Capitalism will eat democracy -- unless we speak up | Yanis Varoufakis

Vertaald door: Axel Saffran Nagekeken door: Peter van de Ven

Democracy.

Democratie.

In the West,

In het Westen maken we de kolossale fout haar voor lief te nemen.

we make a colossal mistake taking it for granted.

We see democracy

We zien democratie

not as the most fragile of flowers that it really is,

niet als de fragiele bloem die het in werkelijkheid is,

maar we zien haar als deel van ons maatschappelijk interieur.

but we see it as part of our society's furniture.

We tend to think of it as an intransigent given.

We beschouwen het meestal als een onaantastbaar gegeven.

We mistakenly believe that capitalism begets inevitably democracy.

We geloven abusievelijk dat kapitalisme onvermijdelijk leidt tot democratie.

It doesn't.

Dat is niet zo.

Singapore's Lee Kuan Yew and his great imitators in Beijing

Lee Kuan Yew in Singapore en zijn grote imitatoren in Peking

have demonstrated beyond reasonable doubt

hebben onomstotelijk aangetoond

that it is perfectly possible to have a flourishing capitalism,

dat het heel goed mogelijk is om een bloeiend kapitalisme

spectacular growth,

en spectaculaire groei

while politics remains democracy-free.

te combineren met politiek die vrij is van enige democratie.

Indeed, democracy is receding in our neck of the woods,

Sterker nog: democratie is op haar retour

in onze eigen contreien, hier in Europa.

here in Europe.

Earlier this year, while I was representing Greece --

Eerder dit jaar, toen ik Griekenland vertegenwoordigde --

the newly elected Greek government --

de nieuw gekozen Griekse regering --

in the Eurogroup as its Finance Minister,

in de Eurogroep, als Minister van Financiën,

I was told in no uncertain terms that our nation's democratic process --

werd mij onomwonden verteld dat ons nationale democratische proces --

our elections --

onze verkiezingen --

could not be allowed to interfere

niet in de weg mocht staan van het economische beleid

with economic policies that were being implemented in Greece.

dat in Griekenland werd geïmplementeerd.

At that moment,

Op dat moment had ik het gevoel

I felt that there could be no greater vindication of Lee Kuan Yew,

dat Lee Kuan Yew en de Chinese Communistische Partij

or the Chinese Communist Party,

volledig in het gelijk werden gesteld,

indeed of some recalcitrant friends of mine who kept telling me

evenals enkele recalcitrante vrienden die mij voortdurend vertelden

that democracy would be banned if it ever threatened to change anything.

dat democratie verboden zou worden zodra ze iets zou dreigen te veranderen.

Tonight, here, I want to present to you

Ik wil hier vanavond een lans breken

an economic case for an authentic democracy.

voor de economische noodzaak van authentieke democratie.

I want to ask you to join me in believing again

Ik wil jullie vragen om samen met mij weer te gaan geloven

that Lee Kuan Yew,

dat Lee Kuan Yew,

the Chinese Communist Party

de Chinese Communistische Partij

and indeed the Eurogroup

en ook de Eurogroep

are wrong in believing that we can dispense with democracy --

fout zitten in hun aanname dat democratie overboord kan;

that we need an authentic, boisterous democracy.

dat we een authentieke, levendige democratie nodig hebben.

And without democracy,

Zonder democratie

our societies will be nastier,

zijn onze samenlevingen onplezieriger,

our future bleak

ziet onze toekomst er grauw uit

and our great, new technologies wasted.

en zijn al onze geweldige nieuwe technologieën niet veel waard.

Speaking of waste,

Dat is zonde.

allow me to point out an interesting paradox

Net als het volgende:

er is een interessante paradox die momenteel onze economieën bedreigt.

that is threatening our economies as we speak.

I call it the twin peaks paradox.

Ik noem het de twin peaks paradox.

One peak you understand --

Een piek daarvan kent iedereen:

you know it, you recognize it --

is the mountain of debts that has been casting a long shadow

dat is de berg schulden die zijn lange schaduw werpt

over the United States, Europe, the whole world.

over de Verenigde Staten, Europa, de hele wereld.

We all recognize the mountain of debts.

Die schuldenberg herkent iedereen.

But few people discern its twin.

Weinig mensen ontwaren echter zijn tweelingbroertje.

A mountain of idle cash

Een berg sluimerend kapitaal

belonging to rich savers and to corporations,

van rijke spaarders en van bedrijven,

die te bang zijn dit te investeren

too terrified to invest it

into the productive activities that can generate the incomes

in de productieve activiteiten die de inkomens kunnen genereren

from which you can extinguish the mountain of debts

waarmee je de schuldenberg teniet kan doen

and which can produce all those things that humanity desperately needs,

en die alle dingen produceren die de mensheid hard nodig heeft,

like green energy.

zoals groene energie.

Now let me give you two numbers.

Ik geef je twee cijfers.

Gedurende de afgelopen 3 maanden

Over the last three months,

in the United States, in Britain and in the Eurozone,

hebben we in de VS, Groot Britannië en de Eurozone

we have invested, collectively, 3.4 trillion dollars

gezamenlijk 3,1 biljoen euro geïnvesteerd

on all the wealth-producing goods --

in alle welvaart brengende goederen --

things like industrial plants, machinery,

dingen als fabrieken, machines, kantoorgebouwen, scholen,

office blocks, schools,

roads, railways, machinery, and so on and so forth.

wegen, spoorlijnen, machines, enzovoort.

$3.4 trillion sounds like a lot of money

3,1 biljoen euro lijkt veel geld

until you compare it to the $5.1 trillion

tot je het vergelijkt met de 4,7 biljoen euro

that has been slushing around in the same countries,

die in diezelfde landen lag te sluimeren in onze financiële instellingen,

in our financial institutions,

doing absolutely nothing during the same period

waar het gedurende die periode geen enkele functie had

except inflating stock exchanges and bidding up house prices.

behalve hete lucht pompen in de aandelenbeurzen en de huizenmarkt.

So a mountain of debt and a mountain of idle cash

Je hebt dus een berg schulden en een berg sluimerend geld,

form twin peaks, failing to cancel each other out

twee pieken die verzuimen elkaar op te heffen

through the normal operation of the markets.

door de normale werking van de markten.

The result is stagnant wages,

Dit resulteert in stagnerende lonen,

more than a quarter of 25- to 54-year-olds in America, in Japan and in Europe

ruim een kwart van de 25- tot 54-jarigen in Amerika, Japan en Europa

out of work.

zit zonder werk.

And consequently, low aggregate demand,

Als gevolg is er een geringe totale vraag,

which in a never-ending cycle,

wat in een vicieuze cirkel het pessimisme voedt van investeerders,

reinforces the pessimism of the investors,

who, fearing low demand, reproduce it by not investing --

die uit angst voor een geringe vraag deze voeden door niet te investeren --

exactly like Oedipus' father,

net als de vader van Oedipus,

who, terrified by the prophecy of the oracle

die bang geworden door de voorspelling van het orakel

that his son would grow up to kill him,

dat zijn zoon hem later zal vermoorden,

unwittingly engineered the conditions

ongewild de voorwaarden schept

that ensured that Oedipus, his son, would kill him.

waardoor zijn zoon Oedipus hem later inderdaad vermoordt.

This is my quarrel with capitalism.

Dit is mijn probleem met kapitalisme.

Its gross wastefulness,

Het is zo zonde

all this idle cash,

dat al dit sluimerende geld

should be energized to improve lives,

niet benut wordt om levens te verbeteren,

menselijk talent te ontwikkelen

to develop human talents,

and indeed to finance all these technologies,

en alle technologie te financieren,

green technologies,

groene technologieën,

which are absolutely essential for saving planet Earth.

die absoluut noodzakelijk zijn om onze planeet te redden.

Am I right in believing that democracy might be the answer?

Heb ik gelijk als ik denk dat democratie de oplossing is?

I believe so,

Dat geloof ik,

but before we move on,

maar voordat we verder gaan:

what do we mean by democracy?

wat bedoelen we met democratie?

Aristotle defined democracy

Aristoteles definieerde democratie als een structuur

as the constitution in which the free and the poor,

waarin de vrije en arme mensen -- die de meerderheid uitmaken --

being in the majority, control government.

bepalen wie er regeert.

Now, of course Athenian democracy excluded too many.

Nu sloot de Atheense democratie te veel mensen buiten.

Women, migrants and, of course, the slaves.

Vrouwen, migranten en uiteraard de slaven.

But it would be a mistake

Maar het zou fout zijn

to dismiss the significance of ancient Athenian democracy

om het belang te negeren van de oude Atheense democratie,

on the basis of whom it excluded.

op basis van wie zij uitsloot.

What was more pertinent,

Wat relevanter was en is aan de oude Atheense democratie,

and continues to be so about ancient Athenian democracy,

was the inclusion of the working poor,

is de inclusie van de werkende armen.

who not only acquired the right to free speech,

Zij wonnen niet alleen het recht op vrije meningsuiting,

but more importantly, crucially,

maar belangrijker, en cruciaal:

they acquired the rights to political judgments

zij wonnen het recht op politieke meningen die serieus werden genomen

that were afforded equal weight

in the decision-making concerning matters of state.

in de besluitvorming inzake staatskwesties.

Now, of course, Athenian democracy didn't last long.

Nu duurde de Atheense democratie natuurlijk niet lang.

Like a candle that burns brightly, it burned out quickly.

Als een fel brandende kaars doofde zij spoedig uit.

And indeed,

Onze liberale democratieën vandaag de dag

our liberal democracies today do not have their roots in ancient Athens.

hebben hun wortels dan ook niet in het oude Athene.

They have their roots in the Magna Carta,

Zij wortelen in de Magna Carta,

in the 1688 Glorious Revolution,

in de Roemrijke Omwenteling van 1688

indeed in the American constitution.

en ook in de Amerikaanse grondwet.

Whereas Athenian democracy was focusing on the masterless citizen

Waar de Atheense democratie gericht was op de vrije burger

and empowering the working poor,

en het emanciperen van de werkende armen,

steunen onze liberale democratieën op de traditie van de Magna Carta,

our liberal democracies are founded on the Magna Carta tradition,

which was, after all, a charter for masters.

dat immers een handvest was voor heersers.

And indeed, liberal democracy only surfaced when it was possible

Liberale democratie stak dan ook pas de kop op

toen het mogelijk was de politieke sfeer volledig te scheiden van de economische,

to separate fully the political sphere from the economic sphere,

so as to confine the democratic process fully in the political sphere,

opdat het democratische proces geheel beperkt werd tot de politieke sfeer

leaving the economic sphere --

en de economische sfeer --

the corporate world, if you want --

de zakenwereld, zo je wil --

as a democracy-free zone.

een democratie-vrije zone werd.

Now, in our democracies today,

Toen in onze huidige democratieën

this separation of the economic from the political sphere,

deze scheiding begon van de economische en de politieke sfeer,

the moment it started happening,

it gave rise to an inexorable, epic struggle between the two,

ontketende dit een onvermijdelijke, epische strijd tussen deze twee,

with the economic sphere colonizing the political sphere,

waarin de economische sfeer de politieke sfeer koloniseerde

eating into its power.

en diens macht deels overnam.

Have you wondered why politicians are not what they used to be?

Heb je je ooit afgevraagd waarom politici niet meer zijn wat ze ooit waren?

It's not because their DNA has degenerated.

Dat is niet omdat hun dna gedegenereerd is.

(Laughter)

(Gelach)

It is rather because one can be in government today and not in power,

Dat is omdat men tegenwoordig kan regeren zonder de macht te hebben:

because power has migrated from the political to the economic sphere,

de macht is verplaatst van de politieke naar de economische sfeer,

which is separate.

die er los van staat.

Indeed,

Ik had het over mijn probleem met het kapitalisme.

I spoke about my quarrel with capitalism.

If you think about it,

Dat kun je zo zien:

it is a little bit like a population of predators,

het is als een populatie roofdieren

die zo succesvol zijn in het decimeren van de prooi die hun voedsel is,

that are so successful in decimating the prey that they must feed on,

that in the end they starve.

dat ze uiteindelijk verhongeren.

Similarly,

Op vergelijkbare wijze heeft de economische sfeer

the economic sphere has been colonizing and cannibalizing the political sphere

de politieke sfeer gekoloniseerd en gekannibaliseerd,

to such an extent that it is undermining itself,

zozeer dat ze zichzelf ondermijnt

en economische crisis veroorzaakt.

causing economic crisis.

Corporate power is increasing,

De macht van bedrijven neemt toe,

political goods are devaluing,

politieke goederen dalen in waarde,

inequality is rising,

ongelijkheid neemt toe,

aggregate demand is falling

totale vraag neemt af

and CEOs of corporations are too scared to invest the cash of their corporations.

en CEO's van bedrijven durven het geld van hun bedrijven niet te investeren.

So the more capitalism succeeds in taking the demos out of democracy,

Hoe meer dus het kapitalisme de demos uit democratie weet te halen,

the taller the twin peaks

des te hoger de twee pieken

and the greater the waste of human resources

en des te groter de verspilling van menselijke hulpbronnen

and humanity's wealth.

en menselijke welvaart.

Clearly, if this is right,

Het is duidelijk: als dit klopt,

we must reunite the political and economic spheres

moeten we de politieke en economische sferen herenigen

and better do it with a demos being in control,

maar dan wel met een demos aan de macht,

like in ancient Athens except without the slaves

zoals in het oude Athene, maar dan zonder de slaven

or the exclusion of women and migrants.

en de buitensluiting van vrouwen en migranten.

Now, this is not an original idea.

Dit is geen origineel idee.

The Marxist left had that idea 100 years ago

De Marxisten hadden dit idee 100 jaar geleden

and it didn't go very well, did it?

en dat verliep niet zo geweldig.

The lesson that we learned from the Soviet debacle

De les die wij kunnen trekken uit het Sovjet-debacle,

is that only by a miracle will the working poor be reempowered,

is dat enkel door een wonder de armen geëmancipeerd kunnen worden

as they were in ancient Athens,

zoals in het oude Athene,

without creating new forms of brutality and waste.

zonder nieuwe vormen van wreedheid en verspilling te scheppen.

But there is a solution:

Maar er is een oplossing:

eliminate the working poor.

elimineer de werkende armen.

Capitalism's doing it

Het kapitalisme doet het

by replacing low-wage workers with automata, androids, robots.

door arbeiders te vervangen door automaten, androids en robots.

The problem is

Het probleem is

that as long as the economic and the political spheres are separate,

dat zolang de economische en politieke sferen gescheiden zijn,

automation makes the twin peaks taller,

automatisering ervoor zorgt dat de twee pieken groeien,

the waste loftier

de verspilling toeneemt,

and the social conflicts deeper,

en de sociale conflicten verergert,

including --

inclusief -- spoedig, denk ik --

soon, I believe --

in places like China.

in landen als China.

So we need to reconfigure,

We moeten dus herconfigureren.

we need to reunite the economic and the political spheres,

We moeten de economische en politieke sferen weer bijeen brengen,

but we'd better do it by democratizing the reunified sphere,

maar dan wel door de herenigde sfeer te democratiseren,

lest we end up with a surveillance-mad hyperautocracy

anders hebben we straks een hyper-autocratische surveillancestaat

that makes The Matrix, the movie, look like a documentary.

die de film De Matrix een documentaire doet lijken.

(Laughter)

(Gelach)

So the question is not whether capitalism will survive

De vraag is dus niet of het kapitalisme

de technologische innovaties die het voortbrengt, zal overleven.

the technological innovations it is spawning.

The more interesting question

Interessanter is de vraag wat er volgt op kapitalisme:

is whether capitalism will be succeeded by something resembling a Matrix dystopia

een Matrix-achtige dystopie,

or something much closer to a Star Trek-like society,

óf iets dat lijkt op een Star Trek-samenleving,

where machines serve the humans

waarin machines mensen dienen

and the humans expend their energies exploring the universe

en de mensen hun energie stoppen in het verkennen van het universum

and indulging in long debates about the meaning of life

en zich verliezen in lange debatten over de zin van het leven,

in some ancient, Athenian-like, high tech agora.

in een soort oud-Atheense high tech-agora.

I think we can afford to be optimistic.

Ik denk dat we optimistisch mogen zijn.

But what would it take,

Maar wat is ervoor nodig,

what would it look like

hoe zou dat eruit zien,

to have this Star Trek-like utopia, instead of the Matrix-like dystopia?

om zo'n Star Trek-achtige utopie te hebben in plaats van de Matrix-dystopie?

In practical terms,

Praktisch gezien --

allow me to share just briefly,

laat ik even een paar voorbeelden geven.

a couple of examples.

Op het niveau van de onderneming --

At the level of the enterprise,

imagine a capital market,

stel je een kapitaalmarkt voor

where you earn capital as you work,

waarin je door te werken kapitaal verdient

and where your capital follows you from one job to another,

en waar je kapitaal je volgt van de ene baan naar de volgende,

from one company to another,

van bedrijf tot bedrijf,

and the company --

en het bedrijf --

whichever one you happen to work at at that time --

hetgeen waarbij je op dat moment werkt --

is solely owned by those who happen to work in it at that moment.

is volledig eigendom van hen die daar op dat moment werken.

Then all income stems from capital, from profits,

Alle inkomens vloeien dan voort uit kapitaal, uit winst,

and the very concept of wage labor becomes obsolete.

en het hele concept van loondienst is dan achterhaald.

No more separation between those who own but do not work in the company

Geen scheiding meer

tussen wie het bedrijf bezit maar er niet werkt,

and those who work but do not own the company;

en zij die er werken maar het bedrijf niet bezitten.

no more tug-of-war between capital and labor;

Geen getouwtrek meer tussen kapitaal en arbeid;

no great gap between investment and saving;

geen grote kloof tussen investeren en sparen;

indeed, no towering twin peaks.

en géén twee torenhoge pieken.

At the level of the global political economy,

Op het niveau van de mondiale politieke economie --

imagine for a moment

stel je even voor

that our national currencies have a free-floating exchange rate,

dat onze nationale munten een vrij zwevende wisselkoers hebben

with a universal, global, digital currency,

met een universele, mondiale, digitale munt

one that is issued by the International Monetary Fund,

die wordt uitgegeven door het Internationale Monetaire Fonds,

the G-20,

de G-20,

on behalf of all humanity.

ten behoeve van de gehele mensheid.

And imagine further

Stel je verder voor

that all international trade is denominated in this currency --

dat alle internationale handel plaatsvindt in deze munt --

let's call it "the cosmos,"

laten we haar 'de cosmos' noemen --

in units of cosmos --

in eenheden van cosmos.

with every government agreeing to be paying into a common fund

Verder stort elke regering in een gezamenlijk fonds

a sum of cosmos units proportional to the country's trade deficit,

een aantal eenheden cosmos ter hoogte van hun handelstekort

or indeed to a country's trade surplus.

of juist hun nationale handelsoverschot.

And imagine that that fund is utilized to invest in green technologies,

Stel je voor dat dit fonds wordt benut om te investeren in groene technologieën,

especially in parts of the world where investment funding is scarce.

met name in delen van de wereld waar men weinig te investeren heeft.

This is not a new idea.

Dit is geen nieuw idee.

It's what, effectively, John Maynard Keynes proposed

Het is feitelijk wat John Maynard Keynes

in 1944 at the Bretton Woods Conference.

in 1944 voorstelde op de Bretton Woods-conferentie.

Destijds was het probleem

The problem is

that back then, they didn't have the technology to implement it.

dat ze de technologie niet hadden om het te implementeren.

Now we do,

Nu hebben we die wel, vooral in de context

especially in the context of a reunified political-economic sphere.

van een herenigde politiek-economische sfeer.

The world that I am describing to you

De wereld die ik je beschrijf,

is simultaneously libertarian,

is tegelijkertijd libertair,

in that it prioritizes empowered individuals,

want ze benadrukt de macht van het individu,

Marxist,

Marxistisch, want ze verwijst de scheiding van kapitaal en arbeid

since it will have confined to the dustbin of history

the division between capital and labor,

naar de geschiedkundige prullenmand,

and Keynesian,

en tevens Keynesiaans ...

global Keynesian.

... mondiaal Keynesiaans.

But above all else,

Maar bovenal is het een wereld

it is a world in which we will be able to imagine an authentic democracy.

waarin we ons een authentieke democratie zullen kunnen voorstellen.

Will such a world dawn?

Komt zo'n wereld eraan?

Or shall we descend into a Matrix-like dystopia?

Of dalen we af in een Matrix-achtige dystopie?

The answer lies in the political choice that we shall be making collectively.

Het antwoord ligt in de politieke keuze die wij gezamenlijk gaan maken.

It is our choice,

Het is onze keuze,

and we'd better make it democratically.

en die kunnen we maar beter democratisch maken.

Thank you.

Dank je wel.

(Applause)

(Applaus)

Bruno Giussani: Yanis ...

Bruno Giussani: Yanis ...

It was you who described yourself in your bios as a libertarian Marxist.

Je beschreef jezelf in je bio als een libertaire Marxist.

What is the relevance of Marx's analysis today?

Welke relevantie hebben de analyses van Marx tegenwoordig?

Yanis Varoufakis: Als wat ik zojuist zei enige relevantie had,

Yanis Varoufakis: Well, if there was any relevance in what I just said,

dan is Marx relevant.

then Marx is relevant.

De hele gedachte achter hereniging van het politieke en het economische is:

Because the whole point of reunifying the political and economic is --

if we don't do it,

als we het niet doen,

then technological innovation is going to create

zal technologische innovatie de totale vraag zozeer doen afnemen --

such a massive fall in aggregate demand,

what Larry Summers refers to as secular stagnation.

wat Larry Summers noemt: 'seculaire stagnatie'.

With this crisis migrating from one part of the world,

Een crisis die over de wereld migreert,

as it is now,

zoals nu het geval is,

it will destabilize not only our democracies,

zal niet alleen onze democratieën destabiliseren,

but even the emerging world that is not that keen on liberal democracy.

maar zelfs de opkomende landen,

die niet zo happig zijn op liberale democratie.

So if this analysis holds water, then Marx is absolutely relevant.

Dus als deze analyse hout snijdt, is Marx zeker relevant.

But so is Hayek,

Maar Hayek ook,

that's why I'm a libertarian Marxist,

daarom ben ik een liberaal Marxist.

and so is Keynes,

En Keynes ook ...

so that's why I'm totally confused.

... daarom ben ik totaal in de war.

(Laughter)

(Gelach)

BG: Indeed, and possibly we are too, now.

BG: Juist ... en wij mogelijk nu ook.

(Laughter)

(Gelach)

(Applause)

(Applaus)

YV: If you are not confused, you are not thinking, OK?

YV: Als je niet verward bent, denk je niet na, oké?

BG: That's a very, very Greek philosopher kind of thing to say --

BG: Dat klinkt precies als een oude Griekse filosoof --

YV: That was Einstein, actually --

YV: Dat was Einstein, trouwens --

BG: During your talk you mentioned Singapore and China,

BG: Gedurende je talk noemde je Singapore en China,

and last night at the speaker dinner,

en gisteravond tijdens het sprekersdiner

you expressed a pretty strong opinion about how the West looks at China.

had je een heel sterke mening over hoe het Westen naar China kijkt.

Would you like to share that?

Wil je die eens herhalen?

YV: Well, there's a great degree of hypocrisy.

YV: Nou, er heerst veel hypocrisie.

In our liberal democracies, we have a semblance of democracy.

In onze liberale democratieën hebben we iets dat op democratie lijkt.

It's because we have confined, as I was saying in my talk,

We hebben de democratie volledig begrensd tot de politieke sfeer,

democracy to the political sphere,

terwijl we de sfeer waarin alle bedrijvigheid plaatsvindt,

while leaving the one sphere where all the action is --

the economic sphere --

de economische sfeer,

a completely democracy-free zone.

volledig democratie-loos houden.

In a sense,

In zekere zin --

if I am allowed to be provocative,

als ik even mag provoceren --

China today is closer to Britain in the 19th century.

lijkt China tegenwoordig meer op Groot Brittannië in de 19e eeuw.

Because remember,

Bedenk immers ...

we tend to associate liberalism with democracy --

dat we liberalisme meestal met democratie associëren,

that's a mistake, historically.

klopt historisch gezien niet.

Liberalism, liberal, it's like John Stuart Mill.

Liberalisme -- dat is als John Stuart Mill.

John Stuart Mill was particularly skeptical about the democratic process.

Die was bijzonder sceptisch over het democratische proces.

So what you are seeing now in China is a very similar process

Wat je nu in China ziet, is een proces dat erg lijkt

to the one that we had in Britain during the Industrial Revolution,

op wat we hadden in Engeland gedurende de Industriële Revolutie,

especially the transition from the first to the second.

met name de transitie van de eerste naar de tweede.

And to be castigating China

En om China te verwijten

for doing that which the West did in the 19th century,

dat het doet wat het Westen deed in de 19e eeuw,

smacks of hypocrisy.

riekt naar hypocrisie.

BG: I am sure that many people here are wondering about your experience

BG: Veel mensen zullen hier benieuwd zijn naar je ervaringen

als Minister van Financiën van Griekenland, eerder dit jaar.

as the Finance Minister of Greece earlier this year.

YV: I knew this was coming.

YV: Ik wist dat dit ging komen.

BG: Yes.

BG: Six months after,

BG: Hoe kijk je zes maanden later terug op de eerste helft van het jaar?

how do you look back at the first half of the year?

YV: Extremely exciting, from a personal point of view,

YV: Buitengewoon spannend, vanuit een persoonlijk perspectief,

and very disappointing,

en zeer teleurstellend,

because we had an opportunity to reboot the Eurozone.

want we hadden de gelegenheid tot een herstart van de Eurozone.

Not just Greece, the Eurozone.

Niet alleen Griekenland, de Eurozone.

To move away from the complacency

Om afstand te nemen van de zelfgenoegzaamheid

and the constant denial that there was a massive --

en de voortdurende ontkenning

and there is a massive architectural fault line

dat er een enorme breuklijn zat, en zit,

going through the Eurozone,

in de architectuur van de Eurozone,

which is threatening, massively, the whole of the European Union process.

die een groot gevaar vormt voor het hele proces van de Europese Unie.

We had an opportunity on the basis of the Greek program --

We hadden een kans op basis van het Griekse programma --

which by the way,

dat overigens het eerste programma was

was the first program to manifest that denial --

waarin deze ontkenning zich manifesteerde --

to put it right.

om dit te verhelpen.

Helaas koos de gevestigde macht van de Eurogroep ervoor

And, unfortunately,

the powers in the Eurozone,

in the Eurogroup,

om deze ontkenning te laten voortbestaan.

chose to maintain denial.

Maar je weet hoe het gaat.

But you know what happens.

This is the experience of the Soviet Union.

Dit is de ervaring van de Sovjet Unie.

When you try to keep alive

Als je tracht om een economisch systeem in leven te houden,

an economic system that architecturally cannot survive,

dat qua architectuur niet kan overleven,

through political will and through authoritarianism,

door politieke wil en door autoritarisme,

verleng je misschien de levensduur ervan,

you may succeed in prolonging it,

but when change happens

maar de verandering die komt

it happens very abruptly and catastrophically.

zal dan abrupt en catastrofaal zijn.

BG: What kind of change are you foreseeing?

BG: Wat voor soort verandering voorzie je?

YV: Well, there's no doubt

YV: Het staat buiten kijf

that if we don't change the architecture of the Eurozone,

dat als we de architectuur van de Eurozone niet veranderen,

the Eurozone has no future.

de Eurozone geen toekomst heeft.

BG: Did you make any mistakes when you were Finance Minister?

BG: Maakte je wel eens fouten als Minister van Financiën?

YV: Every day.

YV: Elke dag.

BG: For example? YV: Anybody who looks back --

BG: Bijvoorbeeld? YV: Iedereen die terugblikt --

(Applause)

(Applaus)

No, but seriously.

Nee, maar serieus.

If there's any Minister of Finance, or of anything else for that matter,

Elke Minister van Financiën, of van eender wat trouwens,

who tells you after six months in a job,

die je na zes maanden in dat ambt,

especially in such a stressful situation,

vooral in zo'n stressvolle situatie,

vertelt dat hij geen fouten maakte, is een gevaarlijk iemand.

that they have made no mistake, they're dangerous people.

Of course I made mistakes.

Natuurlijk maakte ik fouten.

The greatest mistake was to sign the application

De grootste fout was om de aanvraag te tekenen

for the extension of a loan agreement

voor de verlenging van een leenovereenkomst,

in the end of February.

eind februari.

I was imagining

Ik vooronderstelde dat de creditoren oprecht geïnteresseerd waren

that there was a genuine interest on the side of the creditors

in het vinden van een gemeenschappelijke basis.

to find common ground.

And there wasn't.

Dat waren ze niet.

They were simply interested in crushing our government,

Zij wilden onze overheid vermorzelen,

enkel omdat ze niet bereid waren

just because they did not want

to have to deal with the architectural fault lines

iets te doen aan de breuklijnen in de architectuur van de Eurozone

that were running through the Eurozone.

And because they didn't want to admit

en omdat ze niet wilden toegeven dat ze al vijf jaar

that for five years they were implementing a catastrophic program in Greece.

een catastrofaal programma uitvoerden in Griekenland.

We lost one-third of our nominal GDP.

We verloren eenderde van ons nominale BBP.

This is worse than the Great Depression.

Dat is erger dan de Grote Depressie.

And no one has come clean

En niemand van de troika van geldschieters

from the troika of lenders that have been imposing this policy

die dit beleid opgedrongen heeft,

to say, "This was a colossal mistake."

heeft nog toegegeven dat dit een kolossale fout was.

BG: Despite all this,

BG: Ondanks dat alles,

and despite the aggressiveness of the discussion,

en ondanks de agressie van de discussie,

you seem to be remaining quite pro-European.

lijk je nog steeds erg pro-Europees.

YV: Absolutely.

YV: Absoluut.

Look, my criticism of the European Union and the Eurozone

Kijk, mijn kritiek op de EU en de Eurozone

comes from a person who lives and breathes Europe.

komt van iemand die Europa in zijn bloed heeft zitten.

My greatest fear is that the Eurozone will not survive.

Mijn grootste angst is dat de Eurozone niet zal overleven.

Because if it doesn't,

Want als het misgaat,

the centrifugal forces that will be unleashed

zullen de centrifugale krachten die dan vrijkomen, demonisch zijn,

will be demonic,

and they will destroy the European Union.

en ze zullen de Europese Unie vernietigen.

And that will be catastrophic not just for Europe

Dat zal niet alleen voor Europa catastrofaal zijn,

but for the whole global economy.

maar voor de hele mondiale economie.

We are probably the largest economy in the world.

Wij zijn waarschijnlijk 's werelds grootste economie.

And if we allow ourselves

Als we toestaan dat we afglijden

to fall into a route of the postmodern 1930's,

naar een postmoderne versie van de dertiger jaren,

which seems to me to be what we are doing,

en daar lijkt het op,

then that will be detrimental

dan zal dat schadelijk zijn

to the future of Europeans and non-Europeans alike.

voor de toekomst van zowel Europeanen als non-Europeanen.

BG: Wij hopen vurig dat je het op dat punt mis hebt.

BG: We definitely hope you are wrong on that point.

Yanis, thank you for coming to TED.

Yanis, dank je wel voor je komst.

YV: Thank you.

YV: Dank je wel.

(Applause)

(Applaus)