What would happen if you didn’t sleep? - Claudia Aguirre

Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn không ngủ? - Claudia Aguirre

13,879,339 views

2015-11-12 ・ TED-Ed


New videos

What would happen if you didn’t sleep? - Claudia Aguirre

Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn không ngủ? - Claudia Aguirre

13,879,339 views ・ 2015-11-12

TED-Ed


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Nhân Nguyễn Reviewer: Thu Ha Tran
00:07
In 1965, 17-year-old high school student, Randy Gardner
0
7470
4945
Năm 1965,cậu học sinh trung học 17 tuổi, Randy Gardner
00:12
stayed awake for 264 hours.
1
12415
3627
đã không ngủ trong 264 tiếng,
00:16
That's 11 days to see how he'd cope without sleep.
2
16042
4018
tương đương với 11 ngày,
để xem mình xoay sở như thế nào với việc không ngủ.
00:20
On the second day, his eyes stopped focusing.
3
20060
3181
Vào ngày thứ 2, mắt của anh ấy đã ngừng tập trung.
00:23
Next, he lost the ability to identify objects by touch.
4
23241
4109
Sau đó, anh ấy mất khả năng xác định những đồ vật qua tiếp xúc.
00:27
By day three, Gardner was moody and uncoordinated.
5
27350
3567
Đến ngày thứ 3, Gardner trở nên ủ rũ và thiếu sự phối hợp.
00:30
At the end of the experiment, he was struggling to concentrate,
6
30917
2889
Ở giai đoạn cuối của thử nghiệm, cậu ta đã rất chật vật để có thể tập trung
00:33
had trouble with short-term memory,
7
33806
1801
gặp rắc rối với trí nhớ ngắn hạn,
00:35
became paranoid,
8
35607
1500
trở nên hoang tưởng,
00:37
and started hallucinating.
9
37107
1904
và bắt đầu gặp ảo giác.
00:39
Although Gardner recovered without long-term psychological
10
39011
2730
Mặc dù Gardner đã phục hồi mà không bị tổn thương lâu dài
00:41
or physical damage,
11
41741
1668
về tâm lý hay thể chất,
00:43
for others, losing shuteye can result in hormonal imbalance,
12
43409
3691
nhưng đối với những trường hợp khác, mất ngủ có thể làm mất cân bằng hormon,
00:47
illness,
13
47100
1092
dễ mắc bệnh,
00:48
and, in extreme cases, death.
14
48192
2409
và trong trường hợp nghiêm trọng, có thể gây tử vong.
00:50
We're only beginning to understand why we sleep to begin with,
15
50601
4426
Dù chúng ta chỉ đang bắt đầu tìm hiểu tại sao ta ngủ để bắt đầu một ngày,
nhưng chúng ta đều biết đó là điều cần thiết.
00:55
but we do know it's essential.
16
55027
1938
00:56
Adults need seven to eight hours of sleep a night,
17
56965
2951
Những người trưởng thành cần 7-8 tiếng cho giấc ngủ mỗi đêm,
00:59
and adolescents need about ten.
18
59916
2254
và thiếu niên thì cần khoảng 10 tiếng.
01:02
We grow sleepy due to signals from our body
19
62170
2509
Chúng ta cảm thấy buồn ngủ do những tín hiệu từ cơ thể
01:04
telling our brain we are tired,
20
64679
2307
thông báo rằng bộ não của chúng ta đã mỏi mệt,
01:06
and signals from the environment telling us it's dark outside.
21
66986
3526
và những tín hiệu từ môi trường xung quanh báo rằng bên ngoài trời đã tối.
01:10
The rise in sleep-inducing chemicals,
22
70512
2369
Sự gia tăng của các chất gây buồn ngủ,
01:12
like adenosine and melatonin,
23
72881
2255
như adenosine và melatonin,
01:15
send us into a light doze that grows deeper,
24
75136
3212
đưa chúng ta vào một giấc ngủ mơ màng và càng ngày càng sâu hơn,
01:18
making our breathing and heart rate slow down
25
78348
2603
làm cho hơi thở, nhịp tim chậm lại và các cơ bắp được thư giãn.
01:20
and our muscles relax.
26
80951
2626
01:23
This non-REM sleep is when DNA is repaired
27
83577
3498
Giấc ngủ non-REM (ngủ chập chờn) này là khi ADN được hồi phục
01:27
and our bodies replenish themselves for the day ahead.
28
87075
3406
và cơ thể của chúng ta làm mới lại cho ngày hôm sau.
01:30
In the United States,
29
90481
1580
Ở Hoa Kỳ,
01:32
it's estimated that 30% of adults and 66% of adolescents
30
92061
4620
người ta ước tính rằng có khoảng 30% người trưởng thành và 66% thiếu niên
01:36
are regularly sleep-deprived.
31
96681
2443
bị mất ngủ thường xuyên.
01:39
This isn't just a minor inconvenience.
32
99124
2379
Đây không chỉ là một bất thường nhỏ.
01:41
Staying awake can cause serious bodily harm.
33
101503
3338
Việc thức ngủ có thể gây ra những tổn hại nghiêm trọng cho cơ thể.
01:44
When we lose sleep,
34
104841
1318
Khi chúng ta không ngủ được,
01:46
learning,
35
106159
845
việc học hỏi
trí nhớ,
01:47
memory,
36
107004
824
01:47
mood,
37
107828
710
tâm lý,
01:48
and reaction time are affected.
38
108538
2245
và khả năng phản ứng đều bị ảnh hưởng.
01:50
Sleeplessness may also cause inflammation,
39
110783
2602
Chứng mất ngủ có thể gây nên sự kích động
01:53
halluciations,
40
113385
1222
nhìn thấy các ảo giác,
01:54
high blood pressure,
41
114607
1350
huyết áp cao,
01:55
and it's even been linked to diabetes and obesity.
42
115957
4467
và nó thậm chí còn dẫn đến bệnh tiểu đường và béo phì.
02:00
In 2014, a devoted soccer fan died
43
120424
3482
Năm 2014, 1 cổ động viên bóng đá cuồng nhiệt đã chết
02:03
after staying awake for 48 hours to watch the World Cup.
44
123906
4185
sau khi thức đến 48 tiếng để xem World Cup
Dù cái chết đột ngột của anh ta được xác định bởi vì một cơn đột quỵ,
02:08
While his untimely death was due to a stroke,
45
128091
2731
02:10
studies show that chronically sleeping fewer than six hours a night
46
130822
3792
nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng việc thường xuyên ngủ ít hơn 6 tiếng 1 đêm
02:14
increases stroke risk by four and half times
47
134614
3984
tăng khả năng bị đột quỵ hơn gấp 4.5 lần
02:18
compared to those getting a consistent seven to eight hours of shuteye.
48
138598
4338
khi so sánh với những ai ngủ đều đặn 7-8 tiếng.
02:22
For a handful of people on the planet who carry a rare inherited genetic mutation,
49
142936
4620
Với một số ít người trên thế giới bị đột biến di truyền rất hiếm gặp,
02:27
sleeplessness is a daily reality.
50
147556
2507
mất ngủ là việc diễn ra hằng ngày.
02:30
This condition, known as Fatal Familial Insomnia,
51
150063
4073
Tình trạng này, còn được gọi là Fatal Familial Insomnia,
02:34
places the body in a nightmarish state of wakefulness,
52
154136
3473
đưa cơ thể vào trạng thái tỉnh táo đáng sợ
02:37
forbidding it from entering the sanctuary of sleep.
53
157609
3306
ngăn chúng ta chìm vào giấc ngủ sâu.
02:40
Within months or years,
54
160915
1831
Trong vòng vài tháng hoặc vài năm,
02:42
this progressively worsening condition leads to dementia and death.
55
162746
4748
tình trạng tồi tệ này cứ nặng dần lên dẫn tới mất trí và cái chết.
02:47
How can sleep deprivation cause such immense suffering?
56
167494
3831
Làm thế nào mà chứng mất ngủ có thể gây ra những hậu quả lớn đến vậy?
02:51
Scientists think the answer lies with the accumulation of waste prducts
57
171325
3983
Những nhà khoa học nghĩ rằng câu trả lời nằm ở sự gia tăng của các chất thải thừa
02:55
in the brain.
58
175308
1607
trong bộ não.
02:56
During our waking hours,
59
176915
1567
Trong khi chúng ta thức,
02:58
our cells are busy using up our day's energy sources,
60
178482
3242
các tế bào của chúng ta bận bịu sử dụng nguồn năng lượng hằng ngày,
03:01
which get broken down into various byproducts,
61
181724
2661
thứ sẽ dần hư hại và chuyển thành nhiều loại phụ phẩm,
03:04
including adenosine.
62
184385
2288
bao gồm adenosine.
03:06
As adenosine builds up,
63
186673
1784
Khi adenosine hình thành,
03:08
it increases the urge to sleep, also known as sleep pressure.
64
188457
4456
nó gia tăng sự thúc đẩy giấc ngủ, còn được gọi là áp lực giấc ngủ.
03:12
In fact, caffeine works by blocking adenosine's receptor pathways.
65
192913
5360
Trên thực tế, chất caffeine hoạt động bằng cách chặn thụ thể adenosine.
03:18
Other waste products also build up in the brain,
66
198273
2696
Các chất thải thừa khác cũng hình thành trong bộ não
03:20
and if they're not cleared away, they collectively overload the brain
67
200969
4017
và nếu chúng không được loại bỏ, chúng sẽ đồng thời làm quá tải não bộ
03:24
and are thought to lead to the many negative symptoms of sleep deprivation.
68
204986
4550
và sẽ dẫn tới nhiều triệu chứng tiêu cực của mất ngủ.
03:29
So, what's happening in our brain when we sleep to prevent this?
69
209536
4402
Vì vậy,điều gì xảy ra trong bộ não khi ta ngủ để chống lại hiện tượng đó ?
03:33
Scientists found something called the glymphatic system,
70
213938
3308
Các nhà khoa học đã tìm ra hệ thống glymphatic,
03:37
a clean-up mechanism that removes this buildup
71
217246
3109
một cơ chế dọn dẹp để loại bỏ quá trình gia tăng này.
03:40
and is much more active when we're asleep.
72
220355
2864
và hoạt động nhiều hơn khi chúng ta ngủ.
03:43
It works by using cerebrospinal fluid to flush away toxic byproducts
73
223219
5426
Nó sử dụng chất lỏng cerebrospinal để quét đi các chất thải độc hại
03:48
that accumulate between cells.
74
228645
2352
được dồn lại giữa những tế bào.
03:50
Lymphatic vessels, which serve as pathways for immune cells,
75
230997
3973
Các mạch bạch huyết, làm đường dẫn cho các tế bào miễn dịch,
03:54
have recently been discovered in the brain,
76
234970
2896
vừa mới được phát hiện ra gần đây trong não bộ,
03:57
and they may also play a role in clearing out the brain's daily waste products.
77
237866
6085
và chúng có thể đóng vai trò dọn dẹp các chất thừa thải hằng này trong bộ não.
04:03
While scientists continue exploring the restorative mechanisms behind sleep,
78
243951
5015
Khi các nhà khoa học vẫn đang tiếp tục khám phá cơ chế hồi phục đằng sau giấc ngủ
04:08
we can be sure that slipping into slumber is a necessity
79
248966
4236
chúng ta có thể chắc chắn rằng chìm vào giấc ngủ là điều cần thiết
04:13
if we want to maintain our health and our sanity.
80
253202
3728
nếu chúng ta muốn giữ gìn sức khỏe và duy trì sự tỉnh táo
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7