Dayananda Saraswati: The profound journey of compassion

Çeviri: Ayşe Demirel Gözden geçirme: Müge Gür

A human child is born,

Bir insan çocuğu doğar

and for quite a long time

ve uzunca bir süre

is a consumer.

tüketici olarak yaşar.

It cannot be consciously a contributor.

Bilinçli bir şekilde hayata katılamaz.

It is helpless.

Çaresizdir

It doesn't know how to survive,

Hayatta nasıl kalacağını bile bilmez,

even though it is endowed with an instinct to survive.

hatta kendisine hayatta kalma dürtüsü bahşedilmiş olduğu halde kalamaz

It needs the help of mother, or a foster mother, to survive.

Bir annenin veya manevi bir annenin yardımı ile hayatta kalabilir

It can't afford to doubt the person who tends the child.

Kendisi ile ilgilenen kişi hakkında şüpheye düşme lüksüne sahip değildir

It has to totally surrender,

Tamamen teslim olmak zorundadır

as one surrenders to an anesthesiologist.

Aynı bir anestezi uzmanına teslim olmanız gibi

It has to totally surrender.

tamamen teslim olmak zorundadır.

That implies a lot of trust.

Bu çok fazla güven duygusu gerektirir

That implies the trusted person

Bu güvenilen kişinin

won't violate the trust.

duyulan güveni ihlal etmemesini gerektirir

As the child grows,

Çocuk büyüdükçe şunu

it begins to discover

keşfetmeye başlar;

that the person trusted is violating the trust.

güvendiği kişi güvenini ihlal etmektedir

It doesn't know even the word "violation."

hemde ihlal etmenin kelime anlamını bile bilmezken.

Therefore, it has to blame itself,

Bu sebeple, kendini suçlar...

a wordless blame,

Sessiz bir suçlamadır bu

which is more difficult to really resolve --

ki bunun çözümlenmesini daha da güçtür

the wordless self-blame.

sessiz bir kendini suçlama.

As the child grows to become an adult:

Çocuk erişkin olma yolunda büyümeye devam eder,

so far, it has been a consumer,

ki o zamana dek tüketicidir ve

but the growth of a human being

bir insanın büyümesinin altında

lies in his or her capacity to contribute,

katkıda bulunma kapasitesi, üretme kapasitesi yatar

to be a contributor.

üretken olması için bu gereklidir.

One cannot contribute unless one feels secure,

Bir insan kendini güvende hissetmezse üretici olamaz,

one feels big,

kendini büyük hissetmezse,

one feels: I have enough.

kendi içinde "ben yeteri kadarını aldım!" seklinde hissetmezse üretemez.

To be compassionate is not a joke.

Şefkatli olmak bir şaka değildir.

It's not that simple.

Bu o kadar da basit değildir.

One has to discover a certain bigness in oneself.

Bir kişi kendi içinde "büyüklüğünü" keşfetmek zorundadır.

That bigness should be centered on oneself,

Bu büyüklük kişinin içinde olmalıdır.

not in terms of money,

maddi açıdan değil,

not in terms of power you wield,

güç kullanabilme potansiyeli değil,

not in terms of any status that you can command in the society,

toplumda sahip olduğunuz statüyle elde ettiğiniz komuta gücü değil,

but it should be centered on oneself.

bu büyüklüğün kendi içinizde olması gereklidir.

The self: you are self-aware.

Kendiniz, kendinizin farkında olmalısınız

On that self, it should be centered -- a bigness, a wholeness.

İşte bu kısımda, büyüklüğünüz, bütünlüğünüz merkezinizde olmalıdır.

Otherwise, compassion is just a word and a dream.

yoksa, şefkat-merhamet sadece bir kelime ve bir rüyadan ibaret olur.

You can be compassionate occasionally,

Ara sıra şefkatli olabilirsiniz,

more moved by empathy

şevkatten ziyade empati ,

than by compassion.

empati ile hareket edersiniz

Thank God we are empathetic.

Allaha şükür ki empatiğiz.

When somebody's in pain, we pick up the pain.

Biri acı çekerken, acıyı alabiliyoruz.

In a Wimbledon final match,

Wimbledon maçlarından birinde, final maçında

these two guys fight it out.

bu iki adam savaşıyorlardı.

Each one has got two games.

Her biri ikişer maç kazanmıştı.

It can be anybody's game.

Bu herkesin maçı olabilirdi.

What they have sweated so far has no meaning.

Uğruna onca ter döktükleri şeyin aslında bir anlamı yoktu.

One person wins.

Bir kişi kazanır.

The tennis etiquette is, both the players have to come to the net

Tenis etiketi, bu iki oyuncunun da nete doğru yaklaşması

and shake hands.

ve el sıkışmalarını gerektiri.

The winner boxes the air

Kazanın havayı yumruklayıp

and kisses the ground,

ve yeri öper.

throws his shirt as though somebody is waiting for it.

t-shirtünü, sanki birisi onu bekliyormuşcasına havaya atar.

(Laughter)

(gülüşmeler)

And this guy has to come to the net.

Ve bu kişi nete doğru gelir.

When he comes to the net,

Nete gediğinde

you see, his whole face changes.

bütün yüzünün değiştiğini görebilirsiniz.

It looks as though he's wishing that he didn't win.

Sanki hiç kazanmamış olmayı dileyen bir ifade olur yüzünde.

Why? Empathy.

Neden? Empati...

That's human heart.

Bu insan kalbidir...

No human heart is denied of that empathy.

Kalbi olan hiç bir insan empatiyi inkar edemez.

No religion can demolish that by indoctrination.

Hiç bir din, yada öğreti bunu yok edemez.

No culture, no nation and nationalism --

Hiç bir kültür, ulus ve milliyetcilik

nothing can touch it

hiç bir şey buna dokunamaz

because it is empathy.

çünkü bu empatidir.

And that capacity to empathize

Ve bu empati kurma kapasitesi

is the window through which you reach out to people,

diğer insanlara ulaştığınız bir pencere gibidir,

you do something that makes a difference in somebody's life --

başka birinin hayatında farklılık yaratacak bir şey yaparsınız.

even words, even time.

Bazen kelimeler, bazen zaman.

Compassion is not defined in one form.

Şefkat sadece tek formda olmaz.

There's no Indian compassion.

Hintli şefkati diye bir şey yoktur.

There's no American compassion.

Amerikan şefkati diye bir şey yoktur.

It transcends nation, the gender, the age.

Ulus, cinsiyet, yaşın ötesine geçer.

Why? Because it is there in everybody.

Neden? Çünkü herkesin içinde vardır.

It's experienced by people occasionally.

İnsanlar tarafından bazen tecrübe edilir.

Then this occasional compassion,

Bu bazen oluşan şefkat,

we are not talking about --

hakkında konuşmadığımızdır.

it will never remain occasional.

Asla "bazen" olarak kalmaz.

By mandate, you cannot make a person compassionate.

Zorla bir insanı şefkatli yapamazsınız.

You can't say, "Please love me."

"Lütfen beni sev" diyemezsiniz

Love is something you discover.

Sevgi keşfettiğiniz bir şeydir.

It's not an action,

Bu bir hareket değildir

but in the English language, it is also an action.

ama ingilizcede aynı zamanda bir eylem anlamına da geliyor.

I will come to it later.

Buna daha sonra değineceğim.

So one has got to discover a certain wholeness.

Yani, bir kişi içindeki bütünselliği keşfetmek zorundadır.

I am going to cite the possibility of being whole,

Deneyimlerimiz arasında olan, herkesin deneyimi olan

which is within our experience, everybody's experience.

bütün olabilme ihtimalinden bahsedeceğim..

In spite of a very tragic life,

Çok trajik bir yaşama rağman

one is happy in moments which are very few and far between.

insan, arada sırada ve tek tük varolan anlarda da nutludur.

And the one who is happy,

Ve mutlu olan kişi

even for a slapstick joke,

hatta abartılı bir şakadan dolayı mutlu olsa dahi

accepts himself and also the scheme of things in which one finds oneself.

kendisini ve kendi içinde tasavvur ettiği şeylerin hepsini kabul eder.

That means the whole universe,

Bu bütün bir evren demektir

known things and unknown things.

bilinen ve bilinmeyen şeyler,

All of them are totally accepted

Bütün hepsi tamamen kabul edilmiştir

because you discover your wholeness in yourself.

çünkü kendi içinizdeki bütünselliği keşfetmişsinizdir.

The subject -- "me" --

Subje, ben,

and the object -- the scheme of things --

ve obje, tasavvur edilmiş tüm şeyler

fuse into oneness,

bir olma halinde birleşir,

an experience nobody can say, "I am denied of,"

hiç kimsenin "Ben inkar ediyorum" diyemeyeceği bir deneyim

an experience common to all and sundry.

hepimize ait ve ufak tefek muhtelif deneyimler.

That experience confirms that, in spite of all your limitations --

Bu deneyim, bütün kısıtlamalarınıza rağmen, şunu teyid eder,

all your wants, desires, unfulfilled, and the credit cards

bütün istekleriniz, arzularınız, boşluklarınız ve kredi kartlarınız,

and layoffs

işten çıkarılmalarınız,

and, finally, baldness --

ve en son olarak da kelliğinize rağmen

you can be happy.

mutlu olabilirsiniz.

But the extension of the logic is

Fakat bu mantıkla bakışımız genişletildiğinde

that you don't need to fulfill your desire to be happy.

sizler mutlu olma arzunuzu gidermeye ihtiyaç duymazsınız.

You are the very happiness, the wholeness that you want to be.

Sizler olmak istediğiniz o büyük mutluluk ve bütünlüksünüz.

There's no choice in this:

Bunda bir seçim hakkınız da yok.

that only confirms the reality

Bu, sadece, gerçeği tasdik eden

that the wholeness cannot be different from you,

o bütünlüğün sizden değişik olamayacağıdır,

cannot be minus you.

sizden çıkartılamaz

It has got to be you.

siz olmak zorundadır

You cannot be a part of wholeness

Bütünlüğün bir parçası olup da

and still be whole.

hala bütün olunamaz.

Your moment of happiness reveals that reality,

İşte o mutluluk anlarınız bu gerçeği ortaya çıkarır,

that realization, that recognition:

bunu farketmenizi, bunu tanımanızı sağlar.

"Maybe I am the whole.

Belki ben bütünün kendisiyim.

Maybe the swami is right.

Belki Hintli din bilgini haklı.

Maybe the swami is right." You start your new life.

Belki bu konuşan hinti din bilgini haklı. Yeni bir hayata başlarsınız.

Then everything becomes meaningful.

İşte o zaman herşey bir anlam kazanır.

I have no more reason to blame myself.

Kendimi suçlamak için daha fazla sebebim yok.

If one has to blame oneself, one has a million reasons plus many.

Birisi kendisini suçlayacaksa, milyonlarca sebebi vardır zaten,

But if I say, in spite of my body being limited --

ama ben "bu limitli bedenime rağmen" dersem;

if it is black it is not white, if it is white it is not black:

bedenim siyah, beyaz değil; bedenim beyaz, siyah değil,

body is limited any which way you look at it. Limited.

bedeniniz, bakış açınıza göre limitlidir. Limitlidir.

Your knowledge is limited, health is limited,

Bilginiz de limitlidir, sağlığınız da limitlidir,

and power is therefore limited,

ve dolayısı ile güç de limitlidir,

and the cheerfulness is going to be limited.

ve mutluluğunuz da limitli olacaktır.

Compassion is going to be limited.

Şefkat de limitli olacaktır.

Everything is going to be limitless.

Herşey limitSİZ olacaktır.

You cannot command compassion

Limitsiz olmadığınız sürece şefkati idare edemezsiniz

unless you become limitless, and nobody can become limitless,

limitsiz olmadığınız sürece ve kimse limitsizleşemez.

either you are or you are not. Period.

ya öylesinizdir, ya değil. Nokta.

And there is no way of your being not limitless too.

Ve limitsiz olmamanın da bir yolu yoktur.

Your own experience reveals, in spite of all limitations, you are the whole.

Kendi deneyimleriniz açığa çıkarıyor ki, tüm limitlerinize rağmen, bütünsünüz.

And the wholeness is the reality of you

Ve dünya ile ilişkinizde de

when you relate to the world.

sizin gerçekliğiniz, bu bütünlüğünüzdür

It is love first.

Sevgi öncedir.

When you relate to the world,

Dünya ile ilişkinizde

the dynamic manifestation of the wholeness

bu bütünlüğünüzün dinamik olarak ortaya çıkaracağı şey ise

is, what we say, love.

Sevgi-AŞK dediğimiz şeydir.

And itself becomes compassion

Ve eğer ilişkide olduğunuz obje o duyguyu size çağrıştırıyorsa

if the object that you relate to evokes that emotion.

kişi şefkatin kendisi olur.

Then that again transforms into giving, into sharing.

Sonra bu sizi veren ve paylaşan olma yönünde değiştirir.

You express yourself because you have compassion.

Şefkatiniz olduğu için kendinizi ifade edersiniz.

To discover compassion, you need to be compassionate.

Şefkati keşfetmek için, şefkatli olmak zorundasınız.

To discover the capacity to give and share,

Verme ve paylaşma kapasitenizi keşfetmek için

you need to be giving and sharing.

veren ve paylaşan kişi olmalısınız.

There is no shortcut: it is like swimming by swimming.

Kısa bir yolu yok. Bu, yüzerek yüzmeyi öğrenmek gibidir.

You learn swimming by swimming.

Yüzmeyi yüzerek öğrenirsiniz.

You cannot learn swimming on a foam mattress and enter into water.

Köpükle dolu bir şilte üstünde yüzmeyi öğrenip daha sonra suya giremezsiniz.

(Laughter)

(gülüşmeler)

You learn swimming by swimming. You learn cycling by cycling.

Yüzerek yüzmeyi öğrenir, bisiklete binerek bisiklet kullanmayı öğrenirsiniz.

You learn cooking by cooking,

Yemek yaparak yemek yapmayı,

having some sympathetic people around you

çevrenize sempatik insanları da alarak

to eat what you cook.

pişirdiklerinizi onlarla yiyerek öğrenirsiniz.

(Laughter)

gülüşmeler

And, therefore, what I say,

Ve, bundan dolayı, diyorum ki,

you have to fake it and make it.

bunu yapıyormuş gibi yaparak yapın. Numara yapın ve sonra yapın.

(Laughter)

(gülüşmeler)

You need to.

Bunu yapmanız gerekiyor.

My predecessor meant that.

Benim atalarım bunu anlattı.

You have to act it out.

Bunu dışa vurmalısınız.

You have to act compassionately.

Şefkatle hareket etmelisiniz.

There is no verb for compassion,

Şefkat için bir fiil yoktur,

but you have an adverb for compassion.

ama şefkat için bir zarf (belirteç) vardır.

That's interesting to me.

Bu bana ilginç gelir.

You act compassionately.

Şefkatle davranırsınız. Şefkatli olursunuz.

But then, how to act compassionately if you don't have compassion?

Ama sonra şu var, şefkatiniz yoksa, nasıl şefkatli davranabilirsiniz?

That is where you fake.

İşte bu noktada numara yapacaksınız.

You fake it and make it. This is the mantra of the United States of America.

Yapıyormuş gibi yapın ve yapın. USA 'da mantra (öz.'le dua'da çok tekrarlanan söz) budur.

(Laughter)

gülüşmeler

You fake it and make it.

Yapıyormuş gibi yapın ve yapın.

You act compassionately as though you have compassion:

Şefkatiniz varmış gibi şefkatli davranın

grind your teeth,

dişlerinizi gıcırdatın,

take all the support system.

bütün destek sistemini alın,

If you know how to pray, pray.

dua etmeyi biliyorsanız, edin.

Ask for compassion.

Şefkat dileyin.

Let me act compassionately.

"Şefkatle davranmama izin ver..."

Do it.

Yapın bunu.

You'll discover compassion

Sizde şefkati keşfedeceksiniz.

and also slowly a relative compassion,

Yavaşca kısmen şefkati

and slowly, perhaps if you get the right teaching,

ve yavaşca, eğer doğru eğitimi alırsanız, muhtemelen

you'll discover compassion is a dynamic manifestation

şefkatin dinamik alametlerini belirtilerini keşfedeceksiniz

of the reality of yourself, which is oneness, wholeness,

kendi gerçekliğinizi, BİRliğinizi, bütünlüğünüzü

and that's what you are.

olduğunuz şeyi keşfedeceksiniz.

With these words, thank you very much.

Bu kelimelerle, size çok teşekkür ediyorum.

(Applause)

Alkışlar