What would happen if you didn’t sleep? - Claudia Aguirre

Tłumaczenie: Marta Konieczna Korekta: Sylwia Gliniewicz

In 1965, 17-year-old high school student, Randy Gardner

W 1965 roku Randy Gardner, siedemnastoletni licealista,

stayed awake for 264 hours.

nie spał przez 264 godziny.

That's 11 days to see how he'd cope without sleep.

Przez 11 dni sprawdzano, jak poradzi sobie bez snu.

On the second day, his eyes stopped focusing.

Drugiego dnia stracił ostrość widzenia.

Next, he lost the ability to identify objects by touch.

Potem utracił zdolność rozpoznawania przedmiotów przez dotyk.

By day three, Gardner was moody and uncoordinated.

Trzeciego dnia stał się humorzasty i miał kłopoty z koordynacją.

At the end of the experiment, he was struggling to concentrate,

Pod koniec eksperymentu z trudem się koncentrował,

had trouble with short-term memory,

zawodziła go pamięć krótkotrwała,

became paranoid,

ogarniała paranoja

and started hallucinating.

i zaczęły się halucynacje.

Although Gardner recovered without long-term psychological

Chociaż doszedł do siebie bez większych uszczerbków na zdrowiu i psychice,

or physical damage,

for others, losing shuteye can result in hormonal imbalance,

niektórzy przez brak snu mogą cierpieć na brak równowagi hormonalnej,

illness,

różne choroby,

and, in extreme cases, death.

a w poważnych przypadkach nawet umrzeć.

We're only beginning to understand why we sleep to begin with,

Dopiero zaczynamy rozumieć, dlaczego musimy spać,

but we do know it's essential.

ale wiemy, że jest to niezwykle ważne.

Adults need seven to eight hours of sleep a night,

Dorośli potrzebują około siedmiu, ośmiu godzin snu,

and adolescents need about ten.

a młodzież około dziesięciu.

We grow sleepy due to signals from our body

Stajemy się senni dzięki sygnałom naszego organizmu,

telling our brain we are tired,

które informują mózg, że jesteśmy zmęczeni,

and signals from the environment telling us it's dark outside.

oraz z otoczenia, które sygnalizuje, że na zewnątrz jest ciemno.

The rise in sleep-inducing chemicals,

Wzrost substancji wywołujących sen,

like adenosine and melatonin,

takich jak adenozyna i melatonina,

send us into a light doze that grows deeper,

wprowadza nas w lekką drzemkę, która się pogłębia stopniowo,

making our breathing and heart rate slow down

gdy nasz oddech i bicie serca spowalniają,

and our muscles relax.

a mięśnie się rozluźniają.

This non-REM sleep is when DNA is repaired

To tak zwana faza NREM, podczas której naprawia się DNA,

and our bodies replenish themselves for the day ahead.

a ciało regeneruje się przed kolejnym dniem.

In the United States,

W Stanach Zjednoczonych

it's estimated that 30% of adults and 66% of adolescents

około 30% dorosłych i 66% nastolatków

are regularly sleep-deprived.

regularnie cierpi na niedobór snu.

This isn't just a minor inconvenience.

To nie tylko drobna niedogodność.

Staying awake can cause serious bodily harm.

Brak snu może spowodować poważne dolegliwości.

When we lose sleep,

Gdy nie śpimy,

learning,

uczenie się,

memory,

mood,

pamięć,

nastrój

and reaction time are affected.

i czas reakcji są zaburzone.

Sleeplessness may also cause inflammation,

Niedobór snu może powodować stany zapalne,

halluciations,

halucynacje,

high blood pressure,

wysokie ciśnienie,

and it's even been linked to diabetes and obesity.

łączy się go nawet z cukrzycą czy nadwagą.

In 2014, a devoted soccer fan died

W 2014 zmarł zapalony fan piłki nożnej,

after staying awake for 48 hours to watch the World Cup.

po tym, jak nie spał 48 godzin, oglądając Mistrzostwa Świata.

While his untimely death was due to a stroke,

Choć jego przedwczesna śmierć spowodowana była wylewem,

studies show that chronically sleeping fewer than six hours a night

badania dowodzą, że chroniczny brak snu, poniżej sześciu godzin na dobę,

increases stroke risk by four and half times

zwiększa ryzyko udaru ponad czterokrotnie,

compared to those getting a consistent seven to eight hours of shuteye.

w porównaniu do osób śpiących regularnie od siedmiu do ośmiu godzin.

For a handful of people on the planet who carry a rare inherited genetic mutation,

Dla garstki osób na świecie, które mają rzadką mutacją genetyczną,

sleeplessness is a daily reality.

bezsenność jest codziennością.

This condition, known as Fatal Familial Insomnia,

Choroba nazwana śmiertelną bezsennością rodzinną

places the body in a nightmarish state of wakefulness,

sprawia, że ciało przebywa w koszmarnym stanie jawy,

forbidding it from entering the sanctuary of sleep.

nie mogąc zapaść w bezpieczny sen.

Within months or years,

W ciągu kilku miesięcy lub lat

this progressively worsening condition leads to dementia and death.

stopniowo pogarszający się stan prowadzi do demencji i śmierci.

How can sleep deprivation cause such immense suffering?

Dlaczego niedobór snu powoduje tak wielkie cierpienie?

Scientists think the answer lies with the accumulation of waste prducts

Naukowcy sadzą, że powodem jest gromadzenie zbędnych produktów

in the brain.

w mózgu.

During our waking hours,

W czasie czuwania

our cells are busy using up our day's energy sources,

nasze komórki zużywają źródła energii,

which get broken down into various byproducts,

które są rozbijane na różne produkty uboczne,

including adenosine.

w tym adenozynę.

As adenosine builds up,

Gdy jest jej dużo,

it increases the urge to sleep, also known as sleep pressure.

zwiększa się konieczność pójścia spać.

In fact, caffeine works by blocking adenosine's receptor pathways.

Kofeina działa, blokując ścieżki receptorowe adenozyny.

Other waste products also build up in the brain,

Inne zbędne produkty także gromadzą się w mózgu.

and if they're not cleared away, they collectively overload the brain

Jeśli się ich nie pozbędziemy, przeładują nasz mózg,

and are thought to lead to the many negative symptoms of sleep deprivation.

wywołując wiele symptomów deprywacji snu.

So, what's happening in our brain when we sleep to prevent this?

Co zachodzi w mózgu, kiedy śpimy, by nas przed tym ustrzec?

Scientists found something called the glymphatic system,

Naukowcy odkryli tak zwany układ glimfatyczny,

a clean-up mechanism that removes this buildup

system usuwający nagromadzone substancje,

and is much more active when we're asleep.

który działa efektywniej, gdy śpimy.

It works by using cerebrospinal fluid to flush away toxic byproducts

Za pomocą płynu mózgowo-rdzeniowego wypłukuje szkodliwe produkty uboczne,

that accumulate between cells.

które gromadzą się między komórkami.

Lymphatic vessels, which serve as pathways for immune cells,

Naczynia limfatyczne, które transportują komórki układu odpornościowego,

have recently been discovered in the brain,

zostały niedawno odkryte w mózgu.

and they may also play a role in clearing out the brain's daily waste products.

One także mogą pełnić rolę przy oczyszczaniu naszego mózgu.

While scientists continue exploring the restorative mechanisms behind sleep,

Naukowcy kontynuują badanie regeneracyjnych mechanizmów snu,

we can be sure that slipping into slumber is a necessity

możemy być jednak pewni, że sen jest niezbędny,

if we want to maintain our health and our sanity.

jeśli chcemy zachować zdrowie fizyczne i psychiczne.