Can we eat to starve cancer? | William Li

Translator: Thi Bui Reviewer: Nga Vu

Good afternoon.

Xin chào.

There's a medical revolution happening all around us,

Một cuộc cách mạng y khoa đang diễn ra quanh chúng ta,

and it's one that's going to help us conquer

và chính nó sẽ giúp chúng ta chế ngự

some of society's most dreaded conditions,

các căn bệnh khủng khiếp nhất của xã hội,

including cancer.

bao gồm cả ung thư.

The revolution is called angiogenesis,

Cuộc cách mạng đó mang tên sự tạo mạch,

and it's based on the process that our bodies use to grow blood vessels.

và nó dựa trên quá trình cơ thể dùng để sản sinh ra mạch máu.

So why should we care about blood vessels?

Vậy tại sao ta nên quan tâm đến mạch máu?

Well, the human body is literally packed with them --

Cơ thể con người chứa đầy mạch máu --

60,000 miles worth in a typical adult.

có tổng độ dài khoảng 60,000 dặm trong một người lớn bình thường.

End to end, that would form a line that would circle the earth twice.

Từ đầu này đến đầu kia sẽ tạo ra một sợi dây quấn quanh Trái đất hai lần.

The smallest blood vessels are called capillaries.

Những mạch máu nhỏ nhất được gọi là mao mạch.

We've got 19 billion of them in our bodies.

Chúng ta có 19 tỉ mao mạch trong cơ thể.

And these are the vessels of life,

Và đây là những mạch dẫn của sự sống,

and as I'll show you, they can also be the vessels of death.

và tôi sẽ cho các bạn thấy, chúng cũng có thể là mạch dẫn của cái chết

Now, the remarkable thing about blood vessels

Điều kỳ diệu của các mạch máu

is that they have this ability

là chúng có khả năng

to adapt to whatever environment they're growing in.

thích nghi với bất kỳ môi trường phát triển nào.

Ví dụ như trong gan, chúng hình thành nên các kênh lọc máu;

For example, in the liver, they form channels to detoxify the blood;

in the lungs, they line air sacs for gas exchange.

trong phổi, chúng men theo các túi khí để trao đổi khí.

In muscle, they corkscrew,

Trong các múi cơ, chúng uốn lượn,

so that muscles can contract without cutting off circulation.

để các cơ có thể co lại mà không làm đứt đoạn tuần hoàn máu.

And in nerves, they course along like power lines,

Chúng chạy dọc theo các dây thần kinh như mạng lưới điện

keeping those nerves alive.

nuôi dưỡng các dây thần kinh.

We get most of these blood vessels

Chúng ta tạo ra phần lớn các mạch máu này

when we're actually still in the womb.

ngay từ khi trong bụng mẹ.

And what that means is that as adults,

Và điều đó có nghĩa là khi lớn lên,

blood vessels don't normally grow.

các mạch máu không tăng trưởng thêm.

Except in a few special circumstances.

Ngoại trừ trong một số ít những trường hợp đặc biệt.

In women, blood vessels grow every month,

Ở phụ nữ, mạch máu tăng sinh mỗi tháng,

to build the lining of the uterus.

để hình thành nên lớp niêm mạc tử cung.

During pregnancy, they form the placenta,

Trong thai kỳ, chúng hình tạo nên nhau thai,

which connects mom and baby.

giúp trao đổi chất giữa mẹ và thai nhi.

And after injury, blood vessels actually have to grow under the scab

Và sau khi bị chấn thương, mạch máu phải tái tạo ở dưới vảy

in order to heal a wound.

để làm lành vết thương.

And this is actually what it looks like,

Và chúng thực chất trông như thế này,

hundreds of blood vessels, all growing toward the center of the wound.

hàng trăm mạch máu tăng sinh hướng về trung tâm của vết thương.

So the body has the ability to regulate

Vì vậy, cơ thể có khả năng điều hòa

the amount of blood vessels that are present at any given time.

số lượng mạch máu hiện hữu tại mọi thời điểm.

It does this through an elaborate and elegant system of checks and balances,

Nó làm được điều đó qua một hệ thống kiểm tra và cân đối phức tạp và hài hòa,

stimulators and inhibitors of angiogenesis,

chất kích thích và chất ức chế tạo mạch,

such that, when we need a brief burst of blood vessels,

để khi chúng ta cần lượng lớn mạch máu trong thời gian ngắn

the body can do this by releasing stimulators,

cơ thể có thể đáp ứng bằng cách tiết ra các chất kích thích,

proteins called angiogenic factors,

các protein gọi là yếu tố tạo mạch,

that act as natural fertilizer, and stimulate new blood vessels to sprout.

hoạt động như một phân bón tự nhiên, và kích thích các mạch máu mới phát triển.

When those excess vessels are no longer needed,

Khi những mạch máu thừa này không cần thiết nữa,

the body prunes them back to baseline,

cơ thể giản lược chúng lại mức ban đầu,

using naturally-occurring inhibitors of angiogenesis.

sử dụng các chất ức chế tạo mạch tự nhiên

There are other situations where we start beneath the baseline,

Cũng có những trường hợp chúng ta bắt đầu từ dưới mức ban đầu,

and we need to grow more blood vessels, just to get back to normal levels --

và chúng ta cần tăng sinh thêm mạch máu để trở về mức bình thường --

ví dụ như sau một chấn thương --

for example, after an injury --

and the body can do that too, but only to that normal level,

và cơ thể cũng làm được điều đó, nhưng chỉ đến mức ban đầu,

that set point.

tới điểm định mức.

But what we now know, is that for a number of diseases,

Nhưng những gì chúng ta biết đến nay, là đối với một số bệnh,

there are defects in the system,

có những khiếm khuyết trong hệ thống

where the body can't prune back extra blood vessels,

nơi cơ thể không thể giản lược các mạch máu thừa,

or can't grow enough new ones in the right place at the right time.

hoặc không thể tạo ra các mạch mới đúng nơi đúng lúc.

And in these situations, angiogenesis is out of balance.

Và trong những trường hợp đó, quá trình tạo mạch bị mất cân bằng.

And when angiogenesis is out of balance,

Và hậu quả của tạo mạch mất cân bằng

a myriad of diseases result.

là hàng loạt các loại bệnh khác nhau.

For example, insufficient angiogenesis -- not enough blood vessels --

Ví dụ, tạo mạch kém -- không đủ các mạch máu --

leads to wounds that don't heal, heart attacks,

dẫn đến đau tim, các vết thương không lành,

legs without circulation, death from stroke,

chân thiếu tuần hoàn máu, đột quỵ dẫn đến tử vong,

nerve damage.

thần kinh bị tổn thương.

And on the other end, excessive angiogenesis --

Mặt khác, tạo mạch thừa -- quá nhiều mạch máu --

too many blood vessels -- drives disease,

tạo điều kiện cho mầm bệnh phát triển,

and we see this in cancer, blindness,

và chúng ta thấy điều đó trong ung thư, mù lòa,

arthritis, obesity, Alzheimer's disease.

viêm khớp, béo phì, Alzheimer's.

In total, there are more than 70 major diseases

Có tổng cộng hơn 70 loại bệnh chính

affecting more than a billion people worldwide,

ảnh hưởng đến hơn một tỉ người trên thế giới

that all look on the surface to be different from one another,

với biểu hiện bên ngoài khác nhau,

but all actually share abnormal angiogenesis

nhưng đều cùng nguyên nhân là tạo mạch bất thường.

as their common denominator.

And this realization is allowing us to re-conceptualize

Và phát hiện này giúp chúng ta nhận thức lại

the way that we actually approach these diseases,

cách chúng ta tiếp cận các căn bệnh này,

by controlling angiogenesis.

bằng cách kiểm soát sự tạo mạch.

Now, I'm going to focus on cancer,

Bây giờ, tôi sẽ tập trung vào ung thư,

because angiogenesis is a hallmark of cancer --

bởi vì tạo mạch là điểm mốc của ung thư --

every type of cancer.

mọi loại ung thư.

So here we go.

Hãy nhìn đây.

This is a tumor: dark, gray, ominous mass growing inside a brain.

Đây là một khối u: xám, sẫm màu, nguy hiểm đang phát triển trong não.

And under the microscope,

Và dưới kính hiển vi,

you can see hundreds of these brown-stained blood vessels,

bạn có thể thấy hàng trăm những mạch máu vẩn màu nâu,

capillaries that are feeding cancer cells,

những mao mạch đang nuôi các tế bào ung thư

bringing oxygen and nutrients.

cung cấp oxy và chất dinh dưỡng.

But cancers don't start out like this,

Nhưng ung thư không bắt đầu như thế này,

and in fact, cancers don't start out with a blood supply.

thực chất, ung thư không bắt đầu với một nguồn cung cấp máu.

They start out as small, microscopic nests of cells,

Chúng bắt đầu từ những cụm tế bào nhỏ, vi mô,

that can only grow to one half a cubic millimeter in size.

chỉ có thể lớn đến một nửa milimét khối.

That's the tip of a ballpoint pen.

Nó bằng đầu bi của bút bi.

Then they can't get any larger because they don't have a blood supply,

Sau đó chúng không thể phát triển thêm nữa vì thiếu nguồn cung cấp máu,

so they don't have enough oxygen or nutrients.

nên chúng không có đủ oxy và chất dinh dưỡng.

In fact, we're probably forming these microscopic cancers

Thực tế, chúng ta có thể đang nuôi lớn những tế bào ung thư vi mô này

all the time in our body.

mọi lúc trong cơ thể.

Autopsy studies from people who died in car accidents

Khám nghiệm tử thi từ những nạn nhân tai nạn giao thông

have shown that about 40 percent of women between the ages of 40 and 50

cho thấy rằng 40% phụ nữ trong khoảng 40-50 tuổi

actually have microscopic cancers in their breasts.

thực chất có các tế bào ung thư vi mô trong vú họ.

About 50 percent of men in their 50s and 60s

Khoảng 50% đàn ông trong khoảng 50-60

have microscopic prostate cancers,

có tế bào ung thư tuyến tiền liệt vi mô,

and virtually 100 percent of us, by the time we reach our 70s,

và gần như 100% chúng ta khi đến 70 tuổi,

will have microscopic cancers growing in our thyroid.

đều sẽ có tế bào ung thư vi mô ở tuyến giáp.

Yet, without a blood supply,

Tuy nhiên, thiếu nguồn cung máu,

most of these cancers will never become dangerous.

các tế bào ung thư này sẽ không trở nên nguy hiểm.

Dr. Judah Folkman, who was my mentor

Tiến sĩ Judah Folkman, người hướng dẫn của tôi

and who was the pioneer of the angiogenesis field,

và là người tiên phong trong lĩnh vực tạo mạch,

once called this "cancer without disease."

từng gọi đây là "ung thư không gây bệnh"

So the body's ability to balance angiogenesis,

Vì thế, khả năng cân bằng tạo mạch của cơ thể,

when it's working properly,

khi hoạt động đúng,

prevents blood vessels from feeding cancers.

ngăn ngừa các mạch máu nuôi lớn khối u.

And this turns out to be

Và đó hóa ra là

one of our most important defense mechanisms

một trong những cơ chế tự vệ quan trọng nhất

against cancer.

chống ung thư.

In fact, if you actually block angiogenesis

Thực tế, nếu bạn ngăn quá trình tạo mạch

and prevent blood vessels from ever reaching cancer cells,

và ngăn các mạch máu tiếp cận các tế bào ung thư,

tumors simply can't grow up.

khối u hoàn toàn không thể phát triển.

But once angiogenesis occurs,

Nhưng một khi sự tạo mạch diễn ra,

cancers can grow exponentially.

ung thư phát triển đến chóng mặt.

And this is actually how a cancer goes from being harmless,

Và đây chính là cách khối u từ lành tính,

to being deadly.

trở thành ác tính.

Cancer cells mutate,

Các tế bào ung thư đột biến,

and they gain the ability to release lots of those angiogenic factors,

và chúng phát triển khả năng tiết ra các yếu tố tạo mạch,

natural fertilizer,

phân bón tự nhiên,

that tip the balance in favor of blood vessels invading the cancer.

khiến cho sự cân bằng nghiêng về các mạch máu thâm nhập khối u.

And once those vessels invade the cancer,

Và một khi các mạch máu thâm nhập khối u,

it can expand, it can invade local tissues,

khối u có thể lan rộng, xâm lấn các mô lân cận,

and the same vessels that are feeding tumors

và chính những mạch máu nuôi khối u

allow cancer cells to exit into the circulation as metastases.

tạo điều kiện cho các tế bào ung thư

đi vào tuần hoàn máu thành dạng di căn.

And unfortunately, this late stage of cancer

Thật không may, giai đoạn cuối của ung thư

is the one at which it's most likely to be diagnosed,

thường là giai đoạn dễ được chẩn đoán nhất

when angiogenesis is already turned on,

khi mà sự tạo mạch đã được khởi động

and cancer cells are growing like wild.

và các tế bào ung thư phát triển như nấm.

So, if angiogenesis is a tipping point

Cho nên, nếu như sự sinh mạch là ranh giới

between a harmless cancer and a harmful one,

giữa u lành tính và u ác tính,

then one major part of the angiogenesis revolution

thì phần lớn của cuộc cách mạng tạo mạch

is a new approach to treating cancer

là cách tiếp cận mới trong việc chữa trị ung thư

by cutting off the blood supply.

bằng cách cắt đi nguồn cung máu.

We call this antiangiogenic therapy,

Chúng tôi gọi đây là liệu pháp chống tạo mạch,

and it's completely different from chemotherapy,

và nó hoàn toàn khác với hóa trị,

because it selectively aims

bởi vì nó nhắm một cách chọn lọc

at the blood vessels that are feeding the cancers.

vào các mạch máu đang nuôi tế bào ung thư.

We can do this because tumor blood vessels are unlike normal, healthy vessels

Chúng ta có thể làm được vậy

vì các mạch máu ở khối u khác với các mạch thường khỏe mạnh

we see in other places of the body --

mà chúng ta thấy ở các nơi khác trong cơ thể

they're abnormal, they're very poorly constructed,

chúng khác thường, và chúng có cấu tạo xấu

and because of that, they're highly vulnerable

và vì vậy, chúng khá nhạy

to treatments that target them.

với các liệu pháp nhắm trúng đích.

In effect, when we give cancer patients antiangiogenic therapy --

Trong ứng dụng, khi chúng tôi cho bệnh nhân ung thư liệu pháp chống tạo mạch

here, an experimental drug for a glioma,

ở đây, một loại thuốc thử nghiệm cho u thần kinh đệm,

which is a type of brain tumor --

một loại khối u ở não --

you can see that there are dramatic changes that occur

bạn có thể thấy một sự thay đổi choáng ngợp

when the tumor is being starved.

khi khối u bị "đói".

Here's a woman with a breast cancer,

Đây là một phụ nữ bị ung thư vú,

being treated with the antiangiogenic drug called Avastin,

được chữa bởi một loại thuốc chống tạo mạch tên Avastin

which is FDA approved.

đã được FDA chấp thuận.

And you can see that the halo of blood flow

Và bạn có thể thấy quầng sáng của dòng máu chảy

disappears after treatment.

biến mất sau khi trị liệu.

Well, I've just shown you two very different types of cancer

Tôi đã cho các bạn thấy hai loại ung thư hoàn toàn khác nhau

that both responded to antiangiogenic therapy.

nhưng đều đáp ứng tốt với liệu pháp chống tạo mạch.

So a few years ago, I asked myself,

Vì vậy, vài năm về trước, tôi tự hỏi,

"Can we take this one step further and treat other cancers,

"Liệu chúng ta có thể đưa liệu pháp này tiến xa hơn và trị các loại ung thư khác,

even in other species?"

thậm chí ở các giống loài khác?"

So here is a nine year-old boxer named Milo,

Và đây là một chú chó võ sĩ 9 tuổi tên Milo,

who had a very aggressive tumor

với một khối u xâm lấn

called a malignant neurofibroma growing on his shoulder.

có tên là u xơ sợi thần kinh mọc ngay dưới vai nó.

It invaded into his lungs.

Nó xâm nhập vào phổi nó.

His veterinarian only gave him three months to live.

Bác sĩ thú y nói rằng nó chỉ sống thêm ba tháng.

So we created a cocktail of antiangiogenic drugs

Thế nên chúng tôi đã chế ra hỗn hợp các loại thuốc chống tạo mạch

that could be mixed into his dog food,

có thể trộn vào thức ăn cho chó,

as well as an antiangiogenic cream,

cũng như là kem chống tạo mạch,

that could be applied on the surface of the tumor.

có thể bôi lên bên ngoài khối u.

And within a few weeks of treatment,

Và chỉ trong vài tuần điều trị,

we were able to slow down that cancer's growth,

chúng tôi có thể làm chậm sự phát triển của khối u,

such that we were ultimately able to extend Milo’s survival

đến mức chúng tôi đã có thể kéo dài thời gian sống của Milo

to six times what the veterinarian had initially predicted,

gấp 6 lần khoảng mà bác sĩ thú y dự đoán,

all with a very good quality of life.

với chất lượng sống tốt.

And we've subsequently treated more than 600 dogs.

Và sau đó chúng tôi đã chữa trị hơn 600 chú chó khác.

We have about a 60 percent response rate,

Chúng tôi đạt được tỉ lệ đáp ứng là 60%,

and improved survival for these pets

và khả năng sống sót cải thiện cho các chú thú cưng

that were about to be euthanized.

sắp bị tiêm thuốc tử vong.

So let me show you a couple of even more interesting examples.

Vậy để tôi cho các bạn xem vài ví dụ còn thú vị hơn nữa.

This is 20-year-old dolphin living in Florida,

Đây là một chú cá heo 20 tuổi sống ở Florida,

and she had these lesions in her mouth

và cô nàng có những vết thương trong miệng

that, over the course of three years,

mà trong ba năm,

developed into invasive squamous cell cancers.

đã phát triển thành những tế bào vảy ung thư xâm lấn.

So we created an antiangiogenic paste.

Chúng tôi đã chế ra một loại bột kem chống tạo mạch.

We had it painted on top of the cancer three times a week.

Chúng tôi sơn nó lên trên khối u ba lần một tuần.

And over the course of seven months,

Và trong bảy tháng,

the cancers completely disappeared,

các khối u hoàn toàn biến mất,

and the biopsies came back as normal.

và kết quả sinh thiết trở về bình thường.

Here's a cancer growing on the lip

Đây là một khối u phát triển trên môi

of a Quarter Horse named Guinness.

của một chú ngựa Quarter tên Guinness.

It's a very, very deadly type of cancer called an angiosarcoma.

Đây là một loại ung thư chết người tên là sarcom mạch máu.

It had already spread to his lymph nodes,

Nó đã lan đến hạch lympho của chú,

so we used an antiangiogenic skin cream for the lip,

cho nên chúng tôi sử dụng kem chống tạo mạch ngoài da bôi lên môi,

and the oral cocktail, so we could treat from the inside as well as the outside.

và một loại cốc tai súc miệng

để chúng tôi có thể chữa bên trong cũng như bên ngoài miệng.

And over the course of six months,

Và trong sáu tháng,

he experienced a complete remission.

chú ta đã phục hồi hoàn toàn.

And here he is six years later,

Và đây là chú ta sáu năm sau,

Guinness, with his very happy owner.

Guinness và người chủ hạnh phúc của chú.

(Applause)

(Vỗ tay)

Now obviously, antiangiogenic therapy could be used for a wide range of cancers.

Liệu pháp chống tạo mạch có thể được sử dụng cho nhiều loại ung thư khác nhau.

And in fact, the first pioneering treatments

Và thực tế, những cách trị liệu tiên phong đầu tiên

for people as well as dogs,

cho con người lẫn cho chó,

are already becoming available.

đã hiện hành.

There are 12 different drugs, 11 different cancer types.

Có 12 loại thuốc khác nhau, 11 loại ung thư khác nhau.

But the real question is:

Nhưng câu hỏi thực sự là:

How well do these work in practice?

Các liệu pháp này thực tế hoạt động tốt ra sao?

So here's actually the patient survival data

Đây là dữ liệu tỉ lệ sống sót của bệnh nhân trên thực tế

from eight different types of cancer.

từ tám loại ung thư khác nhau.

The bars represent survival time

Các cột biểu hiện thời gian sống

taken from the era in which there was only chemotherapy,

lấy từ thời kỳ chỉ có họa trị,

or surgery, or radiation available.

hoặc phẫu thuật, hoặc xạ trị.

But starting in 2004,

Nhưng từ năm 2004,

when antiangiogenic therapies first became available,

khi mà liệu pháp chống tạo mạch bắt đầu có mặt,

you can see that there has been a 70 to 100 percent improvement in survival

các bạn có thể thấy tỉ lệ sống sót cải thiện 70-100%

for people with kidney cancer, multiple myeloma,

cho những bệnh nhân bị ung thư thận, đa u tủy,

colorectal cancer, and gastrointestinal stromal tumors.

ung thư đại trực tràng, u mô đệm đường tiêu hóa

That's impressive.

Thật là ấn tượng.

But for other tumors and cancer types,

Nhưng cho những loại khối u hay ung thư khác,

the improvements have only been modest.

những cải thiện chỉ ở mức vừa phải.

So I started asking myself,

Cho nên tôi tự hỏi bản thân,

"Why haven't we been able to do better?"

"Tại sao chúng ta không thể làm tốt hơn?"

And the answer, to me, is obvious:

Và câu trả lời khá dĩ nhiên, với tôi:

we're treating cancer too late in the game,

chúng ta điều trị ung thư vào các giai đoạn quá trễ,

when it's already established,

khi mà chúng đã hình thành,

and oftentimes, it's already spread or metastasized.

và nhiều lúc, chúng đã bắt đầu xâm lấn hoặc di căn.

And as a doctor,

Với tư cách là một bác sĩ,

I know that once a disease progresses to an advanced stage,

tôi biết rằng một khi một căn bệnh đã tiến tới giai đoạn tiến triển nặng,

achieving a cure can be difficult, if not impossible.

tìm được cách chữa là rất khó, thậm chí bất khả thi.

So I went back to the biology of angiogenesis, and started thinking:

Cho nên tôi quay ngược lại sinh học của sự tạo mạch, và suy nghĩ:

Could the answer to cancer be preventing angiogenesis,

Liệu lời giải cho ung thư là chống tạo mạch,

beating cancer at its own game,

chống lại ung thư bằng chính phương thức của nó,

so the cancers could never become dangerous?

để cho ung thư không bao giờ có thể trở nên nguy hiểm?

This could help healthy people,

Cách này có thể giúp cho người khỏe mạnh,

as well as people who've already beaten cancer once or twice,

cũng như người đã chống lại ung thư một hoặc hai lần,

and want to find a way to keep it from coming back.

và muốn tìm cách để ngăn nó quay lại.

So to look for a way to prevent angiogenesis in cancer,

Vậy, để tìm cách ngăn sự tạo mạch trong ung thư,

I went back to look at cancer's causes.

tôi quay ngược lại tìm các nguyên nhân gây ung thư.

And what really intrigued me,

Và điều khiến tôi rất hứng thú,

was when I saw that diet accounts for 30 to 35 percent

là chế độ ăn uống chiếm 30-35%

of environmentally-caused cancers.

nguyên nhân môi trường gây ra ung thư.

Now the obvious thing is to think about what we could remove from our diet,

Điều sở dĩ là nghĩ ra thứ gì chúng ta có thể loại ra khỏi chế độ ăn của mình,

what to strip out, take away.

But I actually took a completely opposite approach,

Nhưng tôi lại chọn một cách tiếp cận hoàn toàn ngược lại,

and began asking: What could we be adding to our diet

và hỏi: Chúng ta có thể thêm gì vào chế độ ăn của mình

that's naturally antiangiogenic,

mà có bản chất chống tạo mạch,

and that could boost the body's defense system,

để có thể hỗ trợ hệ thống tự vệ của cơ thể,

and beat back those blood vessels that are feeding cancers?

và chống lại những mạch máu nuôi khối u?

In other words, can we eat to starve cancer?

Nói cách khác, chúng ta có thể ăn thế nào để "bỏ đói" khối u?

(Laughter)

(Cười lớn)

Well, the answer is yes, and I'm going to show you how.

Và câu trả lời là có, và tôi sẽ chỉ các bạn làm thế nào.

And our search for this has taken us to the market,

Và cuộc tìm kiếm đã dẫn chúng tôi ra chợ,

the farm and to the spice cabinet,

nông trại và kho gia vị,

because what we've discovered

bởi vì điều chúng tôi khám phá là

is that Mother Nature has laced a large number

Mẹ Thiên Nhiên đã tạo ra số lượng lớn

of foods and beverages and herbs

các loại thực phẩm, thức uống, thảo mộc

with naturally-occurring inhibitors of angiogenesis.

có các chất ức chế tạo mạch tự nhiên

Here's a test system we developed.

Đây là hệ thống thử nghiệm chúng tôi phát triển.

At the center is a ring

Ở tâm là một cái vòng

from which hundreds of blood vessels are growing out in a starburst fashion.

mà từ đó hàng trăm mạch máu tăng sinh theo lối lan tỏa hình nan hoa.

And we can use this system to test dietary factors

Và chúng tôi sử dụng hệ thống này để thử nghiệm yếu tố dinh dưỡng

at concentrations that are obtainable by eating.

ở các nồng độ có thể đạt được từ việc ăn.

Let me show you what happens

Đây là điều xảy ra

when we put in an extract from red grapes.

khi chúng tôi cho vào tinh chất nho đỏ.

The active ingredient is resveratrol,

Nguyên liệu hoạt động ở đây là resveratol,

it's also found in red wine.

cũng được tìm thấy ở rượu vang đỏ.

This inhibits abnormal angiogenesis,

Chất này ức chế tạo mạch bất thường,

by 60 percent.

đến 60%.

Here's what happens when we added an extract from strawberries.

Còn đây là thứ xảy ra khi chúng tôi thêm vào tinh chất dâu.

It potently inhibits angiogenesis.

Nó ức chế mạnh mẽ sự tạo mạch.

And extract from soybeans.

Và tinh chất từ đậu nành.

And here is a growing list

Và đây là một danh sách còn kéo dài

of antiangiogenic foods and beverages that we're interested in studying.

của những loại thực phẩm và thức uống chống tạo mạch mà chúng tôi nghiên cứu.

For each food type,

Cho mỗi loại thực phẩm,

we believe that there are different potencies

chúng tôi tin rằng có các hiệu quả khác nhau

within different strains and varietals.

cho mỗi dòng và mỗi giống.

And we want to measure this because,

Và chúng tôi muốn đo được điều này

well, while you're eating a strawberry

vì khi bạn ăn dâu

or drinking tea,

hoặc uống trà,

why not select the one that's most potent

tại sao lại không chọn cái có hiệu quả mạnh nhất

for preventing cancer?

để ngăn ngừa ung thư?

So here are four different teas that we've tested.

Đây là bốn loại trà khác nhau mà chúng tôi đã thử nghiệm.

They're all common ones: Chinese jasmine, Japanese sencha,

Chúng đều là những loại phổ thông: trà lài Trung Quốc, trà xanh sencha Nhật,

Earl Grey and a special blend that we prepared,

Earl Grey và một loại trà hỗn hợp đặc biệt mà chúng tôi chuẩn bị,

and you can see clearly that the teas vary in their potency,

và bạn có thể thấy rõ ràng các loại trà có hiệu quả khác nhau,

from less potent to more potent.

từ yếu đến mạnh.

But what's very cool

Nhưng điều thực sự thú vị

is when we combine the two less potent teas together,

là khi chúng tôi kết hợp hai loại trà có sức kháng kém với nhau,

the combination, the blend, is more potent than either one alone.

loại trà hỗn hợp này có hiệu quả mạnh hơn từng loại riêng biệt

This means there's food synergy.

Điều đó có nghĩa là có sự cộng hưởng trong thực phẩm.

Here's some more data from our testing.

Đây là một số dữ liệu nữa từ thử nghiệm của chúng tôi.

Now in the lab, we can simulate tumor angiogenesis,

Trong phòng lab, chúng tôi có thể kích hoạt tạo mạch của khối u,

represented here in a black bar.

được thể hiện ở cột đen.

And using this system, we can test the potency of cancer drugs.

Dùng hệ thống này, chúng tôi kiểm tra hiệu quả của các thuốc ung thư.

So the shorter the bar,

Vì vậy cột càng ngắn,

the less angiogenesis -- that's good.

thì sự tạo mạch càng ít -- đó là điều tốt.

And here are some common drugs

Và đây là một số loại thuốc thông dụng

that have been associated with reducing the risk of cancer in people.

có liên hệ với việc giảm thiểu khả năng mắc ung thư ở người.

Statins, nonsteroidal anti-inflammatory drugs,

Statins, thuốc kháng viêm không steroid,

and a few others -- they inhibit angiogenesis, too.

và một số thuốc khác -- chúng cũng ức chế tạo mạch.

And here are the dietary factors

Và đây là các yếu tố dinh dưỡng

going head-to-head against these drugs.

đối chọi lại với các loại thuốc này.

You can see they clearly hold their own,

Các bạn thấy rằng chúng có hiệu quả riêng

and in some cases, they're more potent than the actual drugs.

và trong vài trường hợp, chúng thậm chí còn mạnh hơn các loại thuốc

Soy, parsley, garlic, grapes, berries.

Đậu nành, rau mùi tây, tỏi, nho, và các loại họ dâu.

I could go home and cook a tasty meal using these ingredients.

Tôi có thể về nhà nấu một bữa ăn ngon miệng sử dụng các nguyên liệu này.

Imagine if we could create the world's first rating system,

Nếu như chúng ta có thể tạo một hệ thống đánh giá đầu tiên trên thế giới,

in which we could score foods

để xếp loại các loại thực phẩm

according to their antiangiogenic, cancer-preventative properties.

dựa theo hiệu quả chống tạo mạch và ngăn ngừa ung thư của chúng.

And that's what we're doing right now.

Và đó là điều mà chúng tôi đang làm.

Now, I've shown you a bunch of lab data,

Các bạn đã xem một đống dữ liệu thí nghiệm,

and so the real question is:

vậy câu hỏi thực sự là:

What is the evidence in people

Đâu là bằng chứng ở người

that eating certain foods can reduce angiogenesis in cancer?

cho thấy việc ăn loại thực phẩm nào đó có thể giảm sự tạo mạch trong ung thư?

Well, the best example I know

Ví dụ điển hình nhất mà tôi biết

is a study of 79,000 men followed over 20 years,

là một nghiên cứu với 79,000 đàn ông trong suốt hơn 20 năm,

in which it was found that men who consumed cooked tomatoes

đã tìm ra rằng những người ăn nhiều cà chua nấu chín

two to three times a week,

hai đến ba lần một tuần,

had up to a 50 percent reduction

giảm đến 50%

in their risk of developing prostate cancer.

nguy cơ bị mắc ung thư tuyến tiền liệt.

Now, we know that tomatoes are a good source of lycopene,

Chúng ta đã biết rằng cà chua là một nguồn cung giàu lycopen,

and lycopene is antiangiogenic.

và lycopen có tính chống tạo mạch.

But what's even more interesting from this study,

Nhưng điều thú vị hơn nữa ở nghiên cứu này

is that in those men who did develop prostate cancer,

là trong số các người đã mắc ung thư tuyến tiền liệt,

those who ate more servings of tomato sauce,

những người ăn nhiều sốt cà chua hơn,

actually had fewer blood vessels feeding their cancer.

có ít các mạch máu nuôi khối u hơn.

So this human study is a prime example

Vì thế, nghiên cứu trên người này là ví dụ điển hình

of how antiangiogenic substances present in food and consumed at practical levels,

của việc khi các chất chống tạo mạch có trong thực phẩm

được hấp thụ ở một mức nhất định,

can have an impact on cancer.

sẽ có tác động xấu đến ung thư.

And we're now studying the role of a healthy diet --

Và chúng tôi đang nghiên cứu về vai trò của một chế độ ăn lành mạnh --

with Dean Ornish at UCSF and Tufts University --

với Dean Ornish từ UCSF và Đại học Tufts--

the role of this healthy diet on markers of angiogenesis

vai trò của chế độ ăn lành mạnh trên các chỉ dấu tăng sinh mạch

that we can find in the bloodstream.

mà chúng ta tìm thấy trong dòng máu.

Obviously, what I've shared with you has some far-ranging implications,

Dĩ nhiên, những gì tôi chia sẻ với các bạn có các ứng dụng trên nhiều lĩnh vực,

even beyond cancer research.

thậm chí ngoài nghiên cứu ung thư.

Because if we're right, it could impact consumer education,

Bởi vì nếu chúng tôi đúng, nó sẽ có tác động đến giáo dục tiêu thụ,

food services, public health

dịch vụ thực phẩm, sức khỏe cộng đồng

and even the insurance industry.

và ngay cả trong công nghiệp bảo hiểm.

And in fact, some insurance companies

Và thực tế, các công ty bảo hiểm

are already beginning to think along these lines.

đã bắt đầu suy nghĩ theo chiều hướng đó.

Check out this ad from BlueCross BlueShield of Minnesota.

Đây là một quảng cáo từ BlueCross BlueShield ở Minnesota.

For many people around the world,

Đối với nhiều người trên thế giới,

dietary cancer prevention may be the only practical solution,

ngăn ngừa ung thư qua dinh dưỡng có lẽ là giải pháp thực tế duy nhất,

because not everybody can afford expensive end-stage cancer treatments,

bởi vì không phải ai cũng chi trả nổi các trị liệu ung thư giai đoạn cuối đắt đỏ

but everybody could benefit from a healthy diet

nhưng mọi người đều có lợi từ một chế độ ăn lành mạnh

based on local, sustainable, antiangiogenic crops.

dựa trên các lương thực địa phương, tự cung, có tính chống tạo mạch.

Now, finally,

Cuối cùng,

I've talked to you about food,

tôi đã nói với các bạn về thực phẩm,

and I've talked to you about cancer,

và tôi đã nói với các bạn về ung thư,

so there's just one more disease that I have to tell you about,

cho nên chỉ còn một bệnh nữa tôi cần phải nói với các bạn,

and that's obesity.

đó là bệnh béo phì.

Because it turns out that adipose tissue -- fat --

Bởi vì hóa ra là các mô mỡ -- chất béo --

is highly angiogenesis-dependent.

phụ thuộc vào tăng sinh mạch.

And like a tumor, fat grows when blood vessels grow.

Và như khối u, mô mỡ phát triển khi các mạch máu tăng sinh.

So the question is:

Vì thế câu hỏi là:

Can we shrink fat by cutting off its blood supply?

Chúng ta có thể làm tiêu giảm mô mỡ bằng cách cắt nguồn cung máu của nó?

The top curve shows the body weight of a genetically obese mouse

Đường cong trên cùng cho thấy trọng lượng của một con chuột bị béo phì di truyền

that eats nonstop until it turns fat,

ăn liên tục cho đến khi nó béo phì,

like this furry tennis ball.

như quả banh tennis lông lá này.

(Laughter)

(Cười lớn)

And the bottom curve is the weight of a normal mouse.

Và đường cong ở dưới là trọng lượng của một con chuột bình thường.

If you take the obese mouse

Nếu bạn lấy con chuột béo phì

and give it an angiogenesis inhibitor, it loses weight.

và cho nó chất ức chế tạo mạch, nó sẽ giảm cân.

Stop the treatment, gains the weight back. Restart the treatment, loses the weight.

Ngừng trị liệu, nó sẽ tăng cân lại. Bắt đầu trị liệu lại, nó sẽ lại giảm cân.

Stop the treatment, it gains the weight back.

Ngừng trị liệu, nó sẽ tăng cân lại.

And, in fact, you can cycle the weight up and down

Thực tế, bạn có thể luân chuyển cho tăng và giảm cân

simply by inhibiting angiogenesis.

đơn giản chỉ bằng việc ức chế tạo mạch.

So this approach that we're taking for cancer prevention

Cho nên cách tiếp cận chúng ta dùng để ngăn ung thư

may also have an application for obesity.

cũng có ứng dụng cho béo phì.

The truly interesting thing about this

Điều thú vị là

is that we can't take these obese mice

chúng ta không thể bắt các con chuột béo phì

and make them lose more weight

giảm cân nhiều hơn

than what the normal mouse's weight is supposed to be.

trọng lượng của một con chuột bình thường.

In other words, we can't create supermodel mice.

Nói cách khác, chúng ta không thể tạo ra chuột siêu mẫu.

(Laughter)

(Cười lớn)

And this speaks to the role of angiogenesis

Và cái này nói lên vai trò của tăng sinh mạch

in regulating healthy set points.

trong việc điều hòa các điểm định mức của cơ thể.

Albert Szent-Györgi once said,

Albert Szent-Gyorgi từng nói,

"Discovery consists of seeing what everyone has seen,

"Khám phá bao gồm việc thấy những gì mọi người đều thấy,

and thinking what no one has thought."

và nghĩ ra những thứ không ai nghĩ ra."

I hope I've convinced you

Tôi mong rằng đã thuyết phục các bạn

that for diseases like cancer, obesity and other conditions,

rằng các căn bệnh như ung thư, béo phì, hoặc các bệnh khác,

there may be a great power

có một sức mạnh to lớn

in attacking their common denominator: angiogenesis.

trong việc tấn công vào mẫu số chung của chúng: tăng sinh mạch.

And that's what I think the world needs now.

Và đó là điều mà tôi nghĩ thế giới đang cần.

Thank you.

Xin cảm ơn.

(Applause)

(Vỗ tay)

June Cohen: I have a quick question for you.

June Cohen: Tôi có một câu hỏi nhanh cho anh.

JC: So these drugs aren't exactly in mainstream cancer treatments right now.

Những loại thuốc này không phải là những trị liệu ung thư phổ biến hiện nay.

For anyone out here who has cancer, what would you recommend?

Cho những ai mắc ung thư, anh sẽ đề xuất trị liệu nào?

Do you recommend pursuing these treatments now, for most cancer patients?

Anh có đề xuất theo các trị liệu hiện nay cho hầu hết các bệnh nhân ung thư?

William Li: Hiện nay có các trị liệu chống tạo mạch

William Li: There are antiangiogenic treatments

that are FDA approved,

đã được FDA chấp thuận,

and if you're a cancer patient,

và nếu như bạn là một bệnh nhân ung thư,

or working for one or advocating for one, you should ask about them.

hoặc làm việc hoặc trợ giúp cho bệnh nhân ung thư, bạn nên hỏi về chúng.

And there are many clinical trials.

Và có rất nhiều thử nghiệm lâm sàng.

The Angiogenesis Foundation is following almost 300 companies,

Quỹ Tăng Sinh Mạch đang theo sát gần 300 công ty,

and there are about 100 more drugs in that pipeline.

và có khoảng 100 loại thuốc khác trong dây chuyền đó.

So, consider the approved ones,

Xét trên các loại thuốc được chấp thuận,

look for clinical trials,

hãy tìm các thử nghiệm lâm sàng,

but then between what the doctor can do for you,

tuy nhiên giữa những gì bác sĩ có thể làm cho bạn,

we need to start asking what can we do for ourselves.

chúng ta cần tự hỏi chúng ta có thể làm gì cho bản thân.

This is one of the themes I'm talking about:

Đây là một trong các chủ đề mà tôi nói đến:

We can empower ourselves

Chúng ta giúp bản thân

to do the things that doctors can't do for us,

làm được những điều bác sĩ không thể làm cho ta,

which is to use knowledge and take action.

đó là vận dụng kiến thức vào thực hành.

And if Mother Nature has given us some clues,

Và nếu như Mẹ Thiên Nhiên đã cho chúng ta những gợi ý,

we think there might be a new future in the value of how we eat,

chúng ta thấy rằng có một tương lai mới cho giá trị của việc ăn như thế nào,

and what we eat is really our chemotherapy three times a day.

và những gì chúng ta ăn là hóa trị chúng ta làm ba lần mỗi ngày.

JC: Right. And along those lines,

JC: Đúng rồi. Và trên cơ sở đó,

for people who might have risk factors for cancer,

đối với những người mang các yếu tố nguy cơ mắc ung thư,

would you recommend pursuing any treatments prophylactically,

bạn có đề xuất chọn loại trị liệu phòng ngừa nào khác

or simply pursuing the right diet,

hay chỉ đơn giản là theo một chế độ ăn đúng,

with lots of tomato sauce?

với nhiều sốt cà chua?

WL: Well, you know, there's abundant epidemiological evidence,

WL: Có rất nhiều các bằng chứng dịch tễ,

and I think in the information age,

và tôi tin rằng trong thời đại thông tin,

it doesn't take long to go to a credible source like PubMed,

các bạn sẽ dễ dàng tìm được nguồn tin đáng tin cậy như PubMed,

the National Library of Medicine,

Thư viện Y khoa Quốc gia,

to look for epidemiological studies for cancer risk reduction

để tìm đọc những nghiên cứu dịch tễ về giảm thiểu nguy cơ mắc ung thư

based on diet and based on common medications.

dựa vào chế độ ăn và các loại thuốc thông thường.

And that's certainly something that anybody can look into.

Và đó là thứ mà ai cũng có thể tìm được.

JC: Okay. Well, thank you so much.

JC: Okay. Cám ơn rất nhiều.

(Applause)

(Vỗ tay)