David Hoffman: Catch Sputnik mania!

Translator: Chana Chananukul Reviewer: Unnawut Leepaisalsuwanna

Fifty years ago in the old Soviet Union,

เมื่อห้าสิบปีที่แล้ว ในสหภาพโซเวียตเก่า

a team of engineers was secretly moving a large object

ทีมวิศวกรได้แอบเคลื่อนย้ายเดินวัตถุขนาดใหญ่

through a desolate countryside.

ผ่านชนบทรกร้าง

With it, they were hoping to capture the minds of people everywhere

ด้วยสิ่งนี้ พวกเขาหวังว่าจะจับความคิดของคนทุกคน

by being the first to conquer outer space.

โดยเป็นประเทศแรกที่จะพิชิตอวกาศ

The rocket was huge.

จรวดลำนั้นใหญ่มาก

And packed in its nose was a silver ball

และบรรจุในจมูกของมัน ก็คือลูกบอลสีเงิน

with two radios inside.

กับวิทยุสองทางบรรจุภายใน

On October 4, 1957, they launched their rocket.

ณ วันที่ 4 ตุลาคม 1957 พวกเขาเปิดตัวจรวดของพวกเขา

One of the Russian scientists wrote at the time:

หนึ่งในนักวิทยาศาสตร์ชาวรัสเซีย เขียนบันทึกไว้ว่า:

"We are about to create a new planet

"เรากำลังจะสร้างโลกใหม่

that we will call Sputnik.

ที่เราจะเรียกว่า สปุตนิก (Sputnik)

In the olden days, explorers

ในสมัยก่อน นักสำรวจ

like Vasco da Gama and Columbus

เช่นเดียวกับ วาคาสโก ดา กามา และโคลัมบัส (Vasco da Gama and Columbus)

had the good fortune to open up the terrestrial globe.

ตั้งความหวังที่จะเปิดพื้นดินโลกให้กว้างขึ้น

Now we have the good fortune to open up space.

ตอนนี้เรามีความหวังที่เปิดห้วงอวกาศ

And it is for those in the future to envy us our joy."

และผู้ที่อยู่ในอนาคตจะต้องอิจฉาความสำเร็จของเรา"

You're watching snippets from "Sputnik," my fifth documentary feature,

คุณกำลังดูตัวอย่างจาก "สปุตนิก" สารคดีเรื่องที่ห้าของผม

which is just about completed.

ซึ่งเพิ่งเสร็จสมบูรณ์ไม่นานนี้

It tells the story of Sputnik,

มันเป็นเรื่องราวของจรวดสปุตนิก

and the story of what happened to America as a result.

และเรื่องราวของผลกระทบที่เกิดขึ้นในประเทศอเมริกา

For days after the launch,

หลังจากวันที่ปล่อยจรวด

Sputnik was a wonderful curiosity.

จรวดสปุตนิกเป็นตัวแทนความอยากรู้ และความอยากเห็นที่ยอดเยี่ยม

A man-made moon visible by ordinary citizens,

เป็นดวงจันทร์ที่มนุษย์สร้างขึ้น ที่มองเห็นได้โดยประชาชนคนธรรมดา

it inspired awe and pride

มันเป็นความเกรงขาม ที่ผลักดันแรงบันดาลใจ และความภาคภูมิใจ

that humans had finally launched an object into space.

ที่มนุษย์ได้ส่งวัตถุขึ้นไปในอวกาศในที่สุด

But just three days later, on a day they called Red Monday,

แต่เพียงสามวันต่อมาในวันที่พวกเขาเรียกว่า "วันจันทร์สีแดง" (Red Monday)

the media and the politicians told us,

สื่อและนักการเมืองบอกเรา

and we believed, that Sputnik was proof

และเราเชื่อว่า จรวดสปุตนิกเป็นหลักฐานพิสูจน์

that our enemy had beaten us

ว่าศัตรูของเราได้ชนะเรา

in science and technology,

ในด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

and that they could now attack us with hydrogen bombs,

และพวกเขาสามารถโจมตีเราด้วยระเบิดไฮโดรเจนได้

using their Sputnik rocket as an IBM missile.

โดยใช้จรวดสปุตนิก เป็นขีปนาวุธข้ามทวีป

All hell broke loose.

เราตื่นตระหนกดั่งนรกแตก

Sputnik quickly became one of the three great shocks to hit America --

สปุตนิก กลายเป็นหนึ่งในสามอย่าง ที่สั่นสะเทือนอเมริกาอย่างมาก

historians say the equal of Pearl Harbor or 9/11.

ประวัติศาสตร์บอกว่ามันเท่าเทียมกับข่าวของ อ่าวเพิร์ลฮาร์เบอร์ (Pearl Harbor) หรือเหตุการณ์ 9/11

It provoked the missile gap.

มันกระตุ้นให้เกิดช่องว่างทางขีปนาวุธ

It exploded an arms race.

ทำให้การแข่งขันสะสมอาวุธระเบิดออก

It began the space race.

และเป็นจุดเริ่มต้นของการแข่งขันพิชิตอวกาศ

Within a year, Congress funded huge weapons increases,

ภายในเวลาหนึ่งปี สภาคองเกรสอนุมติ งบประมาณกองทุนอาวุธเพิ่มขึ้นอย่างมหาศาล

and we went from 1,200 nuclear weapons

และเราเริ่มจากอาวุธนิวเคลียร์ 1,200 หัว

to 20,000.

ไปเป็น 20,000 หัว

And the reactions to Sputnik went far beyond weapons increases.

สปุตนิก มีผลกระทบไกลกว่าการเพิ่มขึ้นของอาวุธ

For example, some here will remember

ตัวอย่างเช่น คนบางส่วนที่นี้น่าจะจำได้

this day, June 1958,

วันนี้ในเดือนมิถุนายน ค.ศ. 1958

the National Civil Defense Drill,

การซ้อมหลบภัยแห่งชาติ (National Civil Defense Dril)

where tens of millions of people in 78 cities went underground.

ที่คนหลายสิบล้านคนใน 78 เมือง ต้องหลบไปใต้ดิน

Or the Gallup Poll that showed that seven in 10 Americans

หรือข้อมูลสำรวจ แกลลัปโพลล์ (Gallup Poll) ที่แสดงให้เห็นว่าชาวอเมริกัน 7 ใน 10

believed that a nuclear war would happen,

เชื่อว่าสงครามนิวเคลียร์จะเกิดขึ้น

and that at least 50 percent of our population

และอย่างน้อยร้อยละ 50 ของประชากรของเรา

was going to be killed.

จะถูกฆ่าตาย

But Sputnik provoked wonderful changes as well.

แต่จรวดสปุตนิก ได้สร้างการเปลี่ยนแปลงที่ดีเช่นกัน

For example, some in this room went to school on scholarship

ยกตัวอย่างเช่น นักเรียนบางคนในห้องนี้ ได้ทุนการศึกษาเล่าเรียน

because of Sputnik.

เนื่องด้วยอานิสงค์จากสปุตนิก

Support for engineering, math and science --

การสนับสนุนด้านวิศวกรรม คณิตศาสตร์ และวิทยาศาสตร์

education in general -- boomed.

แม้กระทั่งการศึกษาในทั่วไป ได้เพิ่มขึ้นเป็นอย่างมาก

And Vint Cerf points out that Sputnik

และวิน เซิร์ฟ (Vint Cerf) ชี้ให้เห็นว่าจรวดสปุตนิก

led directly to ARPA, and the Internet,

กระตุ้นให้เกิดเครือข่าย ARPA และอินเทอร์เน็ต

and, of course, NASA.

และแน่นอนว่าทำให้เกิดองค์การนาซ่า (NASA) ด้วย

My feature documentary shows how a free society

สารคดีของผมแสดงให้เห็นว่าสังคมเสรี

can be stampeded by those who know how to use media.

สามารถเกิดความแตกตื่นได้โดยผู้ที่รู้วิธีการใช้สื่อ

But it also shows how we can turn

แต่มันก็ยังแสดงให้เห็นว่าเราสามารถเปลี่ยน

what appears at first to be a bad situation,

สถานการณ์ที่ดูเลวร้ายในตอนแรก

into something that was overall very good for America.

ให้กลายเป็นสิ่งที่ดีสำหรับประเทศอเมริกาในภาพรวม

"Sputnik" will soon be released.

"สปุตนิก" จะถูกฉายในเร็วๆนี้

In closing, I would like to take a moment to thank

และท้ายสุดนี้ ผมขอเวลาสักครู่เพื่อขอบคุณ

one of my investors:

หนึ่งในผู้ที่ให้ทุนผม

longtime TEDster, Jay Walker.

ผู้เป็นชาว TED มาเนิ่นนาน เจย์ วอล์คเกอร์ (Jay Walker)

And I'd like to thank you all.

และผมขอขอบคุณทุกท่านด้วยครับ

(Applause).

(เสียงปรบมือ)

Thank you, Chris.

ขอขอบคุณครับ คุณคริส