What would happen if you didn’t sleep? - Claudia Aguirre

Çeviri: Semih Şimşek Gözden geçirme: güney örnek

In 1965, 17-year-old high school student, Randy Gardner

1965 yılında, 17 yaşındaki lise öğrencisi Randy Gardner

stayed awake for 264 hours.

264 saat boyunca uyumadı.

That's 11 days to see how he'd cope without sleep.

Bu da uyumadan 11 gün geçirdiği anlamına gelir.

On the second day, his eyes stopped focusing.

2.günde gözleri odaklanma yeteneğini kaybetti.

Next, he lost the ability to identify objects by touch.

Sonraki gün, dokunarak nesneleri tanılama yeteneğini kaybetti.

By day three, Gardner was moody and uncoordinated.

3.günde, Gardner karamsar ve dengesiz bir ruh haline büründü.

At the end of the experiment, he was struggling to concentrate,

Deneyin sonunda, konsantre olmakta zorlanıyordu,

had trouble with short-term memory,

kısa süreli belleğiyle sorunlar yaşıyordu.

became paranoid,

paranoyak hale geldi,

and started hallucinating.

halüsinasyon görmeye başladı.

Although Gardner recovered without long-term psychological

Gardner, uzun süreli psikolojik veya fiziksel

or physical damage,

zarara uğramadan eski haline döndüyse de,

for others, losing shuteye can result in hormonal imbalance,

diğerleri için bu uykusuzluk hali, hormanal bozukluk,

illness,

hastalık,

and, in extreme cases, death.

ve, en uç durumlarda ölümle sonuçlanabilir.

We're only beginning to understand why we sleep to begin with,

Öncelikle, neden uyuduğumuzu anlamaya çalışıyoruz,

but we do know it's essential.

biliyoruz ki, uyku olmazsa olmaz.

Adults need seven to eight hours of sleep a night,

Yetişkinler yedi, sekiz saatlik gece uykusuna ihtiyaç duyarken,

and adolescents need about ten.

ergenlerin yaklaşık on saat uyuması gerekir.

We grow sleepy due to signals from our body

Beynimize yorulduğumuzu söyleyen sinyaller ile

telling our brain we are tired,

bize havanın karardığını söyleyen sinyaller

and signals from the environment telling us it's dark outside.

yüzünden uykumuz gelir.

The rise in sleep-inducing chemicals,

adenozin ve melatonin gibi

like adenosine and melatonin,

uyku tetikleyici kimyasalların sentezlenmesi

send us into a light doze that grows deeper,

bizi uyuşuk bir hale getirir,

making our breathing and heart rate slow down

nefes alıp vermemizi, kalp atış hızımızı yavaşlatır

and our muscles relax.

ve kaslarımız gevşer.

This non-REM sleep is when DNA is repaired

Bu uyku, DNA'mızın kendini onardığı, vücudumuzun

and our bodies replenish themselves for the day ahead.

kendini yenilediği uyku NREM uykusudur.

In the United States,

ABD'de,

it's estimated that 30% of adults and 66% of adolescents

yetişkinlerin %30'unun, ergenlerin ise %66'sının

are regularly sleep-deprived.

uyku yoksunluğu çektiği tahmin ediliyor.

This isn't just a minor inconvenience.

Bu öyle basit bir rahatsızlık değil.

Staying awake can cause serious bodily harm.

Uykusuz durmak vücuda ciddi derecede zarar verir.

When we lose sleep,

Uyumadığımızda,

learning,

öğrenme gücümüz,

memory,

mood,

hafızamız,

ruh halimiz,

and reaction time are affected.

ve tepki süremiz bundan etkilenir.

Sleeplessness may also cause inflammation,

Uykusuzluk; ateşlenmeye,

halluciations,

halüsinasyon görmeye,

high blood pressure,

yüksek kan basıncına sebep olabilir.

and it's even been linked to diabetes and obesity.

hatta uykusuzluk, diyabet ve obeziteyle bile ilişkilendirilebilir.

In 2014, a devoted soccer fan died

2014 yılında futbol fanatiği Dünya Kupası'nı izlemek için

after staying awake for 48 hours to watch the World Cup.

48 saat ayakta kaldıktan sonra öldü.

While his untimely death was due to a stroke,

Onun zamansız ölümü kalp krizinden olsa da;

studies show that chronically sleeping fewer than six hours a night

çalışmalar gösteriyor ki; altı saatten az uyumak,

increases stroke risk by four and half times

kalp krizi riskini, düzenli olarak yedi sekiz

compared to those getting a consistent seven to eight hours of shuteye.

saat uyuyanlara göre dört buçuk kat arttırıyor.

For a handful of people on the planet who carry a rare inherited genetic mutation,

Dünya üzerinde nadir rastlanan genetik mutasyona sahip bir avuç insan için

sleeplessness is a daily reality.

uykusuzluk, kaçınılmaz bir gerçek.

This condition, known as Fatal Familial Insomnia,

Fatal Familial Insomnia olarak bilinen bu durum,

places the body in a nightmarish state of wakefulness,

vücudu kabusvari bir uyanıklık halinde tutar,

forbidding it from entering the sanctuary of sleep.

vücudun, uykunun huzurlu sığınağına girmesini engeller.

Within months or years,

Aylar veya yıllar içinde,

this progressively worsening condition leads to dementia and death.

devam eden bu süreç, akıl hastalığına ve ölüme neden olur.

How can sleep deprivation cause such immense suffering?

Nasıl olur da uykusuzluk, bu kadar büyük bir dert olur?

Scientists think the answer lies with the accumulation of waste prducts

Bilimadamları, bunun cevabını beyinde, atıkların birikmesine

in the brain.

bağlıyor.

During our waking hours,

Uyanık olduğumuz saatlerde,

our cells are busy using up our day's energy sources,

hücrelerimiz, enerji kaynaklarımızı tüketmekle meşgul olurlar

which get broken down into various byproducts,

ki bu kaynaklar, adenozin gibi

including adenosine.

çeşitli ürünlere dönüştürülür.

As adenosine builds up,

Ve adenozin miktarı arttıkça,

it increases the urge to sleep, also known as sleep pressure.

uyuma isteğimiz de artar, bu uyku bastırması olarak da bilinir.

In fact, caffeine works by blocking adenosine's receptor pathways.

Aslında, kafein adenozin alıcılarının yollarını kapatır.

Other waste products also build up in the brain,

Diğer atıklar da beynimizde birikir,

and if they're not cleared away, they collectively overload the brain

eğer bu atıklar kaldırılmazsa, beynimize fazladan yük olurlar

and are thought to lead to the many negative symptoms of sleep deprivation.

ve uykusuzluğun negatif semptonlarına neden olurlar.

So, what's happening in our brain when we sleep to prevent this?

Peki o halde, uyuduğumuzda bunun olmasını engelleyen şey ne?

Scientists found something called the glymphatic system,

Bilimadamları, glymphatic sistem denilen, beyindeki bu birikmeyi

a clean-up mechanism that removes this buildup

temizleyen bir mekanizma buldular.

and is much more active when we're asleep.

Bu mekanizma, biz uyurken daha etkili çalışıyor,

It works by using cerebrospinal fluid to flush away toxic byproducts

beyin-omurilik sıvısını kullanarak hücreler arasında biriken artıkları

that accumulate between cells.

süpürüp dışarı atıyor.

Lymphatic vessels, which serve as pathways for immune cells,

Lenf damarları, bağışıklık hücreleri için bir yol görevi görürler.

have recently been discovered in the brain,

son araştırmalarda bu damarlar beyinde bulunmuştur.

and they may also play a role in clearing out the brain's daily waste products.

aynı zamanda, beynimizdeki günlük atıkların temizlenmesinde bir rol oynuyor olabilirler.

While scientists continue exploring the restorative mechanisms behind sleep,

Bilimadamları, uykunun arkasındaki canlandırıcı mekanizmayı araştırmaya devam ederken,

we can be sure that slipping into slumber is a necessity

bir şeyden emin olabiliriz ki;

sağlığımızı ve aklımızı kaybetmek istemiyorsak, kendimizi uykunun tatlı kollarına bırakmalıyız.

if we want to maintain our health and our sanity.