Symbiosis: A surprising tale of species cooperation - David Gonzales

364,875 views ・ 2012-03-14

TED-Ed


Dubbelklik op de Engelse ondertitels hieronder om de video af te spelen.

Vertaald door: JFA Meys Nagekeken door: Els De Keyser
(Muziek)
00:13
Are you familiar with the word symbiosis?
0
13505
2671
Heb je al gehoord van het woord symbiose?
Het is een geleerde term voor een samenwerking tussen twee soorten,
00:16
It's a fancy term for a partnership between two different species,
1
16200
3725
zoals bijen en bloemen.
00:19
such as bees and flowers.
2
19949
1627
00:21
In a symbiosis, both species depend on each other.
3
21600
3465
In een symbiose zijn beide soorten afhankelijk van elkaar.
Ik wil je vertellen over een opmerkelijke symbiose
00:25
I want to tell you about a remarkable symbiosis
4
25089
2387
00:27
between a little bird, the Clark's nutcracker,
5
27500
2376
tussen een klein vogeltje, de grijze notenkraker,
00:29
and a big tree, the whitebark pine.
6
29900
1965
en een enorme boom, de witschorsden.
00:32
Whitebark grow in the mountains of Wyoming, Montana
7
32500
2538
Witschorsdennen groeien in de bergen, in het westen van de VS.
00:35
and other western states.
8
35062
1374
00:36
They have huge canopies and lots of needles,
9
36460
2984
Ze hebben gigantische kruinen met vele naalden
00:39
which provide cover and shelter for other plants and animals,
10
39468
2976
die als beschutting en bescherming dienen voor andere planten en dieren.
00:42
and whitebark feed the forest.
11
42468
2877
De witschorsden voedt het woud.
00:45
Their cones are packed with protein.
12
45369
2095
Hun kegels zijn gevuld met proteïnen.
00:47
Squirrels gnaw the cones from the upper branches
13
47488
2555
Eekhoorns knagen de kegels los van de bovenste takken
zodat ze op de grond vallen
00:50
so they fall to the ground,
14
50067
1293
00:51
and then race down to bury them in piles, or middens.
15
51384
2961
en dan rennen ze naar beneden om ze te begraven in hoopjes.
00:54
But they don't get to keep all of them;
16
54800
1876
Maar ze kunnen niet alle kegels houden.
00:56
grizzlies and black bears love finding middens.
17
56700
3121
Grizzlyberen en zwarte beren vinden graag van die hoopjes.
00:59
But there's more to a symbiosis than one species feeding another.
18
59845
3251
Maar symbiose is méér dan de ene soort de die andere voedt
01:03
In the case of the Clark's nutcracker, this bird gives back.
19
63120
3572
In het geval van de grijze notenkraker doet de vogel iets terug.
01:06
While gathering its seeds, it also replants the trees.
20
66716
2785
Terwijl hij de zaden verzamelt, herplant hij ook de bomen.
Dat gaat zo: met zijn krachtige bek
01:10
Here's how it works: using her powerful beak,
21
70059
2771
01:12
the nutcracker picks apart a cone in a treetop,
22
72854
2432
pikt de notenkraker de zaden uit een kegel in de boomtop.
01:15
pulling out the seeds.
23
75310
1455
Hij kan tot 80 zaden bewaren in een zakje in zijn keel.
01:16
She can store up to 80 of them in a pouch in her throat.
24
76789
2856
01:19
Then she flies through the forest
25
79669
1592
Dan vliegt hij door het bos en zoekt een plaats om de zaden op te slaan,
01:21
looking for a place to cache the seeds
26
81285
1810
enkele cm onder de grond, in kleine hoopjes van maximaal acht zaden.
01:23
an inch under the soil in piles of up to eight seeds.
27
83119
3166
01:26
Nutcrackers can gather up to 90,000 seeds in the autumn,
28
86309
3831
Notenkrakers kunnen tot 90.000 zaden verzamelen in de herfst
die ze komen ophalen in de winter en de lente.
01:30
which they return for in the winter and spring.
29
90164
2377
01:32
And these birds are smart.
30
92565
1553
En deze vogels zijn slim. Ze weten waar alle zaden zijn.
01:34
They remember where all those seeds are.
31
94142
1922
Ze gebruiken elementen uit het landschap --
01:36
They even use landmarks on the landscape --
32
96088
2038
01:38
trees, stumps, rocks --
33
98150
2323
bomen, stronken, rotsen --
01:40
to triangulate to caches buried deep under the snow.
34
100497
2638
om zelfs in de sneeuw hun voorraden terug te vinden.
01:43
What they don't go back and get, those seeds become whitebark.
35
103159
3634
De zaden die ze niet komen ophalen, worden witschorsden.
Deze symbiose is zo belangrijk voor beide soorten
01:47
This symbiosis is so important to both species
36
107921
2881
01:50
that they've changed, or evolved, to suit each other.
37
110826
3237
dat ze veranderd - of geëvolueerd - zijn om mekaar te helpen.
De notenkrakers hebben lange, stevige bekken ontwikkeld
01:54
Nutcrackers have developed long, tough beaks
38
114534
2666
om de zaden uit de kegels te halen
01:57
for extracting seeds from cones,
39
117224
2236
01:59
and whitebarks' branches all sweep upwards
40
119484
2576
en de takken van de witschorsden reiken naar boven
02:02
with the cones at the very ends,
41
122084
1704
met de kegels op het verre uiteinde, zodat de vogels erbij kunnen als ze voorbij vliegen.
02:03
so they can offer them to the nutcrackers as they fly by.
42
123812
3170
Wel, dat is een symbiose:
02:07
That's a symbiosis:
43
127006
1643
02:08
Two species cooperating to help each other for the benefit of all.
44
128673
3302
twee soorten die samenwerken en mekaar helpen in het voordeel van iedereen.
Over deze website

Deze site laat u kennismaken met YouTube-video's die nuttig zijn om Engels te leren. U ziet Engelse lessen gegeven door topdocenten uit de hele wereld. Dubbelklik op de Engelse ondertitels op elke videopagina om de video af te spelen. De ondertitels scrollen synchroon met het afspelen van de video. Heeft u opmerkingen of verzoeken, neem dan contact met ons op via dit contactformulier.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7