมุมโลกได้]

So I was very compelled by doing the second experiments,

ผมทึ่งกับการทดลองครั้งที่สองมาก

and I wanted to take it even further --

จนอยากลองทำอะไรที่ใหญ่ขึ้นอีก

maybe addressing an even harder problem, and it's also closer to my heart.

อาจจะลองแก้ปัญหาที่ยากยิ่งขึ้นอีก ซึ่งเป็นสิ่งที่ผมสนใจมากกว่าด้วย

So I'm half Japanese and half French,

ผมเป็นลูกครึ่ง ญี่ปุ่น-ฝรั่งเศส

and maybe you remember in 2011 there was a massive earthquake in Japan.

คงจำกันได้ว่าในปี ค.ศ. 2011 เกิดแผ่นดินไหวรุนแรงมากในญี่ปุ่น

It was so violent that it triggered several giant waves --

รุนแรงเสียจนทำให้เกิดคลื่นยักษ์หลายลูก

they are called tsunami --

ที่เราเรียกว่า สึนามิ

and those tsunami destroyed many cities on the eastern coast of Japan.

คลื่นสึนามิทำลายเมืองหลายแห่ง บนญี่ปุ่นฝั่งตะวันออก

More than 14,000 people died in an instant.

คนกว่า 14,000 คนเสียชีวิตในทันที

Also, it damaged the nuclear power plant of Fukushima,

และยังสร้างความเสียหายแก่ โรงงานนิวเคลียร์ฟุกุชิม่า

the nuclear power plant just by the water.

ซึ่งเป็นโรงงานนิวเคลียร์ที่อยู่ติดทะเล

And today, I read the reports

วันนี้ ในรายงานที่ผมอ่านบอกว่า

and an average of 300 tons

น้ำปนเปื้อนรังสีเฉลี่ยกว่า 300 ตัน

are leaking from the nuclear power plant into the Pacific Ocean.

กำลังรั่วไหลลงสู่มหาสมุทรแปซิฟิก

And today the whole Pacific Ocean has traces of contamination of cesium-137.

และปัจจุบัน ทั่วมหาสมุทรแปซิฟิก ก็เต็มไปด้วยการปนเปื้อนของ ซีเซี่ยม-137

If you go outside on the West Coast, you can measure Fukushima everywhere.

ในทะเลนอกชายฝั่งตะวันตกของอเมริกา ล้วนเต็มไปด้วยรังสีจากฟุกุชิม่า

But if you look at the map, it can look like most of the radioactivity

จากแผนที่ ดูเผิน ๆ ก็เหมือนว่ารังสี

has been washed away from the Japanese coast,

ถูกพัดออกไปจากชายฝั่งญี่ปุ่นหมดแล้ว

and most of it is now -- it looks like it's safe, it's blue.

เหมือนพื้นที่ส่วนใหญ่ น่าจะปลอดภัยแล้ว

Well, reality is a bit more complicated than this.

แต่ความเป็นจริง มันซับซ้อนกว่านั้นครับ

So I've been going to Fukushima every year since the accident,

ผมเดินทางไปฟุกุชิม่าทุกปี ตั้งแต่เกิดเหตุการณ์

and I measure independently and with other scientists,

ผมไปตรวจวัดรังสีกันเอง ร่วมกับนักวิทยาศาสตร์คนอื่น ๆ

on land, in the river --

ทั้งบนพื้นดิน และในแม่น้ำ

and this time we wanted to take the kids.

และคราวนี้ เราอยากจะพาเด็ก ๆ ไปด้วยครับ

So of course we didn't take the kids, the parents wouldn't allow that to happen.

แน่นอนว่า เด็ก ๆ ไม่ได้ไปด้วย เพราะคงไม่มีพ่อแม่คนไหนอนุญาต

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

But every night we would report to "Mission Control" --

แต่ทุก ๆ คืน เราจะรายงานกลับมาที่ "ศูนย์บัญชาการใหญ่"

different masks they're wearing.

เด็ก ๆ ใส่หน้ากากกันสารพัดแบบเลย

It could look like they didn't take the work seriously, but they really did

อาจดูเหมือนว่าเด็ก ๆ ทำเล่นขำ ๆ แต่จริง ๆ แล้วเขาจริงจังกันนะครับ

because they're going to have to live with radioactivity their whole life.

เพราะพวกเขา ยังต้องใช้ชีวิต อยู่กับรังสีพวกนี้ไป ตลอดชีวิตเลย

And so what we did with them

คราวนี้ เราทำงานกัน

is that we'd discuss the data we collected that day,

โดยอภิปรายข้อมูลที่เก็บมาได้ในวันนั้น

and talk about where we should be going next --

แล้วหารือว่าขั้นต่อไป จะทำอะไรกัน

strategy, itinerary, etc...

ทั้งกลยุทธ์, รายงาน, อื่น ๆ

And to do this, we built a very rough topographical map

เราเลยสร้างแผนที่ภูมิประเทศ ของบริเวณรอบ ๆ โรงงาน

of the region around the nuclear power plant.

ขึ้นมาอย่างคร่าว ๆ

And so we built the elevation map,

เราสร้างแผนที่ระดับน้ำทะเลขึ้น

we sprinkled pigments to represent real-time data for radioactivity,

แล้วใช้ผงสีวางตามจุดต่าง ๆ เพื่อแสดงระดับรังสีตามข้อมูล ณ เวลาจริง

and we sprayed water to simulate the rainfall.

แล้วฉีดสเปรย์น้ำ เพื่อจำลองน้ำฝน

And with this we could see that the radioactive dust

ด้วยวิธีนี้ ทำให้เราเห็นได้ว่า ฝุ่นผงกัมมันตรังสี

was washing from the top of the mountain into the river system,

จะถูกชะล้างจากยอดภูเขา ลงสู่ระบบแม่น้ำ

and leaking into the ocean.

แล้วรั่วไหลลงสู่ทะเล

So it was a rough estimate.

เรารู้คร่าว ๆ ประมาณนี้

But with this in mind, we organized this expedition,

จากการทดลองนี้ เราก็จัดการเดินทางสำรวจนี้ขึ้น

which was the closest civilians have been to the nuclear power plant.

ซึ่งถือว่าเป็นกลุ่มพลเรือนที่ เข้าไปใกล้โรงงานที่สุดเท่าที่เคยมีมา

We are sailing 1.5 kilometers away from the nuclear power plant,

เราแล่นเรือห่างจากโรงงาน 1.5 กม.

and with the help of the local fisherman,

ชาวประมงในท้องถิ่นได้ช่วยพวกเรา

we are collecting sediment from the seabed

เก็บตัวอย่างเศษตะกอนจากก้นทะเล

with a custom sediment sampler we've invented and built.

โดยใช้ถุงเก็บเศษตะกอน ที่เราออกแบบและประดิษฐ์เอง

We pack the sediment into small bags,

เราเก็บตะกอนใส่ในถุงใบเล็ก ๆ

we then dispatch them to hundreds of small bags

แล้วแยกออกเป็นถุงเล็ก ๆ หลายร้อยใบ

that we send to different universities,

จัดส่งไปให้มหาวิทยาลัยต่าง ๆ

and we produce the map of the seabed radioactivity,

แล้วก็สร้างแผนที่ของรังสีในก้นทะเลขึ้น

especially in estuaries where the fish will reproduce,

โดยเฉพาะ บริเวณปากแม่น้ำ ซึ่งปลาไปขยายพันธุ์กัน

and I will hope that we will have improved

ก็หวังว่า เราจะทำให้อะไร ๆ ปลอดภัยขึ้น

the safety of the local fishermen and of your favorite sushi.

ทั้งสำหรับชาวประมงแถวนั้นเอง และสำหรับซูชิชิ้นโปรดของคุณ

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

You can see a progression here --

จะสังเกตเห็นพัฒนาการได้นะครับ

we've gone from a local problem to a remote problem to a global problem.

จากปัญหาท้องถิ่น เป็นปัญหาในอีกมุมโลก จนถึงปัญหาระดับโลก

And it's been super exciting to work at these different scales,

ซึ่งเป็นเรื่องน่าตื่นเต้นสุด ๆ ที่ได้ทำงานทั้งเล็กใหญ่เหล่านี้

with also very simple, open-source technologies.

ด้วยเทคโนโลยีโอเพ่นซอร์ส ที่เรียบง่ายมาก ๆ

But at the same time, it's been increasingly frustrating

แต่ยิ่งทำ ก็ยิ่งน่าหงุดหงิดใจไปด้วย

because we have only started to measure the damage that we have done.

เพราะเราเพิ่งแค่วัดระดับ ความเสียหายที่เกิดขึ้นเท่านั้นเอง

We haven't even started to try to solve the problems.

เรายังไม่ได้เริ่มแก้ปัญหากันเลย

And so I wonder if we should just take a leap

ผมเลยนั่งคิดว่า หรือพวกเราน่าจะข้ามขั้น

and try to invent better ways to do all these things.

ไปคิดค้นวิธีที่ดีขึ้น ในการแก้ปัญหาเหล่านี้เลยมั้ย

And so the classroom started to feel a little bit small,

คิดได้อย่างนี้ ห้องเรียนดูจะใหญ่ไม่พอเสียแล้ว

so we found an industrial site in Hong Kong,

เราเลยไปหาโกดังเก็บของ ในเขตอุตสาหกรรมฮ่องกง

and we turned it into the largest mega-space

แล้วดัดแปลงเป็น ห้องทำงานขนาดใหญ่ที่สุด

focused on social and environmental impact.

ที่เน้นการศึกษาปัญหา ด้านสังคมและสิ่งแวดล้อม

It's in central Hong Kong,

ตั้งอยู่ในฮ่องกงส่วนกลาง

and it's a place we can work with wood, metal, chemistry,

เป็นที่ที่ เราใช้ทั้งไม้ เหล็ก วิชาเคมี

a bit of biology, a bit of optics,

ชีววิทยานิด แสงศึกษาอีกหน่อย

basically you can build pretty much everything there.

ณ ที่แห่งนี้ คุณอยากสร้างอะไรขึ้นมาได้ทั้งนั้นครับ

And its a place where adults and kids can play together.

เป็นที่ที่ ทั้งเด็กและผู้ใหญ่ มาเล่นด้วยกันได้

It's a place where kids' dreams can come true,

เป็นที่ที่ฝันของเด็ก ๆ กลายเป็นจริง

with the help of adults,

ด้วยความช่วยเหลือจากผู้ใหญ่

and where adults can be kids again.

และเป็นที่ที่ผู้ใหญ่ได้กลับเป็นเด็กอีก

Student: Acceleration! Acceleration!

เด็กนักเรียน: เร่งไปเลย! เร่งไปเลย!

Cesar Harada: We're asking questions such as,

ซีซ่าร์: เราตั้งคำถามอย่างเช่น

can we invent the future of mobility with renewable energy?

เราจะใช้พลังงานหมุนเวียน สร้างเครื่องมือใหม่ ๆ เพื่อการเคลื่อนไหว

For example.

ได้ไหม

Or, can we help the mobility of the aging population

หรือเราจะช่วยแก้ปัญหา การเคลื่อนไหวของผู้สูงอายุ

by transforming very standard wheelchairs into cool, electric vehicles?

โดยเปลี่ยนรถเข็นธรรมดา ๆ ให้กลายเป็นพาหนะไฟฟ้าเจ๋ง ๆ ได้ไหม

So plastic, oil and radioactivity are horrible, horrible legacies,

ทั้งพลาสติค คราบน้ำมัน และกัมมันตรังสี ล้วนเป็นมรดกตกทอดที่เลวร้าย

but the very worst legacy that we can leave our children is lies.

แต่มรดกตกทอดที่เลวร้ายที่สุด แก่เด็ก ๆ ของเรา คือคำโกหก

We can no longer afford to shield the kids from the ugly truth

เราฝืนปกปิดความจริงที่น่าชัง จากเด็ก ๆ ไม่ได้อีกต่อไปแล้ว

because we need their imagination to invent the solutions.

เพราะเราต้องการจินตนาการของพวกเขา เพื่อใช้แก้ปัญหาเหล่านั้น

So citizen scientists, makers, dreamers --

นักวิทยาศาสตร์, นักประดิษฐ์, และนักฝันทุกท่าน

we must prepare the next generation

เราต้องสอนให้ชนรุ่นหลังของเรา

that cares about the environment and people,

ใส่ใจในสิ่งแวดล้อม และผู้คน

and that can actually do something about it.

รวมถึงจัดการ และแก้ไข สิ่งเหล่านั้นได้ด้วย

Thank you.

ขอบคุณครับ

(Applause)

(เสียงปรบมือ)