Capitalism will eat democracy -- unless we speak up | Yanis Varoufakis

Çeviri: Ozan Uludağ Gözden geçirme: Merve Kılıç

Democracy.

Demokrasi.

In the West,

Batı dünyasında,

we make a colossal mistake taking it for granted.

büyük bir hata yapıyor ve demokrasiyi çantada keklik sanıyoruz.

We see democracy

Demokrasiyi,

not as the most fragile of flowers that it really is,

çiçeklerin en kırılganı olarak görmemiz gerekirken

but we see it as part of our society's furniture.

toplumun sahip olduğu eşyalardan biri gibi görüyoruz.

We tend to think of it as an intransigent given.

Onun geri alınamaz bir kazanım olduğunu düşünüyoruz.

We mistakenly believe that capitalism begets inevitably democracy.

Kapitalizmin kaçınılmaz olarak demokrasiyi doğuracağını zannediyoruz.

It doesn't.

Doğru değil bu.

Singapore's Lee Kuan Yew and his great imitators in Beijing

Singapurlu Lee Kuan Yew ve onun Pekin'deki taklitçileri,

have demonstrated beyond reasonable doubt

siyasi alanı demokrasiden mahrum bırakarak da

that it is perfectly possible to have a flourishing capitalism,

gelişen bir kapitalizme,

spectacular growth,

yüksek büyümeye sahip olmanın

while politics remains democracy-free.

pekâlâ mümkün olduğunu reddedilemez biçimde kanıtladı.

Indeed, democracy is receding in our neck of the woods,

Doğrusu, demokrasi bizim buralarda

here in Europe.

yani Avrupa'da da düşüşte.

Earlier this year, while I was representing Greece --

Bu yılın başlarında, yeni seçilen Yunan hükûmetinin

the newly elected Greek government --

Maliye Bakanı sıfatıyla

in the Eurogroup as its Finance Minister,

Eurogroup'ta Yunanistan'ı temsil ederken

I was told in no uncertain terms that our nation's democratic process --

Yunanistan'da uygulanmakta olan ekonomi politikalarına,

our elections --

ülkedeki demokratik süreç,

could not be allowed to interfere

yani seçimler yoluyla

with economic policies that were being implemented in Greece.

müdahale edilmesine izin verilemeyeceği bana net biçimde söylendi.

At that moment,

O an hissettim ki,

I felt that there could be no greater vindication of Lee Kuan Yew,

Çin Komünist Partisi ve Lee Kuan Yew

bundan daha iyi haklı çıkarılamaz.

or the Chinese Communist Party,

indeed of some recalcitrant friends of mine who kept telling me

Keza, bana demokrasinin bir şeyleri değiştirme ihtimali olsaydı

that democracy would be banned if it ever threatened to change anything.

yasaklanmış olacağını söyleyip duran dik başlı arkadaşlarım da öyle.

Tonight, here, I want to present to you

Bugün burada sizlere

an economic case for an authentic democracy.

sahici bir demokrasi için bir ekonomik görüş sunmak istiyorum.

I want to ask you to join me in believing again

Sizlerden, Lee Kuan Yew, Çin Komünist Partisi ve Eurogroup'un

that Lee Kuan Yew,

demokrasinin gözden çıkarılabileceği

the Chinese Communist Party

yanılgısına düştüğü,

and indeed the Eurogroup

sahici ve şiddetli

are wrong in believing that we can dispense with democracy --

bir demokrasiye ihtiyacımız olduğu yönündeki düşünceme,

that we need an authentic, boisterous democracy.

katılmanızı istiyorum.

And without democracy,

Demokrasi olmazsa

our societies will be nastier,

toplumlarımız daha kötü,

our future bleak

geleceğimiz kasvetli olacak.

and our great, new technologies wasted.

O muhteşem yeni teknolojiler heba olacak.

Speaking of waste,

Heba demişken

allow me to point out an interesting paradox

ekonomilerimizi tehdit eden ilginç bir paradoksa

that is threatening our economies as we speak.

değinmeme izin verin.

I call it the twin peaks paradox.

Buna, ''ikiz tepeler paradoksu'' diyorum.

One peak you understand --

Tepelerden birini,

you know it, you recognize it --

herkes biliyor ve fark ediyor.

is the mountain of debts that has been casting a long shadow

ABD, Avrupa ve tüm dünya üzerine

over the United States, Europe, the whole world.

uzun gölgesini yayan borç dağından söz ediyorum.

We all recognize the mountain of debts.

Hepimiz bu borç dağının farkındayız.

But few people discern its twin.

Ama onun ikizini çok az insan fark ediyor.

A mountain of idle cash

Atıl nakit para dağı.

belonging to rich savers and to corporations,

Zengin tasarruf sahiplerinin ve şirketlerin elde tuttuğu,

yatırıma yöneltmekten korktuğu,

too terrified to invest it

into the productive activities that can generate the incomes

gelir yaratabilecek üretken faaliyetlere ayrılsa

from which you can extinguish the mountain of debts

borç dağını eritebilecek, insanlığın ihtiyaç duyduğu her şeyi

and which can produce all those things that humanity desperately needs,

örneğin yeşil enerjiyi üretebilecek potansiyele sahip iken

like green energy.

atıl duran nakit paralar.

Now let me give you two numbers.

Size iki rakam vermek istiyorum.

Over the last three months,

Geçen üç ay içinde,

in the United States, in Britain and in the Eurozone,

ABD, Britanya ve Avro Bölgesi'nde

we have invested, collectively, 3.4 trillion dollars

refah yaratan mallara toplamda 3,4 trilyon dolar yatırdık.

on all the wealth-producing goods --

Fabrikalar, makineler,

things like industrial plants, machinery,

ofis binaları, okullar,

office blocks, schools,

otoyollar, demiryolları

roads, railways, machinery, and so on and so forth.

ve buna benzer şeylere.

$3.4 trillion sounds like a lot of money

3,4 trilyon dolar yüksek görünebilir.

until you compare it to the $5.1 trillion

Karşısına 5,1 trilyon dolar koyana kadar.

that has been slushing around in the same countries,

Hep aynı ülkeler, hep aynı finansal kurumlar

in our financial institutions,

arasında dolaşıp duran,

doing absolutely nothing during the same period

hisse senedi fiyatlarını şişirmekten ve ev fiyatlarını yükseltmekten

except inflating stock exchanges and bidding up house prices.

başka bir işe yaramayan 5,1 trilyon dolar.

So a mountain of debt and a mountain of idle cash

İşte, ikiz tepeler, borç dağı ile

form twin peaks, failing to cancel each other out

atıl para dağından oluşuyor.

Piyasanın normal işleyişiyle bunlar birbirini yok edemiyor.

through the normal operation of the markets.

The result is stagnant wages,

Sonuç ise yerinde sayan maaşlar,

more than a quarter of 25- to 54-year-olds in America, in Japan and in Europe

ABD, Japonya ve Avrupa'da 25-54 yaş grubunda 4'te 1'i aşan

out of work.

işsizlik oranı.

And consequently, low aggregate demand,

Bunun sonucunda, düşük toplam talep

which in a never-ending cycle,

ve onun sonsuz bir döngü içinde beslediği,

reinforces the pessimism of the investors,

düşük talepten korkan yatırımcının

who, fearing low demand, reproduce it by not investing --

yatırımdan kaçınmasıyla giderek artan yatırıma yönelik isteksizlik.

exactly like Oedipus' father,

Tıpkı Oedipus'un babası gibi.

who, terrified by the prophecy of the oracle

Oğlunun büyüyünce kendisini öldüreceğini

that his son would grow up to kill him,

kehanetini duyduktan sonra ödü kopan

unwittingly engineered the conditions

ama farkında olmadan oğlu Oedipus'un

that ensured that Oedipus, his son, would kill him.

kendisini öldüreceği şartları hazırlayan baba gibi.

This is my quarrel with capitalism.

İşte benim kapitalizm ile derdim bu.

Its gross wastefulness,

Bu devasa israf,

all this idle cash,

tüm bu atıl duran paralar,

should be energized to improve lives,

yaşam şartlarını, insanların yeteneklerini

to develop human talents,

geliştirmeye harcanabilir.

and indeed to finance all these technologies,

Keza, tüm bu teknolojileri, gezegenimizi kurtarmak için

green technologies,

kesinlikle gerekli olan

which are absolutely essential for saving planet Earth.

yeşil teknolojileri finanse edebilir.

Am I right in believing that democracy might be the answer?

Demokrasinin çözüm olduğunu düşünmekte haklı mıyım?

I believe so,

Öyle sanıyorum.

but before we move on,

Ama devam etmeden önce,

what do we mean by democracy?

demokrasiden kastımız ne?

Aristotle defined democracy

Aristo'ya göre demokrasi

as the constitution in which the free and the poor,

özgür yurttaşların ve yoksulların çoğunluğu oluşturarak

being in the majority, control government.

hükûmeti kontrol ettiği düzendir.

Now, of course Athenian democracy excluded too many.

Elbette, Atina demokrasisinde dışarıda bırakılanların sayısı çoktu.

Women, migrants and, of course, the slaves.

Kadınlar, göçmenler ve tabii köleler.

But it would be a mistake

Ama dışarıda bırakılanlara bakarak

to dismiss the significance of ancient Athenian democracy

Atina demokrasisinin önemini yadsımak

on the basis of whom it excluded.

hatalı olur.

What was more pertinent,

Atina demokrasisini

and continues to be so about ancient Athenian democracy,

o zaman da bugün de önemli kılan özellik,

was the inclusion of the working poor,

emekçi yoksullara dönük kapsayıcılığıdır.

who not only acquired the right to free speech,

Yalnızca ifade özgürlüğü hakkına kavuşmakla kalmadılar,

but more importantly, crucially,

hepsinden önemlisi,

they acquired the rights to political judgments

devlet meseleleriyle ilgili olarak alınan kararlarda

that were afforded equal weight

eşit ağırlığa sahip

in the decision-making concerning matters of state.

siyasi yargıda bulunma hakkını elde ettiler.

Now, of course, Athenian democracy didn't last long.

Elbette, Atina demokrasinin ömrü uzun olmadı.

Like a candle that burns brightly, it burned out quickly.

Tıpkı, hızlı parlayan ama çabuk sönen bir mum gibi.

And indeed,

Aslında,

our liberal democracies today do not have their roots in ancient Athens.

bugünün liberal demokrasileri, köklerini Atina demokrasisinden almıyor.

They have their roots in the Magna Carta,

Onların kökleri Magna Carta'ya,

in the 1688 Glorious Revolution,

muzaffer 1688 Devrimi'ne,

indeed in the American constitution.

ve Amerikan Anayasası'na dayanıyor.

Whereas Athenian democracy was focusing on the masterless citizen

Atina demokrasisi, efendisiz yurttaşı esas alıyor

and empowering the working poor,

ve emekçi yoksulları güçlendiriyordu.

our liberal democracies are founded on the Magna Carta tradition,

Liberal demokrasilerimiz ise Magna Carta geleneği üzerine inşa edildi.

which was, after all, a charter for masters.

Magna Carta da sonuçta efendilere verilen bir imtiyazdı.

And indeed, liberal democracy only surfaced when it was possible

Gerçekten de liberal demokrasi, ancak politik alanı ekonomik alandan

to separate fully the political sphere from the economic sphere,

bütünüyle ayırmak mümkün olduğunda ortaya çıktı.

so as to confine the democratic process fully in the political sphere,

Demokratik süreci bütünüyle politik alana hapsederek

leaving the economic sphere --

ekonomik alanı,

the corporate world, if you want --

şirketler dünyası da diyebilirsiniz,

as a democracy-free zone.

demokrasisiz bir alan haline getirdi.

Now, in our democracies today,

Günümüz demokrasilerinde,

this separation of the economic from the political sphere,

ekonomik alanın politik alandan ayrılması,

the moment it started happening,

ilk andan itibaren

it gave rise to an inexorable, epic struggle between the two,

bu ikisi arasında amansız bir mücadeleye neden oldu.

with the economic sphere colonizing the political sphere,

Ekonomik alan, politik alanın altını oyarak

eating into its power.

giderek onu ele geçirdi.

Have you wondered why politicians are not what they used to be?

Politikacıların neden eskisi gibi olmadığını merak ettiniz mi?

It's not because their DNA has degenerated.

Sebep DNA'larının bozulması değil.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

It is rather because one can be in government today and not in power,

Çünkü günümüzde hükûmet olmak iktidar olmak anlamına gelmiyor.

because power has migrated from the political to the economic sphere,

Çünkü iktidar politik alandan ekonomik alana geçti.

which is separate.

Yani ayrı bir alana.

Indeed,

Nitekim,

I spoke about my quarrel with capitalism.

kapitalizmle olan derdimden bahsettim.

If you think about it,

Biraz düşündüğünüzde

it is a little bit like a population of predators,

şuna benzetilebilir: Avcı nüfus, besinini temin ettiği

that are so successful in decimating the prey that they must feed on,

avları yok etmede öyle bir başarı sergiliyor ki

that in the end they starve.

sonunda açlığa mahkûm oluyor.

Similarly,

Benzer biçimde,

the economic sphere has been colonizing and cannibalizing the political sphere

ekonomik alan, politik alanı öylesine sömürgeleştiriyor

to such an extent that it is undermining itself,

ve kemiriyor ki sonuçta kendini baltalıyor

causing economic crisis.

ve ekonomik krize yol açıyor.

Corporate power is increasing,

Şirketlerin gücü artıyor.

political goods are devaluing,

Politik ürünler değersizleşiyor.

inequality is rising,

Eşitsizlik yükseliyor.

aggregate demand is falling

Toplam talep düşüyor.

and CEOs of corporations are too scared to invest the cash of their corporations.

Şirketlerin CEO'ları ellerindeki nakitle yatırım yapmaya korkuyor.

So the more capitalism succeeds in taking the demos out of democracy,

Kapitalizm demokrasiyi ''demos''suz, yani halksız hale getirmeyi başardıkça

the taller the twin peaks

ikiz tepeler uzuyor;

and the greater the waste of human resources

insan kaynakları, insanlığın refahı

and humanity's wealth.

boşa harcanıyor.

Clearly, if this is right,

Açık ki, eğer durum buysa,

we must reunite the political and economic spheres

politik ve ekonomik alanı yeniden birleştirmemiz ve bunu

and better do it with a demos being in control,

Atina demokrasisinde olduğu gibi kontrolün halkta olacağı

like in ancient Athens except without the slaves

biçimde yapmamız gerekiyor. Tabii, köleleri,

or the exclusion of women and migrants.

kadınları ve göçmenleri dışarıda bırakmaksızın.

Now, this is not an original idea.

Bu yeni bir fikir değil.

The Marxist left had that idea 100 years ago

Marksist sol, bu fikre 100 yıl önce sahipti.

and it didn't go very well, did it?

Ama pek yolunda gitmedi, değil mi?

The lesson that we learned from the Soviet debacle

Sovyet bozgunundan aldığımız ders şu ki

is that only by a miracle will the working poor be reempowered,

zulüm ve israfı yeni biçimler altında yaratmadan

emekçi yoksulları Atina'da olduğu gibi güçlendirmek

as they were in ancient Athens,

without creating new forms of brutality and waste.

ancak bir mucizeyle mümkün olabilir.

But there is a solution:

Ama bir çözüm var:

eliminate the working poor.

emekçi yoksulları ortadan kaldırmak.

Kapitalizm bunu, otomatları, androidleri ve robotları

Capitalism's doing it

by replacing low-wage workers with automata, androids, robots.

düşük ücretli işçilerin yerine koyarak bunu yapıyor.

Problem şu ki

The problem is

that as long as the economic and the political spheres are separate,

ekonomik alan ile politik alan birbirinden ayrı kaldıkça

automation makes the twin peaks taller,

otomasyon ikiz tepeleri daha da yükseltiyor,

the waste loftier

israfı arttırıyor

and the social conflicts deeper,

ve toplumsal çelişkileri derinleştiriyor.

including --

Bence bu

soon, I believe --

yakında Çin gibi ülkelerde de

in places like China.

yaşanacak.

So we need to reconfigure,

Yeniden yapılandırmaya,

we need to reunite the economic and the political spheres,

ekonomik ve politik alanları birleştirmeye ihtiyacımız var.

but we'd better do it by democratizing the reunified sphere,

Ama bunu yaparken, birleştirilen alanı demokratikleştirmeliyiz.

lest we end up with a surveillance-mad hyperautocracy

Yoksa, denetim çılgını aşırı otokratik bir rejimde buluruz kendimizi.

that makes The Matrix, the movie, look like a documentary.

Böyle olursa Matrix filmi belgesel gibi kalır.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

So the question is not whether capitalism will survive

Yani mesele, kapitalizmin teknolojik yenilikler karşısında

the technological innovations it is spawning.

hayatta kalıp kalamayacağı değil.

The more interesting question

Asıl mesele şu:

is whether capitalism will be succeeded by something resembling a Matrix dystopia

kapitalizm, yerini Matrix'i andıran bir distopyaya mı

or something much closer to a Star Trek-like society,

yoksa Star Trek'e benzer türden bir topluma mı bırakacak?

where machines serve the humans

Makinelerin insanlara hizmet ettiği,

and the humans expend their energies exploring the universe

insanların enerjilerini evreni keşfetmeye harcadığı,

and indulging in long debates about the meaning of life

Antik Yunan'daki agoraların yüksek teknolojili versiyonlarında

in some ancient, Athenian-like, high tech agora.

hayatın anlamına dair uzun tartışmalara daldığı bir topluma.

I think we can afford to be optimistic.

Bence iyimser olabiliriz.

But what would it take,

Peki, Matrix benzeri

what would it look like

bir distopya yerine

to have this Star Trek-like utopia, instead of the Matrix-like dystopia?

Star Trek'i andıran bir ütopya, neye benzer, neyi gerektirir?

In practical terms,

Pratiğe yönelik olarak,

allow me to share just briefly,

birkaç kısa örnek paylaşmama

a couple of examples.

izin verin.

At the level of the enterprise,

Girişimcilik düzeyinde,

imagine a capital market,

şöyle bir sermaye piyasası hayal edin:

where you earn capital as you work,

Çalıştıkça sermaye elde ediyorsunuz.

and where your capital follows you from one job to another,

Bir işten diğerine, bir şirketten diğerine geçerken

from one company to another,

sermayeniz de sizinle geliyor.

and the company --

Şirket,

whichever one you happen to work at at that time --

o sırada hangisinde çalışıyorsanız,

is solely owned by those who happen to work in it at that moment.

yalnızca o an orada çalışanların mülkiyetinde.

Then all income stems from capital, from profits,

Tüm maaşlar, sermayeden, kârlardan geliyor.

and the very concept of wage labor becomes obsolete.

Böylece ücretli emek fikri hükmünü kaybediyor.

No more separation between those who own but do not work in the company

Şirketin sahibi olan ama orada çalışmayanlarla,

and those who work but do not own the company;

şirkette çalışan ama sahibi olmayanlar arasındaki ayrım artık yok.

no more tug-of-war between capital and labor;

Emek ve sermaye arasındaki mücadele artık yok.

no great gap between investment and saving;

Yatırımla biriktirme arasındaki dev uçurum artık yok.

indeed, no towering twin peaks.

İkiz tepeler artık yok.

At the level of the global political economy,

Küresel politik ekonomi düzeyinde

imagine for a moment

bir an için şunu hayal edin:

that our national currencies have a free-floating exchange rate,

Ulusal para birimleri serbest döviz kura geçmiş.

with a universal, global, digital currency,

İnsanlığı temsilen IMF ya da G-20

one that is issued by the International Monetary Fund,

tarafından basılan

the G-20,

küresel, dijital bir

on behalf of all humanity.

para birimi var.

And imagine further

Hayal etmeye devam edin:

that all international trade is denominated in this currency --

Tüm uluslararası ticaret bu para birimi cinsinden,

let's call it "the cosmos,"

adına ''kozmos'' diyelim,

in units of cosmos --

kozmos cinsinden yürütülüyor.

with every government agreeing to be paying into a common fund

Her hükûmet, ülkesinin ticaret açığıyla

a sum of cosmos units proportional to the country's trade deficit,

ya da ticaret fazlasıyla orantılı olarak ortak bir fona kozmos cinsinden

or indeed to a country's trade surplus.

para yatırmayı kabul ediyor.

And imagine that that fund is utilized to invest in green technologies,

Bu fonda biriken parayla yeşil teknolojilere yatırım yapılıyor.

especially in parts of the world where investment funding is scarce.

Özellikle de dünyanın yatırım fonu kıtlığı çeken bölgelerinde.

This is not a new idea.

Bu, yeni bir fikir değil.

It's what, effectively, John Maynard Keynes proposed

John Maynard Keynes'in 1944 Bretton Woods Konferansı'nda

in 1944 at the Bretton Woods Conference.

sunduğu etkileyici öneri buydu.

The problem is

Problem şu ki,

that back then, they didn't have the technology to implement it.

o zamanlar, bunun için gereken teknolojiye sahip değillerdi.

Now we do,

Şimdi buna sahibiz.

especially in the context of a reunified political-economic sphere.

Özellikle de, birleştirilmiş politik-ekonomik alan anlamında.

The world that I am describing to you

Sizlere tarif ettiğim dünya,

is simultaneously libertarian,

aynı zamanda özgürlükçü.

in that it prioritizes empowered individuals,

Çünkü bireyin güçlendirilmesine öncelik veriyor.

Marxist,

Marksist,

since it will have confined to the dustbin of history

çünkü emek ile sermaye arasındaki ayrımı

the division between capital and labor,

tarihin çöplüğüne gönderecek.

and Keynesian,

Ve Keynesyen

global Keynesian.

küresel Keynesyen.

But above all else,

Ama her şeyden evvel,

it is a world in which we will be able to imagine an authentic democracy.

hakiki bir demokrasiyi hayal edebileceğimiz bir dünya bu.

Will such a world dawn?

Dünya böyle bir yer olabilecek mi?

Or shall we descend into a Matrix-like dystopia?

Yoksa, Matrix türünden bir distopyada mı bulacağız kendimizi?

The answer lies in the political choice that we shall be making collectively.

Bunu, hep beraber yapacağımız politik tercihler belirleyecek.

It is our choice,

Bu bizim tercihimiz.

and we'd better make it democratically.

Tercihimizi demokratik biçimde yapmalıyız.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkışlar)

Bruno Giussani: Yanis ...

Bruno Giussani: Yanis...

It was you who described yourself in your bios as a libertarian Marxist.

Özgeçmişlerinde kendini özgürlükçü Marksist olarak tanımlıyorsun.

What is the relevance of Marx's analysis today?

Marx'ın analizinin bugün geçerliliği nedir?

Yanis Varoufakis: Well, if there was any relevance in what I just said,

Varoufakis: Az önce anlattıklarımın herhangi bir geçerliliği varsa,

then Marx is relevant.

o zaman Marx geçerlidir.

Because the whole point of reunifying the political and economic is --

Çünkü, politika ile ekonomiyi birleştirmekteki maksat,

if we don't do it,

eğer bunu yapmazsak

then technological innovation is going to create

o zaman teknolojik yenilik, toplam talepte

such a massive fall in aggregate demand,

devasa bir düşüşe yol açacak.

what Larry Summers refers to as secular stagnation.

Larry Summers buna, ''uzun dönemli durgunluk'' diyor.

With this crisis migrating from one part of the world,

Bu krizin dünyanın bir yanından diğerine sıçramasıyla,

as it is now,

ki şu an olan bu,

it will destabilize not only our democracies,

istikrarsızlaşan yalnızca demokrasilerimiz olmayacak.

but even the emerging world that is not that keen on liberal democracy.

Liberal demokrasiye hevesli olmayan yükselen ülkeler de istikrarsızlaşacak.

So if this analysis holds water, then Marx is absolutely relevant.

Eğer bu analiz haklı çıkarsa, o zaman Marx kesinlikle geçerlidir.

But so is Hayek,

Ama Hayek de öyle.

that's why I'm a libertarian Marxist,

Ben bu yüzden özgürlükçü Marksistim.

and so is Keynes,

Keynes de öyle.

so that's why I'm totally confused.

Bu yüzden kafam karmakarışık.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

BG: Indeed, and possibly we are too, now.

BG: Nitekim, biz de öyleyiz şu an.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

(Applause)

(Alkışlar)

YV: If you are not confused, you are not thinking, OK?

YV: Kafanız karışık değilse düşünmüyorsunuzdur, değil mi?

BG: That's a very, very Greek philosopher kind of thing to say --

BG: Bu, tam da bir Yunan filozofunun söyleyeceği türden bir söz.

YV: That was Einstein, actually --

YV: Bu, Einstein'ın sözü aslında.

BG: During your talk you mentioned Singapore and China,

BG: Konuşmanda Singapur ve Çin'den bahsettin.

and last night at the speaker dinner,

Dün akşamki konuşmacı yemeğinde de

you expressed a pretty strong opinion about how the West looks at China.

Batı'nın Çin'e bakışına dair keskin bir fikir öne sürdün.

Would you like to share that?

Bu fikri paylaşmak ister misin?

YV: Well, there's a great degree of hypocrisy.

YV: Büyük bir ikiyüzlülük söz konusu.

In our liberal democracies, we have a semblance of democracy.

Liberal demokrasilerde, şekli bir demokrasimiz var.

It's because we have confined, as I was saying in my talk,

Çünkü, az evvel söylediğim gibi, demokrasiyi politik alana

democracy to the political sphere,

hapsetmiş durumdayız.

while leaving the one sphere where all the action is --

Asıl olayın cereyan ettiği

the economic sphere --

ekonomik alan ise

a completely democracy-free zone.

demokrasiden azade durumda.

In a sense,

Bir anlamda,

if I am allowed to be provocative,

provokatif olmama izin verilirse,

China today is closer to Britain in the 19th century.

bugünün Çin'i 19. yüzyılın Britanya'sına daha yakın.

Zira, unutmayın ki,

Because remember,

we tend to associate liberalism with democracy --

liberalizmi demokrasiyle ilişkilendirmeye meyilliyiz.

that's a mistake, historically.

Bu bir yanılgı, tarihsel anlamda.

Liberalism, liberal, it's like John Stuart Mill.

Liberalizm, liberal, John Stuart Mill gibidir.

John Stuart Mill was particularly skeptical about the democratic process.

John Stuart Mill, demokratik sürece kuşkuyla yaklaşırdı.

So what you are seeing now in China is a very similar process

Bugün Çin'de yaşananlar, Sanayi Devrimi esnasında

to the one that we had in Britain during the Industrial Revolution,

Britanya'da yaşananlara çok benziyor.

especially the transition from the first to the second.

Özellikle de ilk sanayi devriminden ikinciye geçiş sürecine.

And to be castigating China

Batı'nın 19. yüzyılda yaptığını

for doing that which the West did in the 19th century,

yapıyor diye Çin'i kınamak

smacks of hypocrisy.

ikiyüzlülük.

BG: I am sure that many people here are wondering about your experience

BG: Bu yılın başlarında, Yunanistan'ın maliye bakanı olarak

as the Finance Minister of Greece earlier this year.

yaşadığınız tecrübeyi eminim çoğumuz merak ediyordur.

YV: I knew this was coming.

YV: Bu soruyu bekliyordum.

BG: Yes.

BG: Evet.

BG: Six months after,

BG: 6 ay sonra dönüp bakınca

how do you look back at the first half of the year?

yılın ilk yarısını nasıl değerlendiriyorsunuz?

YV: Extremely exciting, from a personal point of view,

YV: Kişisel olarak, muazzam bir heyecan

and very disappointing,

ve büyük bir hayal kırıklığı görüyorum.

because we had an opportunity to reboot the Eurozone.

Zira Avro Bölgesi'nde yeni bir başlangıç yapma fırsatına sahiptik.

Not just Greece, the Eurozone.

Salt Yunanistan'da değil, Avro Bölgesi'nde.

To move away from the complacency

Rehavetten uzaklaşarak,

and the constant denial that there was a massive --

Avro Bölgesi'ni bölen ve tüm AB sürecini

and there is a massive architectural fault line

ciddi biçimde tehdit eden

going through the Eurozone,

devasa bir yapısal hatanın

which is threatening, massively, the whole of the European Union process.

var olduğu gerçeğiyle yüzleşme fırsatına sahiptik.

We had an opportunity on the basis of the Greek program --

Yunanistan'ın programı, bu yüzleşmeyi ortaya koyan

which by the way,

ilk programdı.

was the first program to manifest that denial --

Bu program çerçevesinde, işleri yoluna sokma

to put it right.

fırsatına sahiptik.

And, unfortunately,

Ama maalesef,

the powers in the Eurozone,

Avro Bölgesi ve Eurogroup'taki güçler,

in the Eurogroup,

bu gerçeği inkar etmekte

chose to maintain denial.

ısrar ettiler.

Ama olacakları biliyorsunuz.

But you know what happens.

This is the experience of the Soviet Union.

Bu Sovyetler Birliği'nde yaşanan deneyimdir.

When you try to keep alive

Yapısal olarak ayakta kalması

an economic system that architecturally cannot survive,

imkansız bir ekonomik sistemi politik iradeyle ve otoriterlikle

through political will and through authoritarianism,

ayakta tutmaya çalıştığınızda

you may succeed in prolonging it,

ömrünü uzatabilirsiniz belki.

but when change happens

Ama zamanı geldiğinde

it happens very abruptly and catastrophically.

değişim ansızın ve felaket biçiminde meydana gelir.

BG: What kind of change are you foreseeing?

BG: Ne tür bir değişim öngörüyorsunuz?

YV: Well, there's no doubt

YV: Hiç kuşkusuz,

that if we don't change the architecture of the Eurozone,

Avro Bölgesi'nin yapısını değiştirmezsek,

the Eurozone has no future.

onun bir geleceği yok.

BG: Did you make any mistakes when you were Finance Minister?

BG: Maliye bakanı iken, hata yaptığınız oldu mu?

YV: Every day.

YV: Her gün.

BG: For example? YV: Anybody who looks back --

BG: Örneğin? YV: Geriye dönüp bakan herkes,

(Applause)

(Alkışlar)

No, but seriously.

hayır, gerçekten.

If there's any Minister of Finance, or of anything else for that matter,

Eğer bir maliye bakanı, ya da başka herhangi bir bakan,

who tells you after six months in a job,

özellikle de bu tarz stresli bir durumda,

especially in such a stressful situation,

6 ay görev yaptıktan sonra,

size hiç hata yapmadığını söylüyorsa, o çok tehlikeli biri demektir.

that they have made no mistake, they're dangerous people.

Of course I made mistakes.

Hatalarım oldu tabii ki.

En büyük hatam, Şubat sonunda

The greatest mistake was to sign the application

for the extension of a loan agreement

kredi anlaşmasının uzatılması

in the end of February.

başvurusunu imzalamaktı.

I was imagining

Alacaklıların,

that there was a genuine interest on the side of the creditors

ortak zemin bulmaya yönelik sahici bir ilgilerinin

to find common ground.

olduğunu sanıyordum.

And there wasn't.

Ama yanıldım.

They were simply interested in crushing our government,

Onların tek istediği hükûmetimizi ezmekti.

just because they did not want

Çünkü Avro Bölgesi'ndeki

to have to deal with the architectural fault lines

yapısal çatlaklarla uğraşmak

that were running through the Eurozone.

istemiyorlardı.

And because they didn't want to admit

Çünkü, Yunanistan'da 5 yıl boyunca

that for five years they were implementing a catastrophic program in Greece.

yıkıcı bir program uyguladıklarını kabul etmek istemiyorlardı.

We lost one-third of our nominal GDP.

Nominal GSYİH'nin 3'te 1'ini kaybetmiştik.

This is worse than the Great Depression.

Bu, Büyük Bunalım'dan bile kötüydü.

And no one has come clean

Bu politikayı dayatan

from the troika of lenders that have been imposing this policy

borç verenlerin troykasından hiç kimse bunun devasa bir

to say, "This was a colossal mistake."

hata olduğunu itiraf etmedi.

BG: Despite all this,

BG: Tüm bunlara rağmen,

and despite the aggressiveness of the discussion,

tartışmanın sertliğine rağmen,

you seem to be remaining quite pro-European.

Avrupa yanlısı kalmaya devam ediyor gibisin.

YV: Absolutely.

YV: Kesinlikle.

Look, my criticism of the European Union and the Eurozone

Bakın, ben AB'yi ve Avro Bölgesi'ni

comes from a person who lives and breathes Europe.

Avrupa'yı yaşayan, Avrupa'yı soluyan biri olarak eleştiriyorum.

My greatest fear is that the Eurozone will not survive.

En büyük endişem Avro Bölgesi'nin ayakta kalamaması.

Because if it doesn't,

Çünkü, bu olursa,

the centrifugal forces that will be unleashed

önü açılacak olan merkezkaç güçler

will be demonic,

kötü emellerini

and they will destroy the European Union.

hayata geçirerek AB'yi yok edecekler.

And that will be catastrophic not just for Europe

Bu yalnızca Avrupa için değil, bir bütün olarak

but for the whole global economy.

küresel ekonomi için yıkım demek.

We are probably the largest economy in the world.

Muhtemelen dünyadaki en büyük ekonomi bize ait.

And if we allow ourselves

Eğer, postmodern 1930'ların

to fall into a route of the postmodern 1930's,

rotasına saparsak,

which seems to me to be what we are doing,

ki bence şu an tam da onu yapıyoruz,

then that will be detrimental

bu hem Avrupalıların

to the future of Europeans and non-Europeans alike.

hem de diğer halkların geleceğine zarar verecek.

BG: We definitely hope you are wrong on that point.

BG: Umarız bu noktada yanılıyorsundur.

Yanis, thank you for coming to TED.

Yanis, TED'e geldiğin için teşekkürler.

YV: Thank you.

YV: Ben teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkışlar)