The new era of positive psychology | Martin Seligman

Μετάφραση: Vana Nikolopoulou Επιμέλεια: Dimitra Papageorgiou

When I was President of the American Psychological Association,

Την περίοδο που διατέλεσα πρόεδρος της Αμερικανικής Ψυχολογικής Εταιρείας,

they tried to media-train me.

προσπάθησαν να με εκπαιδεύσουν στα ΜΜΕ,

And an encounter I had with CNN summarizes

και μια συνάντηση που είχα με το CNN

συνοψίζει αυτό για το οποίο θα μιλήσω σήμερα,

what I'm going to be talking about today,

το οποίο είναι ο "11ος λόγος για να είσαι αισιόδοξος".

which is the eleventh reason to be optimistic.

The editor of Discover told us 10 of them;

Ο συντάκτης του Discover μας είπε τους 10 από αυτούς,

I'm going to give you the eleventh.

εγώ θα σας δώσω τον 11ο.

So they came to me, CNN, and they said, "Professor Seligman --

Ήρθαν λοιπόν σε μένα από το CNN και είπαν "Καθηγητή Σέλινγκμαν,

θα μας μιλήσετε για την κατάσταση της ψυχολογίας σήμερα;

would you tell us about the state of psychology today?

We'd like to interview you about that."

Θα θέλαμε να σας πάρουμε μια συνέντευξη γι' αυτό". Κι εγώ είπα "Τέλεια".

And I said, "Great."

And she said, "But this is CNN, so you only get a sound bite."

Και εκείνη είπε, "Μιλάμε όμως για το CNN, άρα θα έχετε περιορισμένο χρόνο".

I said, "Well, how many words do I get?"

Οπότε είπα, "Εντάξει, πόσες λέξεις μπορώ να χρησιμοποιήσω;"

And she said, "Well, one."

Και εκείνη απάντησε, "Λοιπόν, μία λέξη."

(Laughter)

(Γέλια)

Το γύρισμα ξεκίνησε κι εκείνη είπε "Καθηγητή Σέλινγκμαν,

And the cameras rolled, and she said,

"Professor Seligman, what is the state of psychology today?"

πώς είναι η κατάσταση στην ψυχολογία σήμερα";

"Good."

"Καλή".

(Laughter)

(Γέλια)

"Cut! Cut. That won't do.

"Διακοπή. Διακοπή. Δεν είναι κατάλληλο.

Θα πρέπει οπωσδήποτε να σας δώσουμε περισσότερο χρόνο".

We'd really better give you a longer sound bite."

"How many words do I get this time?"

"Λοιπόν, πόσες λέξεις περιθώριο έχω αυτή τη φορά;" "Νομίζω, λοιπόν, δύο."

"Well, you get two."

(Laughter)

"Doctor Seligman, what is the state of psychology today?"

Δρ Σέλινγκμαν, πώς είναι η κατάσταση στην ψυχολογία σήμερα;"

"Not good."

(Laughter)

"Όχι καλή".

(Γέλια)

"Κοιτάξτε, Δρ Σέλινγκμαν,

"Look, Doctor Seligman,

we can see you're really not comfortable in this medium.

βλέπουμε ότι στα αλήθεια δεν αισθάνεστε άνετα με αυτό το μέσο.

We'd better give you a real sound bite.

Θα πρέπει να σας δώσουμε περισσότερο χρόνο.

This time you can have three words.

Αυτή τη φορά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τρεις λέξεις.

Professor Seligman, what is the state of psychology today?"

Καθηγητή Σέλινγκμαν, πώς είναι η κατάσταση στην ψυχολογία σήμερα;"

"Not good enough."

"Όχι αρκετά καλή". Και γι' αυτό πρόκειται να σας μιλήσω.

That's what I'm going to be talking about.

I want to say why psychology was good, why it was not good,

Θέλω να σας πω γιατί η ψυχολογία ήταν καλή, γιατί δεν ήταν καλή,

and how it may become, in the next 10 years, good enough.

και πώς μπορεί μέσα στα επόμενα 10 χρόνια να γίνει όσο καλή χρειάζεται.

And by parallel summary, I want to say the same thing about technology,

Και παραλληλίζοντάς το, θέλω να πω το ίδιο πράγμα και για την τεχνολογία,

about entertainment and design,

την ψυχαγωγία και το σχεδιασμό, επειδή νομίζω ότι πρόκειται για παρόμοια ζητήματα.

because I think the issues are very similar.

So, why was psychology good?

Γιατί λοιπόν η ψυχολογία ήταν καλή;

Well, for more than 60 years, psychology worked within the disease model.

Λοιπόν, για περισσότερα από 60 χρόνια, η ψυχολογία δρούσε στα πλαίσια του ιατρικού μοντέλου.

Ten years ago, when I was on an airplane

10 χρόνια πριν, όταν ήμουν σε ένα αεροπλάνο,

and I introduced myself to my seatmate, and told them what I did,

συστηνόμουν στους συνεπιβάτες μου και τους έλεγα τη δουλειά μου,

they'd move away from me,

εκείνοι απομακρύνονταν από μένα.

Επειδή, πολύ σωστά, έλεγαν πως η ψυχολογία προσπαθεί

because, quite rightly, they were saying

psychology is about finding what's wrong with you.

να βρει τι δεν πάει καλά με σένα. "Εντόπισε τον ψυχάκια."

Spot the loony.

And now, when I tell people what I do, they move toward me.

Τώρα πια, όταν λέω στους ανθρώπους τι δουλειά κάνω, με πλησιάζουν.

What was good about psychology --

Κι αυτό που ήταν καλό στην ψυχολογία,

την επένδυση 30 δισεκατομμυρίων που έκανε το NIMH,

about the $30 billion investment NIMH made,

about working in the disease model,

τη δουλειά πάνω στο ιατρικό μοντέλο,

about what you mean by psychology --

το νόημα που δίνετε στον όρο ψυχολογία,

is that, 60 years ago, none of the disorders were treatable;

είναι ότι πριν 60 χρόνια καμία από τις ψυχικές παθήσεις δεν αντιμετωπιζόταν--

it was entirely smoke and mirrors.

ήταν παντελώς αερολογίες.

And now, 14 of the disorders are treatable,

Τώρα όμως, 14 ψυχικές παθήσεις αντιμετωπίζονται,

two of them actually curable.

ενώ δύο από αυτές θεραπεύονται.

And the other thing that happened is that a science developed,

Και το άλλο που συνέβη είναι ότι αναπτύχθηκε μία επιστήμη,

a science of mental illness.

η επιστήμη των ψυχικών ασθενειών.

We found out we could take fuzzy concepts

Ανακαλύψαμε ότι μπορούσαμε να πάρουμε ασαφείς έννοιες, όπως η κατάθλιψη, ο αλκοολισμός,

like depression, alcoholism,

and measure them with rigor;

και να τις μετρήσουμε με ακρίβεια.

that we could create a classification of the mental illnesses;

Ότι μπορούσαμε να δημιουργήσουμε μια ταξινόμηση των ψυχικών ασθενειών.

that we could understand the causality of the mental illnesses.

Θα μπορούσαμε να καταλάβουμε την αιτία των ψυχικών ασθενειών.

We could look across time at the same people --

Μπορούσαμε να παρατηρήσουμε διαχρονικά τα ίδια άτομα--

people, for example, who were genetically vulnerable to schizophrenia --

άτομα, για παράδειγμα, που είναι γενετικά ευάλωτα στη σχιζοφρένεια,

and ask what the contribution of mothering, of genetics are,

και να διερωτηθούμε ποια είναι η συμβολή της μητρότητας, ή των γενετικών παραγόντων,

και θα μπορούσαμε να απομονώσουμε τρίτες μεταβλητές

and we could isolate third variables

by doing experiments on the mental illnesses.

κάνοντας πειράματα πάνω στις ψυχικές ασθένειες.

And best of all, we were able, in the last 50 years,

Και, το καλύτερο από όλα είναι ότι καταφέραμε, τα τελευταία 50 χρόνια,

to invent drug treatments and psychological treatments.

να ανακαλύψουμε φαρμακευτικές και ψυχολογικές θεραπείες,

And then we were able to test them rigorously,

και εν συνεχεία μπορέσαμε να τις αξιολογήσουμε με ακρίβεια

in random-assignment, placebo-controlled designs,

μέσω τυχαιοποιημένων μελετών, ελεγχόμενων με εικονικό φάρμακο (placebo)--

throw out the things that didn't work,

αποβάλλαμε αυτά που δεν δούλευαν και κρατήσαμε εκείνα που δούλευαν ενεργητικά.

keep the things that actively did.

The conclusion of that is,

Το συμπέρασμα είναι ότι η ψυχολογία και η ψυχιατρική, μέσα στα τελευταία 60 χρόνια,

psychology and psychiatry of the last 60 years

can actually claim that we can make miserable people less miserable.

μπορούν βασικά να ισχυριστούν ότι μπορούν να κάνουν τους δυστυχισμένους ανθρώπους λιγότερο δυστυχισμένους.

And I think that's terrific.

Και νομίζω ότι αυτό είναι θαυμάσιο. Είμαι περήφανος γι' αυτό.

I'm proud of it.

But what was not good, the consequences of that,

Αλλά εκείνο που δεν ήταν καλό, οι επιπτώσεις αυτού, ήταν τρία πράγματα.

were three things.

The first was moral;

Το πρώτο ήταν ηθικό--

that psychologists and psychiatrists became victimologists, pathologizers;

ότι οι ψυχολόγοι και οι ψυχίατροι έγιναν θυματοποιοί και εστίασαν στην παθολογία.

that our view of human nature was that if you were in trouble,

Η οπτική μας πάνω στην ανθρώπινη φύση ήταν ότι αν ταλαιπωρούσουν, αυτό σήμαινε ότι έπεσε πάνω σου κεραμίδα.

bricks fell on you.

And we forgot that people made choices and decisions.

Ξεχάσαμε ότι οι άνθρωποι κάνουν επιλογές και παίρνουν αποφάσεις.

We forgot responsibility.

Ξεχάσαμε την ευθύνη. Αυτό ήταν το πρώτο τίμημα.

That was the first cost.

The second cost was that we forgot about you people.

Το δεύτερο τίμημα ήταν ότι ξεχάσαμε τον άνθρωπο, εσάς.

We forgot about improving normal lives.

Ξεχάσαμε τη σημασία της βελτίωσης της φυσιολογικής ζωής.

We forgot about a mission to make relatively untroubled people happier,

Ξεχάσαμε την αποστολή να κάνουμε ανθρώπους χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα περισσότερο ευτυχισμένους,

more fulfilled, more productive.

πιο ολοκληρωμένους και παραγωγικούς και λέξεις όπως "ευφυής" και "ταλαντούχος" έγιναν βρώμικες.

And "genius," "high-talent," became a dirty word.

No one works on that.

Κανείς δεν ασχολείται με αυτά.

And the third problem about the disease model is,

Το τρίτο πρόβλημα πάνω στο ιατρικό μοντέλο είναι ότι,

in our rush to do something about people in trouble,

μέσα στη βιασύνη μας να κάνουμε κάτι για τους προβληματισμένους ανθρώπους,

in our rush to do something about repairing damage,

μέσα στη βιασύνη μας να κάνουμε κάτι για τη διόρθωση των ζημιών,

it never occurred to us to develop interventions

δεν μας πέρασε από το μυαλό να αναπτύξουμε παρεμβάσεις

to make people happier -- positive interventions.

ώστε να κάνουμε τους ανθρώπους πιο ευτυχισμένους, θετικές παρεμβάσεις.

So that was not good.

Οπότε αυτό δεν ήταν καλό.

And so that's what led people like Nancy Etcoff, Dan Gilbert,

Αυτό ήταν που οδήγησε ανθρώπους όπως τη Νάνσυ Έτκοφ, τον Νταν Γκίλμπερτ,

Mike Csikszentmihalyi and myself

το Μάικ Τσικτσεμάιλ και εμένα να δουλέψουμε πάνω σε κάτι που ονομάζω θετική ψυχολογία,

to work in something I call, "positive psychology,"

το οποίο έχει τρεις σκοπούς.

which has three aims.

The first is that psychology should be just as concerned

Ο πρώτος είναι η ψυχολογία να ενδιαφέρεται εξίσου,

with human strength as it is with weakness.

τόσο με την ανθρώπινη δύναμη, όσο και με την αδυναμία.

It should be just as concerned with building strength

Θα πρέπει να ενδιαφέρεται τόσο με το χτίσιμο δυνάμεων όσο και με την αποκατάσταση των ζημιών.

as with repairing damage.

It should be interested in the best things in life.

Θα πρέπει να ενδιαφέρεται για τα καλύτερα πράγματα στη ζωή,

And it should be just as concerned

θα πρέπει να ασχολείται εξίσου με το να κάνει περισσότερο ολοκληρωμένη τη ζωή των φυσιολογικών ανθρώπων,

with making the lives of normal people fulfilling,

and with genius, with nurturing high talent.

να ενδιαφέρεται για τους ευφυείς, και να φροντίζει τους ταλαντούχους.

So in the last 10 years and the hope for the future,

'Έτσι τα τελευταία 10 χρόνια και με ελπίδα για το μέλλον,

we've seen the beginnings of a science of positive psychology,

είδαμε το ξεκίνημα της επιστήμης της θετικής ψυχολογίας:

a science of what makes life worth living.

μιας επιστήμης που ενισχύει το ευ ζην.

It turns out that we can measure different forms of happiness.

Αποδεικνύεται ότι μπορούμε να μετρήσουμε τις διαφορετικές μορφές της ευτυχίας.

And any of you, for free, can go to that website --

Καθένας από εσάς, μπορεί να μπει δωρεάν σε αυτή την ιστοσελίδα

[www.authentichappiness.org]

και να λάβει όλη τη σειρά των αξιολογήσεων που σχετίζονται με την ευτυχία.

and take the entire panoply of tests of happiness.

You can ask, how do you stack up for positive emotion, for meaning,

Μπορεί να αναρωτηθείτε, πώς γεμίζεις με θετικό συναίσθημα, με νόημα,

for flow, against literally tens of thousands of other people?

με ροή, έναντι κυριολεκτικά δεκάδων χιλιάδων άλλων ανθρώπων;

We created the opposite of the diagnostic manual of the insanities:

Δημιουργήσαμε το αντίθετο του διαγνωστικού εγχειριδίου για τις ψυχοπάθειες:

a classification of the strengths and virtues that looks at the sex ratio,

μια ταξινόμηση των πλεονεκτημάτων και αρετών που αναλογούν ανά φύλο,

how they're defined, how to diagnose them,

πώς ορίζονται και πώς μπορούν να διαγνωστούν,

what builds them and what gets in their way.

τι τις ενδυναμώνει και τι τις εμποδίζει.

We found that we could discover the causation of the positive states,

Διαπιστώσαμε ότι μπορούσαμε να ανακαλύψουμε τι προκαλεί θετικές καταστάσεις,

the relationship between left hemispheric activity

τη σχέση μεταξύ της λειτουργίας του αριστερού και του δεξιού ημισφαιρίου

and right hemispheric activity, as a cause of happiness.

ως παράγοντες δημιουργίας του συναισθήματος της ευτυχίας.

I've spent my life working on extremely miserable people,

Έχω περάσει τη ζωή μου δουλεύοντας με εξαιρετικά δυστυχισμένους ανθρώπους,

and I've asked the question:

και έχω διερωτηθεί

How do extremely miserable people differ from the rest of you?

τι είναι αυτό που διαφοροποιεί τους εξαιρετικά δυστυχείς ανθρώπους, από τους υπόλοιπους;

And starting about six years ago, we asked about extremely happy people.

Ξεκινώντας πριν έξι χρόνια περίπου, διερωτηθήκαμε σε τι διαφέρουν

How do they differ from the rest of us?

οι εξαιρετικά ευτυχισμένοι άνθρωποι από τους υπόλοιπους;

It turns out there's one way, very surprising --

Αποδεικνύεται πως υπάρχει μία διαφορά.

they're not more religious, they're not in better shape,

Δεν είναι περισσότερο θρησκευόμενοι, δεν είναι σε καλύτερη φόρμα,

they don't have more money, they're not better looking,

δεν έχουν περισσότερα χρήματα, δεν είναι πιο εμφανίσιμοι,

δεν τους συμβαίνουν περισσότερα καλά και λιγότερα κακά γεγονότα.

they don't have more good events and fewer bad events.

The one way in which they differ: they're extremely social.

Το σημείο στο οποίο διαφέρουν είναι ότι πρόκειται για εξαιρετικά κοινωνικούς ανθρώπους.

They don't sit in seminars on Saturday morning.

Δεν περνούν τα πρωινά του Σαββάτου πηγαίνοντας σε σεμινάρια.

(Laughter)

(Γέλια)

Δεν ξοδεύουν χρόνο μόνοι τους.

They don't spend time alone.

Each of them is in a romantic relationship

Καθένας από αυτούς έχει μια ερωτική σχέση,

and each has a rich repertoire of friends.

αλλά και μεγάλο αριθμό φίλων.

Αλλά προσέξτε εδώ. Αυτά είναι μόνο δεδομένα συσχέτισης, όχι αιτιότητας,

But watch out here -- this is merely correlational data, not causal,

and it's about happiness in the first, "Hollywood" sense,

κι εγώ θα σας μιλήσω για την ευτυχία με τη Χολιγουντιανή της έννοια:

I'm going to talk about,

happiness of ebullience and giggling and good cheer.

Την ευτυχία της ευφορίας, του χαχανητού και του κεφιού.

And I'm going to suggest to you that's not nearly enough,

Και πρόκειται να ισχυριστώ σε λίγο, πως δεν είναι καν αρκετή.

in just a moment.

Ανακαλύψαμε ότι θα μπορούσαμε να ξεκινήσουμε την παρατήρηση παρεμβάσεων ανά τους αιώνες,

We found we could begin to look at interventions over the centuries,

from the Buddha to Tony Robbins.

από τον Βούδα ως τον Τόνι Ρόμπινς.

About 120 interventions have been proposed that allegedly make people happy.

Γύρω στις 120 παρεμβάσεις έχουν προταθεί

ότι τάχα κάνουν τους ανθρώπους ευτυχισμένους.

And we find that we've been able to manualize many of them,

Ανακαλύψαμε ότι είμαστε ικανοί να χειριστούμε πολλές απ' αυτές,

and we actually carry out

και βασικά διενεργούμε μελέτες τυχαίας ανάθεσης

random-assignment efficacy and effectiveness studies.

για την αποτελεσματικότητά τους.

That is, which ones actually make people lastingly happier?

Δηλαδή ποιες κάνουν τους ανθρώπους ευτυχισμένους σε βάθος χρόνου.

In a couple of minutes, I'll tell you about some of those results.

Σε λίγα λεπτά θα σας μιλήσω για κάποια από αυτά τα αποτελέσματα.

But the upshot of this is that the mission I want psychology to have,

Αλλά το συμπέρασμα είναι, ότι η αποστολή που θέλω να έχει η ψυχολογία,

in addition to its mission of curing the mentally ill,

σε συνάρτηση με την αποστολή της για θεραπεία της ψυχικής ασθένειας,

and in addition to its mission of making miserable people less miserable,

και σε συνάρτηση με την αποστολή της να κάνει τους δυστυχισμένους ανθρώπους λιγότερο δυστυχισμένους,

is, can psychology actually make people happier?

είναι να μπορεί να κάνει τους ανθρώπους πιο ευτυχισμένους.

And to ask that question -- "happy" is not a word I use very much --

Και για να θέσω το συγκεκριμένο ερώτημα -- η ευτυχία είναι μια λέξη που δεν χρησιμοποιώ συχνά --

we've had to break it down

έπρεπε πρώτα να το αναλύσουμε σε αυτό που νομίζω ότι μπορεί να ερωτηθεί για την ευτυχία.

into what I think is askable about "happy."

And I believe there are three different --

Πιστεύω ότι υπάρχουν τρεις διαφορετικές--

τις ονομάζω διαφορετικές επειδή δημιουργούνται από διαφορετικές παρεμβάσεις,

I call them "different" because different interventions build them,

it's possible to have one rather than the other --

είναι πιθανό να έχεις την μια αντί την άλλη --

three different happy lives.

τρεις διαφορετικές ευτυχισμένες ζωές.

The first happy life is the pleasant life.

Το πρώτο είδος ευτυχισμένης ζωής είναι η ευχάριστη ζωή.

This is a life in which you have as much positive emotion

Αυτό είναι το είδος της ζωής στο οποίο έχεις όσο περισσότερο θετικό συναίσθημα μπορείς,

as you possibly can,

and the skills to amplify it.

και τις ικανότητες που σε βοηθούν να το ενισχύεις.

The second is a life of engagement:

Το δεύτερο είδος ζωής είναι εκείνο που σχετίζεται με τη δέσμευση σε κάτι:

a life in your work, your parenting, your love, your leisure;

με τη δουλειά σου, το γονεϊκό σου ρόλο, την αγάπη, τη διασκέδασή σου, ο χρόνος σταματά για σένα.

time stops for you.

That's what Aristotle was talking about.

Είναι εκείνο για το οποίο μιλούσε ο Αριστοτέλης.

And third, the meaningful life.

Και το τρίτο είδος, είναι η ζωή που έχει νόημα.

I want to say a little bit about each of those lives

Θέλω λοιπόν να πω λίγα πράγματα για καθένα από αυτά τα είδη ζωής

and what we know about them.

και τι γνωρίζουμε γι' αυτά.

The first life is the pleasant life, and it's simply, as best we can find it,

Το πρώτο είδος ζωής είναι η ευχάριστη ζωή και είναι απλά όσο καλύτερη μπορούμε να τη φανταστούμε.

it's having as many of the pleasures as you can,

Είναι να έχεις όσο περισσότερες πηγές ευχαρίστησης μπορείς,

as much positive emotion as you can,

όσο περισσότερο θετικό συναίσθημα μπορείς,

and learning the skills -- savoring, mindfulness -- that amplify them,

και να μαθαίνεις τις ικανότητες, τη δυνατότητα αποτίμησης και την επίγνωση που τα ενισχύουν,

that stretch them over time and space.

που τα επεκτείνουν πέρα από χωροχρονικά όρια.

But the pleasant life has three drawbacks,

Αλλά η ευχάριστη ζωή έχει τρία μειονεκτήματα

and it's why positive psychology is not happy-ology,

κι αυτός είναι ο λόγος που η θετική ψυχολογία δεν είναι ευτυχολογία και δεν σταματά εδώ.

and why it doesn't end here.

The first drawback is, it turns out the pleasant life,

Το πρώτο μειονέκτημα της ευχάριστης ζωής είναι ότι

your experience of positive emotion,

η εμπειρία του θετικού συναισθήματος είναι κληρονομική,

is about 50 percent heritable,

είναι κληρονομική σε ποσοστό 50%, και βασικά δεν είναι πολύ τροποποιήσιμη.

and, in fact, not very modifiable.

So the different tricks that Matthieu and I and others know

Έτσι τα διαφορετικά κόλπα που ο Ματιέ (Ρικάρντ), εγώ και άλλοι ξέρουμε

about increasing the amount of positive emotion in your life

για την αύξηση το ποσοστού θετικού συναισθήματος στη ζωή σου

are 15 to 20 percent tricks, getting more of it.

είναι κατά 15-20% κόλπα, αντλώντας περισσότερα από αυτό.

Second is that positive emotion habituates.

Το δεύτερο είναι ότι το θετικό συναίσθημα συνηθίζεται. Συνηθίζεται όντως ταχύτατα.

It habituates rapidly, indeed.

It's all like French vanilla ice cream:

Είναι όπως το Γαλλικό παγωτό βανίλια, την πρώτη φορά που το γεύεσαι έχει το 100% της γεύσης του.

the first taste is 100 percent;

by the time you're down to the sixth taste,

Ως την έκτη φορά που θα το γευτείς, έχει εξαφανιστεί.

it's gone.

And, as I said, it's not particularly malleable.

Όπως προείπα, δεν είναι ιδιαίτερα εύπλαστο.

Αυτό οδηγεί στο δεύτερο είδος ζωής.

And this leads to the second life.

I have to tell you about my friend Len,

Πρέπει να σας πω για το φίλο μου, τον Λεν,

to talk about why positive psychology is more than positive emotion,

για να εξηγήσω για ποιο λόγο η θετική ψυχολογία είναι κάτι παραπάνω από το θετικό συναίσθημα,

more than building pleasure.

κάτι παραπάνω από το χτίσιμο της ευχαρίστησης.

In two of the three great arenas of life, by the time Len was 30,

Όταν έκλεισε τα 30, ο Λεν ήταν ιδιαίτερα επιτυχημένος σε δύο από τα τρία

Len was enormously successful.

σημαντικά πεδία της ζωής. Το πρώτο πεδίο ήταν το εργασιακό.

The first arena was work.

By the time he was 20, he was an options trader.

Στην ηλικία των 20 ήταν χρηματιστής.

By the time he was 25, he was a multimillionaire

Στην ηλικία των 25 ήταν πολυεκατομμυριούχος,

and the head of an options trading company.

και επικεφαλής μιας χρηματιστηριακής εταιρείας.

Second, in play, he's a national champion bridge player.

Το δεύτερο πεδίο είναι το παιχνίδι: είναι πρωταθλητής του μπριτζ.

Αλλά στο τρίτο σημαντικό πεδίο της ζωής, τον έρωτα, ο Λεν έχει αποτύχει αβυσσαλέα.

But in the third great arena of life, love, Len is an abysmal failure.

And the reason he was, was that Len is a cold fish.

Κι ο λόγος ήταν ότι ο Λεν είναι ψυχρός και απόμακρος.

(Laughter)

(Γέλια)

Len is an introvert.

Ο Λεν είναι εσωστρεφής.

American women said to Len, when he dated them,

Οι Αμερικανίδες που έβγαιναν με το Λεν του έλεγαν

"You're no fun. You don't have positive emotion. Get lost."

"Δεν έχεις πλάκα. Δεν έχεις θετική ενέργεια. Άντε χάσου."

And Len was wealthy enough to be able to afford a Park Avenue psychoanalyst,

Όμως ο Λεν ήταν αρκετά πλούσιος ώστε να μπορεί να πληρώσει έναν ψυχαναλυτή της Park Avenue,

who for five years tried to find the sexual trauma

ο οποίος επί πέντε χρόνια προσπαθούσε να βρει το σεξουαλικό τραύμα

that had somehow locked positive emotion inside of him.

που κάπως είχε κλειδώσει μέσα του το όποιο θετικό συναίσθημα.

But it turned out there wasn't any sexual trauma.

Αλλά αποδείχτηκε πως δεν υπήρχε κάποιο σεξουαλικό τραύμα.

It turned out that --

Αποδείχτηκε ότι... Ο Λεν μεγάλωσε στο Λονγκ Άιλαντ

Len grew up in Long Island

and he played football and watched football, and played bridge.

και έπαιζε ποδόσφαιρο και παρακολούθησε ποδόσφαιρο, και έπαιζε μπριτζ...

Ο Λεν είναι στο τελευταίο 5% αυτού που αποκαλούμε θετική συναισθηματικότητα.

Len is in the bottom five percent of what we call positive affectivities.

The question is: Is Len unhappy?

Η ερώτηση είναι αν ο Λεν είναι δυστυχισμένος, και θέλω να πω πως δεν είναι.

And I want to say, not.

Contrary to what psychology told us

Σε αντίθεση με αυτό που η ψυχολογία μας είπε για το κατώτατο 50%

about the bottom 50 percent of the human race in positive affectivity,

της ανθρώπινης φυλής σε θετική συναισθηματικότητα,

I think Len is one of the happiest people I know.

νομίζω ότι ο Λεν είναι ένας από τους πιο ευτυχισμένους ανθρώπους που γνωρίζω.

He's not consigned to the hell of unhappiness,

Δεν έχει πέσει στην κόλαση της δυστυχίας

and that's because Len, like most of you,

κι αυτό επειδή ο Λεν, όπως οι περισσότεροι από εσάς, είναι ιδιαίτερα ικανός να ρέει μέσα στις καταστάσεις.

is enormously capable of flow.

When he walks onto the floor of the American Exchange

Όταν περπατά στον όροφο του Αμερικάνικου Χρηματιστηρίου, στις 9μιση το πρωί,

at 9:30 in the morning,

time stops for him.

ο χρόνος σταματά γι' αυτόν. Και ξαναρχίζει μετά το καμπανάκι της λήξης.

And it stops till the closing bell.

When the first card is played till 10 days later,

Από τη στιγμή που θα παιχτεί η πρώτη κάρτα, μέχρι το τέλος του πρωταθλήματος

10 μέρες μετά, ο χρόνος σταματά για το Λεν.

when the tournament is over,

time stops for Len.

And this is indeed what Mike Csikszentmihalyi

Είναι όντως αυτό για το οποίο ο Μάικ Τσικστεμάιλ έχει μιλήσει σχετικά,

has been talking about, about flow.

για τη ροή που είναι διαφορετική από την ευχαρίστηση με έναν πολύ σημαντικό τρόπο.

And it's distinct from pleasure in a very important way:

pleasure has raw feel -- you know it's happening; it's thought and feeling.

Η ευχαρίστηση είναι ακατέργαστη αίσθηση: ξέρεις ότι συμβαίνει. Είναι σκέψη και συναίσθημα.

But what Mike told you yesterday -- during flow ...

Αλλά ο Μάικ σας είπε χθες ότι κατά τη διάρκεια της ροής δεν μπορείς να αισθανθείς τίποτα.

you can't feel anything.

You're one with the music.

Γίνεσαι ένα με τη μουσική. Ο χρόνος σταματά.

Time stops.

You have intense concentration.

Έχεις βαθιά συγκέντρωση.

And this is indeed the characteristic of what we think of as the good life.

Κι αυτό είναι όντως το χαρακτηριστικό αυτού που θεωρούμε καλή ζωή.

And we think there's a recipe for it,

Νομίζουμε πως υπάρχει συνταγή γι' αυτό,

and it's knowing what your highest strengths are --

και είναι να γνωρίζεις τα βασικότερα πλεονεκτήματά σου.

again, there's a valid test

Και πάλι, υπάρχει ένα έγκυρο τεστ

για να βρεις ποια είναι τα πέντε βασικά σου πλεονεκτήματα.

of what your five highest strengths are --

and then re-crafting your life

Και μετά αναδιοργάνωσε τη ζωή σου έτσι ώστε να τα χρησιμοποιείς όσο περισσότερο μπορείς.

to use them as much as you possibly can.

Re-crafting your work, your love,

Αναδιοργάνωσε τη δουλειά σου, την αγάπη σου,

your play, your friendship, your parenting.

το παιχνίδι σου, τη φιλία, τη γονεϊκότητά σου.

Just one example.

Ένα παράδειγμα μόνο: μία γυναίκα με την οποία δούλευα ήταν ταμίας στο Genuardi's.

One person I worked with was a bagger at Genuardi's.

Σιχαινόταν τη δουλειά της.

Hated the job.

She's working her way through college.

Εργαζόταν εκεί παράλληλα με τις σπουδές της.

Her highest strength was social intelligence.

Το μεγαλύτερο πλεονέκτημά της ήταν η κοινωνική νοημοσύνη,

So she re-crafted bagging to make the encounter with her

έτσι αναδιαμόρφωσε τη δουλειά του ταμία, κάνοντας τη συνάντηση μαζί της,

the social highlight of every customer's day.

το κοινωνικό αποκορύφωμα της μέρας κάθε πελάτη.

Τώρα ασφαλώς και απέτυχε.

Now, obviously she failed.

But what she did was to take her highest strengths,

Αλλά αυτό που έκανε ήταν να χρησιμοποιήσει τα σημαντικότερα πλεονεκτήματά της,

and re-craft work to use them as much as possible.

και να αναδιοργανώσει τη δουλειά για να τα χρησιμοποιήσει όσο περισσότερο μπορούσε.

What you get out of that is not smiley-ness.

Αυτό που παίρνεις από όλο αυτό δεν είναι ευφορία.

You don't look like Debbie Reynolds.

Δε μοιάζεις με τη Ντέμπι Ρέινολντς.

You don't giggle a lot.

Δε χαχανίζεις πολύ. Αυτό που παίρνεις είναι περισσότερη απορρόφηση.

What you get is more absorption.

So, that's the second path.

Οπότε αυτό είναι το δεύτερο μονοπάτι. Το πρώτο μονοπάτι είναι το θετικό συναίσθημα.

The first path, positive emotion;

the second path is eudaemonian flow;

Το δεύτερο μονοπάτι είναι η ευδαιμονική ροή.

and the third path is meaning.

Και το τρίτο μονοπάτι είναι το νόημα.

This is the most venerable of the happinesses, traditionally.

Αυτό είναι παραδοσιακά, το πιο σεβαστό μέρος της ευτυχίας.

And meaning, in this view, consists of --

Το νόημα από αυτή την οπτική συνίσταται από--παράλληλo με την ευδαιμονία,

very parallel to eudaemonia --

it consists of knowing what your highest strengths are,

συνίσταται από το να ξέρεις ποια είναι τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματά σου, και από το να τα χρησιμοποιείς

and using them to belong to and in the service of

για να ανήκεις και να υπηρετείς κάτι μεγαλύτερο από σένα.

something larger than you are.

I mentioned that for all three kinds of lives --

Ανέφερα ότι και για τα τρία είδη ζωής, την ευχάριστη ζωή,

the pleasant life, the good life, the meaningful life --

την καλή ζωή και τη ζωή με νόημα, οι άνθρωποι τώρα δουλεύουν εντατικά το ερώτημα

people are now hard at work on the question:

Are there things that lastingly change those lives?

αν υπάρχουν πράγματα που τις αλλάζουν σε βάθος χρόνου.

And the answer seems to be yes.

Η απάντηση φαίνεται να είναι ναι. Και θα σας δώσω άμεσα κάποια δείγματα αυτού.

And I'll just give you some samples of it.

It's being done in a rigorous manner.

Συμβαίνει με συγκεκριμένο τρόπο.

It's being done in the same way that we test drugs

Με τον ίδιο τρόπο που εξετάζουμε τα φάρμακα για να δούμε ποιο πραγματικά δουλεύει.

to see what really works.

So we do random-assignment, placebo-controlled,

Έτσι διενεργούμε διαχρονικές μελέτες τυχαίας ανάθεσης διαφορετικών παρεμβάσεων,

long-term studies of different interventions.

ελεγχόμενες με εικονικό φάρμακο (placebo).

Just to sample the kind of interventions that we find have an effect:

Για να αναφέρω ένα παράδειγμα του είδους των παρεμβάσεων που βρίσκουμε ότι έχουν αποτέλεσμα,

when we teach people about the pleasant life,

όταν διδάσκουμε τους ανθρώπους για την ευχάριστη ζωή

how to have more pleasure in your life,

και πώς να έχουν περισσότερη ευχαρίστηση στη ζωή τους,

one of your assignments is to take the mindfulness skills,

ένα από τα πράγματα που σας αναθέτουμε είναι να πάρετε την ικανότητα επίγνωσης και εκτίμησης

the savoring skills,

and you're assigned to design a beautiful day.

και να σχεδιάσετε μια όμορφη μέρα.

Next Saturday, set a day aside, design yourself a beautiful day,

Το άλλο Σάββατο ορίστε μια μέρα, σχεδιάστε για σας μια όμορφη μέρα

and use savoring and mindfulness to enhance those pleasures.

και χρησιμοποιήστε τη δυνατότητα πλήρους εκτίμησης και την επίγνωση για να ενισχύσετε αυτές τις χαρές.

And we can show in that way that the pleasant life is enhanced.

Mπορούμε να δείξουμε με αυτό τον τρόπο ότι η ευχάριστη ζωή ενισχύεται.

Gratitude visit.

Επίσκεψη ευγνωμοσύνης. Θέλω όλοι σας να το κάνετε αυτό μαζί μου τώρα, αν μπορείτε.

I want you all to do this with me now, if you would.

Close your eyes.

Κλείστε τα μάτια σας.

I'd like you to remember someone

Θα ήθελα να ανασύρετε από τη μνήμη σας κάποιον που έκανε κάτι ιδιαίτερα σημαντικό

who did something enormously important

that changed your life in a good direction,

που άλλαξε τη ζωή σας προς μια καλή κατεύθυνση,

and who you never properly thanked.

και που δεν τον ευχαριστήσατε ποτέ όπως θα έπρεπε.

The person has to be alive.

Αυτός ο άνθρωπος πρέπει να είναι ζωντανός. Εντάξει.

Now, OK, you can open your eyes.

Τώρα, μπορείτε να ανοίξετε τα μάτια σας.

I hope all of you have such a person.

Ελπίζω όλοι να έχετε ένα τέτοιο άτομο.

Your assignment, when you're learning the gratitude visit,

Η αποστολή σας όταν μαθαίνετε για την επίσκεψη ευγνωμοσύνης

is to write a 300-word testimonial to that person,

είναι να γράψετε μία επιστολή 300 λέξεων προς αυτό το άτομο,

call them on the phone in Phoenix,

να του τηλεφωνήσετε στο Φοίνιξ,

ask if you can visit, don't tell them why.

να το ρωτήσετε αν μπορείτε να το επισκεφτείτε, χωρίς να του πείτε το γιατί, να εμφανιστείτε στην πόρτα του,

Show up at their door,

you read the testimonial -- everyone weeps when this happens.

να διαβάσετε την επιστολή--όλοι κλαίνε όταν συμβαίνει αυτό--

And what happens is, when we test people

και εκείνο που συμβαίνει όταν εξετάζουμε τους ανθρώπους μία εβδομάδα, ένα μήνα μετά,

one week later, a month later, three months later,

τρεις μήνες μετά, είναι και οι δύο πιο ευτυχισμένοι και λιγότερο καταθλιπτικοί.

they're both happier and less depressed.

Another example is a strengths date,

Άλλο ένα παράδειγμα είναι το ραντεβού ενδυνάμωσης, στο οποίο βάζουμε τα ζευγάρια

in which we get couples to identify their highest strengths

να προσδιορίσουν τα σημαντικότερα πλεονεκτήματά τους στην αντίστοιχη δοκιμασία,

on the strengths test,

and then to design an evening in which they both use their strengths.

και μετά να σχεδιάσουν ένα βράδυ στο οποίο και οι δύο τα χρησιμοποιούν

We find this is a strengthener of relationships.

και βρίσκουμε πως η συγκεκριμένη διαδικασία ενδυναμώνει τις σχέσεις.

And fun versus philanthropy.

Η διασκέδαση έναντι της φιλανθρωπίας.

It's so heartening to be in a group like this,

Αλλά είναι τόσο ενθαρρυντικό να βρίσκομαι σε ένα γκρουπ όπως αυτό,

in which so many of you have turned your lives to philanthropy.

στο οποίο τόσοι πολλοί από εσάς έχετε στρέψει τις ζωές σας προς τη φιλανθρωπία.

Well, my undergraduates and the people I work with haven't discovered this,

Λοιπόν, οι προπτυχιακοί φοιτητές μου κι οι άνθρωποι με τους οποίους δουλεύω δεν το έχουν ανακαλύψει αυτό,

so we actually have people do something altruistic

έτσι βάζουμε βασικά ανθρώπους να κάνουν κάτι αλτρουιστικό

and do something fun,

και κάτι διασκεδαστικό, και να τα συγκρίνουν.

and contrast it.

And what you find is when you do something fun,

Αυτό που ανακαλύπτεις είναι ότι όταν κάνεις κάτι διασκεδαστικό,

it has a square wave walk set.

έχει σαν αποτέλεσμα μια τετράγωνη κυματομορφή.

When you do something philanthropic to help another person,

Όταν κάνεις κάτι φιλανθρωπικό για να βοηθήσεις κάποιον άλλο, διαρκεί σε βάθος χρόνου.

it lasts and it lasts.

So those are examples of positive interventions.

Έτσι αυτά είναι παραδείγματα θετικών παρεμβάσεων.

So the next to last thing I want to say is:

Τώρα το προτελευταίο πράγμα που θέλω να πω είναι

we're interested in how much life satisfaction people have.

πως ενδιαφερόμαστε για την ποσότητα ικανοποίησης που παίρνουν οι άνθρωποι από τη ζωή τους,

This is really what you're about.

κι αυτό πλησιάζετε στην πραγματικότητα. Αυτή είναι η μεταβλητή-στόχος μας.

And that's our target variable.

And we ask the question as a function of the three different lives,

Ρωτάμε αυτήν την ερώτηση ως μια λειτουργία των τριών διαφορετικών ειδών ζωής,

how much life satisfaction do you get?

πόση ικανοποίηση παίρνετε από τη ζωή σας;

So we ask -- and we've done this in 15 replications,

Έτσι ρωτάμε -- και το έχουμε κάνει αυτό σε 15 παραλλαγές που εμπλέκουν χιλιάδες ανθρώπους --

involving thousands of people:

To what extent does the pursuit of pleasure,

σε πιο βαθμό σταματά το χρόνο

the pursuit of positive emotion,

η αναζήτηση ευχαρίστησης, η αναζήτηση του θετικού συναισθήματος,

the pleasant life,

the pursuit of engagement, time stopping for you,

της ευχάριστης ζωής, η αναζήτηση της εμπλοκής,

and the pursuit of meaning contribute to life satisfaction?

και αν η αναζήτηση νοήματος, συντελεί στην ικανοποίηση που αντλείτε από τη ζωή σας.

And our results surprised us; they were backward of what we thought.

Τα αποτελέσματά μας, μας εξέπληξαν, αλλά ήταν ανάποδα από αυτά που νομίζαμε.

It turns out the pursuit of pleasure has almost no contribution

Φαίνεται πως η αναζήτηση της ευχαρίστησης δεν έχει σχεδόν καμία συνεισφορά στην ικανοποίηση που αντλούμε από τη ζωή μας.

to life satisfaction.

The pursuit of meaning is the strongest.

Η αναζήτηση νοήματος είναι η δυνατότερη.

The pursuit of engagement is also very strong.

Η αναζήτηση της εμπλοκής είναι επίσης πολύ δυνατή.

Where pleasure matters is if you have both engagement

Η ευχαρίστηση είναι σημαντική αν πετύχεις τόσο την εμπλοκή

and you have meaning,

όσο και το νόημα, τότε η ευχαρίστηση είναι το κερασάκι στην τούρτα.

then pleasure's the whipped cream and the cherry.

Which is to say, the full life -- the sum is greater than the parts,

Μπορούμε να πούμε πως στη γεμάτη ζωή, το άθροισμα είναι σημαντικότερο από τα μέρη αν τα βάλεις όλα μαζί.

if you've got all three.

Conversely, if you have none of the three, the empty life,

Αντιστρόφως, αν δεν έχεις κανένα από τα τρία,

στην άδεια ζωή, το άθροισμα είναι λιγότερο σημαντικό από τα μέρη.

the sum is less than the parts.

And what we're asking now is: Does the very same relationship --

Αυτό που ρωτάμε τώρα είναι

αν αυτή η ίδια σχέση, η φυσική υγεία, η νοσηρότητα,

physical health, morbidity, how long you live and productivity --

η διάρκεια της ζωής και η παραγωγικότητα, ακολουθούν την ίδια σχέση.

follow the same relationship?

That is, in a corporation,

Δηλαδή, σε μια εταιρία,

is productivity a function of positive emotion, engagement and meaning?

είναι η παραγωγικότητα μια λειτουργία θετικού συναισθήματος, εμπλοκής και νοήματος;

Is health a function of positive engagement,

Είναι η υγεία μια λειτουργία θετικής εμπλοκής,

of pleasure, and of meaning in life?

ευχαρίστησης, αλλά και νοήματος της ζωής;

And there is reason to think the answer to both of those may well be yes.

Υπάρχει λόγος να σκεφτεί κανείς ότι η απάντηση και στα δύο αυτά μπορεί να είναι ναι.

So, Chris said that the last speaker had a chance

Ο Κρις είπε ότι ο τελευταίος ομιλητής είχε την ευκαιρία να προσπαθήσει να ενσωματώσει ό,τι άκουσε,

to try to integrate what he heard,

and so this was amazing for me.

και έτσι αυτό ήταν καταπληκτικό για μένα. Δεν έχω ξαναβρεθεί σε άλλη παρόμοια συνάθροιση.

I've never been in a gathering like this.

I've never seen speakers stretch beyond themselves so much,

Δεν έχω ξαναδεί ομιλητές να υπερβαίνουν τον εαυτό τους τόσο πολύ,

which was one of the remarkable things.

κάτι που ήταν ένα από τα αξιοσημείωτα γεγονότα.

But I found that the problems of psychology seemed to be parallel

Ανακάλυψα ότι τα προβλήματα της ψυχολογίας φαίνονται να είναι παράλληλα

to the problems of technology, entertainment and design

με τα προβλήματα της τεχνολογίας, της ψυχαγωγίας και του σχεδιασμού με τον ακόλουθο τρόπο.

in the following way:

we all know that technology, entertainment and design

Όλοι ξέρουμε ότι η τεχνολογία, η ψυχαγωγία και ο σχεδιασμός, έχουν χρησιμοποιηθεί,

have been and can be used for destructive purposes.

και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για καταστροφικούς σκοπούς.

We also know that technology, entertainment and design

Ξέρουμε επίσης ότι η τεχνολογία, η ψυχαγωγία και ο σχεδιασμός

can be used to relieve misery.

μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να ανακουφίσουν τη δυστυχία.

And by the way, the distinction between relieving misery

Παρεμπιπτόντως, η διάκριση μεταξύ της ανακούφισης της δυστυχίας

and building happiness is extremely important.

και του χτισίματος της ευτυχίας είναι εξαιρετικά σημαντική.

I thought, when I first became a therapist 30 years ago,

Νόμιζα, όταν έγινα θεραπευτής πριν 30 χρόνια,

that if I was good enough to make someone not depressed,

πως αν ήμουν αρκετά καλός ώστε να κάνω κάποιον να μην είναι καταθλιπτικός,

not anxious, not angry,

αγχωμένος, θυμωμένος, θα μπορούσα να τον κάνω ευτυχισμένο.

that I'd make them happy.

And I never found that;

Αλλά δεν το κατάφερα ποτέ. Είδα ότι το καλύτερο που θα μπορούσε κανείς ποτέ να κάνει ήταν να φτάσει στο μηδέν.

I found the best you could ever do

was to get to zero;

that they were empty.

Αλλά ήταν άδειος.

And it turns out the skills of happiness, the skills of the pleasant life,

Αποδεικνύεται πως η ικανότητα της ευτυχίας, η ικανότητα της ευχάριστης ζωής,

the skills of engagement, the skills of meaning,

η ικανότητα εμπλοκής, η ικανότητα του νοήματος,

are different from the skills of relieving misery.

είναι διαφορετικές από την ικανότητα ανακούφισης της δυστυχίας.

And so, the parallel thing holds with technology, entertainment

Έτσι παράλληλα ισχύει το ίδιο

με την τεχνολογία, την ψυχαγωγία και τον σχεδιασμό, πιστεύω.

and design, I believe.

That is, it is possible for these three drivers of our world

Αυτό σημαίνει ότι είναι πιθανό γι' αυτούς τους τρεις οδηγούς του κόσμου μας

to increase happiness,

να αυξήσουν την ευτυχία, να αυξήσουν το θετικό συναίσθημα,

to increase positive emotion.

And that's typically how they've been used.

κι αυτό είναι ακριβώς το πώς έχουν χρησιμοποιηθεί.

But once you fractionate happiness the way I do --

Αλλά μόλις διαχωρίσει κανείς την ευτυχία με τον τρόπο που εγώ χρησιμοποιώ,

not just positive emotion, that's not nearly enough --

όχι απλά ως θετικό συναίσθημα--αυτό δεν είναι σε καμία περίπτωση αρκετό--

there's flow in life, and there's meaning in life.

υπάρχει ροή στη ζωή και υπάρχει νόημα στη ζωή.

As Laura Lee told us,

Όπως μας είπε ο Λοραλί,

design and, I believe, entertainment and technology,

ο σχεδιασμός, και πιστεύω η ψυχαγωγία και η τεχνολογία,

can be used to increase meaning engagement in life as well.

μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για να αυξηθεί η γεμάτη νόημα αφοσίωση στη ζωή.

So in conclusion,

Οπότε, συμπερασματικά, ο 11ος λόγος για αισιοδοξία,

the eleventh reason for optimism,

in addition to the space elevator,

εκτός από τον διαστημικό ανελκυστήρα,

is that I think with technology, entertainment and design,

είναι νομίζω πως με την τεχνολογία, την ψυχαγωγία και τον σχεδιασμό,

we can actually increase the amount of tonnage

μπορούμε βασικά να αυξήσουμε το ποσοστό χωρητικότητας

of human happiness on the planet.

της ανθρώπινης ευτυχίας στον πλανήτη.

And if technology can, in the next decade or two,

Κι αν η τεχνολογία καταφέρει να αυξήσει στα επόμενα 10-20 χρόνια την ευχάριστη ζωή,

increase the pleasant life, the good life and the meaningful life,

την καλή ζωή και την γεμάτη νόημα ζωή, αυτό θα είναι καλό.

it will be good enough.

If entertainment can be diverted to also increase positive emotion,

Αν η ψυχαγωγία μπορέσει να αλλάξει κατεύθυνση, αυξάνοντας επίσης το θετικό συναίσθημα,

meaning eudaemonia,

το νόημα, την ευδαιμονία, αυτό θα είναι καλό.

it will be good enough.

And if design can increase positive emotion,

Και αν ο σχεδιασμός μπορέσει να αυξήσει το θετικό συναίσθημα,

eudaemonia, and flow and meaning,

την ευδαιμονία, τη ροή και το νόημα,

what we're all doing together will become good enough.

όλα όσα κάνουμε όλοι μαζί θα γίνουν όσο καλά χρειάζεται. Σας ευχαριστώ.

Thank you.

(Applause)

(Χειροκρότημα)