Dayananda Saraswati: The profound journey of compassion

Vertaald door: Arno Ottevanger Nagekeken door: Rudolf Penninkhof

A human child is born,

Wanneer een kind wordt geboren

and for quite a long time

is het lange tijd

is a consumer.

een consument.

It cannot be consciously a contributor.

Het kan niet bewust een bijdrage leveren.

It is helpless.

Het is hulpeloos.

It doesn't know how to survive,

Het weet zelfs niet hoe het moet overleven,

even though it is endowed with an instinct to survive.

ook al bezit het van nature een overlevingsinstinct.

It needs the help of mother, or a foster mother, to survive.

Het heeft de hulp van de moeder of een pleegmoeder nodig om te overleven.

It can't afford to doubt the person who tends the child.

Het kind kan het zich niet veroorloven om diegene die hem verzorgt in twijfel te trekken.

It has to totally surrender,

Het moet zich volledig overgeven.

as one surrenders to an anesthesiologist.

Zoals iemand zich overgeeft aan een anesthesist.

It has to totally surrender.

Het moet zich volledig overgeven.

That implies a lot of trust.

Daar is veel vertrouwen voor nodig.

That implies the trusted person

Het houdt ook in dat de vertrouwde persoon

won't violate the trust.

dit vertrouwen niet zal schaden.

As the child grows,

Terwijl het kind opgroeit,

it begins to discover

begint het te ontdekken

that the person trusted is violating the trust.

dat de vertrouwde persoon het vertrouwen aan het schaden is.

It doesn't know even the word "violation."

Het kent niet eens het woord schaden.

Therefore, it has to blame itself,

Daar geeft het kind zichzelf de schuld van.

a wordless blame,

Een schuld zonder woorden,

which is more difficult to really resolve --

die erg moeilijk echt op te lossen is,

the wordless self-blame.

dit zelfverwijt zonder woorden.

As the child grows to become an adult:

Terwijl het kind opgroeit tot een volwassene,

so far, it has been a consumer,

is het tot die tijd steeds een consument geweest,

but the growth of a human being

maar de ontwikkeling van een mens,

lies in his or her capacity to contribute,

ligt in zijn of haar vermogen om een bijdrage te leveren,

to be a contributor.

iemand te zijn die iets bijdraagt.

One cannot contribute unless one feels secure,

Men kan geen bijdrage leveren tenzij men zich zeker voelt,

one feels big,

tenzij men zich groot voelt,

one feels: I have enough.

tenzij men voelt: ik heb genoeg.

To be compassionate is not a joke.

Compassievol zijn is geen grapje.

It's not that simple.

Zo simpel is het niet.

One has to discover a certain bigness in oneself.

Men moet een zekere grootsheid in zichzelf ontdekken.

That bigness should be centered on oneself,

Die grootsheid zou een centrale plek moeten hebben in jezelf,

not in terms of money,

niet in termen van geld,

not in terms of power you wield,

niet in termen van macht die je uitoefent,

not in terms of any status that you can command in the society,

niet in termen van wat voor status dan ook die je in de maatschappij afgedwongen hebt,

but it should be centered on oneself.

maar het zou een centrale plekken moeten hebben in jezelf.

The self: you are self-aware.

Het Zelf, je bent je bewust van jezelf.

On that self, it should be centered -- a bigness, a wholeness.

In dat Zelf zou deze grootsheid, deze compleetheid een centrale plek moeten hebben,

Otherwise, compassion is just a word and a dream.

anders bestaat compassie slechts uit een woord en een droom.

You can be compassionate occasionally,

Je kunt nu en dan eens compassievol zijn,

more moved by empathy

meer geraakt door empathie

than by compassion.

dan door compassie.

Thank God we are empathetic.

Godzijdank zijn we empathisch.

When somebody's in pain, we pick up the pain.

Wanneer iemand pijn lijdt, voelen we de pijn.

In a Wimbledon final match,

Tijdens een wedstrijd op Wimbledon, in de finale,

these two guys fight it out.

zijn er twee mannen die tegen elkaar strijden.

Each one has got two games.

Elk hebben ze twee games.

It can be anybody's game.

Die naar ieder van hen kunnen gaan.

What they have sweated so far has no meaning.

De zweetdruppels die ze tot nu toe verloren hebben, hebben geen betekenis.

One person wins.

Een van de twee wint.

The tennis etiquette is, both the players have to come to the net

De tennisetiquette schrijft voor dat de twee spelers naar het net moeten komen

and shake hands.

om elkaar een hand te geven.

The winner boxes the air

De winnaar gooit zijn armen in de lucht,

and kisses the ground,

kust de grond

throws his shirt as though somebody is waiting for it.

en gooit zijn shirt weg alsof iemand erop zit te wachten.

(Laughter)

(Gelach)

And this guy has to come to the net.

Deze man moet naar het net komen.

When he comes to the net,

Terwijl hij op het net afloopt,

you see, his whole face changes.

zie je de uitdrukking op zijn gezicht veranderen.

It looks as though he's wishing that he didn't win.

Het ziet eruit alsof hij liever niet had willen winnen.

Why? Empathy.

Waarom? Empathie.

That's human heart.

Dat is het menselijke hart.

No human heart is denied of that empathy.

Ieder mens-met-een-hart bezit die empathie.

No religion can demolish that by indoctrination.

Geen enkele religie kan dat vernietigen door indoctrinatie.

No culture, no nation and nationalism --

Geen enkele cultuur, geen enkele natie of geen enkel nationalisme,

nothing can touch it

niets kan het raken,

because it is empathy.

omdat het empathie is.

And that capacity to empathize

Dat vermogen om mee te leven

is the window through which you reach out to people,

is het venster waardoor je je hand uitreikt naar mensen,

you do something that makes a difference in somebody's life --

je doet iets wat een verschil maakt in iemands leven.

even words, even time.

Ook al zijn het maar woorden, of tijd.

Compassion is not defined in one form.

Compassie heeft geen bepaalde vorm.

There's no Indian compassion.

Er is geen aparte Indiase compassie.

There's no American compassion.

Er is geen aparte Amerikaanse compassie.

It transcends nation, the gender, the age.

Het overstijgt natie, geslacht en leeftijd.

Why? Because it is there in everybody.

Waarom? Omdat het in iedereen aanwezig is.

It's experienced by people occasionally.

Het wordt door mensen zo nu en dan ervaren.

Then this occasional compassion,

Over deze incidentele compassie

we are not talking about --

hebben we het niet.

it will never remain occasional.

Het zal nooit incidenteel blijven.

By mandate, you cannot make a person compassionate.

Je kunt iemand niet compassievol maken op bevel.

You can't say, "Please love me."

Je kunt niet zeggen: "Hou alsjeblieft van me."

Love is something you discover.

Liefde ontdek je.

It's not an action,

Het is geen handeling,

but in the English language, it is also an action.

maar in de Engelse taal is het ook een handeling.

I will come to it later.

Ik kom hier later op terug.

So one has got to discover a certain wholeness.

Iemand moet dus een zekere compleetheid in zichzelf ontdekken.

I am going to cite the possibility of being whole,

Ik noem de mogelijkheid om compleet te zijn,

which is within our experience, everybody's experience.

die deel uitmaakt van onze ervaring, van iedereens ervaring.

In spite of a very tragic life,

Ondanks een tragisch leven

one is happy in moments which are very few and far between.

kan iemand zich op bepaalde momenten toch gelukkig voelen.

And the one who is happy,

En degene die gelukkig is,

even for a slapstick joke,

ook al is het maar om een slapstick grap,

accepts himself and also the scheme of things in which one finds oneself.

accepteert zichzelf en ook het grote geheel waarin hij zich bevindt.

That means the whole universe,

Dat wil zeggen, het hele universum

known things and unknown things.

dingen die gekend zijn en onbekende dingen.

All of them are totally accepted

Alles is volledig geaccepteerd

because you discover your wholeness in yourself.

omdat je de compleetheid in jezelf ontdekt.

The subject -- "me" --

Het onderwerp, ik,

and the object -- the scheme of things --

en het object, het grote geheel,

fuse into oneness,

vloeien samen tot een eenheid,

an experience nobody can say, "I am denied of,"

een ervaring waarvan niemand kan zeggen: "Die behoort niet aan mij toe."

an experience common to all and sundry.

Een universele ervaring voor iedereen, zonder onderscheid.

That experience confirms that, in spite of all your limitations --

Die ervaring bevestigt dat je ondanks al je beperkingen,

all your wants, desires, unfulfilled, and the credit cards

al je behoeftes, onvervulde wensen, en credit cards,

and layoffs

en ontslagen,

and, finally, baldness --

en uiteindelijk kaalheid,

you can be happy.

je toch gelukkig kunt zijn.

But the extension of the logic is

Uit die logica vloeit voort

that you don't need to fulfill your desire to be happy.

dat je niet je wensen hoeft te vervullen om gelukkig te zijn.

You are the very happiness, the wholeness that you want to be.

Je bent zelf het geluk, de compleetheid, die je wilt zijn.

There's no choice in this:

Er is geen keuze.

that only confirms the reality

Dat bevestigt de realiteit,

that the wholeness cannot be different from you,

dat de compleetheid niet anders kan zijn dan jezelf,

cannot be minus you.

niet los van jezelf kan zijn.

It has got to be you.

Jij bent het.

You cannot be a part of wholeness

Je kunt niet een onderdeel van compleetheid zijn,

and still be whole.

en nog steeds compleet zijn.

Your moment of happiness reveals that reality,

Dat moment van geluk onthult die realiteit,

that realization, that recognition:

dat besef, die herkenning.

"Maybe I am the whole.

Misschien ben ik compleet.

Maybe the swami is right.

Misschien heeft de swami gelijk.

Maybe the swami is right." You start your new life.

Misschien heeft de swami gelijk. Je begint met je nieuwe leven.

Then everything becomes meaningful.

En dan krijgt alles betekenis.

I have no more reason to blame myself.

Ik heb geen reden meer om mezelf de schuld te geven.

If one has to blame oneself, one has a million reasons plus many.

Als iemand zichzelf de schuld wil geven, zijn er wel een miljoen redenen

But if I say, in spite of my body being limited --

maar als ik zeg, ondanks dat mijn lichaam beperkingen heeft,

if it is black it is not white, if it is white it is not black:

als het zwart is, is het niet wit - als het wit is, is het niet zwart,

body is limited any which way you look at it. Limited.

hoe je er ook naar kijkt, een lichaam heeft beperkingen. Is beperkt.

Your knowledge is limited, health is limited,

Je kennis is beperkt, gezondheid kent beperkingen

and power is therefore limited,

en je kracht is daarom beperkt,

and the cheerfulness is going to be limited.

en de blijmoedigheid zal beperkt zijn.

Compassion is going to be limited.

Aan compassie zullen grenzen zitten.

Everything is going to be limitless.

Aan alles zullen limieten zitten.

You cannot command compassion

Je kunt compassie niet bevelen

unless you become limitless, and nobody can become limitless,

tenzij je zelf zonder beperkingen zou worden, en niemand kan grenzeloos wórden,

either you are or you are not. Period.

je bent het of je bent het niet. Punt.

And there is no way of your being not limitless too.

En er bestaat geen manier om niet grenzeloos te zijn.

Your own experience reveals, in spite of all limitations, you are the whole.

Je eigen ervaring onthult dat je ondanks alle beperkingen compleet bent.

And the wholeness is the reality of you

En deze compleetheid is jouw realiteit

when you relate to the world.

waarmee je de wereld tegemoet treedt.

It is love first.

Het gaat eerst om de liefde.

When you relate to the world,

Wanneer je de wereld tegemoet treedt,

the dynamic manifestation of the wholeness

is de dynamische manifestatie van deze compleetheid,

is, what we say, love.

hetgeen wij liefde noemen.

And itself becomes compassion

Deze liefde wordt compassie

if the object that you relate to evokes that emotion.

als het object dat je tegemoet treedt die emotie tot gevolg heeft.

Then that again transforms into giving, into sharing.

Dat verandert vervolgens weer in geven en in delen.

You express yourself because you have compassion.

Je drukt jezelf uit omdat je compassie voelt.

To discover compassion, you need to be compassionate.

Om compassie te ontdekken, moet je compassievol zijn.

To discover the capacity to give and share,

Om het vermogen van geven en delen te ontdekken,

you need to be giving and sharing.

moet je geven en delen.

There is no shortcut: it is like swimming by swimming.

Er is geen makkelijkere manier. Het is als zwemmen door te zwemmen.

You learn swimming by swimming.

Je leert zwemmen door te zwemmen.

You cannot learn swimming on a foam mattress and enter into water.

Zwemmen leer je niet door op een opblaasmatras het water in te gaan.

(Laughter)

(Gelach)

You learn swimming by swimming. You learn cycling by cycling.

Zwemmen leer je door te zwemmen. Fietsen leer je door te fietsen.

You learn cooking by cooking,

Koken leer je door te koken,

having some sympathetic people around you

terwijl je wat sympathieke vrienden om je heen hebt

to eat what you cook.

die opeten wat je gekookt hebt.

(Laughter)

(Gelach)

And, therefore, what I say,

En daarom zeg ik,

you have to fake it and make it.

je moet net doen alsof en het daarna gewoon doen.

(Laughter)

(Gelach)

You need to.

Echt waar.

My predecessor meant that.

Mijn voorganger meende dat.

You have to act it out.

Je moet het in de praktijk brengen.

You have to act compassionately.

Je moet je compassievol gedragen.

There is no verb for compassion,

Er is geen werkwoord voor compassie,

but you have an adverb for compassion.

maar wel een bijvoeglijk naamwoord.

That's interesting to me.

Dat vind ik interessant.

You act compassionately.

Je gedraagt je op een compassievolle manier.

But then, how to act compassionately if you don't have compassion?

Maar hoe handel je op compassievolle wijze als je geen compassie voelt?

That is where you fake.

Dat is het punt waarop je net doet alsof.

You fake it and make it. This is the mantra of the United States of America.

Je doet net alsof en doet het vervolgens. Dat is het mantra van de Verenigde Staten.

(Laughter)

(Gelach)

You fake it and make it.

Je doet alsof en doet het vervolgens.

You act compassionately as though you have compassion:

Je gedraagt je compassievol alsof je de compassie voelt,

grind your teeth,

knarst je tanden,

take all the support system.

neemt alle hulp aan,

If you know how to pray, pray.

en als je weet hoe je moet bidden, bid je.

Ask for compassion.

Vraag om compassie.

Let me act compassionately.

Laat me me compassievol gedragen.

Do it.

Doe het.

You'll discover compassion

Je zult compassie ontdekken

and also slowly a relative compassion,

en langzaamaan ook een relatieve compassie,

and slowly, perhaps if you get the right teaching,

en daarna langzamerhand, als je misschien het juiste onderricht krijgt,

you'll discover compassion is a dynamic manifestation

zul je ontdekken dat compassie een dynamische manifestatie is

of the reality of yourself, which is oneness, wholeness,

van jouw realiteit, die compleet is, eenheid is,

and that's what you are.

en dat is wat je bent.

With these words, thank you very much.

Met deze woorden wil ik afsluiten, dank u wel.

(Applause)

(Applaus)