How we can bring mental health support to refugees | Essam Daod

Translator: Artjola Puja Reviewer: Helena Bedalli

For the last two and a half years,

Për dy vjet e gjysmë të fundit,

I'm one of the few, if not the only, child psychiatrist

isha një nga psikiatrët e fëmijëve

operating in refugee camps, shorelines and rescue boats

që punonin në kampet e refugjatëve, në bregdet dhe varka shpëtimi

in Greece and the Mediterranean Sea.

në Greqi dhe në detin Mesdhe.

And I can say, with great confidence,

Dhe mund të them, me besim të plotë

that we are witnessing a mental-health catastrophe

që ne jemi dëshmitarë të një katastrofe të shëndetit mendor

that will affect most of us, and it will change our world.

që do të prekë shumë nga ne dhe do të ndryshojë botën tonë.

I live in Haifa, but nowadays, I spend most of my time abroad.

Unë jetoj në Haifa, por sot, kaloj më shumë kohë jashtë vendit.

During my time on the Greek island of Lesbos

Gjatë qëndrimit në ishullin Grek të Lesbos

and on the rescue boats in the Mediterranean,

dhe në varkat e shpëtimit në Mesdhe,

thousands of refugee boats arrived to the shoreline,

mijëra varka refugjatësh mbërritën në bregdet,

crowded with more than 1.5 million refugees.

me më shumë se 1.5 milion refugjatë.

One-fourth of them are children,

Një e katërta e tyre janë fëmijë,

fleeing war and hardship.

që i ikin luftës dhe vuajtjeve.

Each boat carries different sufferings and traumas

Çdo varkë mban vuajtje dhe trauma të ndryshme

from Syria, Iraq, Afganistan and different countries in Africa.

nga Siria, Iraku, Afganistani dhe vende të tjera në Afrikë.

In the last three years alone,

Në vetëm tre vitet e fundit

more than 12,000 refugees lost their lives.

humbën jetën më shumë se 12,000 refugjatë.

And hundreds of thousands lost their souls and their mental health

Dhe qindra mijëra humbën shpirtin e tyre dhe shëndetin mendor

due to this cruel and traumatic experience.

për shkak të kësaj eksperience mizore dhe traumatike.

I want to tell you about Omar,

Dua t'ju tregoj për Omarin,

a five-year-old Syrian refugee boy

një djalë 5-vjeçar nga Siria

who arrived to the shore on Lesbos on a crowded rubber boat.

që arriti në bregdetin e Lesbos me një gomone.

Crying, frightened, unable to understand what's happening to him,

Duke qarë i frikësuar, i paaftë për të kuptuar çfarë po i ndodhte,

he was right on the verge of developing a new trauma.

ai ishte në prag të zhvillimit të një traume të re.

I knew right away that this was a golden hour,

E kuptova menjëherë që kjo ishte ora e artë,

a short period of time in which I could change his story,

një kohë e shkurtër, në të cilën unë mund të ndryshoja historinë.

I could change the story

Unë mund të ndryshoja historinë

that he would tell himself for the rest of his life.

që ai do t'i tregonte vetes për gjithë jetën.

I could reframe his memories.

Unë mund të riformësoja kujtimet e tij.

I quickly held out my hands and said to his shaking mother in Arabic,

Zgjata duart drejt nënës së tij që dridhej dhe i thashë arabisht,

(Arabic) "Ateeni elwalad o khudi nafas."

(Arabisht) "Ateeni elwalad o khudi nafas."

"Give me the boy, and take a breath."

" Më jep djalin dhe merr frymë"

His mother gave him to me.

Nëna e tij ma dha.

Omar looked at me with scared, tearful eyes and said,

Omari shikonte nga unë me sy të frikësuar dhe të përlotur dhe tha,

(Arabic) "Ammo (uncle in Arabic), shu hada?"

(Arabisht) "Ammo (xhaxha në Arabisht), shu hada?"

"What is this?"

"Çfarë është kjo?"

as he pointed out to the police helicopter hovering above us.

dhe drejtoi gishtin te helikopteri policisë që ndodhej sipër nesh.

"It's a helicopter!

"Është një helikopter!

It's here to photograph you with big cameras,

Është për të fotografuar ty me kamera të mëdha,

because only the great and the powerful heroes,

sepse vetëm heronjtë e mëdhenj dhe të fuqishëm,

like you, Omar, can cross the sea."

si ti, Omar, mund të kalojnë detin."

Omar looked at me, stopped crying and asked me,

Omari pa nga unë, ndaloi së qari dhe më pyeti,

(Arabic) "Ana batal?"

(Arabisht) "Ana batal?"

"I'm a hero?"

"Unë jam hero?"

I talked to Omar for 15 minutes.

Unë fola me Omarin për 15 minuta.

And I gave his parents some guidance to follow.

Dhe i dhashë prindërve të tij disa udhëzime.

This short psychological intervention

Kjo ndërhyrje e shkurtër psikologjike

decreases the prevalence of post-traumatic stress disorder

uli mundësinë e një çrregullimi mendor post-traumatik

and other mental health issues in the future,

dhe problemeve të tjera mendore në të ardhmen,

preparing Omar to get an education,

duke e përgatitur Omarin të shkollohet,

join the workforce, raise a family and beyond.

të futet në punë, të krijoje një familje dhe më tej.

How?

Si?

By stimulating the good memories that will be stored in the amygdala,

Duke stimuluar kujtimet e mira që do të ruhen në amigdaloide,

the emotional storage of the human brain.

përgjegjëse për ruajtjen e emocioneve në tru.

These memories will fight the traumatic ones,

Këto kujtime do të luftojnë traumat,

if they are reactivated in the future.

nëse ato riaktivizohen në të ardhmen.

To Omar, the smell of the sea will not just remind him

Aroma e detit, nuk do t'i kujtojë Omarit vetëm

of his traumatic journey from Syria.

udhëtimin e tij traumatik nga Siria.

Because to Omar, this story is now a story of bravery.

Sepse për Omarin, kjo është tashmë një histori trimërie.

This is the power of the golden hour,

Kjo është fuqia e orës së artë,

which can reframe the trauma and establish a new narrative.

që mund ta riformojë traumën dhe të krijojë një histori të re.

But Omar is only one out of more than 350,000 children

Por Omari është vetëm një nga 350,000 fëmijët

without the proper mental health support in this crisis alone.

pa mbështetjen e duhur mendore në këto momente krizash.

Three hundred and fifty thousand children and me.

350,000 fëmijë dhe unë.

We need mental health professionals

Ne kemi nevojë që profesionistë shëndeti mendor

to join rescue teams during times of active crisis.

t'i bashkohen skuadrave të shpëtimit në të tilla kohë krizash.

This is why my wife and I and friends co-founded "Humanity Crew."

Kjo është arsyeja që unë, gruaja dhe miqtë e mi krijuam "Humanity Crew".

One of the few aid organizations in the world

Një nga pak organizata ndihmash në botë,

that specializes in providing psychosocial aid

e specializuar në sigurimin e ndihmës psikosociale

and first-response mental health interventions

dhe e ndërhyrjes parësore për kujdesin mendor

to refugees and displaced populations.

të refugjatëve dhe popullësisë së shpërngulur.

To provide them with a suitable intervention,

Për t'i siguruar atyre një ndërhyrje të përshtatshme,

we create the four-step approach, a psychosocial work plan

ne krijuam katër faza të një programi psikosocial pune,

that follows the refugees on each step of their journey.

që ndjek refugjatët në çdo hap të udhëtimit të tyre.

Starting inside the sea, on the rescue boats,

Duke filluar nga lundrimi në det, në varkat e shpëtimit,

as mental health lifeguards.

si mbrojtës të shëndetit mendor.

Later in the camps, hospitals and through our online clinic

Më pas në kampe, spitale dhe nëpërmjet klinikave tona online

that breaks down borders and overcomes languages.

që kapërcejnë kufinjtë dhe gjuhët.

And ending in the asylum countries, helping them integrate.

Dhe duke përfunduar në vendet azilante, për t'i ndihmuar në integrim.

Since our first mission in 2015,

Që nga misioni ynë i parë në 2015,

"Humanity Crew" had 194 delegations

"Humanity Crew" ka 194 delegatë të kualifikuar,

of qualified, trained volunteers and therapists.

vullnetarë të trajnuar dhe terapistë.

We have provided 26,000 hours of mental health support

Ne kemi mundësuar 26,000 orë përkujdesje shëndeti mendor

to over 10,000 refugees.

për më shumë se 10,000 refugjatë.

We can all do something to prevent this mental health catastrophe.

Ne të gjithë mund të bëjmë diçka për ta parandaluar këtë katastrofë psikologjike.

We need to acknowledge that first aid is not just needed for the body,

Ne duhet ta pranojmë se ndihma e parë nuk është e nevojshme vetëm për trupin,

but it has also to include the mind, the soul.

por ajo i nevojitet mendjes dhe shpirtit.

The impact on the soul is hardly visible,

Ndikimi në emocione është mezi i dukshëm,

but the damage can be there for life.

por dëmi që shkakton do të mbetet për gjithë jetën.

Let's not forget that what distinguishes us humans from machines

Le të mos harrojmë se çfarë i dallon njerëzit nga makineritë

is the beautiful and the delicate soul within us.

është bukuria dhe delikatesa e shpirtit brenda nesh.

Let's try harder to save more Omars.

Le të përpiqemi fort për të shpëtuar më shumë si Omari.

Thank you.

Faleminderit.

(Applause)

(Duartrokitje)

(Cheers)

(Brohoritje)

(Applause)

(Duartrokitje)