What is bipolar disorder? - Helen M. Farrell

Wat is een bipolaire stoornis? - Helen M. Farrell

Vertaald door: Bibi Mulders Nagekeken door: Peter van de Ven

What is bipolar disorder?

Wat is een bipolaire stoornis?

The word bipolar means two extremes.

Het woord bipolair betekent 'twee uitersten'.

For the many millions experiencing bipolar disorder around the world,

Voor miljarden mensen over de hele wereld die aan een bipolaire stoornis lijden,

life is split between two different realities -

is het leven in twee verschillende realiteiten verdeeld:

elation and depression.

euforie en depressie.

Although there are many variations of bipolar disorder,

Er zijn verschillende varianten van de bipolaire stoornis,

let's consider a couple.

ik wil er hier twee bespreken.

Type 1 has extreme highs alongside the lows,

Bij het type 1 wisselen euforische periodes en depressies elkaar af.

while Type 2 involves briefer, less extreme periods of elation

Bij het type 2 zijn de euforische episodes korter en milder

interspersed with long periods of depression.

en houden de depressieve periodes langer aan.

For someone seesawing between emotional states,

Voor iemand die tussen deze emoties heen en weer schommelt,

it can feel impossible to find the balance necessary to lead a healthy life.

lijkt het soms onmogelijk de juiste balans voor een gezond leven te vinden.

Type 1's extreme highs are known as manic episodes,

De hoge pieken van type 1 worden ook wel manische periodes genoemd

and they can make a person range from feeling irritable to invincible.

en de emoties variëren van geïrriteerdheid tot onoverwinnelijkheid.

But these euphoric episodes exceed ordinary feelings of joy,

Maar deze euforische episodes gaan veel verder dan gewoon blijheid,

causing troubling symptoms like racing thoughts,

wat nare symptomen teweegbrengt, zoals te snel denken,

sleeplessness,

slapeloosheid,

rapid speech,

snel praten,

impuslive actions,

impulsieve acties

and risky behaviors.

en het nemen van grote risico's.

Without treatment, these episodes become more frequent,

Zonder behandeling worden deze episodes steeds frequenter,

intense,

intensiever

and take longer to subside.

en houden steeds langer aan.

The depressed phase of bipolar disorder manifests in many ways -

De depressieve fase wordt gekenmerkt door symptomen zoals:

a low mood,

somberheid,

dwindling interest in hobbies,

verminderde interesse in hobby's,

changes in appetite,

verandering in eetlust,

feeling worthless or excessively guilty,

lage eigendunk of extreem schuldig voelen,

sleeping either too much or too little,

te veel of te weinig slaap,

restlessness or slowness,

rusteloosheid of traagheid,

or persistent thoughts of suicide.

of terugkerende suïcidegedachten.

Worldwide, about one to three percent of adults

Eén tot drie procent van de volwassen wereldbevolking

experience the broad range of symptoms that indicate bipolar disorder.

heeft last van de verschijnselen die bij een bipolaire stoornis horen.

Most of those people are functional, contributing members of society,

Meestal zijn deze mensen actieve, produktieve leden in de samenleving

and their lives, choices, and relationships

en worden hun levens, keuzes en relaties

aren't defined by the disorder,

niet door deze stoornis bepaald.

but still, for many, the consequences are serious.

Maar toch zijn voor velen de consequenties groot.

The illness can undermine educational and professional performance,

De ziekte kan prestaties ondermijnen op het gebied van studie en beroep,

relationships,

relaties,

financial security,

financiële zekerheid

and personal safety.

en persoonlijke veiligheid.

So what causes bipolar disorder?

Wat veroorzaakt een bipolaire stoornis?

Researchers think a key player is the brain's intricate wiring.

Volgens wetenschappers spelen de complexe verbindingen in de hersenen een hoofdrol.

Healthy brains maintain strong connections between neurons

Een gezond brein heeft sterke verbindingen tussen zenuwcellen,

thanks to the brain's continuous efforts to prune itself

omdat de hersenen voortdurend bezig zijn

de niet-gebruikte en foute verbindingen tussen zenuwcellen weg te snoeien.

and remove unused or faulty neural connections.

This process is important because our neural pathways serve as a map

Dit is een belangrijk proces, omdat dit netwerk de plattegrond vormt

for everything we do.

van alles wat we doen.

Using functional magnetic resonance imaging,

Met behulp van een 3D-afbeelding van de hersenen

scientists have discovered that the brain's pruning ability is disrupted

heeft men ontdekt dat het snoeiproces verstoord is

in people with bipolar disorder.

bij mensen met een bipolaire stoornis.

That means their neurons go haywire

Dit betekent dat hun zenuwcellen van slag zijn

and create a network that's impossible to navigate.

en een netwerk creëren waarin je de weg kwijtraakt.

With only confusing signals as a guide,

Met deze verwarrende verbindingen als plattegrond

people with bipolar disorder develop abnormal thoughts and behaviors.

ontwikkelen mensen met een bipolaire stoornis abnormale gedachtes en gedrag.

Also, psychotic symptoms,

Ook psychotische verschijnselen,

like disorganized speech and behavior,

zoals verwarde spraak en gedrag,

delusional thoughts,

waanideeën,

paranoia,

paranoia

and hallucinations

en hallucinaties

can emerge during extreme phases of bipolar disorder.

kunnen tijdens extreme episodes van de ziekte voorkomen.

This is attributed to the overabundance of a neurotransmitter called dopamine.

Dit wordt veroorzaakt door een teveel aan de overdrachtsstof dopamine.

But despite these insights, we can't pin bipolar disorder down to a single cause.

Ondanks deze inzichten heeft een bipolaire stoornis niet slechts één oorzaak.

In reality, it's a complex problem.

In feite is het een complex probleem.

For example, the brain's amygdala is involved in thinking,

De amygdala in ons brein is bijvoorbeeld betrokken bij het denken,

long-term memory,

het langetermijngeheugen

and emotional processing.

en het verwerken van emoties.

In this brain region, factors as varied as genetics and social trauma

Hier kunnen verschillende factoren zoals erfelijkheid en sociale trauma's

may create abnormalities and trigger the symptoms of bipolar disorder.

afwijkingen creëren die symptomen van deze stoornis veroorzaken.

The condition tends to run in families,

De aandoening zit in de familie,

so we do know that genetics have a lot to do with it.

dus we weten dat erfelijkheid een belangrijke rol speelt.

But that doesn't mean there's a single bipolar gene.

Maar dat betekent niet dat er één bipolair gen is.

In fact, the likelihood of developing bipolar disorder

Eigenlijk wordt de kans dat je een bipolaire stoornis ontwikkelt

is driven by the interactions between many genes

bepaald door de interactie tussen verschillende genen

in a complicated recipe we're still trying to understand.

in een ingewikkeld samenspel dat we nog steeds niet begrijpen.

The causes are complex,

De oorzaken zijn ingewikkeld,

and consequently, diagnosing and living with bipolar disorder is a challenge.

dus de diagnose stellen en leven met deze ziekte is een uitdaging.

Despite this, the disorder is controllable.

Desondanks is de stoornis goed te behandelen.

Certain medications like lithium can help manage risky thoughts and behaviors

Medicatie zoals lithium heeft een gunstig effect op risicovolle gedachtes en gedrag

by stabilizing moods.

door stemmingswisselingen te voorkomen.

These mood stabilizing medications work by decreasing abnormal activity in the brain,

Deze stemmingsstabilisatoren verminderen afwijkende activiteiten in het brein

thereby strengthening the viable neural connections.

en versterken de bruikbare verbindingen tussen zenuwcellen.

Other frequently used medications include antipsychotics,

Andere vaak voorgeschreven medicijnen zijn antipsychotica,

which alter the effects of dopamine,

die het effect van dopamine beïnvloeden,

and electroconvulsive therapy,

of elektroconvulsieve therapie,

which works like a carefully controlled seizure in the brain,

waarbij een zorgvuldig georkestreerde epileptische aanval wordt opgewekt.

is sometimes used as an emergency treatment.

Dit wordt soms gebruikt als noodbehandeling.

Some bipolar patients reject treatment

Sommige patiënten weigeren behandeling,

because they're afraid it will dim their emotions

omdat ze bang zijn dat het hun emoties vervlakt

and destroy their creativity.

en hun creativiteit aantast.

But modern psychiatry is actively trying to avoid that.

Maar de moderne psychiatrie is erop gericht dit te voorkomen.

Today, doctors work with patients on a case-by-case basis

Tegenwoordig bekijkt de arts per patiënt

to administer a combination of treatments and therapies

welke combinatie van behandelingen het best kan worden toegepast

that allows them to live to their fullest possible potential.

waardoor deze persoon een zo normaal mogelijk leven kan leiden.

And beyond treatment, people with bipolar disorder can benefit

Naast behandelingen kunnen patiënten ook voordeel halen

from even simpler changes.

uit eenvoudige veranderingen in hun leven,

Those include regular exercise,

zoals regelmatig sporten,

good sleep habits,

goede slaapgewoontes,

and sobriety from drugs and alcohol,

afzien van drugs en alcohol,

not to mention the acceptance and empathy of family and friends.

en niet te vergeten de acceptatie en steun van familie en vrienden.

Remember, bipolar disorder is a medical condition,

Houd in gedachten dat een bipolaire stoornis een ziekte is

not a person's fault,

en geen tekortkoming,

or their whole identity,

het bepaalt niet je identiteit

and it's something that can be controlled

en het kan in goede banen worden geleid

through a combination of medical treatments doing their work internally,

door een combinatie van medische behandelingen voor de interne mens,

friends and family fostering acceptance and understanding on the outside,

liefdevolle acceptatie en begrip vanuit de omgeving,

and people with bipolar disorder empowering themselves

en door er zelf bewust aan te werken

to find balance in their lives.

om balans in het leven te vinden.