Kiran Bir Sethi teaches kids to take charge

Translator: Zvezdana Moneva Reviewer: Boris Stefanovski

Contagious is a good word.

Заразен е добар збор.

Even in the times of H1N1, I like the word.

Дури и во времето на H1N1, ми се допаѓа овој збор.

Laughter is contagious. Passion is contagious.

Смеењето е заразно. Страста е заразна.

Inspiration is contagious.

Инспирацијата е заразна.

We've heard some remarkable stories from some remarkable speakers.

Чувме неколку забележливи приказни од некои личности достојни за почит.

But for me, what was contagious about all of them

Но за мене, тоа што беше заразно за секоја од нив

was that they were infected by something I call the

беше што тие беа инфицирани од нешто што би сакала да го наречам

"I Can" bug.

"Јас можам" зараза.

So, the question is, why only them?

Па, прашањето е, зошто само нив?

In a country of a billion people and some,

Во земја со повеќе од милјарда луѓе,

why so few?

зошто толку малку?

Is it luck? Is it chance?

Дали е среќа? Дали е случајност?

Can we all not systematically and consciously

Неможеме ли сите систематски и свесно

get infected?

да бидеме инфицирани?

So, in the next eight minutes I would like to share with you my story.

Па, во следните осум минути би сакала со вас да ја споделам мојата приказна.

I got infected when I was 17,

Јас се инфицирав кога бев 17,

when, as a student of the design college,

кога, како студент на колеџот за дизајн

I encountered adults who actually believed in my ideas,

наидов на возрасни луѓе кои всушност веруваа во моите идеи,

challenged me and had lots of cups of chai with me.

ме предизвикаа, и испија многу чаши чај со мене.

And I was struck by just how wonderful it felt,

И бев погодена од убавината на тоа чувство,

and how contagious that feeling was.

и колку заразно тоа чувство беше.

I also realized I should have got infected when I was seven.

Исто така сфатив дека требало да бидам заразена кога сум била седум.

So, when I started Riverside school 10 years ago it became a lab,

Па, кога го започнав Риверсајд училиштето пред 10 години тоа прерасна во лабораторија,

a lab to prototype and refine a design process

лабораторија која ќе го основа и усоврши дизајнирачкиот процес

that could consciously infect the mind with the "I Can" bug.

кој би можел свесно да го инфицира умот со "Јас можам" заразата.

And I uncovered

И открив,

that if learning is embedded in real-world context,

дека ако учењето е вградено во контекстот на вистинскиот свет,

that if you blur the boundaries between school and life,

дека ако ги замаглите границите меѓу училиште и живот,

then children go through a journey of "aware,"

тогаш децата одат на патување на свесност

where they can see the change,

кајшто можат да ја видат промената,

"enable," be changed,

да овозможат, бидат променети,

and then "empower," lead the change.

и потоа да добијат моќ и ја водат промената.

And that directly increased student wellbeing.

И тоа директно ја зголеми добросостојбата на ученикот.

Children became more competent,

Децата станаа покомпетентни,

and less helpless.

и помалку беспомошни.

But this was all common sense.

Но се ова беше општо разбирање.

So, I'd like to show you a little glimpse of what

Па, би сакала да ви покажам мал дел од тоа

common practice looks like at Riverside.

како општата вежба изгледа во Риверсајд.

A little background: when my grade five was learning about child rights,

Мало предзнаење: кога моето петто одделение учеше за права на децата,

they were made to roll incense sticks,

тие беа натерани да виткаат темјанови стапчиња,

agarbattis, for eight hours

агарбатис, цели осум часа

to experience what it means to be a child laborer.

за да искусат што значи да се биде дете работник.

It transformed them. What you will see is their journey,

Тоа ги трансформира. Она што ќе го видите е нивното патување,

and then their utter conviction

и потоа нивната целосна убеденост

that they could go out and change the world.

дека можат да излезат надвор и да го променат светот.

(Music)

(Музика)

That's them rolling.

Ова се тие како виткаат.

And in two hours, after their backs were broke,

И за два часа, откога нивните грбови беа свиткани,

they were changed.

тие беа променети.

And once that happened,

И откога се случи тоа,

they were out in the city convincing everybody

тие отидоа низ градот, убедувајќи ги сите

that child labor just had to be abolished.

дека детската работа мора да биде укината.

And look at Ragav, that moment when his face changes

И погледнете го Рагав, тој момент кога неговото лице се променува

because he's been able to understand that he

затоа што тој успеал да разбере дека

has shifted that man's mindset.

успеал да го смени мислењето на овој човек.

And that can't happen in a classroom.

И ова неможе да се случи во училница.

So, when Ragav experienced that

Па, кога Рагав искуси дека

he went from "teacher told me,"

премина од "учителот ми кажа,"

to "I am doing it." And that's the "I Can" mindshift.

во "јас го правам тоа". И тоа е "Јас можам" промената.

And it is a process that can be energized and nurtured.

И тоа е процес кој може да биде енергизиран и потхрануван.

But we had parents who said,

Но имавме родители кои рекоа,

"Okay, making our children good human beings is all very well,

"Во ред, правењето на нашите деца во добри човечки суштества е многу добро,

but what about math and science and English?

но што е со математика и биологија и англиски?

Show us the grades."

Покажете ни ги оцените."

And we did. The data was conclusive.

Тоа и го сторивме. Резултатите беа убедливи.

When children are empowered,

Кога децата се ополномоштени,

not only do they do good,

не само што прават добро,

they do well, in fact very well,

тие се успешни, всушнотс многу успешни

as you can see in this national benchmarking assessment

како што и можете да видите во ова национално истражување

taken by over 2,000 schools in India,

спроведено во над 2,000 училишта во Индија,

Riverside children were outperforming the top 10 schools in India

децата од Риверсајд ги надминуваат врвните 10 училишта во Индија

in math, English and science.

во математика, англиски и биологија.

So, it worked. It was now time to take it outside Riverside.

Значи, успешно е. Сега беше ред да се спроведе надвор од Риверсајд.

So, on August 15th, Independence Day, 2007,

Па, на 15 Август, Денот на независноста, 2007,

the children of Riverside set out to infect Ahmedabad.

децата од Риверсајд излегоа да го инфицираат Ахмедабад.

Now it was not about Riverside school.

Сега не се работеше за училиштето Риверсајд.

It was about all children. So, we were shameless.

Беше за сите деца. Затоа, бевме бессрамни.

We walked into the offices of the municipal corporation, the police,

Отидовме во канцелариите на општинските корпорации, полицијата,

the press, businesses,

новинарите, бизнисите.

and basically said, "When are you going to wake up

И во основа рековме, "Кога ќе се разбудите

and recognize the potential that resides in every child?

и го спознаете потенцијалот кој лежи во секое дете?

When will you include the child in the city?

Кога ќе го вклучите детето во градот?

Basically, open your hearts and your minds to the child."

Едноставно, отворете ги вашите срца и мислења кон децата."

So, how did the city respond?

И, како ни возврати градот?

Since 2007 every other month

Од 2007 секој втор месец

the city closes down the busiest streets for traffic

градот ги затвара најпрометните улици

and converts it into a playground for children and childhood.

и ги претвора во игралиште за деца.

Here was a city telling its child, "You can."

Овде беше градот велејќи му на своето детe, "Ти можеш."

A glimpse of infection in Ahmedabad.

Инфекција на повидок во Ахмедабад.

Video: [Unclear]

Видео: (Хинди, нејасно)

So, the busiest streets closed down.

Значи, најпрометните улици затворени.

We have the traffic police and municipal corporation helping us.

Ги имаме сообраќајната полиција и општинскиот совет на помош.

It gets taken over by children.

Улицата е превземена од децата.

They are skating. They are doing street plays.

Тие се лизгаат. Играат улични игри.

They are playing, all free, for all children.

Тие си играат, се е слободно, за сите деца.

(Music)

(Музика)

Atul Karwal: aProCh is an organization which has been doing things for kids earlier.

Атул Карвал: Aproch е организација којашто порано работела за децата.

And we plan to extend this to other parts of the city.

И планираме да го прошириме ова и во другите делови од градот.

(Music)

(Музика)

Kiran Bir Sethi: And the city will give free time.

Киран Бир Сети: И градот ќе даде слободно време.

And Ahmedabad got the first child-friendly zebra crossing in the world.

И Ахмедабад ја доби прваиот детски пешачки премин во светот.

Geet Sethi: When a city gives to the children,

Гит Сети: Кога градот е дарежлив кон децата,

in the future the children will give back to the city.

во иднината децата ќе му вратат на градот.

(Music)

(Музика)

KBS: And because of that,

КБС: И поради тоа

Ahmedabad is known as India's first child-friendly city.

Ахмедабад е познат како првиот град во Индија наклонет кон децата.

So, you're getting the pattern. First 200 children at Riverside.

Па, ја гледате шемата. Првин 200 деца во Риверсајд.

Then 30,000 children in Ahmedabad, and growing.

Потоа 30,000 деца во Ахмедабад, и бројката расте.

It was time now to infect India.

Сега беше време да се инфицира Индија.

So, on August 15th,

Па на 15 Август,

again, Independence Day, 2009,

повторно, Ден на Независноста, 2009

empowered with the same process,

охрабрени со истиот процес,

we empowered 100,000 children to say, "I can."

поттикнавме 100,000 деца да речат, "Јас можам."

How? We designed a simple toolkit,

Како? Дизајниравме едноставен прибор

converted it into eight languages,

преведен на осум јазици

and reached 32,000 schools.

и се обративме кон 32,000 училишта.

We basically gave children a very simple challenge.

Во суштина им дадовме на децата многу едноставен предизвик.

We said, take one idea,

Рековме, земете една идеја,

anything that bothers you,

билошто ве мачи,

choose one week,

одберете една недела,

and change a billion lives.

и променете билиони животи.

And they did. Stories of change

Тоа и го сторија. Приказните за промена

poured in from all over India,

надојдоа од цела Индија,

from Nagaland in the east,

од Нагаланд на исток,

to Jhunjhunu in the west,

до Џунџуну на запад,

from Sikkim in the north, to Krishnagiri in the south.

од Сиким на север, до Кришнагири на југ.

Children were designing solutions for a diverse range of problems.

Децата изнаоѓаа решенија за голема низа проблеми.

Right from loneliness to filling potholes in the street

Почнувајќи од осаменост до пополнување дупки на улиците,

to alcoholism,

до алкохолизам,

and 32 children who stopped 16 child marriages

и 32 деца кои спречија 16 детски бракови

in Rajasthan.

во Раџастан.

I mean, it was incredible.

Мислам, беше неверојатно.

Basically again reaffirming that when adults believe in children

Едноставно пак потврдија дека кога возрасните веруваат во децата

and say, "You can," then they will.

и велат, "Ти можеш," тогаш тие и го можат тоа.

Infection in India.

Инфекција во Индија.

This is in Rajasthan, a rural village.

Ова е Раџастан, рурално село.

Child: Our parents are illiterate and we want to teach them how to read and write.

Дете: Нашите родители се неписмени, и сакаме нив да ги научиме како да читаат и пишуваат.

KBS: First time, a rally and a street play in a rural school --

КБС: Прв пат, собир и улична игра во рурално училиште --

unheard of -- to tell their parents why literacy is important.

нешто нечуено -- за да им кажат на нивните родители зошто писменоста е важна.

Look at what their parents says.

Погледнете што имат да кажат нивните родители.

Man: This program is wonderful.

Маж: Оваа програма е прекрасна.

We feel so nice that our children can teach us how to read and write.

Се осеќаме многу добро за тоа што нашите деца можат да не научат да читаме и пишуваме.

Woman: I am so happy that my students did this campaign.

Жена: Јас сум многу среќна што моите ученици ја направија оваа кампања.

In the future, I will never doubt my students' abilities.

Во иднина, никогаш нема да се посомневам во способноста на моите студенти.

See? They have done it.

Гледате? Тие успеаа.

KBS: An inner city school in Hyderabad.

КБС: Училиште во внатрешноста на Хидерабад.

Girl: 581. This house is 581 ...

Девојче: 581. Оваа куќа е 581...

We have to start collecting from 555.

Мораме да започнеме со собирање од 555.

KBS: Girls and boys in Hyderabad, going out,

КБС: Девојшиња и момчиња во Хидерабад, излегуваат,

pretty difficult, but they did it.

доста тешко, но сепак го прават тоа.

Woman: Even though they are so young, they have done such good work.

Жена: Иако тие се многу млади, тие завршија многу добра работа.

First they have cleaned the society, then it will be Hyderabad, and soon India.

Првин тие го исчистија општеството, потоа ќе биде Хидерабад, и наскоро Индија.

Woman: It was a revelation for me. It doesn't strike me

Жена: Беше откритие за мене. Не мислев дека

that they had so much inside them.

имаат толку многу во нив.

Girl: Thank you, ladies and gentlemen.

Девојче: Ви благодариме дами и господа.

For our auction we have some wonderful paintings for you,

За нашата акција имаме неколку прекрасни цртежи за вас,

for a very good cause,

за многу добра цел,

the money you give us will be used to buy hearing aids.

парите кои ќе ни ги дадете ќе бидат искористени за купување на слушни апарати.

Are you ready, ladies and gentlemen? Audience: Yes!

Дали сте спремни дами и господа? Публика: Да!

Girl: Are you ready? Audience: Yes!

Девојче: Дали сте спремни? Публика: Да!

Girl: Are you ready? Audience: Yes!

Девојче: Дали сте спремни? Публика: Да!

KBS: So, the charter of compassion starts right here.

КБС: Значи, привилиегијата на споредба започнува токму овде.

Street plays, auctions, petitions.

Улични игри, аукции, петиции.

I mean, they were changing lives.

Мислам, тие променуваа животи.

It was incredible.

Беше неверојатно.

So, how can we still stay immune?

Па, како уште успеваме да останеме имуни?

How can we stay immune to that passion, that energy, that excitement?

Како може да останеме имуни на таа страст, таа енергија, таа возбуденост?

I know it's obvious,

Знам дека е очигледно,

but I have to end with the most powerful symbol of change, Gandhiji.

но морам да завршам со најмоќниот симбол на променда, Ганди.

70 years ago, it took one man

Пред 70 години, потребен беше еден човек

to infect an entire nation

да инфицира цела нација

with the power of "We can."

со моќта на "Ние можеме."

So, today who is it going to take

Па денес, кој би бил потребен

to spread the infection from 100,000 children

за проширување на инфекцијата од 100,000 деца

to the 200 million children in India?

на 200-те милиони деца во Индија?

Last I heard, the preamble still said, "We, the people of India," right?

Последен пат кога проверив, преамбулата сеуште гласеше, "Ние, луѓето од Индија", така?

So, if not us, then who?

Па, ако не ние, тогаш кој?

If not now, then when?

Ако не сега, тогаш кога?

Like I said, contagious is a good word.

Како што реков, заразен е добар збор.

Thank you.

Ви благодарам.

(Applause)

(Аплауз)