Different ways of knowing | Daniel Tammet

Translator: Antika Emyaem Reviewer: Sritala Dhanasarnsombut

I'm a savant,

ผมเป็นซาวองต์ (Savant) ครับ

or more precisely,

หรือถ้าพูดให้ละเอียดกว่านั้น

a high-functioning

ผมเป็นออทิสติกซาวองต์

autistic savant.

ที่มีศักยภาพสูง

It's a rare condition.

มันเป็นลักษณะที่พบได้ยาก

And rarer still when accompanied,

และในกรณีของผม ยิ่งพบได้ยากเข้าไปอีก

as in my case,

ที่พบรวมกับ

by self-awareness

การตระหนักรู้ตัวตน

and a mastery of language.

และความรอบรู้ทางภาษา

Very often when I meet someone

บ่อยครั้ง เมื่อผมพบใครสักคน

and they learn this about me,

และพวกเขารู้เกี่ยวกับเรื่องนี้ของผม

there's a certain kind of awkwardness.

มักจะมีความรู้สึกอีดอัดใจเกิดขึ้น

I can see it in their eyes.

ผมสามารถมองเห็นสิ่งนั้นในแววตาพวกเขา

They want to ask me something.

พวกเขาต้องการถามอะไรผมบางอย่าง

And in the end, quite often,

และท้ายที่สุด บ่อยครั้ง

the urge is stronger than they are

แรงกระตุ้นก็แข็งแรงกว่าพวกเขา

and they blurt it out:

และพวกเขาก็ถามโพล่งออกมา

"If I give you my date of birth,

"ถ้าฉันบอกเลขที่วันเกิดของฉันกับคุณ

can you tell me what day of the week I was born on?"

คุณจะสามารถบอกได้ไหมว่าฉันเกิดวันอะไรในสัปดาห์

(Laughter)

เสียงหัวเราะ

Or they mention cube roots

หรือ พวกเขากล่าวถึงรากที่สามของจำนวนจริงต่างๆ

or ask me to recite a long number or long text.

หรือขอให้ผมท่องจำตัวเลขยาวๆ หรือข้อความยาวๆ

I hope you'll forgive me

ผมหวังว่าพวกคุณจะให้อภัยผมนะครับ

if I don't perform

ถ้าหากผมไม่แสดง

a kind of one-man savant show for you today.

การแสดงเดี่ยวของชาวซาวองต์แก่พวกคุณในวันนี้

I'm going to talk instead

แต่ผมกำลังจะบรรยายแทน

about something

เกี่ยวกับบางอย่าง

far more interesting

ที่น่าสนใจมากกว่า

than dates of birth or cube roots --

วันเดือนปีเกิดหรือรากที่สามของจำนวนต่างๆ

a little deeper

บางอย่างที่ค่อนข้างลึกซึ้งกว่า

and a lot closer, to my mind, than work.

และใกล้ชิดกับจิตใจของผม มากกว่าชิ้นงาน

I want to talk to you briefly

ผมต้องการจะบรรยายแก่พวกคุณอย่างกระชับ

about perception.

เกี่ยวกับการรับรู้ครับ

When he was writing the plays and the short stories

เมื่อแอนตัน เชคอฟกำลังเขียนบทละครและเรื่องสั้นต่างๆ

that would make his name,

ซึ่งกำลังจะสร้างชื่อให้เขาอยู่นั้น

Anton Chekhov kept a notebook

เขาเก็บรักษาสมุดเล่มหนึ่ง

in which he noted down

ซึ่งเขาใช้จดบันทึก

his observations

ข้อสังเกต

of the world around him --

เกี่ยวกับโลกรอบตัวเขา

little details

ค่อนข้างลงรายละเอียด

that other people seem to miss.

ในเรื่องที่ผู้คนทั่วไปเหมือนจะมองข้าม

Every time I read Chekhov

ทุกๆครั้งที่ผมอ่านงานของเชคอฟ

and his unique vision of human life,

และทรรศนะอันเป็นเอกลักษณ์ของเขาที่มีต่อชีวิตมนุษย์

I'm reminded of why I too

ผมนึกถึงสาเหตุ

became a writer.

ที่ทำให้ผมเป็นนักเขียนเหมือนกับเขา

In my books,

ในหนังสือหลายเล่มของผม

I explore the nature of perception

ผมสำรวจธรรมชาติของการรับรู้

and how different kinds of perceiving

และสำรวจว่า การรับรู้ในรูปแบบต่างๆ

create different kinds of knowing

สร้างการรู้

and understanding.

และความเข้าใจในรูปแบบต่างๆอย่างไร

Here are three questions

นี่คือคำถามสามข้อ

drawn from my work.

ที่ดึงมาจากผลงานของผม

Rather than try to figure them out,

แทนที่จะพยายามหาคำตอบ

I'm going to ask you to consider for a moment

ผมกำลังจะขอให้พวกคุณพิจารณาสักครู่

the intuitions

ถึงการรู้โดยสัญชาตญาณ

and the gut instincts

และสัญชาตญาณทางอารมณ์

that are going through your head and your heart

ซึ่งไหลผ่านหัวของคุณและหัวใจของคุณ

as you look at them.

อย่างที่คุณเข้าใจ

For example, the calculation:

ยกตัวอย่างเช่น การคำนวณ

can you feel where on the number line

คุณสามารถประมาณได้ไหมว่าตรงไหนบนเส้นจำนวน

the solution is likely to fall?

ที่คำตอบจะปรากฎอยู่?

Or look at the foreign word and the sounds:

หรือมองคำศัพท์ภาษาต่างประเทศและเสียงของคำ

can you get a sense of the range of meanings

คุณสามารถเดาทิศทาง

that it's pointing you towards?

ของความหมายของคำได้หรือไม่

And in terms of the line of poetry,

และในแง่ของบทกวี

why does the poet use the word hare

ทำไมกวีถึงใช้คำว่า "hare" (กระต่ายป่า)

rather than rabbit?

แทนที่จะใช้คำว่า "rabbit" (กระต่าย)

I'm asking you to do this

ผมขอให้พวกคุณทำสิ่งนี้ครับ

because I believe our personal perceptions, you see,

เพราะผมเชื่อว่าการรับรู้ส่วนบุคคลของเรานั้น, เห็นไหมครับ,

are at the heart

อยู่ที่หัวใจ

of how we acquire knowledge.

ของวิธีการที่เราได้รับความรู้

Aesthetic judgments,

การตัดสินเชิงสุนทรียศาสตร์

rather than abstract reasoning,

แทนการใช้เหตุผลเชิงนามธรรม

guide and shape the process

ชี้นำและสร้างรูปแบบกระบวนการ

by which we all come to know

ด้วยสิ่งที่พวกเราทุกคนมาเพื่อจะรู้

what we know.

สิ่งที่พวกเรารู้อยู่แล้ว

I'm an extreme example of this.

ผมเป็นตัวอย่างที่สุดโต่งของกรณีนี้

My worlds of words and numbers

โลกของคำและตัวเลขของผม

blur with color, emotion

เต็มไปด้วยสีสัน, อารมณ์

and personality.

และบุคคลิกลักษณะ

As Juan said,

อย่างที่ฮวนกล่าวไว้

it's the condition that scientists call synesthesia,

มันคือเงื่อนไขที่นักวิทยาศาสตร์เรียกว่าซินเนสเตเซีย (synesthesia)

an unusual cross-talk

การสื่อสารสอดแทรกที่ผิดปกติ

between the senses.

ระหว่างประสาทสัมผัสทั้งหลาย

Here are the numbers one to 12

นี่คือตัวเลขตั้งแต่หนึ่งถึงสิบสอง

as I see them --

สิ่งที่ผมมองเห็นคือ

every number with its own shape and character.

ทุกๆตัวเลขมีรูปร่างและอุปนิสัยของตัวเอง

One is a flash of white light.

เลขหนึ่ง เป็นแสงสว่างสีขาว

Six is a tiny and very sad black hole.

เลขหกนั้นเล็กและเป็นหลุมสีดำมืิด

The sketches are in black and white here,

ภาพร่างเหล่านี้เป็นสีขาวดำในที่นี้

but in my mind they have colors.

แต่ในความคิดของผมพวกมันมีสีสัน

Three is green.

เลขสามเป็นสีเขียว

Four is blue.

เลขสี่เป็นสีฟ้า

Five is yellow.

เลขห้าเป็นสีเหลือง

I paint as well.

ผมวาดรูปด้วย

And here is one of my paintings.

และนี่คือผลงานภาพวาดชิ้นหนึ่งของผม

It's a multiplication of two prime numbers.

มันเป็นผลคูณของจำนวนเฉพาะสองตัว

Three-dimensional shapes

รูปร่างแบบสามมิติ

and the space they create in the middle

และพื้นที่ตรงกลางที่เลขทั้งสองสร้างขึ้น

creates a new shape,

สร้างรูปร่างใหม่หนึ่งชิ้น

the answer to the sum.

ซึ่งก็คือคำตอบของผลลัพธ์

What about bigger numbers?

แล้วตัวเลขที่ใหญ่กว่านี้หล่ะ?

Well you can't get much bigger than Pi,

เอาหล่ะ คุณไม่สามารถได้อะไรที่ใหญ่ไปกว่าพาย (Pi)

the mathematical constant.

ซึ่งเป็นค่าคงที่ทางคณิตศาสตร์

It's an infinite number --

มันเป็นจำนวนอนันต์

literally goes on forever.

ที่ไม่สิ้นสุด ตามทฤษฎี

In this painting that I made

ภาพนี้ ผมวาดจาก

of the first 20 decimals of Pi,

ตัวเลขทศนิยมยี่สิบหน่วยแรกของค่าพาย

I take the colors

ผมใช้หลากหลายสี

and the emotions and the textures

และหลากหลายอารมณ์ รวมถึงพื้นผิวหลายๆแบบ

and I pull them all together

และผมดึงทั้งหมดมารวมกัน

into a kind of rolling numerical landscape.

ในรูปแบบของภาพทิวทัศน์เกี่ยวกับตัวเลขแบบเป็นลูกคลื่น (rolling numerical landscape)

But it's not only numbers that I see in colors.

ไม่ใช่แค่ตัวเลขเท่านั้นที่ผมมองเห็นสีของมัน

Words too, for me,

แต่รวมถึงคำต่างๆด้วย สำหรับผม

have colors and emotions

คำต่างๆมีสีสัน อารมณ์

and textures.

และพื้นผิว

And this is an opening phrase

และนี่ก็คือวลีเปิด

from the novel "Lolita."

จากนวนิยายเรื่อง "โลลิต้า" (Lolita)

And Nabokov was himself synesthetic.

ซึ่งตัวนาโบคอฟเอง (ผู้แต่ง) มีอาการซินเนสเตเซีย

And you can see here

และพวกคุณสามารถมองเห็นที่นี่

how my perception of the sound L

ว่าการรับรู้เสียงแอลของผม

helps the alliteration

ช่วยให้การสัมผัสอักษร

to jump right out.

โดดเด่นออกมาได้อย่างไร

Another example:

อีกหนึ่งตัวอย่าง

a little bit more mathematical.

ค่อนข้างเป็นเชิงคณิตศาสตร์มาก

And I wonder if some of you will notice

และผมสงสัยว่าจะมีพวกคุณสักคนไหมที่สังเกตเห็น

the construction of the sentence

โครงสร้างของประโยค

from "The Great Gatsby."

จาก "The Great Gasby"

There is a procession of syllables --

มันมีขบวนการของพยางค์

wheat, one;

wheat (ข้าวสาลี) หนึ่งพยางค์

prairies, two;

prairies (ทุ่งหญ้า) สองพยางค์

lost Swede towns, three --

lost Swede towns (เมืองสวีเดนที่สูญหาย) สามพยางค์

one, two, three.

หนึ่ง สอง สาม

And this effect is very pleasant on the mind,

และผลที่ได้คือความพึงพอใจของจิตใจ

and it helps the sentence

และมันช่วยให้ประโยค

to feel right.

รู้สึก ถูกต้อง

Let's go back to the questions

เอาหล่ะ กลับมาที่คำถามกันครับ

I posed you a moment ago.

ผมทิ้งไว้ให้พวกคุณคิดเมื่อชั่วครู่ที่ผ่านมา

64 multiplied by 75.

หกสิบสี่คูณกับเจ็ดสิบห้า

If some of you play chess,

ถ้าพวกคุณบางคนเล่นหมากรุก

you'll know that 64

คุณจะรู้ว่าตัวเลขหกสิบสี่

is a square number,

เป็นจำนวนยกกำลังสอง

and that's why chessboards,

และนั่นคือเหตุผลว่าทำไมกระดานหมากรุก

eight by eight,

แปดคูณแปด

have 64 squares.

มีสี่เหลี่ยมจัตุรัสหกสิบสี่อัน

So that gives us a form

นั่นมอบรูปแบบแก่เรา

that we can picture, that we can perceive.

ซึ่งเราสามารถวาดภาพได้ เราสามารถรับรู้ได้

What about 75?

แล้วเจ็ดสิบห้าหล่ะ

Well if 100,

เอาหล่ะ ถ้าหนึ่งร้อย

if we think of 100 as being like a square,

ถ้าเราคิดถึงเลขหนึ่งร้อยในลักษณะที่เป็นสี่เหลี่ยมจัตุรัส

75 would look like this.

เจ็ดสิบห้าจะดูเหมือนแบบนี้

So what we need to do now

ดังนั้น สิ่งที่เราต้องทำตอนนี้

is put those two pictures

คือเอาภาพทั้งสองภาพ

together in our mind --

รวมกันในใจของเรา

something like this.

แบบนี้

64 becomes 6,400.

หกสิบสี่กลายเป็นหกพันสี่ร้อย

And in the right-hand corner,

และที่มุมขวามือ

you don't have to calculate anything.

คุณไม่จำเป็นต้องคำนวณอะไร

Four across, four up and down --

สี่แนวขวาง สี่บนและล่าง

it's 16.

มันคือสิบหก

So what the sum is actually asking you to do

ดังนั้น ผลลัพธ์จริงๆคือ

is 16,

คือสิบหก

16, 16.

สิบหก สิบหก

That's a lot easier

นั่นง่ายกว่า

than the way that the school taught you to do math, I'm sure.

วิธีที่โรงเรียนสอนให้คุณคำนวณมากๆ ผมมั่นใจ

It's 16, 16, 16, 48,

มันคือ สิบหก สิบหก สิบหก สี่สิบแปด

4,800 --

สี่พันแปดร้อย

4,800,

สี่พัน

the answer to the sum.

คำตอบของผลลัพธ์

Easy when you know how.

ง่าย เมื่อคุณรู้วิธีทำ

(Laughter)

เสียงหัวเราะ

The second question was an Icelandic word.

คำถามที่สองเป็นคำในภาษาไอซ์แลนด์

I'm assuming there are not many people here

ผมคะเนว่า ในที่นี้มีคนจำนวนไม่มาก

who speak Icelandic.

ที่พูดภาษาไอซ์แลนด์

So let me narrow the choices down to two.

ดังนั้น ผมจะลดตัวเลือกลงให้เหลือแค่สองตัวเลือกนะครับ

Hnugginn:

Hnugginn

is it a happy word,

คำนี้เป็นคำที่มีความสุข

or a sad word?

หรือเป็นคำที่เศร้าครับ

What do you say?

คิดว่าเป็นคำประเภทไหนครับ

Okay.

เอาหล่ะ

Some people say it's happy.

บางคนบอกว่ามันคือคำที่มีความสุข

Most people, a majority of people,

หลายคน, คนส่วนใหญ่,

say sad.

บอกว่าเศร้า

And it actually means sad.

และจริงๆแล้วมันแปลว่าเศร้าครับ

(Laughter)

เสียงหัวเราะ

Why do, statistically,

ทำไม ,ตามสถิติ,

a majority of people

คนส่วนใหญ่

say that a word is sad, in this case,

บอกว่าคำนั้นคือเศร้า, ในกรณีนี้

heavy in other cases?

หรือหนัก ในกรนีอื่นๆ

In my theory, language evolves in such a way

ตามทฤษฎีของผม ภาษาเกิดจากการที่

that sounds match,

เสียง

correspond with, the subjective,

สื่อสารโต้ตอบกันกับสิ่งทีี่อยู่ภายในจิตใจ

with the personal,

เข้าคู่กับประสบการณ์เชิงสัญชาตญาณ

intuitive experience

ส่วนบุคคล

of the listener.

ของผู้ฟัง

Let's have a look at the third question.

มาดูคำถามที่สามกันครับ

It's a line from a poem by John Keats.

มันเป็นข้อความจากบทกวีของจอห์น คีธ

Words, like numbers,

คำต่างๆ เช่นเดียวกับตัวเลขต่างๆ

express fundamental relationships

แสดงถึงความสัมพันธ์เชิงพื้นฐาน

between objects

ระหว่างวัตถุ

and events and forces

กับเหตุการณ์ และพลัง

that constitute our world.

ซึ่งสถาปนาโลกของเรา

It stands to reason that we, existing in this world,

มันแสดงถึงเหตุผลที่พวกเราที่ยังมีชีวิตบนโลกใบนี้

should in the course of our lives

ควรดำเนินชีวิต

absorb intuitively those relationships.

และดูดซับความสัมพันธ์เหล่านั้นด้วยสัญชาตญาณ

And poets, like other artists,

และนักกวี เช่นเดียวกับศิลปินอื่นๆ

play with those intuitive understandings.

เล่นกับความเข้าใจด้วยสัญชาตญาณเหล่านั้น

In the case of hare,

ในกรณีของ hare (กระต่ายป่า)

it's an ambiguous sound in English.

มันเป็นความคลุมเคลือของเสียงในภาษาอังกฤษ

It can also mean the fibers that grow from a head.

มันสามารถหมายถึงเส้นใยที่เติบโตบนศีรษะ (เส้นผม)

And if we think of that --

และถ้าเราคิดถึงสิ่งนั้น

let me put the picture up --

ผมขออนุญาตอธิบายด้วยรูปภาพ

the fibers represent vulnerability.

เส้นใยเหล่านั้น แสดงถึงความเปราะบาง

They yield to the slightest movement

มันบ่งบอกถึงการเครลื่อนไหวที่เล็กน้อยมากที่สุด

or motion or emotion.

หรือการเคลื่อนที่ หรืออารมณ์

So what you have is an atmosphere

ดังนั้น สิ่งที่พวกคุณมีคือบรรยากาศ

of vulnerability and tension.

ของความเปราะบาง และการยึด

The hare itself, the animal --

กระต่ายป่าเอง สัตว์

not a cat, not a dog, a hare --

ไม่ใช่แมว ไม่มีสุนัข แต่เป็นกระต่ายป่า

why a hare?

ทำไมต้องเป็นกระต่ายป่า?

Because think of the picture --

ให้คิดถึงรูปภาพครับ

not the word, the picture.

ไม่ใช่คำ นึกภาพครับ

The overlong ears,

หูที่ยาวเกินไป

the overlarge feet,

เท้าที่ใหญ่เกินไป

helps us to picture, to feel intuitively,

ช่วยให้เราจินตนาการ และช่วยให้รู้สึกโดยสัญชาตญาณ

what it means to limp

ถึงสิ่งที่ดำเนินไปอย่างเชื่องช้า

and to tremble.

และสื่งที่เป็นทุกข์

So in these few minutes,

ดังนั้น ในเวลาไม่กี่นาทีนี้

I hope I've been able to share

ผมหวังว่าผมจะสามารถแบ่งปัน

a little bit of my vision of things

เสี้ยวเล็กๆของทรรศนะเกี่ยวกับสิ่งต่างๆของผม

and to show you

และแสดงแก่พวกคุณ

that words can have colors and emotions,

ว่าคำต่างๆสามารถมีสีสันและอารมณ์

numbers, shapes and personalities.

ตัวเลข รูปร่าง และบุคลิกลักษณะต่างๆ

The world is richer,

โลกนั้นอุดมสมบูรณ์มากกว่า

vaster

กว้างขวางกว่า

than it too often seems to be.

ที่มันดูเหมือนจะเป็นอยู่บ่อยๆ

I hope that I've given you the desire

ผมหวังว่าผมได้มอบความปรารถนา

to learn to see the world with new eyes.

ในการเรียนรู้ที่จะมองโลกด้วยสายตาใหม่ๆแก่พวกคุณ

Thank you.

ขอบคุณครับ

(Applause)

(เสียงปรบมือ)