Michelle Obama's plea for education

Tłumaczenie: Rysia Wand Korekta: Kinga Garnette-Skorupska

This is my first trip,

To mój pierwszy wyjazd.

my first foreign trip as a first lady.

Pierwszy zagraniczny wyjazd Pierwszej Damy.

Can you believe that?

Dacie wiarę?

(Applause)

(Brawa)

And while this is not my first visit to the U.K.,

Choć nie pierwszy raz jestem w Anglii,

I have to say that I am glad that this is my first official visit.

cieszę się, że to moja pierwsza oficjalna wizyta.

The special relationship between the United States and the U.K.

Wyjątkowe stosunki między USA i Wielką Brytanią

is based not only on the relationship between governments,

opierają się nie tylko na stosunkach rządowych,

but the common language and the values that we share,

ale też na wspólnym języku i wartościach.

and I'm reminded of that by watching you all today.

Pamiętam o tym, patrząc dziś na was.

During my visit I've been especially honored

Podczas tej wizyty miałam zaszczyt

to meet some of Britain's most extraordinary women --

poznać niezwykłe Brytyjki.

women who are paving the way for all of you.

Kobiety, które torują wam drogę.

And I'm honored to meet you,

To zaszczyt spotkać was,

the future leaders of Great Britain and this world.

przyszłe przywódczynie Wielkiej Brytanii i świata.

And although the circumstances of our lives may seem very distant,

Na pozór bardzo wiele nas różni.

with me standing here as the First Lady of the United States of America,

Ja jestem Pierwszą Damą USA,

and you, just getting through school,

a wy uczycie się w szkole.

I want you to know that we have very much in common.

W istocie mamy wiele wspólnego.

For nothing in my life's path

W mojej przeszłości nic nie wskazywało,

would have predicted that I'd be standing here

że stanę tu kiedyś,

as the first African-American First Lady

jako pierwsza afroamerykańska Pierwsza Dama

of the United States of America.

Stanów Zjednoczonych Ameryki.

There is nothing in my story that would land me here.

Nic na to nie wskazywało.

I wasn't raised with wealth or resources

Dorastałam bez bogactw czy zasobów

or any social standing to speak of.

ani bez nadzwyczajnej pozycji społecznej.

I was raised on the South Side of Chicago.

Wychowałam się na południu Chicago.

That's the real part of Chicago.

To prawdziwa część Chicago.

And I was the product of a working-class community.

Ukształtowała mnie klasa pracująca.

My father was a city worker all of his life,

Mój ojciec całe życie pracował dla miasta,

and my mother was a stay-at-home mom.

a matka została w domu,

And she stayed at home to take care of me and my older brother.

żeby zajmować się mną i moim bratem.

Neither of them attended university.

Rodzice nigdy nie studiowali.

My dad was diagnosed with multiple sclerosis

Tata zachorował na stwardnienie rozsiane

in the prime of his life.

w kwiecie wieku.

But even as it got harder for him to walk

Choć z coraz większym trudem chodził

and get dressed in the morning --

i ubierał się rano,

I saw him struggle more and more --

widziałam, jak było mu trudno,

my father never complained about his struggle.

ojciec nigdy nie narzekał.

He was grateful for what he had.

Był wdzięczny za to, co ma.

He just woke up a little earlier and worked a little harder.

Wstawał tylko wcześniej i pracował ciężej.

And my brother and I were raised with all that you really need:

Brat i ja dostaliśmy to, co najpotrzebniejsze:

love, strong values

miłość, solidne zasady

and a belief that with a good education

i wiarę, że dzięki dobremu wykształceniu

and a whole lot of hard work,

i ciężkiej pracy

that there was nothing that we could not do.

damy sobie ze wszystkim radę.

I am an example of what's possible

Stanowię przykład tego, co można osiągnąć,

when girls from the very beginning of their lives

kiedy dziewczynki, od małego,

are loved and nurtured by the people around them.

są kochane i wspierane przez otoczenie.

I was surrounded by extraordinary women in my life:

Otaczały mnie nadzwyczajne kobiety.

grandmothers, teachers, aunts, cousins, neighbors,

Babki, nauczycielki, ciotki, kuzynki, sąsiadki,

who taught me about quiet strength and dignity.

uczyły mnie ukrytej siły i godności.

And my mother, the most important role model in my life,

Najważniejszy wzór stanowi dla mnie matka,

who lives with us at the White House

która mieszka z nami w Białym Domu

and helps to care for our two little daughters,

i pomaga wychowywać nasze dwie córeczki,

Malia and Sasha.

Malię i Sashę.

She's an active presence in their lives, as well as mine,

Jest równie obecna w ich życiu, jak i w moim,

and is instilling in them

i wpaja im

the same values that she taught me and my brother:

te same wartości, których uczyła mnie i brata,

things like compassion, and integrity,

jak współczucie, prawość,

and confidence, and perseverance --

pewność siebie i wytrwałość.

all of that wrapped up in an unconditional love

Wszystko z dodatkiem bezwarunkowej miłości,

that only a grandmother can give.

do której zdolna jest tylko babcia.

I was also fortunate enough to be cherished and encouraged

Na swoje szczęście cenili mnie i zachęcali

by some strong male role models as well,

również mężczyźni mogący świecić przykładem,

including my father, my brother, uncles and grandfathers.

jak mój ojciec, brat, wujowie i dziadkowie.

The men in my life taught me some important things, as well.

Mężczyźni nauczyli mnie wielu ważnych rzeczy.

They taught me about what a respectful relationship

Nauczyli mnie, jak powinien wyglądać

should look like between men and women.

pełen szacunku związek między kobietą i mężczyzną.

They taught me about what a strong marriage feels like:

Nauczyli mnie, jak wyglądają silne małżeństwa.

that it's built on faith and commitment

Że zbudowane są na wierze i oddaniu,

and an admiration for each other's unique gifts.

na wzajemnym podziwie dla wyjątkowych cech partnera.

They taught me about what it means

Nauczyli mnie,

to be a father

co znaczy być ojcem

and to raise a family.

i dbać o rodzinę.

And not only to invest in your own home

Nie tylko inwestować we własny dom,

but to reach out and help raise kids

ale pomagać w wychowaniu dzieci

in the broader community.

w szerszej społeczności.

And these were the same qualities

Takich właśnie cech

that I looked for in my own husband,

szukałam u męża,

Barack Obama.

Baracka Obamy.

And when we first met,

Z początku naszej znajomości

one of the things that I remember is that he took me out on a date.

najlepiej zapamiętałam pewną randkę.

And his date was to go with him to a community meeting.

Zabrał mnie na zebranie osiedlowe.

(Laughter)

(Śmiech)

I know, how romantic.

Ale romantycznie, wiem.

(Laughter)

(Śmiech)

But when we met, Barack was a community organizer.

Wówczas Barack był działaczem społecznym.

He worked, helping people to find jobs

Pomagał ludziom szukać pracy

and to try to bring resources into struggling neighborhoods.

i organizował zaopatrzenie dla biednych dzielnic.

As he talked to the residents in that community center,

Rozmawiając z zebranymi mieszkańcami,

he talked about two concepts.

mówił o dwóch koncepcjach:

He talked about "the world as it is" and "the world as it should be."

"świat obecny" i "świat, jaki być powinien".

And I talked about this throughout the entire campaign.

Mówiłam o tym w czasie kampanii wyborczej.

What he said, that all too often,

Powiedział, że zbyt często

is that we accept the distance between those two ideas.

zgadzamy się na rozbieżności między tymi światami.

And sometimes we settle for the world as it is,

Czasem godzimy się na obecny świat,

even when it doesn't reflect our values and aspirations.

nawet jeśli nie odzwierciedla naszych wartości i aspiracji.

But Barack reminded us on that day,

Barack przypomniał tamtego dnia

all of us in that room, that we all know

wszystkim zebranym, że wiemy,

what our world should look like.

jak powinien wyglądać świat.

We know what fairness and justice and opportunity look like.

Wiemy, jak wygląda uczciwość, sprawiedliwość i szanse.

We all know.

Każdy to wie.

And he urged the people in that meeting,

Zachęcał zebranych

in that community,

i ludzi z tej okolicy,

to devote themselves to closing the gap

by poświęcili się niwelowaniu rozbieżności

between those two ideas,

między tymi dwoma światami.

to work together to try to make the world as it is

Żeby pracowali razem, by zmienić

and the world as it should be, one and the same.

dwa światy w jeden.

And I think about that today because I am

Myślę o tym dzisiaj,

reminded and convinced that all of you in this school

bo wierzę, że wy, uczennice tej szkoły,

are very important parts of closing that gap.

pełnicie ważną rolę w niwelowaniu rozbieżności.

You are the women who will build the world as it should be.

To wy zbudujecie świat, jakim powinien być.

You're going to write the next chapter in history.

Napiszecie kolejny rozdział historii.

Not just for yourselves, but for your generation

Nie tylko dla siebie, ale dla swego pokolenia,

and generations to come.

i przyszłych pokoleń.

And that's why getting a good education

Dlatego dobre wykształcenie

is so important.

jest tak ważne.

That's why all of this that you're going through --

Dlatego wszystkie wasze wzloty i upadki,

the ups and the downs, the teachers that you love and the teachers that you don't --

nauczyciele, lubiani i nielubiani,

why it's so important.

mają takie znaczenie.

Because communities and countries and ultimately the world

Społeczeństwa, kraje i świat

are only as strong as the health of their women.

mają tylko tyle siły, ile zdrowia mają ich kobiety.

And that's important to keep in mind.

Trzeba o tym pamiętać.

Part of that health includes an outstanding education.

Częścią tego zdrowia jest znakomite wykształcenie.

The difference between a struggling family and a healthy one

Różnica między zdrową i patologiczną rodziną

is often the presence of an empowered woman

często polega na obecności silnej kobiety,

or women at the center of that family.

lub kobiet, w centrum rodziny.

The difference between a broken community and a thriving one

Różnica między załamaną a kwitnącą społecznością

is often the healthy respect between men and women

polega na szacunku między mężczyznami i kobietami,

who appreciate the contributions each other makes to society.

którzy doceniają wzajemny wkład w budowę społeczności.

The difference between a languishing nation

Różnica między słabnącymi

and one that will flourish

a prosperującymi narodami

is the recognition that we need equal access to education

polega na zapewnieniu równego dostępu do edukacji

for both boys and girls.

zarówno chłopcom, jak i dziewczętom.

And this school, named after the U.K.'s first female doctor,

Ta szkoła, imienia pierwszej kobiety-lekarza w Anglii

and the surrounding buildings named for Mexican artist Frida Kahlo,

oraz otaczające budynki, imienia artystki Fridy Kahlo,

Mary Seacole,

Mary Seacole,

the Jamaican nurse known as the "black Florence Nightingale,"

jamajskiej pielęgniarki znanej jako "czarna Florence Nightingale",

and the English author, Emily Bronte,

oraz angielskiej pisarki, Emily Brontë,

honor women who fought sexism, racism and ignorance,

oddają cześć kobietom zwalczającym seksizm, rasizm i ignorancję,

to pursue their passions to feed their own souls.

by podążać za pasją karmienia własnej duszy.

They allowed for no obstacles.

One nie uznawały barier.

As the sign said back there, "without limitations."

Jak ten znak: "bez ograniczeń".

They knew no other way to live

Nie umiały żyć inaczej

than to follow their dreams.

niż podążając za marzeniami.

And having done so, these women

Dzięki temu

moved many obstacles.

usunęły wiele przeszkód.

And they opened many new doors

Otworzyły wiele drzwi

for millions of female doctors and nurses

dla milionów lekarek, pielęgniarek,

and artists and authors,

artystek i pisarek,

all of whom have followed them.

które szły ich śladem.

And by getting a good education,

Dzięki dobremu wykształceniu

you too can control your own destiny.

wy też możecie kierować własnym losem.

Please remember that.

Pamiętajcie o tym.

If you want to know the reason why I'm standing here,

Stoję tutaj

it's because of education.

dzięki wykształceniu.

I never cut class. Sorry, I don't know if anybody is cutting class.

Nigdy nie wagarowałam. Nie wiem, czy ktoś wagaruje.

I never did it.

Ja tego nie robiłam.

I loved getting As.

Uwielbiałam dostawać szóstki.

I liked being smart.

Lubiłam być bystra.

I liked being on time. I liked getting my work done.

Lubiłam przychodzić na czas. Lubiłam odrabiać lekcje.

I thought being smart was cooler than anything in the world.

Uważałam, że być bystrym, to najfajniejsza rzecz na świecie.

And you too, with these same values,

Dzięki podobnym wartościom,

can control your own destiny.

wy także możecie kierować swoim losem.

You too can pave the way.

Też możecie wytyczać drogę.

You too can realize your dreams,

Też możecie spełnić marzenia.

and then your job is to reach back

Potem musicie wyciągnąć rękę

and to help someone just like you do the same thing.

i pomóc podobnym sobie.

History proves that it doesn't matter

Historia udowadnia,

whether you come from a council estate

że pochodzenie nie ma znaczenia.

or a country estate.

że pochodzenie nie ma znaczenia.

Your success will be determined

Sukces zależy od waszego hartu ducha,

by your own fortitude,

your own confidence, your own individual hard work.

wiary w siebie i ciężkiej pracy.

That is true. That is the reality of the world that we live in.

To prawda. Taki jest świat, w którym żyjemy.

You now have control over your own destiny.

Macie kontrolę nad swoim losem.

And it won't be easy -- that's for sure.

To z pewnością nie będzie łatwe,

But you have everything you need.

ale wszelkie środki

Everything you need to succeed,

potrzebne, by odnieść sukces

you already have, right here.

macie właśnie tutaj.

My husband works in this big office.

Mój mąż pracuje w dużym gabinecie.

They call it the Oval Office.

Nazywa się Gabinet Owalny.

In the White House, there's the desk that he sits at --

W Białym Domu jego biurko

it's called the Resolute desk.

nazywa się Resolute.

It was built by the timber of Her Majesty's Ship Resolute

Zbudowane z drewna po brytyjskim okręcie HMS "Resolute"

and given by Queen Victoria.

jest darem od królowej Wiktorii.

It's an enduring symbol of the friendship between our two nations.

To trwały symbol przyjaźni między dwoma narodami.

And its name, Resolute,

Sama nazwa, Resolute, Niezachwiany,

is a reminder of the strength of character that's required

przypomina o sile charakteru

not only to lead a country,

potrzebnej nie tylko do rządzenia krajem,

but to live a life of purpose, as well.

ale też do treściwego życia.

And I hope in pursuing your dreams, you all remain resolute,

Mam nadzieję, że niezachwianie podążycie za marzeniami,

that you go forward without limits,

że pokonacie bariery

and that you use your talents -- because there are many; we've seen them;

i spożytkujecie liczne talenty.

Widzieliśmy je. Macie je.

it's there --

that you use them to create the world as it should be.

Użyjcie ich do stworzenia świata, jaki być powinien.

Because we are counting on you.

Liczymy na was.

We are counting on every single one of you

Liczymy, że każda z was

to be the very best that you can be.

da z siebie wszystko.

Because the world is big.

Świat jest wielki

And it's full of challenges.

i pełen wyzwań.

And we need strong, smart, confident young women

Potrzeba nam silnych, bystrych, pewnych siebie kobiet,

to stand up and take the reins.

by powstały i przejęły wodze.

We know you can do it. We love you. Thank you so much.

Wiemy, że potraficie. Kochamy was. Dziękuję bardzo.

(Applause)

(Brawa)