One of the most difficult words to translate... - Krystian Aparta

Μία από τις δυσκολότερες λέξεις να μεταφραστεί... - Κριστιάν Απάρτα

Μετάφραση: Panagiota Prokopi Επιμέλεια: Lucas Kaimaras

Which is the hardest word to translate in this sentence?

Ποια λέξη είναι δυσκολότερο μεταφραστεί σε αυτή την πρόταση;

"Know" is easy to translate.

Η λέξη «γνωρίζω» είναι εύκολο να μεταφραστεί.

"Pep rally" doesn't have a direct analog in a lot of languages and cultures,

Για τις «αθλητικές ομάδες εμψύχωσης» δεν υπάρχει ακριβής αντιστοιχία

σε πολλές γλώσσες και πολιτισμούς και πάμε σε παραπλήσια έννοια.

but can be approximated.

But the hardest word there is actually one of the smallest: "you."

Όμως η δυσκολότερη λέξη, πραγματικά, είναι η λέξη «you» που σημαίνει εσύ/εσείς.

As simple as it seems,

Όσο απλό και αν φαίνεται,

it's often impossible to accurately translate "you"

συχνά είναι αδύνατον να μεταφραστεί επακριβώς.

without knowing a lot more about the situation where it's being said.

Ειδικά αν δεν γνωρίζουμε περισσότερα για τις περιστάσεις του κειμένου.

To start with, how familiar are you with the person you're talking to?

Αρχικά, πόσο καλά γνωρίζεστε με το άτομο στο οποίο απευθύνεστε;

Many cultures have different levels of formality.

Πολλοί πολιτισμοί έχουν διάφορα επίπεδα επισημότητας.

A close friend,

Για κάποιον στενό φίλο,

someone much older or much younger,

ή κάποιον πολύ μεγαλύτερο ή πολύ νεότερο,

a stranger,

για έναν άγνωστο,

a boss.

ή για το αφεντικό.

These all may be slightly different "you's."

Σε κάθε περίπτωση το «you» μπορεί να αποδίδεται διαφορετικά.

In many languages, the pronoun reflects these differences

Σε πολλές γλώσσες, η αντωνυμία αντανακλά αυτές τις διαφορές

through what's known as the T–V distinction.

μέσω της χρήσης ή όχι του πληθυντικού ευγενείας.

In French, for example,

Στα Γαλλικά, για παράδειγμα,

you would say "tu" when talking to your friend at school,

λέμε «εσύ» όταν μιλάμε στον συμμαθητή μας,

but "vous" when addressing your teacher.

αλλά «εσείς» όταν απευθυνόμαστε στον δάσκαλό μας.

Even English once had something similar.

Ακόμη και τα Αγγλικά κάποτε είχαν μια αντίστοιχη λέξη.

Remember the old-timey "thou?"

Θυμάστε το παλιό «thou» στα Αγγλικά;

Ironically, it was actually the informal pronoun

Ειρωνικά, το «thou» ήταν η ανεπίσημη αντωνυμία

for people you're close with,

για τους οικείους μας,

while "you" was the formal and polite version.

ενώ, το «you» ήταν η επίσημη και ευγενική εκδοχή.

That distinction was lost

Αυτή η διάκριση χάθηκε

when the English decided to just be polite all the time.

όταν η Αγγλική γλώσσα αποφάσισε να είναι γενικώς ευγενής.

But the difficulty in translating "you" doesn't end there.

Όμως το δύσκολο κομμάτι δεν τελειώνει εκεί.

In languages like Hausa or Korana,

Σε γλώσσες όπως η Χαούσα και η Κοράνα,

the "you" form depends on the listener's gender.

το β' ενικό αλλάζει ανάλογα με το φύλο του ακροατή.

In many more, it depends on whether they are one or many,

Σε πολλές άλλες, μεταβάλλεται ανάλογα με τον αριθμό,

such as with German "Du" or "ihr."

όπως στη Γερμανική με το «Du» και το «ihr».

Even in English,

Ακόμα και σε κάποιες διαλέκτους των Αγγλικών,

some dialects use words like "y'all" or "youse" the same way.

οι λέξεις «y'all» ή «youse» χρησιμοποιούνται με τον ίδιο τρόπο.

Μερικοί τύποι του πληθυντικού, όπως το «vous» στα Γαλλικά

Some plural forms, like the French "vous"

and Russian "Вы"

και το «Вы» στα Ρωσικά

are also used for a single person

χρησιμοποιούνται επίσης στον ενικό

to show that the addressee is that much more important,

ώστε να δείξουν το κύρος του ατόμου που απευθυνόμαστε,

much like the royal "we."

όπως το «we» των βασιλέων.

And a few languages even have a specific form

Μερικές γλώσσες έχουν ειδικό τύπο

for addressing exactly two people,

για όταν απευθυνόμαστε μόνο σε δύο άτομα,

like Slovenian "vidva."

όπως το σλοβενικό «vidva».

If that wasn't complicated enough,

Κι αν αυτό δεν είναι αρκετά περίπλοκο,

formality, number, and gender can all come into play at the same time.

η επισημότητα, ο αριθμός και το φύλο μπορεί ταυτόχρονα να μπουν στο παιχνίδι.

In Spanish, "tú" is unisex informal singular,

Στα ισπανικά, το «tu» είναι ανεπίσημος τύπος του ενικού και για τα δύο φύλα,

"usted" is unisex formal singular,

το «usted» είναι επίσημος τύπος του ενικού κοινός και για τα δύο φύλλα.

"vosotros" is masculine informal plural,

το «vosotros» είναι αρσενικό ανεπίσημο πληθυντικού αριθμού,

"vosotras" is feminine informal plural,

ενώ το «vosotras» είναι θηλυκό ανεπίσημο πληθυντικού αριθμού,

and "ustedes" is the unisex formal plural.

και το «ustedes» είναι επίσημος τύπος κοινός και για τα δύο φύλλα.

Phew!

Επιτέλους!

After all that,

Μετά από όλα αυτά,

it may come as a relief

είναι μεγάλη ανακούφιση

that some languages often leave out the second person pronoun.

που μερικές γλώσσες παραλείπουν την αντωνυμία δεύτερου προσώπου.

In languages like Romanian and Portuguese,

Σε γλώσσες όπως τα Ρουμάνικα και τα Πορτογαλικά,

the pronoun can be dropped from sentences

η αντωνυμία δύναται να παραλειφθεί

because it's clearly implied by the way the verbs are conjugated.

διότι υποδηλώνεται σαφώς από την κλίση των ρημάτων.

And in languages like Korean, Thai, and Chinese,

Σε γλώσσες όπως τα Κορεάτικα, τα Ταϊλανδέζικα και τα Κινέζικα,

pronouns can be dropped without any grammatical hints.

οι αντωνυμίες παραλείπονται χωρίς γραμματικό υποκατάστατο.

Speakers often would rather have

Ο ομιλητής συχνά προτιμά να αφήσει τον ακροατή

the listener guess the pronoun from context

να μαντέψει την αντωνυμία από τα συμφραζόμενα,

than use the wrong one and risk being seen as rude.

παρά να παρεξηγηθεί εξαιτίας της λανθασμένης χρήσης.

So if you're ever working as a translator

Επομένως, αν γίνετε ποτέ μεταφραστές

and come across this sentence without any context:

κι έρθετε αντιμέτωποι με μια τέτοια πρόταση χωρίς συμφραζόμενα,

"You and you, no, not you,

«εσύ ή εσείς, όχι, όχι εσύ/εσείς»

you, your job is to translate 'you' for yourselves" ...

θα πρέπει να αποφασίσετε μόνοι σας πώς θα το αποδώσετε...»

Well, good luck.

Καλή τύχη, λοιπόν!

And to the volunteer community who will be translating this video

Και για την κοινότητα των εθελοντών που θα μεταφράζουν το βίντεο,

into multiple languages:

σε πολλές γλώσσες.

Sorry about that!

Λυπάμαι που σας ταλαιπώρησα!