Connected, but alone? | Sherry Turkle

Translator: Dita Bytyci Reviewer: Helena Bedalli

Just a moment ago,

Vetëm pak më parë,

my daughter Rebecca texted me for good luck.

vajza ime Rebeka më shkroi mesazh 'paç fat'.

Her text said,

Mesazhi i saj thoshte,

"Mom, you will rock."

"Mami, do kesh sukses."

I love this.

Dhe kjo më pëlqen shumë.

Getting that text

Ta merrja atë mesazh

was like getting a hug.

ishte sikur të merrja një përqafim.

And so there you have it.

Dhe ja ku e ke.

I embody

Unë personifikoj

the central paradox.

paradoksin qendror.

I'm a woman

Unë jam një grua

who loves getting texts

që i pëlqen të marre mesazhe

who's going to tell you

që do t'ju tregojë

that too many of them can be a problem.

se shumë të tilla paraqesin një problem.

Actually that reminder of my daughter

Në fakt mesazhi nga vajza ime më

brings me to the beginning of my story.

kthen tek fillimi i storjes sime.

1996, when I gave my first TEDTalk,

1996, kur fola për herë të parë në TED,

Rebecca was five years old

Rebecca ishte 5 vjeçe

and she was sitting right there

dhe ishte e ulur aty

in the front row.

në rendin e parë.

I had just written a book

Vetëm sa kisha botuar një libër

that celebrated our life on the internet

që celebronte jetën tonë në internet

and I was about to be on the cover

dhe shpejt do isha në faqen e parë

of Wired magazine.

të revistës Wired.

In those heady days,

Në ato ditë plot emocione,

we were experimenting

ne po eksperimentonim

with chat rooms and online virtual communities.

me dhoma 'chati' dhe komunitete virtuale në internet.

We were exploring different aspects of ourselves.

Po hulumtonim aspekte të ndryshme të vetes sonë.

And then we unplugged.

Pastaj filluam.

I was excited.

Isha shumë e emocionuar.

And, as a psychologist, what excited me most

Dhe, si psikologe, çfarë më emociononte më së shumti

was the idea

ishte mendimi se

that we would use what we learned in the virtual world

ne do shfrytëzonim atë që kemi mësuar në botën virtuale

about ourselves, about our identity,

rreth vetvetes, identitetit tonë,

to live better lives in the real world.

për të jetuar sa më mirë në botën reale.

Now fast-forward to 2012.

Tani të kthehemi në 2012.

I'm back here on the TED stage again.

Jam prap këtu në skenën e TED.

My daughter's 20. She's a college student.

Vajza ime është 20 vjeçe. Është studente.

She sleeps with her cellphone,

Ajo fle me celularin e saj,

so do I.

po ashtu edhe unë.

And I've just written a new book,

Sapo kam shkruar një libër,

but this time it's not one

por këtë herë nuk është i tillë

that will get me on the cover

që do të më çojë tek ballina

of Wired magazine.

e revistës Wired.

So what happened?

Pra, çfarë ka ndodhur?

I'm still excited by technology,

Ende jam e emocionuar nga teknologjia,

but I believe,

por besoj,

and I'm here to make the case,

dhe jam këtu të argumentoj,

that we're letting it take us places

se është duke na çuar në vende

that we don't want to go.

ku nuk duam të shkojmë.

Over the past 15 years,

15 vitet e fundit,

I've studied technologies of mobile communication

kam studjuar teknologjinë e komunikimit celular

and I've interviewed hundreds and hundreds of people,

dhe kam intervistuar qindra e qindra njerëz,

young and old,

të rinj e të vjetër,

about their plugged in lives.

për jetën e tyre lidhur me teknologjinë.

And what I've found

Dhe çfarë kam gjetur

is that our little devices,

është se pajisjet tona të vogla,

those little devices in our pockets,

ato që i mbajmë në xhepat tanë,

are so psychologically powerful

janë psikologjikisht aq të fuqishme

that they don't only change what we do,

saqë nuk ndryshojnë vetëm çfarë bëjmë,

they change who we are.

por edhe atë se kush jemi.

Some of the things we do now with our devices

Disa nga gjërat që tani bëjmë më pajisjet tona

are things that, only a few years ago,

janë gjëra, që vetëm disa vite më parë,

we would have found odd

do të na dukeshin të çuditshme

or disturbing,

ose shqetësuese,

but they've quickly come to seem familiar,

por shpejt jemi familiarizuar me ato,

just how we do things.

ashtu si i bëjmë gjërat.

So just to take some quick examples:

Vetëm t'ju jap disa shembuj:

People text or do email

Njerëzit shkruajnë mesazhe apo email

during corporate board meetings.

gjatë mbledhjeve të bordit në korporata.

They text and shop and go on Facebook

Shkruajnë mesazhe, blejnë gjëra, kontrollojnë Facebook-un,

during classes, during presentations,

gjatë mësimit, gjatë prezantimeve,

actually during all meetings.

faktikisht gjatë gjithë takimeve.

People talk to me about the important new skill

Njerëzit më tregojnë për një aftësi të re të rëndësishme

of making eye contact

të të mbajturit kontaktin me sy

while you're texting.

ndërkohë që shkruan mesazh.

(Laughter)

(Të qeshura)

People explain to me

Ata më tregojnë

that it's hard, but that it can be done.

se është e vështirë, por mund të bëhet.

Parents text and do email

Prindërit shkruajnë mesazhe dhe e-mail

at breakfast and at dinner

gjatë mëngjesit dhe gjatë darkës

while their children complain

ndërsa fëmijët e tyre ankohen

about not having their parents' full attention.

se nuk kanë vëmendjen e plotë të prindërve të tyre.

But then these same children

Por më pas të njejtët fëmijë

deny each other their full attention.

i mohojnë njëri-tjetrit vëmendjen e tyre të plotë.

This is a recent shot

Kjo është një foto e fundit

of my daughter and her friends

e vajzës sime me shoqet e saj

being together

duke kaluar kohë së bashku

while not being together.

por duke mos qenë së bashku.

And we even text at funerals.

Ne shkruajmë mesazhe edhe gjatë funeraleve.

I study this.

Unë e studjoj këtë.

We remove ourselves

Ne e tërheqim veten

from our grief or from our revery

nga dhimbja apo mendimet tona

and we go into our phones.

dhe hyjmë në telefonat tanë.

Why does this matter?

Përse është e rëndësishme kjo?

It matters to me

Është e rëndësishme për mua

because I think we're setting ourselves up for trouble --

sepse unë mendoj se jemi duke i krijuar vetes probleme --

trouble certainly

probleme sigurisht në atë

in how we relate to each other,

se si lidhemi me njëri-tjetrin,

but also trouble

por edhe probleme rreth asaj

in how we relate to ourselves

se si lidhemi me veten tonë

and our capacity for self-reflection.

dhe kapacitetin tonë për vet-reflektim.

We're getting used to a new way

Ne jemi duke u mësuar me një mënyrë të re

of being alone together.

të të qenit të vetmuar së bashku.

People want to be with each other,

Njerëzit duan të jenë me njëri-tjetrin,

but also elsewhere --

por po ashtu diku tjetër --

connected to all the different places they want to be.

të lidhur me të gjitha vendet e ndryshme ku duan të jenë.

People want to customize their lives.

Njerëzit duan të rregullojnë jetën sipas kërkesave që kanë.

They want to go in and out of all the places they are

Ata duan të shkojnë e të kthehen nga vendet ku janë

because the thing that matters most to them

sepse gjëja që ka më shumë rëndësi për ta

is control over where they put their attention.

është të kontrollojnë ndaj gjërave që kanë vëmendjen e tyre.

So you want to go to that board meeting,

Kështu ti ke dëshirë të shkosh në mbledhjen e bordit,

but you only want to pay attention

mirëpo dëshiron t'i kushtosh vëmendje

to the bits that interest you.

vetëm pjesëve që të interesojnë.

And some people think that's a good thing.

Dhe disa mendojnë se kjo është gjë e mirë.

But you can end up

Mirëpo përfundoni

hiding from each other,

duke u fshehur nga njëri-tjetri,

even as we're all constantly connected to each other.

edhe pse tërë kohën jemi të lidhur me njëri-tjetrin.

A 50-year-old business man

Një 50 vjeçar biznesmen

lamented to me

më tha me keqardhje

that he feels he doesn't have colleagues anymore at work.

se ndjen sikur nuk ka më kolegë në punë.

When he goes to work, he doesn't stop by to talk to anybody,

Kur ai shkon në punë, ai nuk ndalon të flase me asnjërin,

he doesn't call.

nuk i thërret.

And he says he doesn't want to interrupt his colleagues

Dhe ai thotë se nuk do t'i shqetësojë kolegët e tij

because, he says, "They're too busy on their email."

sepse, thotë, "Ata janë shumë të zënë me e-mailet e tyre."

But then he stops himself

Por pastaj ndalon veten dhe

and he says, "You know, I'm not telling you the truth.

thotë, "Në fakt, nuk po them të vërtetën.

I'm the one who doesn't want to be interrupted.

Unë jam ai që nuk do të shqetësohet.

I think I should want to,

Mendoj se duhet të dua,

but actually I'd rather just do things on my Blackberry."

mirëpo më shumë do preferoja të bëja gjërat e mia në Blackberry-in tim."

Across the generations,

Në çdo gjeneratë,

I see that people can't get enough of each other,

shoh se njerëzit nuk mund të ngopen me njëri-tjetrin,

if and only if

vetëm dhe vetëm nëse

they can have each other at a distance,

kanë njëri-tjetrin në distancë,

in amounts they can control.

në sasi që mund ta kontrollojnë.

I call it the Goldilocks effect:

Unë e quaj Efekti i Goldilock:

not too close, not too far,

as shumë afër, as shumë larg,

just right.

diku në mes.

But what might feel just right

Por çfarë mund të jetë "mesi"

for that middle-aged executive

për atë ekzekutiv të moshës mesatare

can be a problem for an adolescent

mund të jetë problem për një adoleshent

who needs to develop face-to-face relationships.

që ka nevojë të krijojë lidhje ballë-për-ballë.

An 18-year-old boy

Një djalë 18 vjeçar,

who uses texting for almost everything

i cili shkruan mesazhe për çdogje

says to me wistfully,

më thotë i trishtuar,

"Someday, someday,

"Një ditë, një ditë,

but certainly not now,

por sigurisht jo tani,

I'd like to learn how to have a conversation."

do doja të mësoj si të bëj një bisedë."

When I ask people

Kur pyes njerëzit

"What's wrong with having a conversation?"

"Çfarë ka të keqe të bësh një bisedë?"

People say, "I'll tell you what's wrong with having a conversation.

ata thonë, "Të tregoj unë çfarë ka të keqe të bësh një bisedë.

It takes place in real time

Ndodh në kohë reale

and you can't control what you're going to say."

dhe nuk mund ta kontrollosh çfarë do thuash."

So that's the bottom line.

Ja ky është thelbi.

Texting, email, posting,

Mesazhet, e-mailet, postimet,

all of these things

gjithë këto gjëra

let us present the self as we want to be.

na lejojnë të prezantojmë veten që duam të jemi.

We get to edit,

Mund të editojmë,

and that means we get to delete,

dhe kjo do të thotë se mund të fshijmë,

and that means we get to retouch,

mund të rregullojmë,

the face, the voice,

fytyrën, zërin,

the flesh, the body --

lëkurën, trupin --

not too little, not too much,

as shumë pak, as tepër shumë,

just right.

mesatarisht.

Human relationships

Lidhjet njerëzore

are rich and they're messy

janë të pasura dhe plot rrëmujë,

and they're demanding.

janë edhe përplot kërkesa.

And we clean them up with technology.

Kurse ne i pastrojmë me teknologji.

And when we do,

Dhe kur e bëjmë këtë,

one of the things that can happen

një nga gjërat që mund të ndodhi

is that we sacrifice conversation

është se ne sakrifikojmë një bisedë

for mere connection.

për thjesht një lidhje.

We short-change ourselves.

Ne mashtrojmë vetveten.

And over time,

Dhe me kalimin e kohës,

we seem to forget this,

ne si duket harrojmë këtë,

or we seem to stop caring.

ose ndoshta nuk na intereson më.

I was caught off guard

U befasova

when Stephen Colbert

kur Stephen Colbert

asked me a profound question,

më bëri një pyetje të thellë,

a profound question.

një pyetje të thellë.

He said, "Don't all those little tweets,

Tha, "A nuk janë gjithë ato cicërima (tweets),

don't all those little sips

gjithë ato gllënjka të vogla

of online communication,

të komunikimit në internet,

add up to one big gulp

që kur mblidhen paraqesin një

of real conversation?"

bisedë reale?"

My answer was no,

Pëgjigja ime është jo,

they don't add up.

nuk mblidhen.

Connecting in sips may work

Lidhja e gllënjkave mund të funksionojë

for gathering discrete bits of information,

për mbledhjen e atyre copëza diskrete informatash

they may work for saying, "I'm thinking about you,"

për shembull për të thënë, "Jam duke menduar për ty,"

or even for saying, "I love you," --

ose edhe për të thënë, "Të dua," --

I mean, look at how I felt

E dini si u ndjeva

when I got that text from my daughter --

kur mora mesazhin nga vajza ime --

but they don't really work

por ajo nuk funksionon realisht

for learning about each other,

për të mësuar për njëri-tjetrin,

for really coming to know and understand each other.

për të njohur dhe për të kuptuar njëri-tjetrin.

And we use conversations with each other

Dhe ne përdorim bisedat me njëri-tjetrin

to learn how to have conversations

për të mësuar si të bisedojmë

with ourselves.

me veten tonë.

So a flight from conversation

Kështu largimi nga biseda

can really matter

mund të jetë shumë i rëndësishëm

because it can compromise

sepse mund të kompromentojë

our capacity for self-reflection.

kapacitetin tonë për vet-reflektim.

For kids growing up,

Për fëmijët që janë duke u rritur,

that skill is the bedrock of development.

ajo aftësi mund të jetë baza e zhvillimit.

Over and over I hear,

Vazhdimisht dëgjoj,

"I would rather text than talk."

"Më mire do shkruaja mesazh sesa të bisedoj."

And what I'm seeing

Dhe çfarë po shoh

is that people get so used to being short-changed

është se njerëzit preferojnë të mashtrojnë veten

out of real conversation,

në vend të bisedës reale,

so used to getting by with less,

aq të mësuar të arrijnë me pak përpjekje,

that they've become almost willing

saqë janë bërë gati të gatshëm

to dispense with people altogether.

të largohen tërësisht nga njerëzit.

So for example,

Kështu për shembull,

many people share with me this wish,

shumë njerëz më thonë se kanë dëshirë

that some day a more advanced version of Siri,

që një ditë një version më i avancuar i Sirit,

the digital assistant on Apple's iPhone,

asistencës dixhitale të telefonit Apple Iphone.

will be more like a best friend,

do të jetë më shumë si shoku më i mirë,

someone who will listen

dikush që do të dëgjojë

when others won't.

kur të tjerët nuk do ta bëjnë.

I believe this wish

Besoj se kjo dëshirë

reflects a painful truth

reflekton një të vërtetë të dhimbshme

that I've learned in the past 15 years.

që e kam mësuar në 15 vitet e fundit.

That feeling that no one is listening to me

Ajo ndjenjë se askush nuk është duke më dëgjuar

is very important

është shumë e rëndësishme

in our relationships with technology.

në marrëdhëniet tona me teknologjinë.

That's why it's so appealing

Prandaj është aq atraktive

to have a Facebook page

të kesh faqen në Facebook

or a Twitter feed --

ose Twitter --

so many automatic listeners.

aq shumë dëgjues automatikë.

And the feeling that no one is listening to me

Dhe ndjenja se askush nuk është duke më dëgjuar

make us want to spend time

na bën të duam të kalojmë kohë

with machines that seem to care about us.

me mekanizma që mendojmë se u intereson për ne.

We're developing robots,

Ne jemi duke krijuar robotë,

they call them sociable robots,

i quajnë robotë social,

that are specifically designed to be companions --

që janë veçanërisht të dizajnuar për të shoqëruar

to the elderly,

të moshuarit,

to our children,

fëmijët,

to us.

ne.

Have we so lost confidence

A kemi humbur besimin

that we will be there for each other?

se do të jemi aty për njëri-tjetrin?

During my research

Gjatë hulumtimeve të mia

I worked in nursing homes,

kam punuar në shtëpi të moshuarish,

and I brought in these sociable robots

dhe u kam sjelle këta robotë social

that were designed to give the elderly

të cilat ishin dizajnuar t'u jepnin

the feeling that they were understood.

ndjendjën se dikush i kuptonte.

And one day I came in

Dhe një ditë takova

and a woman who had lost a child

një grua e cila kishte humbur djalin e saj

was talking to a robot

dhe po fliste me një robot

in the shape of a baby seal.

në formën e një foke bebe.

It seemed to be looking in her eyes.

Dukej sikur të shikonte drejt në sy.

It seemed to be following the conversation.

Dukej sikur e ndiqte bisedën.

It comforted her.

Dhe kjo e ngushëllonte atë.

And many people found this amazing.

Dhe shumë njerëz mendojnë se kjo është e mrekullueshme.

But that woman was trying to make sense of her life

Por gruaja po mundohej t'i jepte kuptim jetës së saj

with a machine that had no experience

me një mekanizëm që nuk kishte përvojë

of the arc of a human life.

nga jeta njerëzore.

That robot put on a great show.

Ai robot bën shfaqje të mrekullueshme.

And we're vulnerable.

Dhe ne jemi të ndjeshëm.

People experience pretend empathy

Njerëzit pranojnë nga të tjerët ndjeshmëri të shtirur

as though it were the real thing.

sikur të ishte reale.

So during that moment

Kështu gjatë atij momenti

when that woman

kur ajo grua

was experiencing that pretend empathy,

po pranonte atë ndjeshmëri të shtirur,

I was thinking, "That robot can't empathize.

unë po mendoja, "Ai robot nuk është i ndjeshëm.

It doesn't face death.

Nuk përballet me vdekjen.

It doesn't know life."

Nuk njeh jetën."

And as that woman took comfort

Dhe derisa ajo gruaja po gjente ngushëllim

in her robot companion,

tek miku i saj robot,

I didn't find it amazing;

mua nuk mu duk e mirë;

I found it one of the most wrenching, complicated moments

mu duk një nga momentet më të komplikuara dhe pikëlluese

in my 15 years of work.

në 15 vitete e mia të punës.

But when I stepped back,

Por kur u largova për një moment,

I felt myself

ndjeva veten

at the cold, hard center

në qendrën e ftohtë dhe të fortë

of a perfect storm.

të një stuhie perfekte.

We expect more from technology

Ne presim më shumë nga teknologjia

and less from each other.

dhe më pak nga njëri-tjetri.

And I ask myself,

Dhe pyes veten,

"Why have things come to this?"

"Përse kanë ardhur gjërat deri këtu?"

And I believe it's because

Besoj se është për shkak se

technology appeals to us most

teknologjia na tërheq më së shumti

where we are most vulnerable.

kur ndjehemi më të dobët.

And we are vulnerable.

Dhe ne jemi të dobët.

We're lonely,

Jemi të vetmuar,

but we're afraid of intimacy.

por kemi frikë nga intimiteti.

And so from social networks to sociable robots,

Dhe nga rrjetet sociale deri tek robotët social,

we're designing technologies

jemi duke disajnuar teknologji

that will give us the illusion of companionship

që do të na japin iluzionin e marrëdhënies

without the demands of friendship.

pa kërkesat e shoqërisë.

We turn to technology to help us feel connected

Ne i kthehemi teknologjisë që të na ndihmojë të ndjehemi

in ways we can comfortably control.

të lidhur në mënyra që mund t'i kontrollojmë.

But we're not so comfortable.

Por nuk jemi aq të qetë.

We are not so much in control.

Nuk kemi aq shumë kontroll.

These days, those phones in our pockets

Këto ditë, telefonat në xhepat tanë

are changing our minds and hearts

janë duke ndryshuar mendjet dhe zemrat tona

because they offer us

sepse janë duke na ofruar

three gratifying fantasies.

tre fantazi që na japin kënaqësi.

One, that we can put our attention

Një, se mund ta dërgojmë vëmendjen tonë

wherever we want it to be;

kudo që duam ne;

two, that we will always be heard;

dy, se gjithmonë do të na dëgjojë dikush;

and three, that we will never have to be alone.

dhe tre, se asnjëherë nuk do të jemi vetëm.

And that third idea,

Dhe kjo idea e tretë,

that we will never have to be alone,

se asnjëherë nuk do të jemi të vetmuar,

is central to changing our psyches.

është qendra e ndryshimit të psikikës sonë.

Because the moment that people are alone,

Sepse në momentin kur njerëzit janë vetëm,

even for a few seconds,

edhe vetëm për disa sekonda,

they become anxious, they panic, they fidget,

ata shqetësohen, i kap paniku, nervozohen,

they reach for a device.

dhe menjëherë marrin pajisjen.

Just think of people at a checkout line

Vetëm mendoni për njerëzit tek vijat e daljes

or at a red light.

apo në dritën e kuqe.

Being alone feels like a problem that needs to be solved.

Të jesh i vetmuar duket sikur një problem që duhet zgjedhur.

And so people try to solve it by connecting.

Dhe kështu njerëzit mundohen ta zgjidhin duke u lidhur.

But here, connection

Por këtu, lidhja

is more like a symptom than a cure.

është më shumë si simptomë sesa shërim.

It expresses, but it doesn't solve,

E shpreh, mirëpo nuk e zgjidh,

an underlying problem.

problemin themelor.

But more than a symptom,

Por më shumë se një simptomë,

constant connection is changing

lidhja konstante është duke ndryshuar

the way people think of themselves.

se si njerëzit mendojnë për veten e tyre.

It's shaping a new way of being.

Është duke formësuar një mënyrë të re të të qënit.

The best way to describe it is,

Mënyra më e mirë për ta përshkruar është,

I share therefore I am.

unë ndaj, prandaj jam.

We use technology to define ourselves

Ne përdorim teknologjinë për të percaktuar veten

by sharing our thoughts and feelings

duke ndarë mendimet dhe ndjenjat tona

even as we're having them.

përderisa jemi duke i përjetuar.

So before it was:

Më herët ishte:

I have a feeling,

Kam një ndjenjë,

I want to make a call.

prandaj dua të bëj një telefonatë.

Now it's: I want to have a feeling,

Tani është: Dua të kem një ndjenjë,

I need to send a text.

kam nevojë të dërgoj një mesazh.

The problem with this new regime

Problemi me këtë regjimin e ri

of "I share therefore I am"

të "Ndaj prandaj jam"

is that, if we don't have connection,

është se, nëse nuk kemi lidhje,

we don't feel like ourselves.

nuk ndjehemi vetvetja.

We almost don't feel ourselves.

Gati sa nuk e ndjejmë vetveten.

So what do we do? We connect more and more.

Pra çfarë bëjmë? Lidhemi më shumë e më shumë.

But in the process,

Por gjatë këtij procesit,

we set ourselves up to be isolated.

ne e izolojmë veten.

How do you get from connection to isolation?

Si kalojmë nga lidhja tek izolimi?

You end up isolated

Përfundon i izoluar

if you don't cultivate the capacity for solitude,

nëse nuk kultivon kapacitetin për vetminë,

the ability to be separate,

aftësinë për t'u ndarë nga të tjerët,

to gather yourself.

për të mbledhur veten.

Solitude is where you find yourself

Vetmia është kur gjen veten

so that you can reach out to other people

për të arritur tek njerëzit e tjerë

and form real attachments.

dhe formon lidhje reale.

When we don't have the capacity for solitude,

Kur nuk kemi kapacitetin për vetmi, ne u drejtohemi

we turn to other people in order to feel less anxious

njerëzve të tjerë për t'u ndjerë më pak në ankth

or in order to feel alive.

ose për t'u ndjerë të gjallë.

When this happens,

Kur kjo ndodh,

we're not able to appreciate who they are.

ne nuk jemi në gjendje të vlerësojmë atë se kush jemi.

It's as though we're using them

Është sikur po i shfrytëzojmë

as spare parts

si pjesë rezervë

to support our fragile sense of self.

për të mbështetur sensin delikat të vetes sonë.

We slip into thinking that always being connected

Ne zhytemi në të menduarit se të qenit të lidhur tërë kohën

is going to make us feel less alone.

do të na bëjë të ndjehemi më pak të vetmuar.

But we're at risk,

Por jemi në rrezik,

because actually it's the opposite that's true.

sepse e kundërta është e vërtetë.

If we're not able to be alone,

Nëse nuk jemi në gjendje të jemi vetëm,

we're going to be more lonely.

do të jemi edhe më të vetmuar.

And if we don't teach our children to be alone,

Dhe nëse nuk i mësojmë fëmijët tanë të qëndrojnë vetëm,

they're only going to know

ata vetëm do të dinë si

how to be lonely.

të jetë të vetmuar.

When I spoke at TED in 1996,

Kur kam folur në TED në 1996,

reporting on my studies

duke raportuar për studimet e mia

of the early virtual communities,

rreth komuniteteve të hershme virtuale,

I said, "Those who make the most

kam thënë, "Ata që marrin më së shumti

of their lives on the screen

nga jeta e tyre në ekran

come to it in a spirit of self-reflection."

e bëjnë këtë në frymën e vet-reflektimit."

And that's what I'm calling for here, now:

Dhe kjo është për çfarë po bëj thirrje tani:

reflection and, more than that, a conversation

reflektim, dhe më shumë se aq, një bisedë

about where our current use of technology

për atë se ku është duke na çuar

may be taking us,

përdorimi ynë i teknologjisë,

what it might be costing us.

dhe sa mund të na kushtojë.

We're smitten with technology.

Ne jemi pushtuar nga teknologjia.

And we're afraid, like young lovers,

Dhe kemi frikë, si të sapo dashuruarit,

that too much talking might spoil the romance.

se duke folur shumë mund ta prishim romancën.

But it's time to talk.

Por është koha të flasim.

We grew up with digital technology

Ne jemi rritur me teknologjinë dixhitale

and so we see it as all grown up.

dhe e shohim si shumë të rritur.

But it's not, it's early days.

Por nuk është, janë ditët e hershme.

There's plenty of time

Ka akoma shumë kohë

for us to reconsider how we use it,

për të rishikuar si e përdorim atë,

how we build it.

si e ndërtojmë atë.

I'm not suggesting

Nuk po sugjeroj

that we turn away from our devices,

se duhet të largohemi nga pajisjet tona,

just that we develop a more self-aware relationship

vetëm se duhet të krijojmë marrëdhënie më të vetëdijshme

with them, with each other

me ato, me njëri-tjetrin

and with ourselves.

dhe me veten tonë.

I see some first steps.

Shoh disa hapa të parë.

Start thinking of solitude

Filloni të mendoni për vetminë

as a good thing.

si diçka të mirë.

Make room for it.

Bëni më shumë hapësirë për të.

Find ways to demonstrate this

Gjeni mënyrën t'ia demonstroni këtë

as a value to your children.

fëmijëve tuaj si vlerë.

Create sacred spaces at home --

Krijoni hapësira të shenjta në shtëpi --

the kitchen, the dining room --

kuzhinë, dhomën e ngrënjes --

and reclaim them for conversation.

dhe ktheni në hapësira për biseda.

Do the same thing at work.

Bëni të njëjtën gjë në punë.

At work, we're so busy communicating

Në punë, jemi aq të zënë duke komunikuar

that we often don't have time to think,

saqë shpesh nuk kemi kohë të mendojmë,

we don't have time to talk,

nuk kemi kohë të flasim,

about the things that really matter.

për gjërat më rëndësi.

Change that.

Ndryshoni këtë.

Most important, we all really need to listen to each other,

Më e rëndësishmja, ne të gjithë duhet të dëgjojmë njëri-tjetrin,

including to the boring bits.

edhe gjërat e mërzitshme.

Because it's when we stumble

Sepse është kur ngecim

or hesitate or lose our words

ose hezitojmë ose humbasim fjalët tona,

that we reveal ourselves to each other.

ne shfaqim vetveten ndaj të tjerëve.

Technology is making a bid

Teknologjia është duke bërë një ofertë

to redefine human connection --

për të ripercaktuar lidhjen njerëzore --

how we care for each other,

se si kujdesemi për njëri-tjetrin,

how we care for ourselves --

se si kujdesemi për veten tonë --

but it's also giving us the opportunity

por po ashtu po na jep mundësinë për

to affirm our values

të konfirmuar vlerat tona

and our direction.

dhe drejtimin tonë.

I'm optimistic.

Unë jam optimiste.

We have everything we need to start.

Ne keni gjithçka na nevojitet për të filluar.

We have each other.

Kemi njëri-tjetrin.

And we have the greatest chance of success

Dhe kemi mundësinë më të madhe për sukses

if we recognize our vulnerability.

nëse kuptojmë dobësitë tona.

That we listen

Të dëgjojmë

when technology says

kur teknologjia thotë

it will take something complicated

se do të marre diçka të komplikuar

and promises something simpler.

dhe premton diçka më të thjeshtë.

So in my work,

Në punën time,

I hear that life is hard,

dëgjoj se jeta është e vështirë,

relationships are filled with risk.

se marrëdhëniet janë përplot me rreziqe.

And then there's technology --

Dhe pastaj është teknologjia --

simpler, hopeful,

më e thjeshtë, shpresëdhënëse,

optimistic, ever-young.

optimiste, gjithmonë e re.

It's like calling in the cavalry.

Është sikur të paraqitesh në kalorësi.

An ad campaign promises

Një fushatë reklamash premton

that online and with avatars,

se në internet dhe me avatarë,

you can "Finally, love your friends

mund të "duash miqtë e tu më në fund,

love your body, love your life,

trupin tënd, jetën tënde,

online and with avatars."

në internet dhe me avatarë."

We're drawn to virtual romance,

Ne na tërheqin romancat virtuale,

to computer games that seem like worlds,

lojërat në kompjuter që duken si botëra,

to the idea that robots, robots,

dhe idea që robotët, robotët,

will someday be our true companions.

një ditë do të bëhen shoqëruesit tanë të vërtetë.

We spend an evening on the social network

Ne kalojmë një mbrëmje në rrjetin social

instead of going to the pub with friends.

në vend që të dalim për pije me miqtë.

But our fantasies of substitution

Por fantazitë tona për zëvendësim

have cost us.

na kanë kushtuar.

Now we all need to focus

Tani të gjithë kemi nevojë të fokusohemi

on the many, many ways

në mënyrat e ndryshme

technology can lead us back

që teknologjia mund të na kthejë

to our real lives, our own bodies,

në jetët tona reale, trupat tanë,

our own communities,

komunitetet tona,

our own politics,

politikat tona,

our own planet.

planetin tonë.

They need us.

Ato kanë nevojë për ne.

Let's talk about

Le të flasim

how we can use digital technology,

se si mund të shfrytëzojmë teknologjinë dixhitale,

the technology of our dreams,

teknologjinë e ëndërrave tona,

to make this life

për ta bërë këtë jetë

the life we can love.

një jetë që ne e duam.

Thank you.

Faleminderit.

(Applause)

(Duartrokitje)